Саба?ты? та?ырыбы: К?ш. Ньютонны? екінші за?ы

9-сынып.
§§11. 12. К_ш. НьютонныS екінші заSы.
СабаK маKсаты:
ДенелердіS ™зарар ‰рекеттесуі туралы aCымды Kалыптастыруды жалCастыру, к_ш, к_штердіS т_рлері, теS ‰рекетті к_штер туралы т_сінік алуCа жаCдай жасау.
ОKушыларды ™з беттерімен Cылыми ой Kорытындыларын жасай алуCа жетелеу, Cылыми д_ниетанымын Kалыптастыру.
Жауапкершілікке, еSбекKорлыKKа, тиянаKтылыKKа т‰рбиелеу.
СабаK т_рі: аралас
СабаK ‰дісі: баяндау, сaраK-жауап.
СабаK барысы:
І. `йымдастыру кезеSі.
ІІ. ОKушылардыS _й тапсырмасын Kалай меSгергендерін тексеру.
Берілетін сaраKтар:
Jандай санаK ж_йесі инерциалыK деп аталады?
Жермен байланысKан санаK ж_йесі инерциялыK ж_йеге жата ма?
НьютонныS бірінші заSын д‰лелдейтін мысалдар келтіріSдер.
Jандай санаK ж_йесі инерциялыK емес санаK ж_йесіне жатады?
ІІІ. ЖаSа т_сінік беру.

АуырлыK к_ші деп денелердіS Жерге тартылу к_шін айтады. Бaл к_ш ‰рекетінен денелер Жерге Kaлайды. ДененіS ауырлыK к_ші ‰рекетінен Cана KозCалуын еркін т_су деп атайды.

Серпімділік к_ші дененіS пішіні мен к™лемі ™згерген кезде пайда болатын к_шті айтады. Бaл к_ш денелерді Kысу, созу, майыстыру немесе бaрау кезінде пайда болады.
Гук заSы:
·Fc
·=k
·

^йкеліс к_ші деп денелер тікелей жанасKанда пайда болатын к_шті айтады. Ол ‰рдайым жанасу бетініS бойымен KозCалыс баCытына Kарама-Kарсы жаKKа Kарай баCытталады.

^йкеліс к_ші екінші дененіS бетін басып Kысатын Р к_шке, _йкелісетін беттердіS материалы мен ™Sделу сапасына байланысты олады.
ТіректіS реакция к_ші деп тіректіS денеге ‰рекет ететін серпімділік к_шін айтады.

·F_йк.
·=
·N
К_ш деп дененіS басKа денелер тарапынан болатын ‰рекеттіS н‰тижесінде _деу алатынын сипаттайтын ж‰не осы ‰рекеттіS ™лшемі болып табылатын физикалыK шаманы айтады.
ТеS‰рекетті к_ш деп денеге бір мезгілде ‰рекет ететін бірнеше к_штіS ‰рекетіндей ‰рекет жасайтын к_шті айтады.

Денеге туындайтын _деу оCан ‰рекет етуші к_шке тура пропорционал, ал оныS массасына кері пропорционал:
a=F/m
13 EMBED Equation.3 1415
13 EMBED Equation.3 1415–динамиканыS негізгі теSдеуі.
ІV. ПысыKтау.
V. Есептер шыCару.
9-жаттыCу №1, №2. 10-жаттыCу №3, №4
VІ. ^йге тапсырма. §§11;12. 9-жаттыCу №3, №4, 10-жаттыCу. №1; №2.

спорт зал 068спорт зал 068спорт зал 068спорт зал 069спорт зал 069