Конспект урока по крымскотатарскому языку на тему: Джумленинъ сойдаш азалары(Второстепенные члены предложения)

Мевзу: Джумленинъ сойдаш азаларыМакъсат: талебелерге сойдаш азалары акъкъында малюмат бермек; оларны джумледе бельгилемеге ве озь нутукъларында догъру къулланмагъа огретмек; сойдаш азалар арасында токътав ишаретлерини догъру къоюв, нутукъ къабилиетлерини осьтюрмек; нутукъ медениетини инкишаф этмек.
Дерснинъ чешити: янъы мевзу анълатув Донатув: дерслик, джедвеллер, карточкалар, талебелерни группаларгъа больмек ичюн ресимлер, микрофон.
Дерснинъ кетишатыI. Тешкилий къысым.А) Селямлашув.
Б) Невбетчининъ рапорты.
В) Дерснинъ мевзу ве макъсадыны илян этюв.
II. Янъы мевзу устюнде чалышув.
А) Оджа. Балалар, бугунь сойдаш азалары бизлерни мусафирликке чагъырдылар. Биз мусафирликке бараджакъмыз. Мусафирликте озюни насыл тутмакъ керек олгъаныны эр кес билеми? Незакетли, эдепли олайыкъ.
38398451534160Адетимиз узьре, мусафирликке бош къолнен бармазлар. Бир торба азырламакъ керек. Амма бу торба адеттеки торба дегиль. Биз акъыл торбанен мусафирликке бараджакъмыз. Сойдаш азаларынен таныш олмакъ ве оларнен къонушмакъ ичюн биз бир къач сёзнен таныш олмакъ ве базы бир бильгилеримизни текрарламакъ керекмиз.
Б) «Микрофон» усулы
1) Джумленинъ баш азалары акъкъында сиз не билесиз?
2) Муптеда насыл суаллерге джевап бере? Нени бильдире?
3)Хабер не ифаделей ве насыл суаллерге джевап бере?
4)Муптеда ве хабер насыл сёз чешитлеринен ифаделенелер?
5) Экинджи дередже азалары акъкъында сиз не билесиз?
6) Экинджи дередже азалары насыл суаллерге джевап берелер ве насыл сёз чешитлеринен ифаделенелер?
В) Лугъат иши. Джумленинъ сойдаш азалары Текрарлав интонациясы
Оджа. Торбамыз азырланды. Муафирликке бармагъа азырмыз. Сойдаш азалары бизлерни беклейлер. Юрюнъиз! Дефтерлерни ачынъыз, бугуньки санны ве темиз язув дакъкъамызны кечирейик.
Темиз язув дакъкъасы. Ммм Ллл___________
Г) Оджа талебелернинъ дикъкъатыны тахтада язылгъан джумлелерге джельп эте ве бу джумлелер боюнджа вазифе бере.
Вазифе: Джумлелерни дикъкатнен окъунъыз, бир суальге джевап берген, бир сёз чешитине аит олгъан, джумленинъ бир азасы вазифесинде олып кельген сёзлерни тапынъыз.
Эмине, Сание, Улькер китапханеде отуралар. Олар масал, лятифелер, дестанлар акъкъында малюмат топлайлар. Къызлар макъалелерни араштыра, окъуй, кочюрип язалар.
Оджа. Таныш олунъыз, бу сёзлер - джумленинъ сойдаш азалары. Къаиделернен танышув 54с., 56с., 67с.,
Раатлыкъ дакъкъасы. Козьлер ве къоллар ичюн мешгъулиетлер.
Биз кузь япракълары Терек пытакъларындамыз.
Бирден ель котерильди Узакъларгъа учырды.
Ерге яваш къондырды Бирден рузьгяр пейда олды Фырландырды, учырды,
Ралелерге отуртты.
III. Пекитюв «Сакъланчакъ» оюны.
А) Оджа. Балалар, сойдаш азалары сизге «Сакъланчакъ» оюныны ойнамагъа теклиф этелер. Олар 102- иште берильген джумлелерде сакълангъанлар.
Оларны тапып, астларыны сызынъыз.
Б) Оюн «Мен - психолог, сиз - лингвистлерсиз»
Оджа талебелерге суаллер бере. Талебелер исе оджа берген суаллерге
сойдаш азалы джумлелернен джевап берелер.
1) Сен озюнъни не вакъыт бахтлы саясынъ?
2) Энъ зияде сен нени севесинъ?
3) Насыл адамларны бегенесинъ?
4) Ана тилини насыл огренмек керек?
В) Карточкаларнен чифт тарзда чалышув 1) Ресимлерни сёзлернен денъиштирип джумле тизинъиз, токътав ишаретлерини къойып, джумлелерни язынъыз.
2) Схемаларгъа эсасланып джумле тизинъиз.
IV. Дерсимизни иджадий ишнен екюнлейджекмиз. Сыныф эки группагъа болюне. Эр бир группа талебелери сойдаш азаларыны ишлетип, уфакъ метин яза.
1 группа: «Мейва» 2 группа: «Себзе»
Кузь кельди. Багъчаларда алма, Кузь кельди. Бостанларда къартоп,
армут, айва, юзюм, нар ве инжир хавуч, бибиер, къабакъ ве бакъладжыйылды. Берекет буюк олды. джыйылды. Магъазлар себзе толды.
V. Эвге вазифе. 67 с., 105-джи иш,., 1 гр. Вазифе боюнджа чалышынъыз.
2гр. Сойдаш азаларны къайд этинъиз.
VI. Талебелерин баалав.
- Дерсимиз битти. Чокъ сагъ олунъыз.