Татар теле д?ресе ??мл? кис?кл?рен кабатлау, 7 класс
Булым-Булыхчинская основная общеобразовательная школа” Апастовского муниципального района
“F™мл‰ кис‰кл‰рен кабатлау”
(7 нче сыйныф, язучы Н‰би Д‰_ли иGатына багышланган
татар теле д‰ресе)
Автор: Сафиуллина Ландыш Рашитовна,
учитель татарского языка и литературы I категории
2016
Тема: F™мл‰ кис‰кл‰рен кабатлау
Д‰реснеS максатлары:
1.Белем бир_ максаты : F™мл‰ кис‰кл‰рен гомумил‰штереп кабатлау, алда _зл‰штерелг‰н, белемн‰рне башка ситуациял‰рд‰ куллана бел_ к_некм‰л‰рен камилл‰штер_.
2.Фикерл‰_ с‰л‰тен _стер_.УкучыларныS с™йл‰м телл‰рен k‰м фикерл‰_ с‰л‰тл‰рен _стер_.
3.Т‰рбияви максат.Укучыларга ‰хлак т‰рбиясе бир_.
Д‰рес тибы: белемн‰рне актуальл‰штер_.
Fиkазлау: д‰реслек, компьютер, тест сораулары,Н.Д‰_ли иGатына багышланган китаплар к_рг‰зм‰се.
Д‰реснеS эпиграфы: “Ис‰нн‰рнеS каберен бел! ^лг‰нн‰рнеS каберен бел!”
Ш‰хси:уку эшч‰нлегенд‰ _зб‰я куя бел_;
Танып бел_:эшк‰ максат кую, максатка иреш_ юлларын эзл‰_; тиешле кагыйд‰л‰рне билгели бел_.
Регулятив: тиешле кагыйд‰л‰рне файдалана бел_;
Коммуникатив: т™ркемн‰рд‰ эшл‰г‰нд‰ уртак фикерг‰ кил_;
Д‰рес барышы
I.Мотивлаштыру- ориентлаштыру.
1). а).УSай психологик хал‰т тудыру;
-€йд‰гез,барыбыз да матур итеп басып,кулга-кул тотышыйк, бер-беребезг‰ елмайыйк та зур итеп кояш ясыйк . Куллардан-кулларга Gылылык, к_Sелд‰н-к_Sелг‰ р‰х‰тлек й™герде, й™зл‰рг‰ якты нур булып елмаю сирпелде. Мен‰ шушы Gылылык, р‰х‰тлек, елмаю безг‰ к™н буена Gит‰рлек к™ч бирсен иде диг‰н тел‰кт‰ калам.
‰).белемн‰рне актуальл‰штер_
Укытучы: ^тк‰н д‰рест‰ без нинди УМ чиштек?
1. -Укучылар, сезнеS алда албом бите. Х‰зер шул битт‰ х‰л турындагы белемн‰регезне иск‰ т™шереп, фикерл‰шеп, _тк‰н д‰реснеS моделен моделен т™зибез. МоныS ™чен сезг‰ 3 минут вакыт бирел‰
(j‰р ™ст‰лд‰н бер укучы _зл‰ре т™зег‰н модель буенча с™йли.)
Н‰тиG‰.
1слайд.(х‰лл‰рнеS 8 т™ркемч‰се к_рс‰тел‰)
2. -€ х‰зер, укучылар, сезг‰ ™йд‰ авыр сугыш елларын _з Gилк‰л‰ренд‰ кичерг‰н туганнарыгыз турында язарга кушылган иде, иGади эшл‰регезд‰ х‰л кис‰кл‰рне д‰ барларга тиеш идегез. Х‰зер безне эшл‰регез бел‰н таныштырып китегез ‰ле.
-Дим‰к, нинди н‰тиG‰ ясый алабыз?Х‰лл‰р ни ™чен кулланылалар?Ни ™чен без авыр сугыш елларын иск‰ т™шердек ик‰н?
-€йе,быел халкыбыз Б™ек FиS_неS 70 нче язын каршылый. Ул, м™гаен, илебез тарихында иS кадерле, иS ист‰лекле, бар халыкларны берл‰штерг‰н олы б‰йр‰мдер. Б™ек FиS_! €мма бу – ачы к_з яше бел‰н сугарылган, й™р‰к ‰рн_ле б‰йр‰м. Ч™нки ул миллионнарча корбаннар б‰раб‰рен‰ – сугыш кырларында м‰Sгелекк‰ ятып калган, фашист концлагерьларында, Ленинград блокадасында, тылда ачлык-ялангачлыктан кырылганнар б‰раб‰рен‰ яуланды.
3. Тема бел‰н таныштыру.
а) Белем k‰м к_некм‰л‰рне ныгыту.
Яшь кеше!
2слайд. 1)...Син минем яшем‰ Gитк‰нд‰, мин инде Gирд‰ булмам. 2)Бу котылгысыз аерылу алдыннан мин сиSа кечкен‰ ген‰ хат язып калдырам. 3)Син ‰ле м‰кт‰пт‰ укыган к™нн‰рд‰ _к GирнеS тарихы бел‰н, халыкларныS тормыш юллары бел‰н танышырсыS. 4)СинеS к_з алдыннан бик еракта калган гасырлар узып кит‰р.5) Нинди ген‰ исемн‰рне к_рм‰ссеS син ул тарих битл‰ренд‰! 6)Нинди ген‰ х‰лл‰рне очратмассыS син ул чорларда!
7)Ниkаять, син, шулай тарих битл‰рен берг‰л‰п ача-ача, безнеS гасырга, ягъни без яш‰г‰н чорга килеп Gит‰рсеS. 8)j‰м анда “фашист” диг‰н с_зне к_рерсеS.
9)Сез тере фашистны к_рм‰дегез. 10)Бу сезнеS б‰хетегез. 11)Минем юлымда бу авыр язмыш очрады. 12)Мин тере фашистны к_рдем, к_рдем ген‰ т_гел, мин аныS нинди явыз дошман ик‰нен белдем. 13)Мине Ватаным солдатлары фашизм тоткынлыгыннан коткардылар, яш‰_г‰ алып кайттылар.14) Бу минем гомеремд‰ иS, иS б‰хетле к™нем булды.
(Н.Д‰_ли)
(Н‰би Д‰_ли Б™ек Ватан сугышыныS беренче к™нн‰ренн‰н _к фронтка кит‰. 1941 елныS августында Орша ш‰k‰ре тир‰сенд‰ барган каты б‰релешл‰рнеS берсенд‰ совет солдатлары чолганышта кала. Немец солдатлары тарафыннан 1942 елныS яз башында б_т‰н ‰сирл‰р бел‰н берг‰ Германияг‰ озатыла)
Текст буенча тест сораулары:
1. 6нче G™мл‰неS грамматик нигезен билгел‰рг‰.
2. 2 G™мл‰д‰ тиSд‰ш т_гел аергычларны билгел‰рг‰
2.3-5 нче G™мл‰л‰рд‰н б‰йлек бел‰н бирелг‰н т‰мамлыкларны язарга
3.10 нчы G™мл‰д‰ ия нинди с_з т™ркеме бел‰н белдерелг‰н
4. 6 нчы G™мл‰д‰ х‰л кис‰кнеS т™рен билгел‰рг‰
5.11 нче G™мл‰д‰ х‰л кис‰кнеS б‰йл‰_че чарасын к_рс‰терг‰
6.13 нче G™мл‰д‰ бирелг‰н ия нинди килешт‰?
7. 4-8 нче G™мл‰л‰рд‰н аныклагыч керг‰н G™мл‰ненеS санын язарга
УМ кую.
-Иътибар итегез ‰ле, биремн‰рд‰ге сорауларга Gавап бир_ ™чен н‰рс‰л‰рне белерг‰ кир‰к? Дим‰к, б_генге д‰реск‰ нинди максат куярбыз? (G™мл‰ кис‰кл‰рен кабатлыйбыз)
Бу тест биремн‰рне _т‰_ ™чен сезг‰ 3 минут вакыт бирел‰. Вакыт башланды. Таймер куела. Вакыт бетте. Д‰фт‰рл‰регезне каршы к_рше бел‰н алмашабыз. БеребезнеS эшл‰рен тикшер‰без.
Слайдтагы Gаваплар бел‰н чагыштырабыз.
(КемнеS балы к_бр‰к, кул чабабыз)
Н‰тиG‰.
-€йе, язучы бу д™ньяда сезд‰н д‰ б‰хетле кеше юктыр.Ни ™чен? (Ч™нки без б‰хетле тормышта яшибез)Кемн‰рг‰ бурычлы без бу б‰хетле яш‰вебез бел‰н? Н.Д‰_линеS с_зл‰рен укыйбыз.
3Слайд. Кешел‰р! €г‰р сез ирт‰ бел‰н еф‰к яфраклы г™лл‰рнеS ч‰ч‰к атуын к_р‰сез ик‰н, шул ирт‰д‰ ™й каршындагы талларда кошлар сайравын ишет‰сез ик‰н, белегез – бу ирт‰нге шатлыкта сугышта _леп калганнарныS ялкынлы тормышы бар.
€г‰р сезнеS ‰биегез я ‰ниегез йомшак куллары бел‰н башыгыздан сыйпый ик‰н, _зенеS моSсу к_зл‰ре бел‰н сезнеS к_зл‰рг‰ тутырып карый ик‰н, белегез – ул к_зл‰рд‰ сугыштан кайтмаган бабайларыгыз турында тир‰н сагыш бар.
€г‰р сез тыныч матур ™йл‰рд‰, тату гаил‰д‰ яшисез, иркен м‰кт‰пл‰рд‰ укыйсыз ик‰н, белегез –бу Gирд‰ сезнеS матур яш‰вегез ™чен меSл‰г‰н солдатныS каны т_гелг‰н. Бу яшьлекнеS, бу тормышныS кадерен белегез, балалар! (Н.Д‰_ли)
-€ ничек кадерен бел‰без соS без?(укучылар Gавабы).
6. Ял минуты. ФОЛОУ ЗЕ ЛИДЕР структурасы.
5 слайд. –€ х‰зер, укучылар, Н.Д‰_линеS бер шигырен тактада G™мл‰ кис‰кл‰ре ягыннан тикшерербез. Грамматик нигезне табабыз k‰м нич‰ G™мл‰ ик‰нен билгелибез. Бик яхшы, ‰ х‰зер такта янына чыгып, 1 укучы G™мл‰не тикшер‰, 2 нче укучы д™реслеген тикшер‰
Яхшы с_зне GаныS тели синеS,
Начарлыктан к_SелеS к™рсен‰.
€ син _зеS андый яхшы с_зне
€йт‰сеSме башка кешег‰.(Н.Д‰_ли)
-Нинди яхшы с_зл‰р турында с_з бара монда? Кем к_бр‰к матур с_зл‰р ‰йтер?
Н‰тиG‰ ясау.
6 слайд.М‰рх‰м‰тлелек ул - Gылы с_з, елмаюлы караш, кемг‰ д‰ булса булышу, ярд‰м ит_, х™рм‰т k‰м ихтирам.
Татар халкында: “Яхшылык ит т‰, диSгезг‰ ташла, балык белер, балык белм‰с‰ халык белер” – диг‰н ‰йтем бар. Сез д‰ бу тел‰кл‰рне исегезд‰ калдырыгыз, k‰р к™нне игелекле гам‰лл‰р кылырга, изге эшл‰р башкарырга, кешел‰рг‰ миkербанлы, ш‰фкатьле булырга тырышыгыз.
7. Модэль Фрэйэр структурасын кулланып, G™мл‰ кис‰кл‰рен‰ билгел‰м‰ бир_ .
1.Т™п билгел‰ре. 2.Т™п булмаган билгел‰ре
3.Мисаллар 4.Капма-каршы мисаллар
8. ЙОМГАКЛАУ.
1) Рефлексия.
-Без бу д‰рест‰ н‰рс‰л‰рг‰ ™йр‰ндек?
2) Н‰рс‰не кабатладык, н‰рс‰не ™йр‰ндек, н‰рс‰не ист‰ калдырдык.
УкытучыныS йомгаклау с_зе: Сугыш бик к_п кешене газиз туганнарыннан, якыннарыннан м‰хр_м итте. Сугыш хакындагы, Б™ек FиS_ турындагы х‰терне безд‰н беркем д‰ тартып ала алмас, ч™нки халык х‰тере – м‰Sгелек! Б_ген k‰ркайсыбызныS к_Sеленд‰ бер уй, бер тел‰к: Туган илебез туфрагын дошман танклары б_т‰н беркайчан да таптамасын, к_кл‰ребез гел аяз, ил-к™нн‰ребез имин булсын.
15