Жаратылыстану п?нінен Тау жыныстары ж?не пайдалы ?азбалар та?ырыбы бойынша саба? жоспары (5 сынып)
Сабақ: №11 Мектеп: С.Жаңғабылов атындағы орта мектеп
Күні: Мұғалімнің есімі: Байбатырова Лаура
Сынып: 5 Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:
Пәні: Жаратылыстану Сабақтың тақырыбы: Тау жыныстары және пайдалы қазбалар
Сабақ негізделген оқу мақсаты Оқушылардың сыни тұрғыдан ойлау дағдыларын қалыптастыру арқылы сабаққа деген ынтасын арттыру.
Сабақ мақсаттары Барлық оқушылар:
Табиғатта кездесетін тау жыныстарының түрлерімен таныса алады
Оқушылардың басым бөлігі:
Тау жыныстары мен пайдалы қазбалардың қалыптасу жолдары туралы білімдерін, топтық, жеке жұмыстар, бейнебаянды тамашалау арқылы толықтыра алады
Кейбір оқушылар:
Сарамандық жұмысты ерекше белсенділікпен, шығармашылықпен орындай алады.
Тілдік мақсат Оқушылар:
Сабақ барысында ұсынылған тапсырмаларды өзара талқылай, тыңдай отырып білімін қалыптастырады.
Негізгі сөздер мен тіркестер: табиғат, пайдалы қазбалар, тау жыныстары
Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:
Диалог: Үй тапсырмасын сұрай барысында - өткен тақырыпты еске түсіру, «Ой қозғау» сұрақтарына жауап беру кезінде өмірмен байланыстыра жауап береді.
Жазылым: Оқулық мәтінімен танысу кезінде қажетті ұғымдарды дәптерге жазу, топтық тапсырманы орындау барысында постерге ойларын түйіндеу, сарамандық жұмысты жасау
Талқылауға арналаған тармақтар:
Өткенді еске түсіру үшін ребус, сөзжұмбақтарды шешу
Жаңа сабақты меңгеру кезінде «Ой қозғау» сұрақтары
Орыс тіліндегі бейнебаянды тамашалағаннан кейінгі: «Не көрдік?» «Не байқадық?» сұрақтары қойылады
Жаратылыстану – қоршаған орта жайлы ғылым, табиғатты көбірек талқылап, табиғат жайындағы ойларын ортаға салу арқылы оқушылар қоршаған ортаны қорғауға, аялауға үйренеді, экологиялық тәрбие қалыптасады.
Жазылым бойынша ұсыныстар:
Жеке, топтық және сарамандық жұмыс кезінде қажетті терминдерді кестеге жазу арқылы ұғымдар оқушылардың есінде сақталады.
Жоспар
Жоспарланған уақыт Жоспарланған жаттығулар Ресурстар
Басталуы
(Психологиялық ахуал тудыру-2мин, Үй тапсырмасын сұрау-10 мин)
Психологиялық ахуал тудыру: «Әрқашан күн сөнбесін!»
Мақсаты: Оқушыларды ойната, ән айтқыза отырып, көңіл-күйлерін көтеру, мотивациялық сөздер арқылы білім алуға, еңбекке деген құлышылыстарын арттыру.
Оқушылар пазлдардан құрастырылған суретке (күн, бұлт) қатысты әнді (Әрқашан күн сөнбесін!) тауып, шырқайды, 3 топқа бөлінеді.
Мен күштімін, бәрі менің қолымда!
Менің әрбір күнім сәттілікке толы!
Менің достарым көп, олар мені асқақ армандарға жетелейді!
Үй тапсырмасын сұрау:
Топтық жұмыс.
Мақсаты: Әр түрлі сөзжұмбақты оқушылар топтаса отырып шешу арқылы үй тапсырмасын естеріне түсіреді, талқылайды. Жұмбақтардың жауабы топтың аты болып табылады. Ұйымшылдыққа, тапқырлыққа үйренеді.
1. Ребус шешу
Жауабы: Гранит
2. Сөзжұмбақ
Негізгі сөз: Мұнай
Жер сілкінісі әсерінен пайда болатын биік толқындар
Жан-жағын су қоршап жатқан құрғақ жер
200 млн жыл бұрынғы біртұтас материк
Жер шарын солтүстік және оңтүстік шарты шарға бөліп тұрған параллель
Диаметрі 50 см болатын ең алғашқы глобусты жасаған кім?
3. Сөз жұмбақ:
Жауабы: Мәрмәр
Латын тілінен аударғанда «жамылғы» деген мағынаны білдіреді
Жер қыртысы құрамындағы шөгінді жыныс
PEN сөзінің орыс тіліндегі аудармасы
Сөздердің тек бас әріптерінен тұратын бір сөз. Күн, 2 бұлт суреттері, мотивациялық сөздер, ребус, сөз жұмбақтар
Ребус
Сөзжұмбақ
1 м 2 ұ
3 н 4 а 5 й 3. 2 рет қайталанған сөз:
Ортасы (Бейнеүзік-2 мин, оқулықпен жеке жұмыс-7 мин, топтық жұмыс-5 мин)
Ой қозғау:
Адамдардың қазып алып өндіріске пайдаланып жатқан табиғат байлықтарын қалай атайды?
Тау жыныстары
Бейнеролик тамашалау
Оқулықтағы мәтінмен танысуға уақыт беріледі.
Топтық жұмыстар (кесте толтыру):
Гранит тобы: Магмалық жыныстар
Мұнай тобы: Шөгінді жыныстар
Мәрмәр тобы: Метаморфты жыныстар
Қазақстанның физикалық картасы, пайдалы қазбалардың коллекциясы
https://www.youtube.com/watch?v=GK-u8hK6KHo сайтынан алынған «Полезные ископаемые» бейнебаяны
Магмалық Шөгінді Метаморфты
(гранит, базальт) магманың суынуынан пайда болған (құм, саз, көмір) Тау жыныстарының бұзылуынан және тірі ағзалардың қалдықтарынан пайда болған (мәрмәр) тау жыныстарының қысымынан және температураның әсерінен түрін өзгертуі
Аяқталуы
(сарамандық жұмыс–10 мин. Бағалау-1мин, сергіту сәті-2мин, үйге тапсырма – 1 мин., кері байланыс-5 мин)
Пайдалы қазба түрлерімен жұмыс
Оқушыларға пайдалы қазбалар (әктас, ұлутас, көмір) беріледі. Сол бойынша сарамандық жұмыс орындайды.
Пайдалы қазбаның аты Түсі Жылтырлығы Қаттылығы Суда еруі
Бағалау: Топтық бағалау – топтар бірін-бірі 3,4,5 ұпайлары арқылы бағалайды
Сергіту сәті: Бейнебаян тамашалау
https://www.youtube.com/watch?v=2Ea0jp8VjH8 «Мыс. Жер астындағы кенді өндіру»
Үйге тапсырма: § 11. Тау жыныстары мен пайдалы қазбалар. Атлас, кескін картамен жұмыс.
Кері байланыс: тақтада жер шарының құрылысы бейнеленген суретке оқушылар бүгін сабақтан алған әсерін жазып жабысытрады.
Жер қыртысы – сабақты жақсы түсіндім.
Мантия – білімімді әлі де толықтыруым керек.
Ядро – ештеңе түсінбедім.
Саралау Бағалау Пәнаралық байланыс
Оқушылар табиғатты оқып білу барысында оның элементтерін көзбен көріп, қолмен ұстап көру арқылы түсінікті болады. Бұл олардың жаратылыстану ғыламына деген қызығушылықтарын арттырады. Қабілетті оушылар сарамандық жұмыс кезінде туған жерінде кездесетін пайдалы қазбалар жайында ой қозғайды, білімін дамытуға ұмтылады. Қалыптастырушы бағалау:
Оқушылар бірін-бірі бағалау арқылы әділдікке, шыншылдыққа үйренеді, сабаққа деген ынтасы артады.
Биология және өзін өзі тану пәні
Тау жыныстары мен пайдалы қазбалардың пайда болуы тірі ағзалардың әсерінен болады, оқушылар осындай ақпараттарды жақсы көңіл-күйде, ынтымақтастықта өзара талқылай отырып пысықтайды, бірінен-бірі үйренеді, ұйымшылдыққа үйренеді.
Рефлексия Қорытынды бағалау Әрбір күнім асқақ арманыма жетелеуде
Әрбір күн мені жетістікке жетелейді
Мен күштімін, бәрі менің қолымда!