Амма-Наахара нэ?илиэгин орденнаах дьонноро


Оскуолатааҕы сылларым умнуллубат түгэннэрэ..
1971 сылтан 1973 сылга диэри В.Г.Короленко аатынанАмма № 1-дээх оскуолатыгар Чакыр уонна Бѳтүң аҕыс кылаастаах оскуолаларын бүтэрбит 27 о5о 10 «в» кылааска бииргэ үѳрэммиппит. Сүрдээх кѳхтѳѳх, үѳрэххэ тардыһыылаах, спортивнай кылаас этибит. Кылааспыт салайааччыта Анна Егоровна Кычкина. Анна Егоровна биһигини нууччатылыгар үѳрэппитэ, сүрдээх ирдэбиллээх, үлэтигэр бэриниилээх учуутал быһыытынан сыаналыыбыт. Оскуолаҕа ыытыллар бары общественнайтэрээһиннэргэ, спортивнай күрэхтэргэ, концертарга активнайдык кыттарбыт. Үѳрэх да чааһыгар хаалсыбат этибит. Оскуола комсомольскай тэрилтэтин секретарынан 2 сыл оччоттон сытыы-хотуу общественник бастыңа Неустроева Оля (Николаева Ольга Трофимовна) талыллан таһаарыылаахтык үлэлээбитэ. Оскуола волейбольнай, баскетбольнай командатын чилиэннэрэ Ефремова (Макарова) Мотя, Степанова (Пестерева)Лида, Бессонова(Федорова) Аня, Кириллин Кеша оскуола, оройуон чиэһин элбэхтик кѳмүскээбиппит. Биһиги 1972 сыллаахха үѳрэх дьыла бүппүтүн кэннэ куоракка волейболга республиканскай күрэххэ күрэхтэһэ грузовой массыынанан айаннаан киирэн турардаахпыт. Ол күрэххэ уолаттарбыт командалара республикаҕа 2-с миэстэ буолбуттара. 1973 сыллаахха 10-с кылааска үѳрэнэ сылдьан сааскы каникулга волейболга республиканскай күрэххэ кыргыттар 3-с миэстэ буолбуппут. Оройуоңңа сыл аайы ыытыллар волейбол, баскетбол күрэхтэригэр кыттан чемпион үрдүк аатын сүгэрбитин астына саныыбын. Оччолорго спортивнай оскуола диэн суоҕа, киэһэ аайы учууталбыт Самсон Федорович дьарыктыыра. Күн аайы кэриэтэ уруоктар кэннилэриттэн эбээһинэс курдук ылынан хайыһарга дьарыктанарбыт, Самсон Федорович дьиэтиттэн хайыһар ылан баран паарканан сүүрэн эргийэн кэлэрбит. Спорт бары кѳрүңэр дэгиттэр талааннаах буоларга физкультурабыт учуутала Самсон Федорович Устинов дьарыктыыра, эппиэтинэстээх, бэрээдэктээх буоларга иитэрэ-үѳрэтэрэ.. Киһи быһыытынан майгытын – сигилитин хайҕааммыт Самсон Федоровиһы наһаа истиңник саныыбыт. Кылааһынан кѳрсүстэхпитинэ үѳрэппит учууталларбытын математик Марина Васильевнаны, тѳрѳѳбүт ийэ тылбытыгар уһуйбут кѳрдѳѳх тыллаах-ѳстѳѳх Евгений Гаврильевиһы, байыаннай үѳрэххэ үѳрэппит сүрдээх ирдэбиллээх Никитин Николай Николаевиһы, химия учууталын Агафья Ивановна Алексееваны, географ МаркелТихоновиһы истиңник ахтан –санаанааһааччыбыт . Оччолорго 2 сыананы ылбыт оҕо нэдиэлэҕэ иккитэ буолар киинэҕэ сылдьыбат этэ. Онтон киинэттэн ордук үчүгэй ол кэмңэ туох да суох этэ. Ким да куһаҕан тылы саңарбат, учууталлары утары тыл аахсыбат, бэрээдэктээх оҕолор эбиппит . 9-с кылаас кэнниттэн уолаттарбыт Н. Сергей, Н.Толя, Т.Сеня, Г.Миша күһүңңүлэрин туттарбакка салгыы үѳрэммэтэхтэрэ. 9 кылааска 2 чаастанүѳрэммиппит, киэһэ 8 чааска бүтэн баран кылаас дьуһуурунайдара муоста сууйарбыт.
Биһиги бары масс икки этээстээх интернат дьиэтигэр сүүсчэкэ оҕо буолан олорбуппут. Интернакка олорбут икки сылбытын наһааүчүгэйдик саныыбыт. Араас нэһилиэктэн сылдьар нуучча, саха оҕолоро биир ыал оҕотун курдук олорбуппут, улахан оҕолор кыра кылаас оҕолорунк ѳрѳрбүт, уруок ааҕалларыгар кѳмѳлѳһѳрбүт. Субуота киэһэ читальнай саалаҕа маассабай оонньуулары оонньооччубут, үңкүүлээччибит. Бырааһынньыктарга повардарга бэрэски астаһааччыбыт. Сэбиэдиссэйбит Стручкова Анна Николаевна дьуһуурустуба олохтоон коридор сууйарбыт, кухняҕа эмиэ дьуһуурунайдыырбыт, ону таһынан интернакка коридорга дьуһуурунайдыырбыт.Утуйар хоспутун бэйэбит кѳрѳрбүт, сууйарбыт. Анна Николаевна историк идэлээх буолан лекторскай куруһуогу тэрийэн үлэлэппитэ, доклад суруйан лекция ааҕарбыт. Саас уулусса нѳңүѳ турар площадкаҕа мээчиктиирбит, Амма оҕото барыта мустан ыhыыта-хаhыыта, күлүүтэ-салыыта саас кэлбитин бэлиэтэ буолан ыраахха дуорайара. Интернатчиктары 9 чааска утуйарга ыҥыран чуораан тыаhаталларын олус абааhы көрөрбүт. Ол гынан баран бэрээдэк аата бэрээдэк диэн бары үгүстүк ыҥыттарбакка сүүрэрбит.
В.Г.Короленко аатынан Амма №1 оскуолатыгар үөрэммит сылларбын наhаа үчүгэйдик саныыбын. Бииргэ үөрэммит оҕолорбун, үөрэппит учууталларбын истиҥник саныыбын. Кинилэргэ бары үтүөнү, чэгиэн доруобуйаны, дьолу-соргуну баҕарабын.
Макарова (Ефремова) Матрена Павловна,оскуола 1973 сыллаах выпускнига,
СР үөрэҕириитинтуйгуна,
РФ уопсай үөрэхтээhинин бочуоттаах үлэhитэ,
СР үөрэҕириитинYтүөлээх үлэhитэ.