Презентация по истории на тему Мон?олдарды? ?аза?стан жерін жаулап алуы


Үй тапсырмасы Тақырыбы: Ғылым мен білімнің дамуы Аты – жөні Туған жылы Еңбектері Әбу Наср Әл-Фараби Әбу Райхан Әл-Бируни Махмуд Қашғари Жүсіп Баласағұни Ахмет Иугнеки Қожа Ахмет Йасауи Аты – жөні Туған жылы Еңбектері Әбу Наср Әл-Фараби 870 - 950 Ғылымдардың шығуы Әбу Райхан Әл-Бируни 973 - 1050 Бұрынғы ұрпақтар ескерткіші Асыл тастар Махмуд Қашғари 1030 – 1090 Диуани Лұғат ат-түрік Жүсіп Баласағұни 1021 - 1075 Құт негізі білік Ахмет Иугнеки Туған - өлген жылдары белгісіз Ақиқат сыйы Қожа Ахмет Йасауи 1103 - 1167 Диуан-и хикмет 1 6 2 3 4 5 Керейт Найман Жалайыр Меркіт Қоңырат Татар Жалпы монғол Монғол мемлекетінің құрылуы Кендітау аймағы. Онон жағасыБолдоң жері Есугей батыр Темүжін 9 жасқа келгенде татарлар қолынанқаза табады 1155 ж Темүжіннің тууы 1206 ж Монғол мемлекетінің құрылуы, Темүжіннің “Шыңғыс хан” атануы Монғол мемлекетінің қоғамдық құрылымы Құқықтық негізі Құрылтай Яса-Жасақ (ұлы билік) Түмен – 10 мың әскер түменбасы Мыңдық – 1 мың әскер мың басы Жүздік – 100 әскер жүз басы Ондық – 10 әскер он басы 95 түмен әкімшілік Борунгар – оң қанат Жоңғар – сол қанат Кул – орталық қанат Монғол шапқыншылығы. Қазақстан жерін жаулап алуы. Шыңғыс ханның соғыс мақсаты мен тәсілдері: Билігін күшейту, ішкі тартысты болдырмау, ақсүйектердің талабын орындау, халқын жаңа жайылымды жерлермен қамтамасыз ету; Жорыққа шықпас бұрын сауда керуендерін жіберіп, ол ел туралы мәліметтер алуы; Дінге қысым көрсетпеді; Жаулап алған елдердің халқын, әкери күшін шапқыншылығына пайдалануы; 1227 ж.Шыңғысхан мен оның ұлы Жошының қаза табуы Шыңғыс ханның жорықтры. 1207-1208 ж.ж.Енесей қырғыздарын,Сібір орман тайпаларын 1207-1209 ж.ж.Таңғұттарды,Тұрфан кінәздіктерін,ұйғырларды бағындырды 1211-1215 ж.ж.Қытайға жорықтары 1217ж Күшлікке Қарсы Жебе ноянды аттандыруы 1218 ж Жетісу жеріне еніп,Баласағұнды алды.Отырарға сауда керуендерін аттандыруы. 1219 ж 150 мың әскер Ертіс,Сырдарияға аттанды. Отырарды қоршауы. 1220 ж Отырардың жау қолына көшуі. 1219-1220 ж.ж Сыр бойындағы қалардың толығымен монғолдарға бағынуы 1212-1224 ж.ж.Қазақстан мен Орта Азия Шыңғыс хан империясының құрамына қосылуы. 1223 ж.Калка өзені бойындағы шайқас. Жаулап алудың зардаптары -Жетісу аймағындағы қалалар мен қоныстар қаңырап бос қалды - 200 елді мекеннен ХІІІ – ХІV ғ.ғ.20-ға жуық қала мен қоныс-жайлар ғана қалған - Жуас қала атанған Баласағұнның өзі түгіл орны қайда екені белгісіз болып кеткен - Қалалық мәдениеттің дамуына үлкен кедергі болды. - Отырық шылық мәдениет тоқырады - Егін шаруашылығының жүйесі бұзылды. - Елдер арасындағы қарым-қатынас мүлде тоқтады. -Халықтардың этникалық құрамы мүлде бұзылып, қазақ халқы қалыптасуының аяқталуы ұзақ жылға кешеуілдеді. Ұлыстардың құрылуы Жошы ұлысы Шағатай ұлысы Үгедей ұлысы Шығыс Ертіс өзенінен батысы Еуропа жеріне дейінгі аумақ,қазақ жерінен Шығыс Дешті Қыпшақ, Арал,Сырдың төменгі ағысы,Жетісудің солтүстік-шығысы қарады. Оңтүстік және оңтүстік –шығыс Қазақстан (Жетісуаймағы) мен Орта Азия жерлері қарады Батыс Монғолия мен Алтай,Тарбағатай, Ертістің Жоғарыағысы бойындағы жерлерқарады 1.Монғол империясықұрамына күштепенгізілген елдердітоптастыр 3.Шыңғыс хан империясыныңқұрамына қандайжерлер енгізілгенінтоптастыр 2.Жаулап алудыңзардаптарын топтастыр Проблемалық сұрақтар:- Шыңғысханның жеңіске жетуінің сыры неде деп, ойлайсыңдар? 1962 ж Кендітау жерінде Гурван көлі жағасында үлкен мәрмәрден ескерткіш орнатылған, онда төмендегі Шыңғыс ханның өсиет сөзі жазылған. Сөзтізбек а л ұ қ а с с ғ а д м а ы ы м а ы л н б а л л ұ қ а с ұ о қ ұ й ы қ қ м р р н м м е а а ғ ы і н ғ а н е л е қ ұ л а ш д Үй тапсырмасы: Шынғыс хан туралы мінездеме жазып келу және контур картаға ұлыстарды түсіріп келу