Ашы? саба? А?паратты жазу ж?не санау. А?паратты тасымалдаушылар

Сабақтың тақырыбы:  Ақпаратты жазу және санау. Ақпаратты тасымалдаушылар.
Сабақтың мақсаты : Оқушыларға ақпаратты іздеу, жазу, жалпы жұмыс жасай білу, ақпаратты тасымалдаушылар туралы түсінік беру.
Сабақтың көрнекілігі : интерактивті тақта, көрнекілік құралдар, карточкалар.                     
 Пән аралық байланыс: математика. Сабақтың түрі: жаңа сабақ түсіндіру , баяндауСабақтың әдісі: сыни тұрғыдан ойлау, ақпараттық технологияны информатика пәнін оқытуда қолдану. Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі: оқушыларды түгендеп, оқушы көңіл күйін бағыттау, сабаққа деген ынтасын ояту.    
 І.Қызығушылықты ояту.
Смайлик арқылы
1 - смайлик:
Компьютермен жұмыс істеу барысында нысандарға қандай амалдар қолдануға болады?
/Көшіру, орын алмастыру, жою, атын алмастыру/
2 - смайлик:
Шектес емес нысандарды ерекшелеу үшін қай пернені қолданамыз?
/Ctrl пернесін басамыз/
3 - смайлик:
Терезедегі барлық нысандарды ерекшелеу үшін қай пернелердің тіркесімдері қолданылады?
/Ctrl + A пернелерінің тіркесімдері қолданылады/
4 - смайлик:
Алмасу буферінің көмегімен көшіру үшін қандай екі бұйрық беріледі?
/Көшіру (Копировать) жәнеКірісітіру (Вставить)/
5 - смайлик:
НысандардыҚоржынғаорналастырмайжоюүшінқандайпернелертіркесімдерінқолданамыз?
/ctrl + Delпернелеріркесімдерінқолданамыз/
6 - смайлик:
Жойылғаннысандықалпынакелтіруүшінқандайбұйрықорындаймыз?
/Қайтақалпынакелтіру (Восстановить) бұйрығынорындаймыз/
ІІ. Мағынанытану.
 М: Еңалдыменоқушыларақпаратдегенсөзгеқандайанықтамаберередіңіздер?
О: Ақпарат – сақтау. Түрлендіру, жөнелтужәнепайдаланунысаныболыптабылатынқоршағанәлемтуралымәліметтер.
М: Адамақпараттықалайқабылдайды?
О: Көреді, естиді, иістісезеді, дәмдісезеді, сезінеді.
М: Бейнелеутәсілдерібойыншаақпараттыңтүрлерінесімізгетүсірейік.
Ақпарат
Сан
Видео
Мәтін
ДыбысГрафика
 НысандыбумаданжылдаміздеуІзделінетіннысанорналасқанбуманыашып, нысанныңатауындағыбіріншіәріп бар пернені басу керек. Атауы осы символменбасталатынеңжақыннысанерекшеленеді. Солперненіқайтабасқандакелесіұқсаснысанерекшеленеді. Сонымен, буманыңатаулары осы символданбасталатынбарлықнысандартексеріледі. Сендержылдаміздеуді тек ізделетіннысанныңқандайбумадаорналасқанынбілетінжағдайдағанапайдаланааласыңдар. Ал егеролайболмаса, ондакеңейтілгеніздеудіқолданукерек.
Кеңейтілгеніздеу
Файлдыңнемесебуманыңатауын Бас мәзірдіңіздеутерезесінеенгізукерек.
Программа сендеркөрсеткенатауы бар барлықнысандардытабады.
Сендердіңсұраныстарыңбойыншатабылғанфайлдартерезеніңжоғарғыбөлігіндекөрсетіледі. Таңдалғанфайлдытышқанменшертсеңдеріскеқосылады.
Ақпараттытасымалдаушылар
Компьютердежұмысжасаудақолданылатынбарлықақпарат файл түріндесақталады. Файл – бұлжадтағыорын, оғанәдеттебірегейатауберіледі. Файлдармашинаныңжеделнемесесыртқыжадындаорналасады. Сыртқыжад – бұл, біріншіден, винчестер, ал екіншіден, иілгішжәне компакт - дик. Сондықтанақпараттыжазу мен оқутуралыайтпайтұрып, ақпараттасуыштардеген не екенінанықтауымызқажет. Ақпараттасуышақпаратсақтауортасыболыптабылады. Ақпараттасымалдаушыларбірнешетүргебөлінеді:
1. Ленталықақпараттасушылар. Олөтежұқамагниттілентадантұратынтасушылар. Оларғакассеталар (аудиокассета, видеокассета т. б.) жатады. Көлемібірнешемегабайттанбірнешегегабайтқадейінболады.
2. Дисктіктасушылар. Оларғаайтыптұрғандай CD/DVD/Bleu - rayсияқтытасымалдаушыларжатады. Олардыңкөлемібірнешегегабайтболады.
3. Қаттымагниттік диск. Оғандискеталаржатады. Олардыңкөлемібірнеше мегабайт қанаболады.
4. Қатқылмагниттік диск [HDD] [Harddiskdrive]. Бұлкөлеміжәнеқұрылымыжағынанеңкүрделітасымалдаушы. Оғанқатқылдискілержатады. Олардыңкөлеміөтеүлкенбірнешегигабайттанбірнешетеррабайтқадейінболады.
5. Флеш - жад [FDD] [Flash Disk Drive]. Бұлөтеыңғайлыжәнекеңтаралғантасымалдаушы. Көлемідебірнешегегабайтболады. Бұлардың SD, MicroSDтүрлерібар.
 Ақпараттыжазу
Windows - тіңбарлыққосымшаларындаақпараттысақтауменоқудыңқабылданғанжалпыережелерібар.
Құрылғансуреттінемесеқұжаттыфайлғабіріншіретсақтауүшінмынаәрекеттердіорындауларыңкерек:
• СақтаунемесеҚалайсақтаубұйрығынтаңдау;
• Терезедесендердіңфайлдарыңсақталатынбумакөрсетіледі.Қажетболғанжағдайдабасқасақтайтынорындытаңдауғаболады;
• Файлдыңатынтеру;
• Сақтаубатырмасынбасу.Ақпараттыоқу
Дискідежазылғанақпараттықажеттіфайлдыіскеқосу (ашу) арқылыоқиды. Файлатауыныңкеңейтілуінәтижесінде Windows операциялықжүйесіфайлдықандайпрограмманыңкөмегіменашукерекекенінөзіанықтайды. Файлдықосымшаныңөзтерезесіндедеашуғаболады. ОлүшінАшу (Открыть) бұйрығын (немесе Ctrl + O пернелері) орындаукерек Ойтолғаныс.
«Сырсандық»
1. Ақпараттасуыштарғанелержатады?
/дискета, флешка, диск т. б./
2. Ленталықақпараттасушыларғанелержатады?
/Кассеталар (аудиокассета, видеокассета)/
3. Өтеыңғайлыжәнекеңтаралғантасымалдаушы
/Флеш - жад/
 V. Компьютердетәжірибелікжұмыс
М: Оқушыларкомпьютергеотырмасбұрын техника қауіпсіздігіережерінесімізгетүсірейік.
О: Мониторғадейінгіарақашықтық 55 - 65 с - ден кем болмауыкерек;
Жиі - жиікөзгеарнайыбелгіленгенжаттығуларжасапотырукерек;
Экрандықолменұстамаукерек;
Копьютердіңжанынаартықзатқоймаукерек;
Сыныпқамұғалімкіргендетұрыпамандасуміндеттіемес.
 Тексеру:
1. Бумадағы «Құжат» файлын тез іздеуүшін не істеукерек?
А) Буманыңтерезесінде Дәрпі бар пернені басу
В) БуманыңтерезесіндебірмезгілдеShiftжәне Дпернелерін басу
С) Іздеугекіріп, Д әрпі бар пернені басу
D) Іздеугекіріп, Shiftжәне Дпернелерін басу
2. Егербуманыңтерезесіндебірәріптенбасталатынбірнеше файл болса, ондакелесіфайлғаөтуүшін:
А) Іздеудібірнешеретшақырамыз
В) Нысанатыныңбіріншіәрпі бар перненіқажетті файл ерекшеленгеншебасамызС) TabпернесінбасамызD) Бос орынпернесінбасамыз3. Файлдысолатпенқайтасақтауүшінқандайбұйрықтытаңдаукерек?
А) Қалайсақтау
В) Қайтадансақтау
С) Сақтау
D) Құру
4. Файлдыжаңаатпенқайтасақтауүшінқандайбұйрықтытаңдаукерек?
А) Қалайсақтау
В) Қайтадансақтау
С) Сақтау
D) Құру
5. Ctrl + O пернелертіркесіміқандайбұйрықтыалмастырады?
А) Қалайсақтау
В) Ашу
С) Сақтау
D) Құру
6. Ctrl + S пернелертіркесіміқандайбұйрықтыалмастырады?
А) Қалайсақтау
В) Ашу
С) Сақтау
D) Құру
7. Қосымшаныңтерезесін жабу үшінқандайпернелертіркесімінқолдануғаболады?
А) Ctrl + S
B) Ctrl + O
C) Alt + F4
D) Alt + Tab
 Қорытындылау. Белсенділіккөрсеткенжәнкарточканәтижесіменбағалау.Үйгетапсырма: Тақырыптықайталау.