?аза? ?дебиеті М?хтар ?уезов Абай жолы

“Сандар сөйлейді” стратегиясы 1846 1945 1916 1946 1881 1941 1- ші топ Менің пірім Сүйінбай, Сөз сөйлеймін сыйынбай.Ж.Жабаев 2- ші топ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІТарМПИ инновациялық-педагогикалық колледжіСабақтың тақырыбы:М.Әуезов “Абай жолы” романыТоп: 1БИ-10-1Пәні: Қазақ әдебиетіОқытушы: Ермекбаева А.Е. Желтоқсанның он бесі М.О. Әуезов “Абай жолы” романы Мақсаты:М. Әуезовтың шығармалары мен өмірі туралы мәлімет беру. Романдағы кейіпкерлер тағдыры туралы түсінік беру, оқушылардың ойлау қабілеттерін арттырып, пікір айтуға дағдыландыру.2. Оқушылардың ой еркіндігін, пікірін саралай білуге, тиянақты сөйлей білуге дағдыландыру, өз бетімен ізденуге жетелеу.3. Жазушының шығармаларын оқытып, жалпы тіршілік атауының тұтастығын түсіндіріп, әдебиетке деген сүйіспеншілігін оятып, егеменді еліміздің жас ұрпақтарын жан-жақты жетілген адам атына лайықты азамат болып қалыптасуға тәрбиелеу. Қазақ, халіңді түзеймін десең, бесігіңді түзе! Бесігіңді түзеймін десең, әйелдің халін түзе! Эпикалық шығармаларға әңгіме, роман, эпопея, мысал, хикаят, жатады.Эпикалық шығарма өзіне тән ерекшелігі олардың негізгі бір мазмұнға құрылуы, сюжет, композициясы , тақырыбы, көркем бейнелері, яғни көркем компоненттерінің барлығы жатады. Сабақтың жоспары:Автор – көркем туындыны жасаушы, көркем туындыны жазушы. Автор және көркем туынды.2. Көркем шығарманың сюжеті, көтерген тақырыбы, проблематикасы3. Көркем образдары, образдар галереясы І Автор көркем туындыны жасаушы, жазушы. Автор және туынды1. М.Әуезовтың өмірі, өскен ортасы2. Өнеге мектебі, орыс –қазақ мектеп семинариясы, жоғарғы оқу орындары3. Алғашқы кездегі шығармалары “Қорғансыздың күні”, “Адамдық негізі - әйел”, “Еңлік-Кебек”, “Жетім”, “Қараш-қараш”.4. Драматургиясы – “Қаралы сұлу”, “Бәйбіше-тоқал”, “Қарагөз”.5. “Абай жолы” – ғасырлық туынды М.О. Әуезов 1897 жылы Семей облысы, Абай ауданында дүниеге келген. Алғашында атасы Әуезден мұсылманша сауат ашып, хат таниды. Төңкеріс қарсаңында Алаш қозғалысының Семейдегі жұмысына қатысады. 20-жылдары Ленинград университетінде, Ташкенттегі Орта Азия университетінің асперантурасында оқиды. Бұл жылдары М.Әуезов әлем әдебиеті үлгісімен терең танысып, жан-жақты, кемел білім алып шығады. 1 том 1942 жылы2 том 1947 жылы 3 том 1952 жылы4 том 1956 жылы “Абай жолы” романы 1949 ж. Мемлекет сыйлығы берілді 1959 ж. Лениндік сыйлыққа ие болды ІІ Көркем шығарманың сюжеті, көтерген тақырыбы, проблематикасы Түн-түнектеҚұз-қиядаҚападаҚастықтаШайқастаЖұтта ТайғақтаЖайлаудаЕңістеОқаптаАсудаТараудаБиікте Абай ағаКек жолындаҚарашығынӨкініштеҚақтығыстаҚоршауда ҚайтқандаҚат-қабаттаШытырмандаБел-белестеӨрдеҚияда М.Әуезов(1897-1961 ж.ж.)“Абай жолы” романы 1 том 3 том 2 том 4 том 1 том 2 том 3 том 4 том 4 том 3 том 2 том 1 том Абайдың өсу жолы Құнанбайдың құлдырау жолы ІІІ Көркем образдары, образдар галереясы. “Абай жолы” романындағы кейіпкерлер тобы № Тақырыбы Кейіпкерлер 1 “Шыңға шыққан жас шынар” Абай 2 “Адамның емес, ата ұлдары” Құнанбай, Оразбай, Тәкежан (дәулетті адамдар) 3 “Аталының қорлығы қосқандар” Дәркембай (кедей) 4 “Жарқ етпес қара көңілім” Зере, Ұлжан, Тоғжан, Әйгерім, Ділдә 5 “Өмірге көзімді ашқан” Пушкин, Толстой, Михаэлс Эпопеяның негізгі бөлімдері Құнанбайдың іс-әрекеті “Қайтқанда” Қодар мен Қамқаны өлім жазасына кесуі. Қарашоқыда үкімді орындату “Қат-қабатта” Құнанбайдың аталас руларға өктемдігі. Жігітек, Бөжей ауылын шабуы “Жолда” Қарқаралыда мешіт салдыртуыБөжейлердің Құнанбаймен татуласуы Шытырманда Абайды Құлыншаққа жіберуіКәмшәт жайын, Абайдан естуі. Өз мойнына кінә алуы “Бел-белесте” Құнанбайдың Майбасар мен Құдайбердіні жазалаған жігітек аулын шабуға жиналуы. Құнанбайдың шегінуі “Өрде” Құнанбайдың Байсал қыстауына таласуы. Құнанбайдың Базаралыны жат көрмеуі, оны бағалай түсіне білуі.Абайға таққан үш кінә “Тайғақта” Құнанбайдың қажыға аттануы “Оқапта” Өз немересі Әмірді өлтірмек болуы. Ақшоқыда туған Абай әнінің Құнанбайға жат естілуі, әнге тиым салуы Романдағы Құнанбай әрекеті М.Әуезов “Абай жолы” романындағы әйелдер бейнесі “Сенсіз дүние маған жоқ”Мағрипа, Мәкен, Салиха “Қапастағы еркелер”:Салтанат, Нұрғаным, Еркежан “Күндестің аты – күндес”:Айғыз, Ділдә “Көзімнің қарасы”Сүйген жарлары – Тоғжан, Әйгерім “Қарашығым қоңыр қозым...”Абайдың аналары -Зере мен Ұлжан “Жолыңа жаным құрбан”Бақытсыз шерменделер – Керімбала, Үмітей Романдағы Абай әрекеті Эпопеяның негізгі бөлімдері Абай іс-әрекеті “Қайтқанда” Әке қолындағы қаннан үркеді, қатты шошиды. Ауырып қалады “Қат-қабатта” Шөже өнеріне сүйсінеді, әрі әкесі үшін қатты ұялады. Шындықты мойындайды “Жолда” Алғаш рет әкесінің қаталдығына қарсы шығады Шытырманда Тоғжанды сүйе тұра, ескілікке қарсы шыға алмайды “Бел-белесте” Әкесінің Бөжей аулына істеп отырған әділетсіздігін бетке басады “Өрде” Ескілікке қарсы шыға алмайды, әке тілін алмай, Бөжейге ас береді, елге аты тарайды “Қияда” Жұттан кедей аулын қорғайды. Орыс әдебиетіне бой ұрып, өз бетінше оқи бастайды. Әкесіне тойтарыс береді. “Тайғақта” Абайдың Дәркембайды жұбатуы, Әйгерімді кездестіруі. Әйгерімге үйленуі “Жайлауда” Майбасардың кедей-кепшікке істеп отырған зорлығына тыйм салуы “Еңісте” Абайдың Пушкинді оқуы.Ласовский, Андреевтермен пікірлесуі.Михайловпен кездесуі. Достық “Оқапта” Әмірді ажал тырнағынан арашалауы. Қансонарда өлеңінің тууы “Биікте” Пушкинді аударуы. Татьянаның зарын Әйгерімнің әсем әнімен қазақ сахарасына танытуы “Эпилог” Абай – ақын. Абай өлеңдерінің халық арасына таралуы. Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы,Қиыннан қиыстырар ер данасы.Тілге жеңіл, жүрекке жылы тиіп, Теп-тегіс жұмыр келсін айналасы Шын хакім, сөздің асыл – баға жетпес,Бір сөзің мың жыл жүрсе дәмі кетпес.Қарадан хакім болған сендей жанның, Әлемнің құлағынан әні кетпес.М.Жұмабаев 2-слайд 3-слайд 4-слайд 5-слайд 6-слайд 7-слайд 8-слайд 9-слайд Оспан Құнанбайұлы (оң жақтағы бірінші) Абайұлы Әбдірахман 10-слайд Кітапханадағы Абай 11-слайд 12-слайд Қалың елім, қазағым, қайран жұртым А.Байтұрсынов М.Жұмабаев С.Торайғыров 13-слайд Абай ізбасарлары 14-слайд Абайдың көзін ашқандар 15-слайд Өлсем, орным - қара жер сыз болмай ма? Абайды таныту арқылы біз Қазақстанды әлемге танытамыз, қазақ халқын танытамыз. Абай әрқашан біздің ұлттық ұранымыз болуы тиіс. Н.Ә.Назарбаев Абай поэзиясы Табиғат лирикасы Халық- мұңы лирикасы Өнер лирикасы Мінез лирикасы Білім – ғылым лирикасы Махаббат лирикасы 1-топ Сұрақ-жауап стратегиясы 2-топ Әдеби шығарма дегеніміз не?Жанр түрін атаӨлең дегеніміз не?Идея дегеніміз не?Өлеңнің құрылысын ата 1-топ Абай жолы 2-топ Құнанбай жолы “Абай жолы” романынан үзіндіАқын қонақтар № Сұрақтар Дұрыс Дұрыс емес 1 “Абай жолы” романындағы негізгі кейіпкер - Абай 2 Ұлжан - қатыгез, зұлым, қара ниет адам 3 Роман Абайдың жиырма жасар кезінен басталады 4 Құнанбай Тобықты руынан шыққан ақылды, мейірімді адам 5 Абайдың орыс жан досы - Толстой 6 “Желсіз түнде жарық ай, сәулесі суда дірілдеп” халық-мұң лирикасы 7 “Абай жолы” романы 19 ғ. ІІ жартысында жазылған туынды Проблемалық полемика 1-топ М.Әуезовкім? Әуезов шығармалары 2-топ ТОПТАСТЫРУ стратегиясы Дебат стратегиясы Ұлжан бақытты ана болды ма? 1-топ жақтаушы2-топ даттаушы Ой толғау стратегиясы Жүрегімнің түбіне терең бойла,Мен бір жұмбақ адаммын, оны да ойлаСоқтықпалы, соқпақсыз жерде өстім,Мыңмен жалғыз алыстым, кінә койма. Ғұмырдария стратегиясы Қазақтың ұлы ақына Абай Құнанбаевтың өмір жолын зерттеген Абай танушылар: Мұхтар Әуезов, Зейнолла Қабдолов, Қажым Жұмалиев.Мұхтар танушылар: Кәкен Оразалин, Мекемтас Мырзахметов, Дүкенбай Досжанов “Мұхтар жолы” романын жазған.“Абай жолы” романын орыс тіліне аударып, жазған орыстың жазушысы Собольев. “Абай жолы” романы 54 тілге аударылған. Инсерт әдісі Кімді оқыдым Танысқан шығармам Берген тәрбиесі Менің көзқарасым Үйге тапсырма М.Әуезов өміріне хронологиялық таблица жазып келу“Абай жолы” романындағы “Шытырманда” бөлімін оқып, жоспар құру