Презентация по физкультуре на тему То?ыз??мала? тарихы 5-класс


Қазақтың ұлттық ойыны «Тоғызқұмалақ» Тарихи шолу Тоғызқұмалақ ойыны дүниеге ерте келген 4,5 мың жылдай уакыт өтті деп есептелуде. Бұл ойын қазақтың ежелден келе жатқан ойлау қабілетін жақсартып, төзімділікке баулиды, логикалық ойлауды жоғарлатады. Ойын үстел ойыны қатарына жатады. Бұл ойын біздің елде ғана емес Қырғыстан, Өзбекстан, Түркіменстанда да таралған. Өткен ғасырдың бір ағылшын ғалымы бүкіл халықтың үстел ойындарымен таныса келе, бұл ойын туралы былай деген екен. “Бұл қойшы алгебрасы, егер бұл ойынды ойлап тапқан қойшыларға сол кезде Еуропалық білім берсе, олар үлкен математик немесе ғалым болар еді” Ағылшын ғалымы Әбділда Сайыпұлы АқшораевҚазақстанның алты дүркін жеңімпазы,спорт шебері және Қазақ ССР-ніңЕңбек сіңірген жаттықтырушысы.Тоғызқұмалақтың атасы Ертеректе ата-бабаларымыз қой бағып жүріп кездескен жерде осы ойынды отыра қалып ойнаған екен. Тақтамен таныстыру Тоғызқұмалақ ойыны арнайы тақтада екі адам арасында ойналады. Ойын тақтасы-2 қазан, 18 отау, 162 құмалақтан тұрады. Ойын барысында әр ойыншыға бір қазан, тоғыз отауға тоғыз-тоғыздан салынған сексен бір құмалақ тиесілі. Алғашқы жүріс жасаған ойыншыны – бастушы, қарымта жүріс жасаған ойыншы – қостаушы деп атайды. Кейде бастаушы үшін – ақ жағы, қостаушы үшін қара жағы деген тіркестерді де қолданамыз. Жаңа дәуірдегі тоғызқұмалақ ойынының тақтасы Арт Тектұрмас Атөтпес Атсыратар Бел Белбасар Қандықақпан Көкмойын Маңдай Отау аттары Тоғызқұмалақтың түрлері Менің ұсынысым Тоғызқұмалақ ойынын үйрету үшін үйірмелерді көптеп ашу; Тоғызқұмалақтан халықаралық жарыстарды көптеп ұйымдастыру;Дүние жүзіне тоғызқұмалақ ойынын таныту, ол үшін елімізге келген шет елдік қонақтарға тоғызқұмалақ тақтасын, әдебиеттерді сувенир ретінде сыйға тарту;Тоғызқұмалақ ойынын мектеп бағдарламасына пән ретінде қосса және тоғызқұмалақ академиясы ашылса;Тоғызқұмалақ ойынының ережесі туралы газет-журналдар, әдебиеттер көптеп шығарылса; Қоғам кайраткері Куандық Алтынбаев атыңдағы облыстық дәстүрлі ұлттық ойынымыз тоғызқұмалақтан турнир өткізіледі. ТЫҢДАҒАНДАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!