Презентация к уроку чувашского языка на тему Caкaр cулe(5 класс) к учебному пособию И.А.Андреева
Çăкăр! Эсě хаклăран та хаклă ырлăх, хаклăран та хаклă пуянлăх!(В. Давыдов –Анатри)
Урок теми: Çāкăр мĕнле пулать? Как получается хлеб?
Урокра мĕн тумалла:1.Тыр-пул ячĕсене чăвашла вĕренмелле.2.Çăкăр мĕнле туса илни çинчен калаçу йĕркелемелле.3.Ĕлĕкхи чăвашсем тыр-пула епле пухса кĕртни çинчен информаци тупмалла.4. Урокра илнĕ информаципе усă курса «Çăкăр çулĕ» калав тумалла.
Ăнланмалли пай:Асра тыт!тырă-зерно кĕрпе-крупа уй,хир-поле çăнăх-мукаПучах-колос кăмака-печкаЫраш-рожь пиç-созревать,поспеватьТулă-пшеница пĕçер-варить,печьурпа-ячмень тырă выр-жать,убирать зерновыеСĕлĕ- овёс çап-молотить Хура тул-гречка тырă сăвăр-веять зерно(очищать)Вир –просо авăрт-молоть
Ыраш-Рожь
ТулăПшеница
Трактор тырă акать.
Çăкăр уйĕ
Комбайн тырра вырать.
Тырра армана ăсатаççě.
Çурлапа тырă выраççě.
Пекарньăра çăкăр пěçереççě.(çăкăр пěçерекен)
Çăкăр çулне астăватăн-и?Сухалаççě, акаççě, ŷстереççě, выраççě, çапаççě, сăвăраççě, авăртаççě, чуста çăра-ççě, çăкăр пěçереççě.
Знаешь ли ты пословицы о хлебеÇăкăртан асли çук. «Хлеб всему голова». Çăкăр хырăм хыççăн çŷремест. «Хлеб за брюхом не ходит». Килекен çынна çăкăр лартма хушнă. «Путника положено накормить».Çăкăр- тăвар хире –хирĕç. « Хлеб –соль взаимны».
«Çăкăр çулĕ» калав Çăкăр сĕтел çине тŷрех килмест. Вăл пĕрчĕрен çитĕнет. Малтан çуркунне çĕре … , тырă… . Унтан комбайнпа …, … . Типĕтнĕ тырра … , … . Çăнāхран çăкăр, … , … ,… пĕçереççĕ.
Петӗр Эйзин Ҫӑкӑр Хырӑм выçмасӑрçӑкӑр ан тыт:çӑкӑртан хакли çук. Алӑ çумасӑр çӑкӑр ан тыт:çӑкӑртан таси çук. Ҫӗлӗк хывмасӑр çӑкӑр ан тыт:çӑкӑртан асли çук.