План конспект урока по крымскотатарскому языку на тему Модаль сёзлер


Дерс мевзусы.Модаль сёзлер.
Дерснинъ макъсады:
1. Ярдымджы сёзлер, багълайыджылар, дереджеликлер акъкъында умумий малюматны текрарламакъ
2 Модаль сёзлер акъкъында янъы малюмат бермек ве пекитмек,
3. Талебелернинъ агъзавий ве язма нутукъларыны зенгинлештирмек, инкишаф этмек.
4.Талебелерде табиаткъа, яз мевсимине севги ашламакъ.
Дерс теминаты: дерслик, даркъатма васталар, джедвель.
Дерснинъ кетишаты
1.Эв вазифесини тешкерюв
1.Фронталь суаль-джевап.
Ашагъыдаки суаллерге эсасланып, ярдымджы сёзлер ,багълайыджылар, дереджеликлер акъкъында талебелернинъ бильгилири текрарлана.
1.Насыл ярдымджы сёзлерге дереджеликлер дейлер
2.Дереджеликлер морфологик теркибине коре насыл чешитлерге болюнелер:
2.Талебелерге карточка вастасынен вазифелер бериле:
а)Дереджеликлерни къулланып, джумлелер тизинъиз: Атта, даа, албуки.
б)Берильген ялгъама дереджеликлерине уйгъун кельген сёз къойып кочюринъиз:
-мы ...
-ми ... - чы(-чи) ... дыр(-дир)
3.Ярдымджы сёзлер акъкъында къаиделерни текрарлап, 265-инджи иштеки вазифени тешкерюв
2.Янъы мевзуны анълатув
1.Талебелерге, джумлелер авале этилип, бир сыра ваазифелер бериле. Джумлелерни окъунъыз, къайд олунгъан сёзлер анълаткъан маналарны белыиленъиз.
Вай, о сувукътан къалтырай.
О, сувукътан къалтырай, гъалиба.
О,сувукътан дыр-дыр къалтырай
Къырымтатар тилинде модаль мана ифаделемек ичюн къулланылгъан сёзлерге модаль сёзлер дейлер. Олар джумледе сёйлейиджининъ ифаделенген фикрине тюрлю (ишанч, языкъсынув, умют, инкяр киби) мунасебитини косьтерелер.
Модаль сёзлер: шубесиз, керек, итимал, бельки, лязим, бойлелик нен, керчек, аксине, гъалиба, догъру демек, афсус,яхшы,ола билир ве башкъалары.
Модаль сёзлер ярдымджы, модаль мана ифаделеви джеэттен дереджеликлерге бенъзейлер. Лякин грамматик вазифеси джеэттен олардан айырылалар ве мустакъиль, там маналы сёзлерге ошайлар. Амма бир де бир адисенинъ, предметнинъ ады олалмагъанынен ве башкъа базы хусусиетлеринен там маналы сёзлерден айырылалар.
2,Оджанынъ беяны усулынен модаль сёзлер мевзусынен багълы малюмат изапана (дерслик, 133 с.).
Модаль сёзлер: шубесиз, керек, итимал, бельки, лязим, бойлелик нен, керчек, аксине, гъалиба, догъру демек, афсус,яхшы,ола билир ве башкъалары.
3.Пекитюв
1.Эки талебеге вазифе бериле. Ашагъыдаки вазиетке эсасланып, субет (диалог) тизинъиз
«Себзе тюкянында». Бир талебе — себзе сатыджы экинджиси — себзе алмагьа кельген талебе.
2.Карточкада берильген ишлерни беджерюв (тахта узеринде). Берильген модаль сёзлерни къулланып, джумлелер уйдурынъыз. Ола билир, бойлеликнен, керчек, аксине, гъалиба, догъру, демек,афсус.
3.266-нджы ишни агьзавий шекильде беджерюв.
Метинни окъунъыз. Модаль сёзлерни тапып, ифаделеген манала-рыны белыиленъиз.
4.267-нджи ишни беджерюв (мустакъиль шекильде).
Берильген модаль сёзлерни уйдургьан джумлелеринъиз ичинде къулланынъыз. Кириш сёзлернинъ токътав ишаретлерини изаланъыз.
5.268-инджи ишни агьзавий шекильде беджерюв.
Метинни окъунъыз. Дереджелик ве модаль сёзлери олгъан джум-пелерни кочюрип, джумле азаларыны бельгипенъиз.
6.269-ынджы ишни беджерюв (мустакъиль шекильде).
Берильген плангьа эсасланаракъ, «Язда» серлевалы метин язынъыз. Джумлелеринъизде нидаларны къулланынъыз.
7. Тербиевий иш.
269-ынджы иштеки метин узеринде табиаткъа, яз мевсимине севги ашламакъ.
Дерсни умумийлештирюв ве нетиджелев
1.Къырымтатар тилинде насыл сёзлерге модаль сёзлер дейлер?
2.Модаль сёзлер джумледе сёйлейиджининъ ифаделеген фикрине часыл мунасебетни косьтерелер?
Джевапларынъызгьа мисаллер кетиринъиз.
4.Баалав
5.Эв вазифеси
1 Модаль сёзлер акькъында малюматларны эзберлемек.
2.270-инджи иштеки вазифени беджермек.