Ауыспалы ма?ыналы с?здер 5 сынып

Аманкелді жалпы білім беретін орта мектебіСабақтың тақырыбы:Ауыспалы мағыналы сөздер5 «А» сыныбыӨткізген: Мухатина С.С2013-2014 оқу жылы

Мақсаты: Білімділік: Оқушыларға сөздің ауыспалы мағыналарының ерекшеліктерін түсіндіріп, жаттығу жұмыстарын жүргізу; Дамытушылық: Оқушылардың ойлау,сөйлеу тілін, түрлі жаттығу жұмыстары арқылы есте сақтау , шығармашылық қабілеттерін дамыту; Тәрбиелік: Оқушыларды дұрыс сөйлей білуге, ұқыптылыққа, байқағыштыққа, жылдамдыққа,ойын ашық,еркін жеткізуге ,өз білімін бағалай білуге тәрбиелеу; Сабақтың барысы:І. ҰйымдастырукезеңіІІ. Үй тапсырмасыІІІ.Жаңа материалды түсіндіруІҮ. Жаңа сабақты бекіту Ү. Қорытынды ҮІ. Үйге тапсырма беру ІІ. Үй тапсырмасыЖаттығу жұмысының орындалу барысын тексеру Сөздің тура мағынасының негізінде туып, өрбіген, жалпы көпшіліккетүсінікті ауыспалы мағыналар болады. Лексикалық мағынаның бұл түрін ауыспалы мағына деп атаймыз.Мысалы: көз-адамның немесе жан-жануардың көру мүшесі-тура мағына,Ал күннің көзі,бұлақтың көзі-ауыспалы мағынасы.Аяқ-дене мүшесі тура мағынасында, жұмыстың аяғы, жиналыстың аяғы-ауыспалы мағынасы.ІІІ.Жаңа материалды түсіндіру Ауыспалы мағыналы сөздерДолы желТерең білімЖұмыстың аяғыБұлақтың көзіҚонақ күтуЖақсы бала кең жүрекЖүйрік ақын




Оқулықпен жұмыс №СөздерТура мағыналы сөздерАуыспалы мағыналы сөздер1Жақсы сөз2Жақсы адам3Жақсы ой4Жақсы күн5Жақсы бала6Жақсы өмір7Терең сай8Терең білім9Терең адам10Терең құдық11Терең су12Терең сезім13Долы дауыл14Долы күш15Долы жел16Долы адам17Долы теңіз44-жаттығу Сергіту сәті
Ұйқасын тапАнаң күнің, ...,... өмір тірегің.Сен ... ұлансың.Бәрі саған ... . Мен шиемін, ...,Пішкенше тон ... .Бала келсе ...,Басымды мен... .Керекті сөздер: әкең, жүрегің, қуансын, бақытты. Керекті сөздер: киемін, піскенде, иемін, шиемін. Тура және ауыспалы мағыналы сөздерді ажыратыңдар?Жиналыстың аяғыБұлақтың көзіАдамның аяғыҰйқыдан оятуОй-сананы оятуАдамның көзіТура және ауыспалы сөздер




СөзжұмбақА уыспалы Сұрақтары:1.Біздің мемлекеттік тіліміз?2.Сөздің затты немесе құбылысты атап білдіретін мағынасы қалай аталады?3.Қандай жел?4.Белгілі бір тілдегі сөздердің жиынтығы?5. Сөздің тура мағынасының негізінде туып, өрбіген, жалпы көпшіліккетүсінікті сөздер?6.Жақсы сөзінің антонимі?7.Адамдардың бір-бірімен сөйлесу құралы?8. Жалғастыр:------------таппай мақтанба Семантикалық карта{5C22544A-7EE6-4342-B048-85BDC9FD1C3A}№ СөздерТура мағынаАуыспалы мағына1Жүйрік ат2Жүйрік жел3Алып жүрек 4Терең көл5Қонақ күту6Ұйқыдан оятуІҮ. Жаңа сабақты бекіту Қорытынды Сөздің тура мағынасының негізінде туып, өрбіген, жалпы көпшілікке түсінікті ауыспалы мағыналар болады. Лексикалық мағынаның бұл түрінің ауыспалы мағына деп аталатынын білдік. Тура мағыналы сөз бен ауыспалы мағыналы сөзді ажырата аламыз. Үй тапсырмасы:49-жаттығу: Мәтінді түсініп оқып, берілген тапсырмаларды орындау50-жаттығу: мәтінді оқып, ауыспалы мағынадағы сөзі бар мақалдарды теріп жазыңдар Білім пердесі{5C22544A-7EE6-4342-B048-85BDC9FD1C3A}№Оқушының аты-жөніҮй тапсырмасыАуызша тапсырмаШығармашылық жұмысҚорытынды1Әнуарбекова Дильназ2Бақытова ТомирисБейбітқызы Айым4Ғалымжанова Маржан5Көшербекова Назгүл6Қоңыршин Сағынғали7Қайырбеков Сағдат8Қабденов Қабиболла9Мұханбетрақымов Е10Манасова Айман11Сәлімжан Айгүл12Сардарова Гүлнұр13Темірбек Әділет14Тастағанов Алмас15Табылды Фарзана16Хамитов Байдәулет