Презентация по биологии на тему: ?ан. ?анны? ??рамы. Эритроциттер
Сабақтың мақсаты:Білімділік: Оқушыларға қанның құрамы мен қасиеттері, қан жасушаларының атқаратын қызметі туралы түсіндіру.Дамытушылық: Оқушылардың ой -өрісін білімін тиянақтау. Ойлау қабілеттерімен танымдық ерекшелігін арттыру. Тәрбиелік: Ұрпақ тазалығының ұлт болашағы екендігін ұғындыру,жаман әдеттен жиренуге,салауатты өмір сүруге тәрбиелеу. Бүгінгі сабағымызда мен Сіздерді “Биологтар үшін кафе” ге кіруге шақырамын.Биологтардың әр –бір топын бөлек үстелге отыруын ұсынамын. “Биологтар үшін кафе”ге қатысушылардың барлығына меню беріледі, онда суық закуска, салаттар, 1-, 2-, тағам және десерттер тартылады. Биологиялық термин сөздермен СУЫҚ ЗАКУСКА.Төмендегі термин сөздердіңтүсіп қалған әріптерін тауып жаз. Д т М а Г н А р Х а Э я Д р Б т Ж а И н А я Г қ Ж қ Д ә н е к е р Ж а с у ш а Егер де адам аяқ және қолын кесіп алатын болса, оның ішкі ағзалары сау болса да, ол көп қан жоғалтқандықтан көз жұмады. Сіз қалай ойлайсыз? Неліктен адам қансыз өледі? 14.12.2016 жылТақырыбы: Қан құрамы, қан жасушалары. Эритроциттер. Организмнің ішкі ортасы ҚАН ҰЛПА СҰЙЫҚТЫҒЫ ЛИМФА Қанның құрамы су - 90 -92 % нәруыздар - 7-8 %глюкоза, майлар, минералды тұздар - 2% Қан плазмасының құрамы глобулиндер (бактериялардан қорғайды) Альбуминдер (су мөлшерін реттейді) фибриноген (қанды ұйытады) Эритроциттің құрылысы мен қызметі Эритроциттің пішіні диаметрі 7-10 мкм-ге дейінгі екі беті ойық диск. Мұндай пішін эритроцит бетін 1,5 есеге дейін үлкейтеді және газ алмасу үшін тиімді. Жетілген эритроциттерде ядро болмайды. 1 мм3 қанда 4,5 -5млн эритроцит болады. Адам организмінде барлығы орташа есеппен 25 триллион эритроцит бар деп есептеледі. Hb+O2 HbO2 (оксигемоглобин) Hb+СO2 HbСO2 (карбогемоглобин) Hb+СO HbСO (карбоксигемоглобин) 1. Қан 1. Оттекті тасымалдайды 2. Эритроциттер 2. Қан ұйымайтын ауру 3. Гематолог 3. Қанның қызыл түсті жасушалары 4. Гемофилия 4. Организмнің айнасы 5. Гемоглобин 5. Қан ауруын емдейтін дәрігер 6. Глобулин 6. Қанның ұюын қамтамасыз етеді. 7. Глюкоза 7. Иммунитет 8. Фибриноген 8. Ағзаны энергиямен қамтамасыз етеді 9. Нәруыз 9. 7-8 % Термин сөздермен салаттар 1. Қан 4. Организмнің айнасы 2. Эритроциттер 3. Қанның қызыл түсті жасушалары 3. Гематолог 5. Қан ауруын емдейтін дәрігер 4. Гемофилия 2. Қан ұйымайтын ауру 5. Гемоглобин 1. Оттекті тасымалдайды 6. Глобулин 7. Иммунитет 7. Глюкоза 8. Ағзаны энергиямен қамтамасыз етеді 8. Фибриноген 6. Қанның ұюын қамтамасыз етеді. 9. Нәруыз 9. 7-8 % Жауабы КЕСПЕ ТАУЫҚ СОРПАОрганизмнің ішкі ортасы -Организмның ішкі ортасында қан, ұлпа сұйықтығы, лимфа жатады. БОРЩҚанның құрамында қандай жасушалар бар? Қанның құрамында эритроциттер, лейкоциттер, тромбоциттер бар. НАУРЫЗ -КӨЖЕЭритроциттер қандай қызмет атқарады? Эритроциттердің қызметі –оттек пен көмірқышқыл газын тасымалдау. КЕСПЕПлазмадағы нәруыздар қайсылар? -Плазмадағы нәруыздар: альбуминдер, глобулиндер, фибриногендер. БЕСБАРМАҚ Қанның құрамы неден тұрады? -Қанның құрамы плазмадан және қан жасушаларынан тұрады. ПАЛАУАнемия қандай ауру? Анемия (қаназдық) қандағы эритроциттер санының кемуі. МАНТЫҚанның қорғаныш қызметі Иммундық жауаптарда қызмет етеді ҚАУЫРДАҚОксигемоглобин дегеніміз не? Hb + O2 = HbO2 БАЛМҰЗДАҚ АЛМАЛЫ ПИРОГ КЕКС ФРУКТОВЫЙ ДЕСЕРТ МЕДОВЫЙ ТОРТПТИЧЬЕ МОЛОКО БАЛМҰЗДАҚ С. Ретімен орналастыр Ауыз қуысы жұтқыншақ ми Қалқанша без гипофиз асқазан өңеш қан тимус Ұйқы безі ұлтабар ишектер су Жыныс бездері Бүйрек үсті безі АЛМАЛЫ ПИРОГС. Биологиялық диктант КЕКСВ. Бүгінгі сабаққа тиісті термин сөздерді тап Плазманың құрамында ферменттер мен гормондар бар. (Сенемін)Қанның мөлшері адамның дене салмағына байланысты емес. (Сенбеймін)1 мм3 қанда 4,5-5 млн. эритроцит болады. (Сенемін)Көмірқышқыл газында қаныққан қан веналық қан дейіледі. (Сенемін)Шамамен 2,5 млн эритроцит секунд сайын бауыр мен көкбауырда түзіледі. (Сенбеймін) Қанның мөлшеріне дене салмағының 7 % сай келеді жәнеқанның меншікті салмағы 1,06 г/см куб тең деп есептеу қажетМысалы: 62———100% Х———7% Х = 62х7/100 = 4, 34 х 1,06 =4,600л Дене салмағы: 62 кг. МЕДОВЫЙ ТОРТА. Есеп: Өз қаныңны мөлшерін анықта. ПТИЧЬЕ МОЛОКОА. Эссе Президентіміз Н.Ә.Назарбаевтың жолдауында: «Осы жылдар бойына біз Қазақстандықтардың денсаулығын жақсарту үшін қажет нәрсенің бәрін жасадық. Бүгінде бүкіл ел көлемінде тұңғыш рет медицинаның ең бір күрделі бағыттары бойынша операциялар жасалуда» - делінген. Қан орталықтары Қазақстанның барлық аумақтарында ашылып жатыр. 25 жылдық тарихы бар Тәуелсіз Қазақстанның денсаулығы мықты, білгір де білімді ұрпақтары болыңыздар. «Білгенге маржан» Қан кеткенде киізді жағып, қыздырып жараға басса, қан лезде тоқтап, жараның аузына микробтүспейді, себебі, киіздің құрамында күкірт бар.