Урокпо информатике Оперативті жады


САБАҚ ЖОСПАРЫ
Пәні: Техникалық құралдар кешені.
Пән мұғалімі: Абсаттарова Б.С.
Топ: АЖ-414 Күні: 29.09.16ж.
Сабақтың тақырыбы: Оперативті жады.Сабақтың мақсаты: Компьютер құрылысының бір бөлігі жадымен танысып оқушылардың түсініктерін жүйелеуге және кеңейтуге жағдай жасау. Тақырып бойынша сөйлеу дағдыларын қалыптастыру.
Білімділік: Кез келген компьютердің ең негізгі құрамдас бөлігі ол – жады. Сол туралы білімдеоін кеңейтіп өз беттерінше тақырыпты талқылап терең түрде ашу ,білімдерін жүйелеу және кеңейтуме н дағдыларын қалыптастыру.
Дамытушылық: Ойлау, есте сақтау, көру қабілеттерін дамыту, ой түйіндеуге, пәнге деген қызығушылығын арттыру топпен, жұппен жұмыс жасауға, өзін-өзі бағалауға, шығармашылықпен жұмыс істеуге жұмылдыру. Ой-өрісін кеңейту.
Тәрбиелілік: Оқушыларды уақытты тиімді пайдалануға, бірін-бірі құрметтеуге, өздеріне деген сенімділікті, жүйелі ойлауға, ұқыптылыққа, шапшаңдыққа, компьютерлік сауаттылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа сабақ.
Сабақтың түрі: дәріс.
Сабақтың әдісі: түсіндірмелі, зерттеушілік, сұрақ-жауап.
Жұмыс түрлері: жұптық, топпен жұмыс, сұрақ- жауап, бағалау, өзін-өзі бағалау
Сабақтың көрнекiлiгi: дербес компьютер, , электрондық оқулық,, ақпарат парағы, таратпа тапсырмалар, стикер, маркер, слайд.
Сабақ барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі жаңалыққа құмарлығын арттыру, оқушыларды ынтымақтастыққа, бірігіп, белсенді жұмыс істеуге жұмылдыру;
Психологиялық ахуал «шырайлы шеңбер» тренингі
Мақсаты: Оқушылардың ойын тұрақтандыру, ақпараттық сауатты ойлауға дағдыландыру.
Ойын барысы: Әр қатысушы ақпараттық терминдерді пайдалана отырып бір-біріне тілек айтады. Мысалы: «Процессор сияқты ақылды достарын көп болсын!»
Топқа бөлу Оқушылар ортадан карточка таңдайды. Олардың түстері: қызыл, жасыл, көгілдір. Әр карточкада сөздер жазылған. Мұғалімнің қойған сұрағының жауабы қай карточкада сол оқушылар бірігіп бір топты құрайды. Сұрақтар:
1. Процессор дегеніміз не? /ұяшық, ми, компьютер /
2.Процессордың қандай түрлерін білесіңдер, түрін ата. /AMD, INTEL,VTA /
3.Процессордың разряттылығы /логика, арифметика, формула/
3 топқа топтастырып, көгілдір түсті карточканы таңдаған оқушы топ басшысы болатынын ескерту.
Топ басшыға бағалау парағы беріледі, бағалау парағына топ мүшелерінің аты-жөнін жазады, жұмыстарын жоспарлайды
II. Өткенді еске түсіру
өткенді еске түсіру арқылы өткен тақырып бойынша бұрынғы білім еске түсіріледі;
Үй тапсырмасын тексеру мақсатында тест тапсырмасын орындау ұсынылады. тестілеу бағдарламасымен сұраққа жауап беруге 5 минут уақыт беріледі.
Болған соң топ басшылары тестен алған топ мүшелерінің ұпайларын бағалау парағына жазады
III.Кіріспе әңгіме /сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтау/
- ойлау жұмысына ынталандырылады;
Тақырыпқа шығу:
Біз бүгінгі сабағымызда т ақпарат туралы сөз қозғаймыз.
Осы біз ақпаратты қалай сақтаймыз?Ақпаратты қалай қабылдаймыз?
Ұялы телефондарға тоқталайық. Оқушылар жауабы /Дербес компьютер, проектор, ұялы телефондар, интерактивті тақта/
Сендер компьютер , телефонды қалай тандаймыз несіне көңәл бөлемізр? Оқушылар жауабы: Оқушылар телефондардың фирмаларының аттарын айтады ,компьютердің ,телефонның түрі, жадысы, экраны, размері.
Тақтаға назар аударайық мында түрлі ұялы телефондардың аты, шыққан жылы, өндіруші ел, операциялық жүйесі жазылған
ұялы телефондар туралы слайд көрсетіледі
Осы ақпарат қандай түрінде берілген? Оқушылар жауабы /мәтіндік/
Мәтіндік ақпаратты басқа түрде ұсынуға бола ма? Қандай? Оқушылар жауабы -Өз ойларын айтады
Мәтінде берілген шамаларды салыстырыңдар. Берілген ақпаратты есте сақтау оңай ма? Осы мәтін күйінде берілген ақпаратты біз бірден қабылдай аламыз ба? Оқушылар жауабы -Өз ойларын айтады.
Оқушылар жауабы өз ойларын айтады
Проблемалық сұрақ Мәтіндік ақпаратты тағы қандай түрде ұсынуға болады? Схема, график, сызба, диаграмма түрінде
Ақпаратты компьютердің,телефонның кандай құрылғысы сақтайды? ОЗУ, КЕШ.ЖАДЫ.
Ендеше бүгінгі сабағымыздың тақырыбы қандай екен? Сабақтың тақырыбы «Оператифті жады»
Оперативті деген сөзді қалай түсінеміз? Оқушылар жауап береді.
ІҮ. Сабақтың негізгі тақырыбы мен мақсатын анықтау
мақсат қою:
енді осы тақырып бойынша әркім дәптерлеріңе 2 сөйлеммен Смарт (ақылды) мақсат жаза қойыңдар. Әр оқушы дәптерлеріне бүгінгі сабаққа мақсаттарын жазады, 1-2 оқушыға оқыту
Электронды оқулықта берілген ақпаратпен жұмыс жасаймыз.SIN KAZ Модуль 1 компьютер құрылғысы.
161099578740+
00+
56324578740=
00=
21336001270Не үшін керек?
00Не үшін керек?
9747251270Ол не?
00Ол не?
-171451270ұғым
00ұғым

Ұғым
Слайдта көру
Ү. Оқушылардың жаңа тақырыпты меңгеруі
- оқушылар өз тәжірибелері арқылы жаңа білім туралы өзіндік түсінік пен пікір қалыптастырады;
Бағыт беру /тапсырма бойынша/ Топта постермен жұмыс.
Әр топқа топтастырылған тақырып бойынша мәтін беріледі. Әр топ берілген мәтіндә талқылайды
Жұппен жұмыс. Оқушылар карточканың түсі бойынша жұптасып отырады. «Көршіңе айтып бер» тәсілі бойынша жұппен талқылау ұсынылады.
І топ: Оперативті жады деген не?
ІІ топ: Жадының түрлері
ІІІ топ: Қандай қызмет атқарады?
Мұғалімнің қалауымен әр топта орындықтың артына стикер жабыстыру арқылы спикер тағайындау жүзеге асады.
Постерге түсіру, қорғау ұсынылады.
Постерді бағалау дискрипторы бойынша бағалау Ұтымды жағын қолдау және өз ұстанымдарына сәйкес ұсыныстарын ортаға салу. Әр топ өз идеяларын постерге түсіреді.
Сергіту сәті
Дәріс жазады.
Жады – мәліметтерді, программаларды сақтауға арналған құрлғы.
Ол Ішкі және Сыртқы болып екіге бөлінеді.
68580093345Жады
Ішкі жады
(жедел, оперативті)
Сыртқы жады
ЖЕСҚ (ОЗУ)
ТЕСҚ (ПЗУ)
Қатты диск:
Винчестер
Иілгіш диск:
CD диск, дискета
00Жады
Ішкі жады
(жедел, оперативті)
Сыртқы жады
ЖЕСҚ (ОЗУ)
ТЕСҚ (ПЗУ)
Қатты диск:
Винчестер
Иілгіш диск:
CD диск, дискета

Сонымен біз сіздермен өткен сабағымызда дербес компьютердің жабдықтарымен танысқан болатынбыз. Негізгі жады – бұл ақпараттарды сақтау құрылғысы. Ол оперативті және тұрақты еске сақтап отыратын құрылғылардан құралады. Оперативті еске сақтайтын құрылғы (орысша баламасы ОЗУ), белгілі бір уақытта орындалатын программаларды дискіден көшіріп отырады.Оны көбінесе оперативті жады деп те атайды.
Дербес компьютердің негізгі жады сипаттамаларына шолу: Электронды есептеуіш машинаның есте сақтау құрылғысы дегеніміз- дербес компьютердегі мәліметтерді сақтап тұратын есте сақтау құрылғыларының жиынтығы. Есте сақтау құрылғыларының ең басты назар аударатын ерекшеліктері ол көлем, яғни ақпараттың мөлшері қанша көлемді алып тұр, және жылдамдық, яғни ақпараттың орындалу жылдамдығы. Компьютер құрамындағы жадының бірнеше саласы бар. Өзінің есте сақтау ерекшеліктері бойынша жады ішкі және сыртқы болып бөлінеді. Ішкі жадыға регистрлік жады, жедел жад, кэш жады, оперативті жады, тұрақты жады жатады. Регистрлер процессордың ішкі жады, процессордағы өтпелі ақпараттарды сақтау үшін арналған деп есептеледі, оперативті жады процессордың кез келген ұяшықтарымен қатынас жасай алады, кэш жады, басқаша айтқанда процессор жадысы, оны өзіндік буфер деп қарастыруға болады, . Жедел жад (ЖЕСҚ, ағылш. RAM – Random Access memory – ерiктi жету жады) – бұл процессормен тiкелей байланысты және программалар өңдейтiн мәлiметтердi жазу, оқу және сақтауға арналған аса үлкен емес көлемдi жылдам сақтау құрылғысы. Жедел жад мәлiметтер мен программаларды уақытша ғана сақтау үшiн қоданылады, өйткенi машинаны өшiрген кезде ЖЕСҚ-дағы барлық мәлiметтер жоғалып кетедi. Жады - мультибағдарламалы операционды жүйе қатарынан түбегейлі басқаруды талап ететін ең маңызды дерлік ресурстардың бірі болып табылады. Жадының бос бөліктерінің барлығы бөлістіруге болады. ОЖ жадыны басқару жөнінен қызметтері: бос және толған жадыны анықтау, жадыны үрдістерге бөлу мен олардың тамамдалуы кезінде жадыны босату, үрдістерді оперативті жадыдан дискіге ығыстыру, оперативті жадыда орын босаған кезде оларды қайтара көшіру, сондай-ақ бағдарлама мекен-жайларын физикалық жадының нақты облысына саралау. Құбылмалы және командалар идентификациясы үшін символды атаулар, виртуалды мекен-жайлар мен физикалық мекен-жайлар қолданылады. Символды атауларды тұтынушы бағдарламаны алгоритм тілінде немесе ассемблерде жазу барысында қолданылады. Виртуалды мекен-жайларды бағдарламаны машина тіліне аударатын транслятор жасап шығарады. Осылайша, аударылым барысында бағдарламаның оперативті жадының қай бөлігіне барып орнығатыны белгісіз болғандықтан, транслятор бағдарламаларға құбылмалы және командаларға виртуалды мекен-жайларды беріп, бағдарлама нөлдік мекен-жайдан басталатынын ескереді. Үрдістің виртуалды мекен-жайларының жиынтығы виртуалды мекен- жай кеңістігі деп аталады. Әрбір үрдіс өзіндік виртуалды мекен- жай кеңістігіне ие. Виртуалды мекен- жай кеңістігінің максималды көлемі компьютердің аталған сәулетіне тән мекен- жай разрядтылығымен шектеледі, сондай-ақ компьютердің физикалық жадымен сәйкес келмейді. Физикалық мекен- жайлар құбылмалылар мен командалар орныққан Оперативті жадының ұяшық нөмірлеріне сәйкес. Виртуалды мекен-жайдан физикалыққа ауытқу екі тәсілмен жүзеге асады. Алғашқыда, алмастыруды арнайы жүйелік бағдарлама – алмастырушы қосушы орындайды. Ол физикалық жадының бастапқы мекен- жайы жөніндегі ақпаратқа сүйемдене отырып, бағдарламаның қосылуын іске асырады. Екінші тәсілде, бағдарлама виртуалды мекен-жайда еш өзгертілімсіз қосылады, бұл ретте операционды жүйе бағдарламалық кодтың виртуалды мекен- жай кеңістігіне қатысты орнығуын бағдарлайды. Бағдарламаның орындалуы барысында оперативті жадыға төну кезінде виртуалды мекен- жайдың физикалыққа түрленуі орындалады. Екінші тәсіл барынша тиімді болып табылады. Ол бағдарламаның орындалуы кезінде оның жеңіл түрде орын алмастыруын қамтамассыз етеді, ал алмастырушы қосушы бағдарламаны жады бөлігіне мықтап бекітіп тұрады. Сонымен қатар алмастырушы қосушыны қолдану шығындар санын кемітеді, себебі виртуалды мекен- жайдың түрленуі қосылу барысында бір рет қана болады, ал екінші жағдайда аталған мекен жайға төну кезінде қайтара орындалып отырады. Жадыны басқарудың барлық тәсілдері екі классқа жіктелуі мүмкін: оперативті жады мен диск арасында үрдістердің орын алмастыруын қолданылатын тәсілдер, және мұндай әрекеттілікті жасамайтын тәсілдер. 
Қорытынды

Рефлексия
«Бес саусақ» тәсілі
Оқушылар параққа алақандарын қойып, оны жиегімен қаламмен айналдырып өтеді. Осыдан соң олар сабақ туралы мынандай сұрақтарға жауап беріп, салынған саусақтарына жазады:
Бас бармақ – басты мәселе. Бүгін сабақта ең құнды мәселе қандай болды?
Балалы үйрек – бірлесу. Мен топта/жұпта қалай жұмыс жасадым? Кімге көмек бердім? Кімді риза жасадым? Кім маған көмек берді?
Ортан терек – ойлану. Мен бүгін қандай жаңа білім мен тәжірибе алдым?
Шылдыр шүмек – шынайылық. Сабақ маған ұнады ма? Неліктен?
Кішкентай бөбек – көңіл-күй ахуалы. Мен сабақта өзімді қалайша сезіндім? 
Алақан – алға ұмтылу. Жұмысты жақсарту үшін не жасау керек? Білімімді қалайша толықтырам? 
Бағалау Бағалау жинаған ұпайлар сыны бойынша жүргізіледі.
Топ басшысы жинаған ұпайларын айта отырып бағалап шығады.
ХІ. Үй тапсырмасы туралы ақпарат
Жады түрлерін оқу, ұғып түсіну.
Бағаларын қойғызып, үй тапсырмасын жазады.
Пән мұғалімі: Абсаттарова Б.С.