Презентация о родном крае в военные годы
Хәтерләрдән мәңге җуелмас…Әзерләде: Платонова Дамира Данияловна, татар теле һәм әдәбияты укытучысы
1941 нче елның 22 нче июнь иртәсе. Акрын гына таң сызылып килә…
3 ел да 8 ай, ягъни 1418 көн түзәргә
Явыз дошман килә ил өстенә…Ил байлыгын талап җыярга.Алып килә канлы палачларын,Халкыбызның канын коярга. Соңгы тапкыр кичә көлде дөнья,Соңгы тапкыр кояш балкыды.Таң атмады бүген, көн тумады,Алды җирне сугыш ялкыны.
Яуга өнди Ватан-Ана үз улларын.Нинди кеше шундый чакта ятсын тыныч,Йөрәгендә тыеп ачу тавышларын? Килеп басты җир өстенә зур куркыныч!
ppt_xxshearppt_x
22 июнь. Кырык бердәҖиргә афәт килде ул көнне.Тарих каһәрләгән шушы көннеОнытырга мөмкинме соң, мөмкинме? Ерткыч фашист килә ил өстенә Кол итәргә илем кешесен.Тез чүккәнче – басып җан бирербезТуган ил һәм азатлык өчен.
Сугыш… Нинди авыр, каһәрле сүз. Илебез 27,5 млн. кызын һәм улын югалтты. Һәр көн саен 7,5 мең совет сугышчысы үтерелде. Һәр 2 метр саен 15 кеше үтерелде. Илебездә яшәгән һәр 8 нче кеше сугыштан әйләнеп кайтмады. Сугыш илебезгә 2600 млрд. сумлык материаль зыян китерде. Сугыш 1710 шәһәрне һәм поселокны, 70 мең авылны, 32 меңгә якын предприятиене җимерде, 65 мең км тимер юл линиясен сафтан чыгарды.
Авылдан бик еракта иде, диләр Фронт сызыгын, Комсыз сугышны…Алай икән, ник соң ул сугышны Уйласаң да кыса сулышны? Меңәрләгән солдатНи сәбәпле кайтмый калган соң?Яшь хатыннар – ирсез,Ә малайлар ник әтисез калган аннан соң?
Нигә соң ул сугышАвылдагыҺәрбер йортны мең кат тетрәткән?Яудан соң даНик солдатлар түгел,Үлем кәгазьләре агылган?Йә, кем әйтә алаУл сугышны Узмаган дип безнең авылдан?
Сугышка китә Һәлак булаРеспубликадан 700 000 кеше Районнан18 000 гә якын кеше350 000 нән артыгы 11 000 нән артыгы Без авылдан чыккан чактаКүтәрелде томаннар.Дөнья хәлен белеп булмый,Сау булыгыз ,туганнар…
Кичке атыш тынган минутларда,Әнкәй, сиңа сагынып хат язам.Дары исе сеңгән ковертымаЙөрәгемнең бер өлешен салам.Салихова Гүзәл Мирзәхмәт кызының абыйсының сугыш кырыннан язган соңгы хаты «Хәбәрсез югалганнар» җыры
ppt_xppt_y
ppt_xppt_y
Яу кырында каберләр бар – Гөлләргә уралганнар.Ә кайда соң сезнең кабер,Хәбәрсез югалганнар? Сугыш үткән. Төтен беткән.Яралар төзәлгәннәр.Батырларның каберләре Гөлләргә бизәлгәннәр. Чәчәкләрне дә күрмиләрКаберсез югалганнар.Безгә ачу сакламагыз,Хәбәрсез югалганнар.
Элекке Комсомол мәйданында сугышта һәлак булган райондашларыбыз истәлегенә һәйкәл. 1975.Скульптор Николай Яковлевич Васильев, Казан.Җиңү паркы мемориалы. 2005
Хәтер уты, изге ут...Тормыш өчен, яшеннән ут алып, башын салганнарга, Һәйкәл булсын Мәңгелек Ут, Хәтер булсын калганнарга. Рәниф Шәрипов МӘҢГЕЛЕК УТ КАБЫЗГАНДА
Батырларның исеме онытылмыйБистәнең рус зиратында туганнар каберлегендә Яков Полуяхтов, Ерга(?)ш Ибрагимов, Павел Лисный, Иван Демиденко рухын саклаучы туганнар каберлегендәге истәлек монументы. 1956 . Каберлектән бераз гына читтә алар хөрмәтенә обелиск. 1985. Скульптор-архитектор Рафаэль Ихсанов, Кукмара.
style.rotationppt_wppt_y
Игътибарлы бул, иптәш!Әйбәт куллар гына җитми әлеҺәйкәлләрне оста куярга:Без яшәгән илнең матурлыгынЙөрәк белән кирәк тоярга. Сибгат ХәкимКиез итек, киез комбинаты каршындагы бакчада сугышта һәлак булганнар истәлегенә куелган һәйкәл
Таш һәйкәлләр балкый тыныч кына,Өйрәнгәннәр алар тынлыкка.Һәйкәлләргә килик!Гөлләр куйыйк!Һәйкәлләрне тыңлыйк тын гына.Һәйкәлләргә килик, гөлләр куйыйк! Һәйкәлләрне тыңлыйк тын гына...Ибраһим ГазизуллинФәхретдин Заһидуллин
Дан сиңа, дан, совет солдаты!Матросовчы Нух Идрисов
Барысы да фронт өчен! Барысы да Җиңү өчен!
Сугышлар булмый корбансыз, Ансыз – юк Җиңү туе.Ә без үлгәннәр алдында Бурычлы гомер буе. Азат Сабитов
«Үлем үзәне» табылдыклары
Ятим үсмәсеннәр оныклар
Хәтерләүдән курыкма син!Үткәнеңне онытма син!Бел син бабайларныңНичек итеп көн иткәнен,Нинди уйлар, нинди моңнарБезгә калдырып киткәнен. Равил Фәйзуллин