Баяндама 12 жылды? білім беру ж?йесіне к?шу жа?дайында?ы педагогты? к?сібі ??зырлылы? моделі»
Баяндама
Такырып:
«12 жылдыK білім беру ж_йесіне к™шу жаCдайындаCы педагогтыS к‰сібі KaзырлылыK моделі»
ДайындаCан: Бастауыш сынып
мaCалімі Мухаметова М.Б.
АудандыK конференция
2011-2012 оKу жылы
12 жылдыK білім беру ж_йесіне к™шу жаCдайындаCы педагогтыS к‰сібі KaзырлылыK моделі
12 жылдыK білім беру ж_йесіндегі педагогтыS к‰сіби KaзыреттілігініS теориялыK негізін айKындап алу _шін, осы терминніS дербес аныKтамасын келтірейік: «К‰сіби Kaзыреттілік – жеке тaлCаныS к‰сіби іс‰рекетті атKаруCа теориялыK ж‰не практикалыK ‰зірлігі мен KабілеттілігініS бірлігі». ЯCни, педагогтыS KaзырлылыCы – жеке тaлCаныS білімі мен т‰жірибесін наKты бір жаCдайда Kолдана білу іскерлігімен байланысты тaлCа Kасиетін білдіретін aCым деуге болады.
12 жылдыK білім беру жаCдайындаCы педагогтіS Kaзыреттілігін мынадай _ш аспектімен бірдей кешенді сипаттауCа:
1) М‰ндік аспект, яCни ахуалды жете т_сіну, оны aCыну ж‰не оCан деген Kарым-Kатынас: бaл жаCдайда 12 жылдыK оKытуCа к™шу маSызын, теориялыK негізін, ™ткір м‰селелерді aCыну;
2) ПроблемалыK – практикалыK аспект: бaл – осы жаCдайда педагогтіS алдына маKсат, міндет нормаларын Kойып ж‰не орындау долдарын аныKтауды сипаттайды;
3) Коммуникативтік аспект: бaл – педагогтіS осы _рдіске, ахуалCа Kатысын ж‰не ™зара ыKпал жасауын Kамтамысыз етеді.
12 жылдыK білім беру жуйесіндегі мaCалім Kaзырреттілігіжансыз жаттанды білім т_рінде емес, педагогтыS жеке тaлCа ретінде танымCа, ойлауCа Kатысын, ‰рекетке, белгілі бір м‰селелерді aсынып, шешім жасауCа, оныS барысы мен н‰тижелерін талдауCа, aтымды т_рде ескертулер мен т_зетулер енгізіп отыруCа деген іскерлігініS белсенділігінен к‰рінеді. Демек, еSбектіS басты нысаны (п‰ні) бойынша педагогтік к‰сіп – адамтанушылыK типіне жататынын, ал к‰сіби іс - ‰рекетініS негізі рерттеушілік баCыт екенін тереS aCынуымыз Kажет.
Ендеше, 12 жылдыK білі беруге к™шуде педагогтіS еS басты міндеті – 6 жастан бастап мектеп табалдырыCын аттаCан б_лдіршіндердіS даму деSгейі мен ‰леуметтік жаCдайын зерттеу, оKу- т‰рбие _рдісініS н‰тижелеріне мониторинг жасап отыру№ ПедагогикалыK мониторинг объектісі – оKушы, мaCалім ж‰не білім беру _рдісі болуы м_мкін.€рине, педагог психологпен бірлесе отырып, кешенді мониторинг ж_ргізіп, педагогикалыK ж_йе ‰рекеті туралы аKпарлар жинап, соCан с‰йкес жaмыс жоспарын белгілейді.
12 жылдыK білім беру жаCдайында «ОKушы тек білім алушы Cана ма?» деген сaраK туындайды. ОKушы – ізденуші, зерттеуші, басKарушы, aйымдастырушы, кеSесші, _йлестіруші дербес тaлCа. Осы к™зKарас тaрCысынан келе, 12 жылдыK мектепте Kузыреттілік т‰сіл жаSа т‰сіл болып табылады. Бізге белгілі, Kaзыреттілік т‰сіл негізінде оKытуда алCашKы кезекке оKушыны біліммен Kаруландыруды емес, проблеманы шеше білуге _йретуді шыCарады.
12 жылдыK білім берудіS маKсаты: ™зініS ж‰не KоCамныS м_ддесіне ™зін-™зі белсенді етуге дайын, ™згермелі _стіндегі ортада ™мір с_руге бейім, б‰секеге Kабілетті ж‰не Kузыретті, шыCармашыл, білімді дамыту ж‰не Kалыптастыру. Jазіргі™скелеS талап бойынша ‰рбір оKу п‰ні бойынша білім, білік ж‰не даCдыны Cана игеру оKушы Kaзыреттілігі _шін жеккіліксіз болып табылады. Jaзыреттілік – оKу н‰тижесінде ™згермелі жаCдайда меSгерген білім, даCдыны т‰жірибеде Kолдана алу, проблеманы шеше білу, оKушылар дайындыCы сапасыныS KaрылымдыK сипатын аныKтайтын жаSа сапа.
12 жылдыK мектептіS педагогі жоCары деSгейде KалыптастырудыS бірнеше KaзыреттіліCін игеруге міндетті.
«Арнайы Kaзыреттілік - ™зініS к‰сіби Kызметпен жоCары деSгейде айналысатынж‰не ™зініS к‰сіби дамуын одан ‰рі жобалай білетін Kабілет.
€леуметтік Kaзыреттілік – бірлескен к‰сіптік Kызметпен шaCылдану (aжым, топпен) Kабілеті, Kызмет ету, к‰сіби Kарым – Kатынас т‰сілдерін Kолдана білу.
Білім беру Kaзыреттілігі – білім беру Kызметінде к‰сіби білімді, білік пен даCдыны, маKсат KоюшылыKты игеруге деген KызыCушылыCы ж‰не білім беру Kызметінде субъектілік пен креативтіліктіS дамуына ынталылыK, педагогикалыK ж‰не ‰леуметтік психологияныS негіздерін Kолдана білу іскерлігі».
АйрыKша назар аударатын м‰селе – мaCалімніS аKпараттык Kaзыреттілігі. АKпараттыK Kарым – Kатынас технологиясын игеру ‰р кадрдан талап етіледі. АKпараттыK ресурс – аKпарат к™зін алу _шін династиялыK оKыту, мультимедиалыK, электрондыK проблемаларды меSгеру Kажеттігі туындап отыр. €сіресе, ‰рбір aстаз, ™зініS электрондыK ‰дістемелік ж_йесін KaруCа aмтылуы тиіс.
Jазіргі таSда 12 жылдыK оKытуCа к™шу аясындаCы еS ™зекті м‰селелердіS бірі – бастауыш сынып мaCалімдері жаSа формация мaCалімі « дайын» білім к™зі Cана болмай, керісінше, кіші мектеп оKушыларыныS танымдык іс - ‰рекетініS aйымдастырушысы ж‰не _йлестірушісі бола білуі, білімніS кaндылыK ретіндеCі ж‰не білімніS н‰тиже ретіндегі сипатынан тереS м‰н бере білуі, н‰тижеге баCдарланCан білім сапасын арттыруда жаSаша жолдар мен ‰дістер табуCа даCдылынCан маман болуы Kажет.
12 жылдыK мектептіS aстазы ™скелеS ™мір талабына с‰йкес зерттеу жaмысыныS таKырыптарын тандап алып, сол проблеманы Cылыми тaрCыда тереS талдап, мынадай логикалыK Kaрылымын айKындап алCан ж™н:
1. Зерттеу проблемасы, ™зекті м‰селені табу, оныS ™зектігін д‰лелдеу.
2. зерттеу маKсаты мен міндеттерін айKындау.
3. ТаKырыпKа с‰йкес арнайы ‰дістемелік- педагогикалыK ‰дебиеттерді зерттеу, проблеманыS Cылыми – теориялыK негізін ашу.
4. Зерттеу ‰діс – амалдарын Kaру.
5. Болжамдар aсыну.
6. ПедагогикалыK т‰жірибе жасау.
7. Т‰жірибе н‰тижелерін теориялыK салыстыру.
8. н‰тижелерді Kорытындылау.
9. Ж_ргізген зерттеу н‰тижелерін т‰жірибеге енгізу. €дістемелік нaсKау ‰зірлеу.
Б_гінгі таSда зерттеушіліK ізденіс – белгілі бір Cылым саласындаCы мамандар айналысатын ‰рекет емес, бaл ‰рбір педагогтіS ажырамас сапалыK Kасиеті ретінде сипатталады. Зерттеушілік жаSа заман, жаSа формация мaCалімініS ж_ріс – тaрыс стиліне айналуы тиіс.
Зерттеушілік ізденіс баланыS табиCи Kасиеті екенін ескере отырып, оKушыны 1 – сыныптан бастап зерттеушілік ‰рекетке баулу – педаготыS KaзырындаCы міндет.
12 жылдыK білім беру жаCдайында педагог – бaл Kай кезде де, еS алдымен, к‰сіби деSгейі жоCары, интеллектуалдыK, шыCармашылыK ‰уеуеті мол тaлCа. Ол – оKытудыS жаSа технологияларын ™мірге енгізуге дайын, оKу – т‰рбие ісіне жанашырлыK танытатын, KоCамныS еS озыK б‰лігініS бірі. ОKу – т‰рбие _рдісініS мазмaнына ж‰не aйымдастырылуына комплексті тaрCыда Kарайтын, зерттеушілік ыSCайCа бейім, теория мен практика іс - ‰рекетін біріктіре білетін, ™мірлік KaндылыK KаCидалары – адамгершілік, ізгілік, еSбеKKорлыK, парасатты мінез-KaлыK Kасиеттерді бойына сіSірген aстаз.
«Білекке сенген заманда – ешкімге есе бермедік,
Білімге сенер заманда,
Jапы Kалып ж_рмелік» - деген, aлы к™реген АбылайханныS ой-тaжырымы Kазірігі уаKыттаCы еліміздіS білім беру кеSістігіндегі к™теріліп отырCан м‰селелерді шешуге батыл кірісу Kажет екендігіне ‰келеді.
15