ПрезентацияЧагааларны канчаар дажып, чедирип турганыл?


Проект «Чагааларны ангы-ангы уеде канчаар дажыглап, чедирип турганы» Ажылды кылган оореникчи: Монгуш Кежиктиг Чолдугович Хор-Тайга ортумак школазынын 3 «А» класстын оореникчизи Удуртукчу башкызы: Монгуш Кара-кат Викторовна - библиотекарь Ажылдын сорулгазы:Чагааларны ангы – ангы уелерде канчаар дажыглап, чедирип турганын ооренип коору Шинчилел ажылынын арга - методтары:1. Беседа2. Хайгаарал Ажылдын планы:1. Чагааларнын чедирилгезинин тыптып келген тоогузу2. Почтанын хевирлери3. Чагааларнын хевирлери4. Почта салбыры болгаш маркалар5. Туннел Шаанда, эн-не баштай чагааларны шапкынчылар дажып, чедирип турган. Оон соонда шапкынчыларны улаачылар деп адай берген. Чуъктун аартааны-биле тергелиг аъттарга соортуп эгелээн. Хой чурттарга коге-буга почтазы база турган.Коге-буганын будунга чагааны шарааш,ужудуптарга, ол чагааны чедирип бээр турган. Францияда Лилле деп хоорайда коге-бугаларга тураскаалды кылган. Почта маркаларында болгаш бугу делегейнин почта хунунге тураскааткан плакатта коге-буганын чуруу бар. Далай почтазы база турган. Моряктар боттарынын бижиктерин бижээш, шил иштинге суккаш сугже октаптар турган. Чагаалар космос таварыштыр база чоруп турган. 1969 чылда ужудукчу-космонавтылар Евгений Хрунов-биле Алексей Елисеев «Союз-4» деп космический корабльга чедирген. Ол чагаанын хавы Санкт-Петергург хоорайда А.С. Попов аттыг харылзаа музейинде шыгжаттынган. Чагаалар болгаш почта открыткалары – аян-чорукчулар. Олар поездилеп чоруп, пароходка эжиндирип, самолетка ужуп чоруурлар. Ынчангаш оларга база билет херек – почта маркалары. Россиянын болгаш Англиянын бирги почта маркалары. 1845 чыл Чагааларнын хевирлери:Дурген болгаш кыска чагааны телеграмма дээр. Электроннуг чагаа Интернет таварыштыр база бар, ажыл-херек аайы-биле чагаа - телефакс. Сотовый телефон таварыштыр чагааны СМС деп турар бис. Бижимел кырында рекламаларны база чагаалар дээр. Оореникчилернин кичээл уезинде бижимел бижик солчуптары ол база чагаа болур. Ам бо уеде бистин суурувуста почта салбыры ажылдап турар. Чагаалар, солуннар, журналдар болгаш чоннун оске-даа хереглелдерин почта машиназы среда, суббота хуннеринде эккеп турар. ТуннелЧагааларны суурлар, хоорайлар аразында канчаар дажыглап турганын билип алган бис. Амгы сайзырангай уеге чедир чагааларнын тыптып болгаш дамчып турган тоогузун истээри биске солун болган. Уе чеже-даа сайзырай берген болза, чагаага кижилер сеткил-хоннун чараш илередир. Ынчангаш ырак-чоокта эш-оорунерже чагааны бижип турарын кузедивис. Ажыглаан литература:1. Информационные компетенции младших школьников. Автор-составитель М.А. Багаева; Изд., «Учитель», 2011г, стр. 35.2. Интернет четкизи3. Журнал «А почему?» № 4 – 20044. Газета «Шын» 2004 г Информаторлар:1. Монгуш Светлана Дугаржаповна 2. Ондар Найдан-оол Дуптенович3. Дыннаанынар дээш четтирдим