Сказка на крымскотатарском языке Къашкъыр ве къалач(инсценировка)

КЪАШКЪЫР ВЕ КЪАЛАЧ. Масал.
КЪАШКЪЫР. Шукурлер олсун! Къысметим бу ерде экен. Насыл гузель къокъусы бар…биразнефес алайым, сонъ къалачны ашарым.(Отура). Э-э, Яраббим, киминъдыр сеси эшитильди, къалачны сакълайым, корьмесинлер.
КОПЕК. Гъав-гъавъ-гъав! Мерабанъыз, Къашкъыр! Бизим тарафта не япасыз? Эгер де сизни коюмизнинъ авджысы корьсе. Ондан къуртулып оламазсынъыз.
КЪАШКЪЫР. Мераба! Сен мени къоркъутма. Мен къоркъакъ дегилим! Я сенинъ адынъ недир?
КОПЕК. Адым Къарабаш! Гъав-гъав-гъав, екъ мен сизни къоркъузмайым, лякин сакът олунъыз.
КЪАШКЪЫР.Яхши-яхши, етер! Сен озюнъ не къыдырып юресинъ?
КОПЕК.Гъав-гъав! Менми? Мен азбарда отура-отура джаным сыкъылды, азчыкъ кезенейым деп чыкътым. Ваф-ваф, фу-фу, я бу кутюкнинъ янында не экен? Къана бакъайым…
КЪАШКЪЫР.Токъунма! О къалачны мен таптым!
КОПЕК. Гъав-гъав! Сиз тапкъан олсанъыз пек яхшы. Лякин мен де ач олдым, азчыкъ манъа да берсенъиз.
КЪАШКЪЫР.Екъ, бермем! Экимизге етмейджек, бар озюнъе къысмет ара. Мен озюм де пек ачым.
КОПЕК. Гъав-гъав-гъав! Эй-эй Къашкъыр, сенинъ бу къадар ачкозь олгъанынъы мен бильмедим.
КЪАШКЪЫР. Ачкозь экен…
(Джаны агъыра, мышыкъ сеси эштиле)
МЫШЫКЪ. Мияу-мияу!
КЪАШКЪЫР.Кимдир багъыра, ким экен о?
КОПЕК. Гъав-гъав-гъав! Бу мышыкъ, о меннен бир азбарда яшай. . Гъав-гъав!
МЫШЫКЪ. Мияу-у! Къарабаш, сен бу ерде экенсинъ! Вай-й, Къашкъыр-агъа, син бизим тарафта не чпасыз? Не акъкъында лакъырды эте эдинъыз!
КОПЕК. Гъав-гъав! Айтайыммы?
КЪАШКЪЫР. Айтайыммы, айтайыммы: токъта бираз, мен шимди тюшюнем.(Четке бакъып) Эгер къалачымны оларгъа болип берсем, озюме не къаладжакъ? Бермесем… Бермесем меннен дост олмагъа истемезлер. Эх, достларынъ олгъаныны истесенъ, ашынънен пайлашмакъ керексинъ.
МЫШЫКЪ. Мияу-у!Алла-алла Къашкъыр агъа, не о къадар тюшюнджеге даладынъыз? Мени сиз алдатып оламазсынъыз, чунки бурнума бир къокъу кирди, мияу..КЪАШКЪЫР.А=а, мен ойле оладжагъыны бильдим. Сенинъ кичкене бурунчыгъын эр шейнинъ къокъусыны ала. Айтмасам олмайджакъ. Елда кельгендн бир къалач таптым, лякин къысметлилер чокъ чыкъты.
МЫШЫКЪ. Мияу-у! Мен сеслер эшитем! (Тепелерге чыкъып бакъа).Бакъсанъыз!Тавукъ кичкене чипчечигинен келе.
КОПЕК. Гъав-гъав-гъав!Келинъиз! Бизлер мындамыз. Олар да бизим азбарымызда яшайлар.
ТАВУКЪ. Къо-къо-къок! Мерабанъыз, достлар!
ЧИПЧЕ. Селям алейкум, Къашкъыр эмдже. Мени багъышланъыз, сизни биринджи кере корем, эм де сизден азчыкъ къоркъам…
ТАВУКЪ.Къо-къо-къок!Олмайджакъ шейлер айтма. Къоркъмагъа не бар?
ЧИПЧЕ. Къашкъыр эмдже, я сиз къайда яшайсыз?
КОПЕК. Гъав-гъав-в! Чипчечик, сени эр шей меракъландыра. Къашкъыр агъамызнынъ яшагъан ери-дагълыкъ, чытырманлыкъ. Санъа, Чипчечик, ойле ерлерде юрьмеге олмай.
ЧИПЧЕ. Не ичюн, Къарабаш?
КОПЕК. Сен даа кичкенесинъ, гъав-гъав, онынъ ичюн! Анъладынъмы?
ЧИПЧЕ. Чув-чув-чув! Энъди анъладым!
ТАВУКЪ. Сизлер бу ерде не япасынъыз, къокъ-къокъ-ко?
МЫШЫКЪ. Билесинъми, Тавукъ, Къашкъыр эмдже елдан бир къалач тапкъан, онъы пайлашып ашамагъа истеймиз. Сизлер де вакъытында кельдинъиз, мияу-у!
ЧИПЧЕ. Къалач лезетли олса керек. Языкъ ки, мен къалач даа бир кере тапмадым…
ТАВУКЪ. Ах, меним кичкенем, мытлакъ тапарсынъ…
КЪАШКЪЫР. Къана, саймагъа ким биле? Къалачны къач кесекке больмеге керек?
ЧИПЧЕ. Мен, мен саймагъа биллем, мынъа динъленъиз:
Бир-бир эдим, бир эдим,
Сен бильмеген сыр эдим…
Девамыны даа огренмедим, багъышланъыз…
ТАВУКЪ. Къо-къо-къок! Бу ойле сайылмай. Чипчелер мектебине къатнап башласанъ, эм саймагъа, эм язмагъа, эм окъумагъа огренирсинъ.
ТАВУКЪ.. Къасеветленме, Чипчечик, мияу-у, къасевет этме.
КОПЕК. Гъав-гъав-в! Мен саяйым: бир, эки, уч, дерт, къалачны дертке больмек керекмиз.
ЧИПЧЕ. Екъ-екъ-екъ. Янълыш. Янъыдын саймакъ керек.
ТАВУКЪ. Чипчечик! Сен буюклернинъ ишине къарышма.
КОПЕК. Гъав-гъав-в! Къашкъыр эмдже бир, Мышыкъ эки, Тавукъ уч, Чипчечик дерт.
ЧИПЧЕ. Эписи бир янълыш… Къарабаш озюни саймады!
КОПЕК. Машалла, Чипче! Керчектен де мен озюмни саймагъаным, мен бешинджим.
КЪАШКЪЫР. Демек, къалачны бешке больмек керек. « Эйилик япсан, сонъунадже яп», дегенлер. Къана, топлашынъыз.(Эписи Къашкъырнынъ янына келе).
Чипчечик, биринджи сен ал къысметинъни.
ЧИПЧЕ. Сагъ олунъыз, Къашкъыр эмдже.
КЪАШКЪЫР. Тавукъ, бу санъа. Мышыкъ, сен де озь пайынъны ал. Къарабаш, буи се санъа, эпинъизге аш олсун! Бу да манъа.
КОПЕК. Санъа да аш олсун, гъав-гъав-гъав!
ТАВУКЪ. Къокъ-къокъ-къокъ, сагъ олунъызМЫШЫКЪ. Пек лезетли, мияуу!
ЧИПЧЕ. Насыл яхши! Чи-чип-чип! Къалач эпимизни достлаштырды… На-на-на (йырлай).