Презентация по казахскому языку на тему ??рмалас с?йлемдерді ?айталау (8 класс)

Мақсаты: 1. Құрмалас сөйлем бойынша алған білімдерін бекіту, қорытындылау;2. Шапшаң жұмыс істеуге дағдыландыру, жұптық жұмыстарға төселдіру.3. Адамгершілікке, сыйластыққа баулу. Құрмалас сөйлемдерді қайталау «Жорға»Сөйлем дегеніміз не?Айтылу мақсатына қарай сөйлемдер нешеге бөлінеді?Сөйлем құрамына қарай нешеге бөлінеді?Жай сөйлем дегеніміз не?Құрмалас сөйлем дегеніміз не?Сөйлем мүшесі дегеніміз не?Сөйлем мүшесі болудың негізгі белгілеріСөйлем мүшесі атқаратын қызметіне қарай неше топқа бөлінеді?Сөйлем мүшелері құрамына қарай нешеге бөлінеді?Қандай сөздер өз алдына сөйлем мүшесі бола алмайды? Сөйлемдегі бастауыштың іс-әрекетін, қимылын, жай-күйін, оқиғаның қай шақта болғанын білдіретін сөйлем мүшесіЖай сөйлемнің сөйлем мүшесіне талданбайтын түрі





1.Бағыныңқының баяндауышы неден жасалған? Жақсы оқымайынша, емтиханды жақсы тапсыра алмайсыңдар.А) Шартты рай Ә) Көсемше Б) Есімше2. Ыңғайлас салаласты тапА) Өнер жастан шығады. Ә) Өнімді еңбек атқарам десең, көпке сүйен. Б) Келгендер арасында Абай бұрыннан білетін Дәндібай, Еренай сияқты қарттар бар және екі-үш орта жастағы адам бар.3. Қарсылықты салаласты тап.А) Шынар арбадан түсе сала жүгірді. Ә) Тұрмыстары жүдеу, дегенмен бәрін алдымызға қойды. Б) Құрбысы шақырса, күреске қайта түсетін.4. Бастауыштың сұрағын тапА) Кімнің? Ә) Кімің? Б) кімге?5. Бастауыш қай сөз табынан болған?Бұл – ауылдың ең көрікті жерлерінің бірі.А зат есім Ә) сын есім Б) есімдік6. Сызықша қойылмаған сөйлемА) Жұрт тынышталды. Ә) Қой бағу қиын кәсіп. Б) Ел ертеңіне алаңдайды.7. Тұрлаулы мүшенің белгісіА) белгілі бір сұраққа жауп бермейді. Ә)сөйлем мүшесіне талданбайды. Б) сөйлем құрауға негіз болады.8. «Қашан?» қай сөйлем мүшесінің сұрағы?А) мекен пысықтауыш Ә) мезгіл пысықтауыш Б) мақсат пысықтауышТест жұмысы Жауап кілттері1 – ә2 – б 3- ә4- ә 5 – б6 – ә7 – б8 – ә «Ой жалғау» {5C22544A-7EE6-4342-B048-85BDC9FD1C3A}Салалас құрмалас сөйлемҰқсастығы Сабақтас құрмалас сөйлем Толық синтаксистік талдау жүргізЗәулім ағаштардың сары жапырақтары ауада қалқып жүр.Биыл мектеп бітіремін және Алматыға инженерлік оқуға түсемін.Ол сабаққа дайындалмаған, себебі кеше кітапханадан кітап таба алмады. Семантикалық карта{5C22544A-7EE6-4342-B048-85BDC9FD1C3A}№Құрмалас сөйлемдерЫңғай лас Себеп-салдарҚарсы лықты1Бұл егіннің дәнін қолымнан мен септім ғой, өзгеңнен гөрі менің жаным қаттырақ ауырар еді.2Ағаңның да сенің де алдыңнан шықпақ ойы бар еді,- жұмыстан қолы тимеді.3Мұндай шыбыны көп шөл даланы ешбір ауыл жайламайды: жаз айларында ондай шұбарлы жердің масасы мен сонасы қалың болады.4Күн батты, тауды қара көлеңке басты. 5Сөз бергенге ерме, - бөз бергенге ер. Семантикалық карта{5C22544A-7EE6-4342-B048-85BDC9FD1C3A}№Құрмалас сөйлемдерЫңғай лас Себеп-салдарҚарсы лықты1Бұл егіннің дәнін қолымнан мен септім ғой, өзгеңнен гөрі менің жаным қаттырақ ауырар еді. +2Ағаңның да сенің де алдыңнан шықпақ ойы бар еді,- жұмыстан қолы тимеді. +3Мұндай шыбыны көп шөл даланы ешбір ауыл жайламайды: жаз айларында ондай шұбарлы жердің масасы мен сонасы қалың болады.+4Күн батты, тауды қара көлеңке басты. +5Сөз бергенге ерме, - бөз бергенге ер.+ «АЛГОРИТМ»Саластарды бір бөлек, сабақтасты бір бөлек жазып, түрлерін ажыратып көрсет.Ақылды көп жасағаннан сұрама, көп көргеннен сұра. Күн сайын бір жаңалық болады, бірақ оған ешкім таңданбайды. Оған сөз бергенмен, ертеңіне уәделі жерге келмеді. Бәйгеге түсіп жарыспай, ат өнері білінбес. Сөйлемдерді қазақ тіліне аударЕсли идет снег, дети радуются. Если постараюсь, я все сделаю.Если увидим их завтра, скажем. Қар жауса, балалар қуанады.Егер мен тырыссам, бәрін жасаймын.Ертең оларды көрсек, айтайық. Ойды жалғастырКез келген адамда қарсы пікірі, шарты, себебі, талғауы, түсінігі, мақсаты болады, сондықтан ол өз ойын жеткізу үшін құрмалас сөйлемдерді қолданады. Біздің ойымызша... Үй тапсырмасы: «Гүлдер» - тест (20 сұрақ)«Ағаштар» - сөзжұмбақ«Өзендер» - ребус Назарларыңызға рақмет!