Статья на татарском языке

ориентлаштыру этабы.

Ибраkимова З™лфия Рафаэль кызы Яр Чаллы ш‰k‰ренеS 50нче урта гомуми
белем бир_ м‰кт‰бенеS татар теле k‰м ‰д‰бияты укытучысы

Федераль д‰_л‰т белем бир_ стандартлары (ФДББС) укучыныS белем алу процессында тел‰кт‰ш катнашучы булуына басым ясый. Белем алу ул – бурыч т_гел, ‰ куанычлы, к_Sелле бер чара булырга тиешлеген иск‰рт‰.
Федераль д‰_л‰т белем бир_ стандартлары кысаларында д‰реск‰ ‰зерл‰нг‰нд‰ д‰рес структурасын к_заллау, т™з_ укытучыдан зур иGадилык тал‰п ит‰. Укучыга н‰тиG‰ле белем алу ™чен эффектив ысуллар кулланып, уSай шартлар булдыру укытучыныS бурычы.
Мотивлаштыру – ориентлаштыру этабы - д‰реснеS иS м™kим ™лешл‰ренн‰н берсе. Бу этапныS максаты: д‰рест‰ укучылар бел‰н уSай психологик хал‰т булдыру, укучыларны уку эшч‰нлеген‰ G‰леп ит_, кызыксыну уяту. 
Оештыру этабында т_б‰нд‰ге эшл‰р оештырыла:1) уку эшч‰нлеге тарафыннан укучыга куелган тал‰пл‰р актуальл‰штерел‰ (кир‰к) 2) тематик чикл‰р билгел‰н‰ (булдырам)3) укучыда уку эшч‰нлеген‰ кер_г‰ эчке ихтыяG булсын ™чен шартлар тудырыла (телим).        1-2 минут вакытны гына алып торса да, бу этапныS д™рес  оешытырылуы зур ‰k‰миятк‰ ия, ч™нки мотивлаштыру эшч‰нлекк‰ кер_неS зарури шарты. Бу этапта укучы _зен‰ куелган уку эшч‰нлеге тал‰пл‰рен аSларга k‰м кабул ит‰рг‰ тиеш (кир‰к – булдырам – тиеш).
АSлауны оештыру т_б‰нд‰гед‰н гыйбар‰т: балада, _зен‰ укучы буларак, куелган тал‰пл‰р ( аралашу кагыйд‰л‰ре, д‰рест‰ н‰рс‰ ™йр‰н‰ч‰кл‰р, ничек укыячаклар k.б.) турында к_заллаулар булдырыла (кир‰к).

Оештыру этабы укытучыдан k‰р д‰рес эчт‰леген‰ Gавап бир‰ торган алымнар, иGади осталык, укытучыныS _з эшч‰нлек стилен тал‰п ит‰.
Оештыру этабы т_б‰нд‰ге эш т™рл‰рен эчен‰ ала:
- оештыру (ис‰нл‰ш_, эш урынын, д‰реск‰ ‰зерлекне, д‰рест‰ кемнеS юклыгын тикшер_);
- д‰ресне мобиль башлау (тиз арада берд‰м р‰вешт‰ д‰реск‰ ‰зер булу). (мобилизация - [ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ] кого-чего-н в состояние, обеспечивающее успешное выполнение какой-нибудь задачи)
Мотивлаштыру – ориентлаштыру этабы _зенч‰лекл‰ре:
рифмалашкан д‰рес башы;
д‰рес эчт‰леген‰ туры килг‰н театр элементлары;
Gыр тыSлау, музыкаль с‰ламл‰_;
м‰каль-‰йтемн‰р ‰йт_;
эпиграфлар.

Философлар фикеренч‰, б™тен яш‰еш ритмга корылган. Шагыйрьл‰р д‰ бу фикерне исбатлый. Рифма k‰м ритм к‰ефне к_т‰р‰, эшлисе кил_ хал‰те тудыра. Укучыларда уку эшч‰нлеген‰ кызыксыну уяту ™чен белем алуга, тырышлыкка ™нд‰_че шигырьл‰р ™йр‰н_, с™йл‰_ уSышлы н‰тиG‰л‰р бир‰.
Елмаерга ™йр‰нерг‰ кир‰к,
Ачулыга безд‰ урын юк.
Матур с_зл‰р ‰йтеп, елмаябыз,
Андый с_зл‰р безд‰ бик к_п.
Х‰ерле к™н миSа,
Х‰ерле к™н сиSа,
Х‰ерле к™н сезг‰,
Х‰ерле к™н безг‰!
Укучылар укытучы k‰м сыйныфташлары бел‰н ис‰нл‰шерг‰, матур тел‰кл‰р тел‰рг‰ ™йр‰н‰л‰р, д‰реснеS башлануын, _зл‰рен‰ куелган тал‰пл‰рне аSлап, тыныч кына урыннарына утыралар. Бу гам‰лл‰р укучыларны туплый, ялдан соS уку эшч‰нлеген‰ к_ч_не т‰эмин ит‰.

15