Тренировочные задания по калмыцкому языку (подготовка к ГИА)


ИК ҮЗГӘР БАРЛҖ БИЧТН
Регион 08
ОО-н нершлОО-н код Класс 9
Предмет ХАЛЬМГ КЕЛН
То, сар, җилӨвкин нернЭцкин нернЭврә нернМедрл шалһлһна даалһвр күцәлһнә зааврХальмг келәр өггдсн медрл шалһлһна даалһвр тавн әңгәс тогтҗана. Көдлмшән ямаранчн әңгәс эклҗ болхмн, зуг эркн биш чикәр күцәтн.
Даалһвр болһниг оньган өгч умшад, ухаһан туңһаһад, чикәр болн цеврәр күцәтн!
Көдлмштн күцәмҗтә болтха!
Күүндвр торлцлһнКүүндәнд орлцтн. 1-4 тойгта өггдсн сурврмуд умшад, дорань өггдсн хәрүһәс чикнь заатн. (Предлагается принять участие в условном диалоге. Прочитайте приведённые ниже вопросы, обозначенные номерами 1-4. Выберите из представленных ниже четырех вариантов ответов верный ответ).
Кермн, чини эгч дөрлдәнәс ирв?
1) Уга, нанд үвл таасгдна.
2) Э, дулан һазрас шовуд нисч ирв.
3) Уга, мини нерн Элгн.
4) Э, асхна ирв.
Чамур эндр асхн ирж, болхий?
1) Э, тег хаврар күүнә нүд авлна.
2) Эркн биш ир.
3) Э, мана өрк-бүлд тавн күн бәәнә.
4) Бидн цуһар однавидн.
Һарудт бидн удан бәәхий?
1) Нанд көгж,мин кичәл таасгдна.
2) Асхн күртл бәәхвидн.
3) Темс суулһхвидн.
4) Би тер күүнд «мергн күн» гиж, нер өгв.
Өлзәт, намр болхла, шовуд яһна?
1) Малын хот белднә.
2) Дулан һазрур ниснә.
3) Сурһульдан одна.
4) Серүн эклнә.
1-4 тойгта даалһвран күцәснә хөөн, ХӘРҮҺИН ЦААСНД буулһҗ бичхән бичә марттн. (По окончании выполнения заданий 1-4не забудьте перенести свои ответы в БЛАНК ОТВЕТОВ).
Текстәр көдллһнӨггдсн текст умшад, 5-9 тойгудта сурврмудт хәрү өгтн. (Прочтите текст и ответьте на вопросы, обозначенные номерами 5 - 9).
Мана өрк-бүл элгн-садарн өнр. Нанд эк, эцк бәәнә, деерән хойр ахтав, доран хойр дүүтәв. Экин талас ээж,-аав бәәнә, наһцх, наһц эгч бас бәәнә. Теднә үрдүднь нанд бөлнр. Эцкин талас авһ, һаһа бәәнә, аав ээж, хойр бас бәәнә. Мини эк эцк хоюрн тосхачнр, аавнр-ээж,нрмдн ода амрлһнд бәәцхәнә. Хойр ахм школан төгсәчкәд, ик сурһульд дасчана. Би хойр дүүтәһән школд сурчанав. Авһ һаһа хойр бас көдлж,әнә. Авһм – эмчәр, һаһам – багшар. Эдн бас өрк-бүлтә. Авһин гергн маднд – авһ бергн. Һаһан залу – күргн ах. Үрдүднь маднд – үйнр. Байрин өдрмүдиг мадн цуһар давулнавидн. Садта күн ж,ирһдг, салата модн бүчрлдг гиж, келгдсн үг бәәдг. Хуучн үгд худл уга.
Наһцхин күүкдиг яһж, нерәддмн?
1) зеенр2) ачнр3) бөлнр4) ж,ичнрҺаһан күүкдиг яһж, нерәддмн?
1) үйнр2) бөлнр3) наһцхнр4) ачнрҺаһа кен болж, көдлж,әнә?
1) эмч2) саальч3) багш4) уяч Ямаран үлгүр эн текстд харһна?
1) Сурһульта күн - кишгтә2) Садта күн салата модн3) Садта күн ж,ирһдг, салата модн бүчрлдг4) Эрдмәс үлү – эрднь уга.
Текстин учр-утхла ирлцдго үгмүд олҗ автн.
1) ах 2) дү3) дү күүкн4) аав5-9 тойгта даалһвран күцәснә хөөн, ХӘРҮҺИНЬ ЦААСНД буулһҗ бичхән бичә марттн. (По окончании выполнения заданий 5-9 не забудьте перенести свои ответы в БЛАНК ОТВЕТОВ).
Үгмүд хүврүлтнӨггдсн текстмуд умшад, 1-4 тойгта барун бийд ик үзгәр бичәтә үгмүдиг лексичек болн грамматическ чинрәрнь текстлә ирлцүлҗ хүврүлтн. Текстд заагдсн ормднь бичтн. (Прочитайте приведённые ниже тексты. Преобразуйте слова, напечатанные справа заглавными буквами, обозначенные номерами 1–4, так, чтобы они грамматически и лексически соответствовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами).
10. Мана аав Лиж,ин Анж,а һартан эвтә күн. Аав көгшн болвчн, көдлмш кехдән дурта. Цуг ачнр-зеенрнь _________ нөкд болна. 1)
КЕЛН
11. Хаврт хальмг тег күчтә сәәхнинь цуһар меднә. Наласн, эн, зах уга көк ________ шар, улан, цаһан бамб цецгүд урһна! 2) ААВ
12. Өвгн цанын хаж,уд йовад йовв. Худлахар үксн болад кевтсн арат __________ йоралд нүк һарһчкад, заһсиг экләд унһав… 3)
ТЕГ
13. Келән һолсн күн – экән һолснла әдл. Күн болһн эврә келән медх зөвтә. Би эврәннь уул хальмг __________ йир дуртав. 4) ЦАН
10-13 тойгта даалһвран күцәснә хөөн, ХӘРҮҺИНЬ ЦААСНД буулһҗ бичхән бичә марттн.Өгсн хәрүһән даалһврин тойгин барун бийд бичтн. (По окончании выполнения заданий 10-13 не забудьте перенести свои ответы в БЛАНК ОТВЕТОВ.Запишите ответ справа от номера соответствующего задания.
Текстд нер өгтнУмшад, текст болһна нерәдлһинь олтн: текст болһнд туслцулад 1-4 тойгта нерәдлһсәс шүүҗ заатн.
Прочитайте тексты и установите соответствие между текстами и их заголовками: к каждому тексту, обозначенному цифрами1–4, подберите соответствующий заголовок, обозначенный буквами А–Г. Используйте каждую букву только один раз.
1) Намрин тен,гр.2) Шовудын иньг.
3) Хаврар4) Хар керә.
14. Арһул цасн орж,ана. Бичкн күүкн үрвәд йовж, йовна. Эн ардан цан чирж,.Цан деернь бичкн яршг бәәнә.
Яршгтнь юн бәәхмб? Түрж,әсн шовудын хот бәәнә: будя, зарм, өдмгин үүрмг. Шовуд күүкиг таньна.
Өөрнь хурад, ж,иигәд-ж,иргәд, ханлтан өргнә. ______________
15. Хаврин нег сән өдр. Күүкд улс боднцг суулһж, йовна. Теднә толһа деерк альчурин үзүрмүдәр
салькн наадна. Тен,грт үүлмүд нүүнә. Теегин богшурһас цервж, ишкрлднә. Боодгудын уснур нуһсд адһж,
нислднә. Һазр нигт ноҺаҺар көкрнә. Холд ж,ирҺлнә негдж, мал үзгднә. Терәчнр кеер йовна. ______________
16. Намрин тен,гр күчән геев. Серүн салькн зогслго үләнә. Тен,грин атысн бәәдл чилгр өдрмүд чилсинь
медүлнә. Өдрмүд улм ахрдад ирв. Үүлмүд нариг бүркәд, күриж, нүүцхәнә. Даруһас хур орхнь лавта.
Хур тәрә, өвс хурахд кезәчн харшлна. ______________
17. Соньн шовун. Керә олн-әмтнә туульст, үлгүрт келгднә. Керә әмтнә дуунд орна. Керә сән зән,гч болна.
Хар керәг му йорта шовун гинә. Хар керә ямаранчн һазрт бәәнә. Эн шовун юунасчн ж,игшхш.
Эр күүкн хойр керә йир ни, кезәчн салхш.
Билглҗ бичлһнӨггдсн төрәр билглҗ бичлһ күцәтн.
18. Мини үүрмүд.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________