?аза?тарды? Емельян Пугачев баста?ан шаруалар к?терілісіне ?атысуы
Jызылорда облысы
Арал Kаласы №71 орта мектебініS
Тарих п‰нініS мaCалімі
Кикбаева Шынар
П‰ні: JазаKстан тарихы
СабаKтыS таKырыбы: JазаKтардыS Емельян Пугачев бастаCан шаруалар
к™терілісіне Kатысуы
СабаKтыS маKсаты:
А) Білімділік: ОKушыларды 18-CасырдаCы KазаK халKыныS aлт-азаттыK к™терілістер тарихымен таныстыру. Е.Пуачев к™терілісініS тарихи маSызымен JазаKстанCа тигізген ‰серімен таныстыру
Б) ДамытушылыK: ОKушылардыS шыCармашылыK Kабілеттерін дамыту, тарихи саналарын Kалыптастыра отырып, тарихи оKиCаларды сараптай білуге _йрету
В) Т‰рбиелік: ОKушыларды aлтжандылыKKа, елін с_юге т‰рбиелей отырып, батырлы пен ерлікке т‰рбиелеу.
СабаKтыS к™рнекілігі: : Аралас сабаK.
СабаKтыS т_рі: сaраK-жауап, пікір алысу, ™з ойын ортаCа салу, т_сіндіру, шыCармашылыK жaмыс.
СабаKтыS типі: : д_ние ж_зі тарихы, география
СабаKтыS к™рнекілігі: интерактивті таKта, слайдтар
`йымдастыру кезеSі
А)С‰лемдесу;
€)ОKушыларды т_гелдеу;
Б)ОKушылардыS назарын сабаKKа аудару;
II. ^й тапсырмасын сaрау
Жылдар с™йлейді ойыны
1711жылы Абылай хан д_ниеге келді.
1771жылы Абылай хан JазаK хандыCыныS ханы болып жарияланды.
1778 жылы патша _кіметі Абылайды тек Kана Орта ж_здіS хана деп
жарияланды
1779 жылы Абылай хан KырCыздарCа _шінші рет соKKы берді
1757 жылы ТарбаCатай тауыныS солт_стік сілімдерінде Jытайлармен Абылай хан ‰скері арасында еS соSCы ірі шайKас.)
1765 жылы Абылай KырCыздарCа Kарсы бірінші жорыCын бастады.
1761 жылы Jытай боCдыханы JазаKтардыS Аяг™здіS оSт_стік жаCына Kарай к™шіп Kонуына тиым салатыны туралы жарлыK шыCарды.
1781 жылы Абылай хан Ташкенттен Т_ркістанCа келе жатKанда д_ние салып Jожа Ахмет Яссауи кесенесіне жерленді
ЖаSа білімді меSгерту
ЖаSа сабаKтыS жоспары:
1. Е.Пугачев бастаCан шаруалар к™терілісіне KазаKтардыS да KатысуыныS негізгі себептері.
2. Кіші ж_з KазаKтарыныS шаруалар к™терілісіне Kатысуы.
3. К™теріліске Орта ж_з KазаKтарыныS Kатысуы.
4. К™терілістіS жеSілу себептері мен салдары.
5. JазаKтардыS шаруалар к™терілісіне KатысуыныS тарихи маSызы.
ДеSгейлік тапсырмалар:
1-деSгей: Осы к™теріліске KазаK шаруаларыныS Kатысу себебі?
JазаKстанныS Kай аудандарын Kамтыды?
К™терілісті KолдаCан сaлтандар
2-деSгей:
Кіші ж_з KазаKтарыныS к™терілісініS 3 кезеSі:
1-кезеS
2-кезеS
3-кезеS
1773 Kырк_йек – 1774 с‰уір
Пугачев шабармандарыныS орта ж_зді аралап к™теріліске шаKыруы.
1774 с‰уір – маусым
Орта ж_з жорыCы
·
ЖайыK ж‰не Ой бекіністері т™Sірегінде Пугачев к_шін
1774 жазы – 1776
Орта ж_з KазаKтарыныS Ертіс ж‰не ОSт_стік Сібірдегі ‰скери шептерге Kауіп т™ндіруі.
Ота ж_з KазаKтарыныS к™терілісініS 3 кезеSі:
1-кезеS
2-кезеS
3-кезеS
1773 Kырк_йек – 1774 с‰уір
Пугачев шабармандарыныS орта ж_зді аралап к™теріліке шаKыруы.
1774 с‰уір – маусым
Орта ж_з жорыCы
ЖайыK ж‰не Ой бекіністері т™Sірегінде Пугачев к_шін Kолдауы.
1774 жазы – 1776
Орта ж_з KазаKтарыныS Ертіс ж‰не ОSт_стік Сібірдегі ‰скери шептерге Kауіп т™ндіруі.
3-деSгей:
К™теріліс н‰тижесі:
1.1775 жылCы 7 Kараша Еділ, Каспий теSізі, Еріс пен ЖайыKтыS оS жаCалауы, Ембі, СаCыз ™зендері бойындаCы жайылымдарды пайдалануCа рaKсат етілді.
2. Патша ‰кімшілігі Емельян Пугачев атын тарихта Kалдырмау _шін ЖайыK ™зенін Орал деп ™згертті. Кейін Орал Kаласында Емельян Пугачевке арналCан мaражай ашылды.
К™трілістіS жеSілу себептері:
К™терісшілердіS келісілген жоспары болмады.
Патша _кіметініS ‰скері к_шті болды.
ЖайыK казактарыныS ауызбіршілігі болмады.
JазаK аKс_йектері к™теріліске б‰сеSдік танытты
К™терілістіS тарихи маSызы:
Орыс ж‰не KазаK шаруаларын біріктірді.
Сырым Датaлы бастаCан к™терілістіS тaтануына себепші болды.
JазаKтардыS отаршылдыK езгіге Kарсы маSызды к_рестерініS ірі болды.
ЖаSа сабаKты бекіту:
Тарихи диктант ойыны:
1.1773 – 1775 жылдары Ресейдегі шаруалар к™терілісін ... басKарды. (Е.Пугачев)
2. К™теріліске ... ж_з KазаKтары Kатысты. (кіші, орта)
3.JазаKтартардан KaралCан жасаK командирі атаман ... ЖайыK казактары атты ‰скерлер полкі Kaрамында шайKасты. ( Андрей Овчинников)
4.Орта ж_з KазаKтарды ... бекінісін басып алуCа Kатысты.(Гуерлинская)
5.1782 жылы Орынбор ™лкесіндегі KазаKтарды басKару _шін ... деген Kaрылды. (ШекаралыK сот)
6. ... - патшаныS Kол астындаCы халKына арналCан _ндеуі. (Манифист)
7. ... - империяныS шет аймаKтарында ‰скери Kызымет атKарCан РесейдіS ‰скери тобы. (Казактар)
БаCалау: ДеSгейлік тапсырмалар бойынша баCалау
^йге тапсырма беру: JазаKтардыS Емельян Пугачев бастаCан шаруалар
к™терілісіне Kатысуы.
Ералы
Сейдалы
К™терілісшілер жаCына
шыKKан сaлтандар
АйшуаK
Досалы