Прещентация Адамны? т??ым?уалаушылы??ын зерттеу ?дістері
Батыс JазаKстан облысы
Орал Kаласы
Кешкі (ауысымды) жалпы орта білім беретін мектебі
География биология п‰нініS І санатты мaCалімі
Жасанова Айгул СаCынCалиKызы
СабаKтыS таKырыбы: АдамныS тaKым KуалаушылыCын зерттеу ‰дістері.
СабаKтыS маKсаты: Білімділігі: АдамныS тaKым KуалаушылыCын зерттеу ‰дістері, генетикалыK ‰рт_рлілігі, адамныS белгілерініS тaKым Kуалау сипаты.
ДамытушылыCы: оKушылардыS сабаKKа белсенділігін арттыру, кітапKа KызыCушылыCын дамыту, м‰тінмен істей білу, таKырыптаCы негізгі aCымды тауып, сызбанaсKаны толтыруCа машыKтану, олардыS Kисынды ойлауын дамыту.
Т‰рбиелілігі: салауатты ™мір салтын KалыптаструCа,топпен жaмыс арKылы оKушылар бірін –бірі сыйлауCа, тыSдай білуге алCан білімдерін ™мірде Kолдана білуге т‰рбиелеу.
СабаKтыS ‰дісі :дамыта оKыту, топтыK жaмыс
СабаKтыS типі: жаSа сабаK.
СабаKтыS к™рнекілігі:презентация- слайдтар, тесттер, тапсырмалар.
СабаKтыS барысы:
1.б™лім: aйымдастыру кезеSі.
2 . _й тапсырмасы: ™ткенді білу, Kазіргіні aCу. слайдтар арKылы білім тексеру
3 жаSа сабаK: білдім, aKтым , меSгердім. ой KозCау сaраKтары. м‰тінмен жaмыс. т_ртіп алу. кесте толтыру.
4. ой-т_йін.
5 бекіту сaраKтары.
6. баCалау.
7. _йге тапсырма
2б™лім .™тілген сабаKты Kорыту.
3.б™лім.Kане ойланайыK. (пікір алмасу)
1.генетика Cылымы Kарастыратын ™згергіштік пен тaKымKуалаушылыK адамCа т‰н деп ойлайсындарма ?
2.адамныS жануарлардан айырмашылыCы неде деп ойлайсыSдар? біз бaл жерде биологиялыK жаCынан Kарастыра отырып , адам генетикасымен танысып , ерекшеліктеріне тоKталамыз.
адамныS генетикалыK объект ретіндегі ерекшелігі:
1.жыныстыK жаCынан кеш -пісіп жетілетіндігі.
2.отбасындаCы aрпаK сыныныS аздыCы.
3.aрпаKтарыныS тіршілік ортасын теSестірудіS м_мкін еместігі.
4.хромасома саныныS к™птігі.
5. адамCа т‰жірибе жасауCа болмайтындыCы.
6.тaKым Kуалау Kабілеті мен мінез- KaлKыныS дамуына кедергі келтіретін: а)1aлтшылдыK.б) 2н‰сілшілдік.
ЖаSалыK. XXI Cасырда – адамныS кодыныS шешілуі.ЖаSа сабаK : АдамныS тaKымKуалаушылыCын зерттеудіS бірнеше ‰дістері бар. Сол ‰дістермен танысу _шін оKулыKтаCы м‰тінмен жaмыс .
ОKушыларды топKа б™ліп тапсырма беру,ТолыKтыру , Талдау.
Т_ртіп алу ‰дісі.
ОKушылар д‰птерлеріне негізгі т_йінін жазу;
1.ГенологиялыK ‰діс негізгі м‰ні:Т_рлі белгілер мен KасиеттердіS , аурулардыS тaKымKуалаушылыCымен шыKKан тегіне Kарай зерттеу , практикалыK м‰ні: ‰ке-шеше жаCынан бірнеше буын бойы м‰ліметтер жинап, шежірелік сызба-нaсKа жасау.
2.ЦитогенетикалыK ‰діс:Сау жане ауру адамныS кариотипіне цитогенетикалыK талдау жасалады.Бaл ‰дісті Kолдануы адамныS дене ж‰не жыныс жасушада болатын хромосомалардыS ™згеруісін байKауCа м_мкіндік береді.Медицинада диогностикалыK маKсатта Kолданады.
3.Егіздік ‰діс:Жалпы биологиялыK проблеманы белгі-KасиеттерініS дамып Kалыптасуы _шін тaKым KуалаушылыKпен сыртKы ортаны ‰серін зерттеуде ынCайлы материал болып табылады.ТaKым Kуалайтын ауруларCа бейімділігін алдын ала аныKтауCа к™мектеседі. 4.ОнтогенетикалыK ‰діс:Адам онтогенезі(жеке дамуы). ТaKым KуалайтыS ™згерістердіS бар жоCы аныKталады. Ауру тасымалдайтын рецесстивті генді аныKтау арKылы болашаK aрпаKты ауыр зардаптардан алдын – ала саKтандыру. 5.ПопуляциялыK ‰діс:ТaKым KуалайтыS ™згерістердіS адам популяциясына таралу жиілігі зерттеледі.АдамныS ‰р турлі популяцияларында тaKым Kуалайтын генотиптік ™згерістердіS таралу м™лшері т_рлі болады.ТуыстыK некелесу.
6.БиохимиялыK ‰діс:Жасуша Kaрамын зерттеу ДНК молекуласыныS ™згерісі – ген ™згерісі практикалыK манызы ; ДНК талдау жасау,ата-анасыS д‰л табу.
Jорыта айтKанда,Kазіргі адам генетикасын зерттеуде, аталып кеткендей ‰рт_рлі ‰дістер Kолданылуда. СоCан байланыстыадамныS генетикалыK тaрCыдан толыK зерттелген обьектілер Kатарына Kосылатыны с™зсіз.
15