Саба? жоспары ?лы Отан со?ысы жылдарында?ы ?аза?стан (5 сынып)


.
Сынып: 5 сынып
ТаKырып: `лы Отан соCысы жылдарындаCы JазаKстан
ОKыту мен т‰рбиелеудіS міндеттері:
1. Білімдік – оKушыларCа `лы Отан соCысы жайлы маCлaмат беру, KазаKстандыKтардыS М‰скеу ж‰не Ленинград Kалаларын фашистерден KорCауда KосKан _лесі жайлы білім алуCа к™мектесу.
2. ДамытушылыK – таKырыпты оKыта отырып `лы Отан соCысы жайлы білімдерін одан ‰рі дамытуCа жаCдай жасау. ОKушылардыS есте саKтау, бірлесіп ж‰не ™здігінен жaмыс істеу даCдыларын жетілдіре отырып, оKушыныS ізденушілік Kабілеттерін дамыту.
3. Т‰рбиелік – жеSістіS маSызын т_сіндіру арKылы ОтанCа деген с_йіспеншілік сезіміне, патриоттыKKа, отанс_йгіштікке т‰рбиелеу, ™з елініS тарихына KызыCушылыCын арттыру.
СабаKтыS т_рі: жаSа сабаK
СабаKтыS ‰дісі: топтыK жaмыс
Jaрал-жабдыKтар, к™рнекті Kaралдар: электрондыK оKулыK, карта, слайд, интерактивті таKта.
СабаKтыS барысы:
І. `йымдастыру кезеSі.
ІІ. ^й тапсырмасын тексеру.
ТапKыр болсаS, тауып к™р.
1. Т_сіндірмесіне Kарап aCымды аныKта.

И
Н
Д
У
С
Т
Р
И
Я
Л
А
Н
Д
Ы
Р
У


- ірі техника, ™ндіріс Kaрал – жабдыKтарын ™ндіретін ™нерк‰сіптіS дамыCан салаларын Kaру.

`
Ж
Ы
М
Д
А
С
Т
Ы
Р
У


- KатаS KуCын-с_ргін шараларымен Kатар ж_ргізілген жеке меншікті мемлекеттік меншікке ™ткізу _рдісі.
2. Сызбаны толтыр.

ИНДУСТРИЯЛАНДЫРУ КЕЗЕRІНДЕГІ ІРІ J`РЫЛЫСТАР

А
Щ
Ы
С
А
Й

Шымкент БалKаш мыс KорCасын Kорыту
З
А
У
Ы
Т
Ы


К
О
М
Б
И
Н
А
Т
Ы

полиметалл
комбинаты


JараCанды к™мір Ембі мaнай

Б
А
З
А
С
Ы


А
Л
J
А
Б
Ы




3. С‰йкестендіру кестесі.

1. «JазаKстан бaрын отар еді, ‰лі де отар болып Kалды» .
1-3
1. Сталинге

2. «Кіші Jазан» т™Sкерісін ж_ргізді.
2-4
2. РaсKылов

3. АтаKты «Сталинге хатты» жазды.
3-2
3. С‰дуаKасов

4. «БесеудіS хаты» арналып жазылды
4-1
4. Голощекин


4. `жымдастырудыS зардаптарын к™рсет.
1. К™шпелі ™мір салтын саKтаCан KазаK ауылдарын отырыKшыландыру.
2. Бай ж‰не орта тап ™кілдерініS мал-м_лкін мемлекетке ™ткізу ( бай мен орташа Kатарына шатырлы _йі мен бір-екі аты бар кедей адамдар да енгізілді).
3. Мал саныныS кемуі. `жымдастыру KарсаSында мал басы 40,5 млн болса, 1933 жылы 4,5 млн-Cа дейін азайCан.
4. 1930-1932 аштыK жылдары.
5. JазаKстан халKы саныныS кемуі. Республикада 6,2 млн адам болса, соныS 2,1 млн-ы аштыKтан Kырылды. Ал 1 млн 700 мыS адам JазаKстаннан тыс аймаKтарCа к™шіп кетті.
МaCалімніS с™зі: Осы жаCдайCа байланысты Т.РысKaлов 1939 ж. наурызда Сталинге хат жазCан еді. БіраK б‰рі кеш еді.КеSес ^кіметініS осындай сaрKия саясатына Kарамастан KазаK халKы ™мір _шін к_ресті.
Міне балалар, берілген тапсырмаларCа толыKтай жауап бере отырып , _й тапсырмасын жан-жаKты талKыладыK.
Ал балалар, жаSа таKырыпты бастамас бaрын осы таKырып бойынша не білетінімізді ортаCа салсаK.
`лы Отан соCысы Kай жылдары болды?
`лы ЖеSіске Kанша жыл толады?
ІІІ. ЖаSа сабаK:
1933 жылы Германияда фашистік партия сайлауда жеSіске жетті де, оныS жетекшісі Адольф Гитлер елде Kатал фашистік т‰ртіп орнатты. Сталин, Иосиф Виссарионович - кеSестік мемлекеттік, саяси ж‰не ‰скери Kайраткері, [ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ] ж. бастап [ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ], КеSестік ^кіметініS басKарушысы. 1939 жылы 1 Kырк_йек ГерманияныS ПольшаCа басып кіруімен екінші д_ние ж_зілік соCыс басталды. 1941ж. 22 маусым таSCы саCат 4 шамасында Германия КСРО-ныS батыс аумаCына басып кіруімен `лы Отан соCысы басталды. ГитлердіS соCыс жоспары «Барбаросса» деп аталды. Ол сол бойынша КСРО-ны KысKа мерзім ішінде (6-8 апта) жаулап алмаKшы болды. КеSес халKы тарапынан ‰ділетті бaл соCыс тарихи ‰дебиеттерде «`лы Отан соCысы» деп аталды. «Б‰рі де майдан _шін, б‰рі де жеSіс _шін!» деген _ндеумен JазаKстан еSбекшілері тылда тер т™кті.
ЭлектрондыK оKулыKты пайдалана отырып екінші д_ниеж_зілік соCыстыS басталуын оKушыларCа к™рсету. СоCыс дегенді Kалай т_сінесіSдер?














СоCыс - мемлекеттер арасындаCы Kарулы к_рес, саяси маKсаттардыS табысы болып табылCан aйымдастырылCан Kарулы зорлыK. СоCыстыS басты Kaралы [ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ],
Балалар сендер KазаK батырларын білесіSдер ме? (Слайд)
М‰лік Bабдуллин
Т™леген ТоKтаров
М‰нш_к Маметова
€лия МолдаCaлова
Бауыржан Момышaлы
ТалCат Бигелдинов
РаKымжан JошKарбаев.
БіздіS ™лкемізден де `лы Отан соCысына Kатысушылар бар. ОсыCан тоKталып ™тсек (Слайд).
1-оKушы
`лы Отан соCысы жылдарында 92 мыSнан астам солт_стік KазаKстандыK ‰скерге алынды. 34 мыS адам еSбек ‰скеріне жіберілді. ОблыстыS Жадынама Кітабы м‰ліметтері бойынша соCыс барысында 45 364 адам Kаза тапты, яCни майданCа кеткен ‰рбір екінші адам _йіне оралCан жоK.
2-оKушы
Солт_стік JазаKстан облысында КеSестер ОдаCыныS батыры атаCын 56 адам алCан. ОлардыS 11-ніS есімі к™шелерге берілген. Ж. Jизатов `лы Отан соCысыныS майдандарында 1941 жылдыS тамызынан бастап Kатысып, барлауда болып, JырымдаCы ‰скери операцияларCа Kатысып, Днепрді шабуылдаCан. ОCан КеSестер ОдаCыныS батыры атаCы 1944 жылы берілді.
3-оKушы
А. Карушин майданда 1943-ші жылдан бастап болып, Бірінші Украин майданында 167-ші гвардиялыK авиациялыK шабуыл полкініS эскадрилия командирі болCан, Днепрді шабуылдап, Киевті азат етуге KатысKан, 104 рет соCысKа aшып шыKKан. КеSестер ОдаCыныS батыры атаCын 1944 жылы Kазанда алды.
4-оKушы
€бу Досмaхамбетов – 1942 жылдан `лы отан соCысыныS майдандарында aрысKа KатысKан. Днепр ж‰не Припяти ™зендерініS арнасын каналдар арKылы басKа жаKKа бaру жaмыстарына KатысKан. Отан соCысы ж‰не Jызыл жaлдыз ордендерімен марапатталCан.
Сыныпты _ш топKа б™ліп, алдын-ала тапсырмалар беріледі. Жоспар бойынша ‰р топ ™з тапсырмаларын орындайды.
М‰тінмен жaмыс.
І топ – JазаKстан `лы Отан соCысы жылдарында.
ІІ топ – JазаKстандыKтар М‰скеу _шін шайKаста.
ІІІ топ - JазаKстандыKтар Ленинград _шін шайKаста.
5-оKушы
СоCыстыS алCашKы жылында Kала Батыстан к™шірілген 20 зауыттыS aжымы мен KондырCыларын Kабылдады. Тері илеу, хром зауыттарыныS, байпаKаяK киім, ™нерк‰сіп артелдерініS Kуаты екі-_ш есе ™сті. МыSдаCан KалалыKтар - Kарттар, ‰йелдер, жас™спірімдер бaл к‰сіпорындардыS aжымын Kaрады. Петропавл теміржол б™лімшесініS теміржолшылары жанKиярлыKпен еSбек етті.
6-оKушы. М‰скеу _шін шайKаста.
К™птеген солт_стікKазаKстандыKтар даSKты 8-ГвардиялыK дивизиясында М‰скеу _шін шайKасты. Олар германия жерін Cана емес, сонымен Kатар Польша, Венгрия ж‰не Румыния халыKтарын фашистерден азат етті.
7-оKушы. Ленинград _шін шайKаста.
1941 жылы тамызда Солт_стік-Батыс майданCа JазаKстанныS солт_стік облыстарындаCы ‰скери міндеттілерден KaралCан 314-атKыштар дивизиясы жіберілді. Дивизия Ленинград т_бінде, БалтыK жаCалауында жаумен шайKасты, Польшада, Чехославакияда жауды талKандады. Александр Невский орденімен наградталды.
8-оKушы
314-атKыштар дивизиясы – 1944 жылы 1 аKпанда Кингисепті азат етті. Осы _шін оCан «Кингисептік» деген Kaрметті атаK берілді. Мaхтар €уезов ж‰не Университет к™шелерініS Kиылысында - 314-атKыштар дивизиясыныS мемориалдыK ескерткіш орнатылCан. Белгі `лы Отан соCысындаCы жеSістіS 50 жылдыCына арнап KойылCан.
Кім жылдам?
2000-1000+941 =1941 (`лы Отан соCысыныS басталCан жылы ......)
500х2+939 =1939 (Екінші д_ниеж_зілік соCыс ...... басталды)
14000-5000/10 = 900 (ЛенинградтыS жау Kоршауында ..... к_н болды)
158х2 = 316 (Генерал-майор И.В. Панфилов басшылыK еткен дивизия .....)
11+11х10=220 (КСРО-ныS батыс ™лкесінен JазаKстанCа к™шіріліп ‰келінген зауыт, фабрикалардыS саны .....)
453-386х0=67 (2012 жылы `лы Отан соCысына ..... жыл)
І топ – «JазаKстандыKтар Ленинград ж‰не М‰скеу _шін шайKасKа Kатысушылар» сызбасын толтыр. М‰лік Bабдуллин, Т™леген ТоKтаров, Рамазан Елебаев, Бауыржан Момышaлы, 316-атKыштар дивизиясы, И.В. Панфилов. 314-атKыштар дивизиясы, €лия МолдаCaлова, М‰нш_к М‰мбетова.
ІІ топ – «Jатысушы елдер _шін соCыстыS сипаты» кестесін толтыр.


ІІІ топ – ауыл еSбеккерлерініS аты-ж™ні мен оныS еSбектегі ерлігі арасына с‰йкестік нaсKасын Kой.


Т_сіндірмесіне Kарап aCымды аныKта.

Фашизм, агрессия, репрессия.
«`лы Отан соCысыныS батырларын біл».
Ол `лы Отан соCысы жылдары JазаKстан жауынгерлерінен KaралCан дивизияны басKарды. Бaл дивизия 1941 жылCы М‰скеу т_біндегі шайKаста KалаCа жауды жібермеді. (Генерал Панфилов)
Отан туралы маKал-м‰телдер. ТоптыK сайыс.

ХронологиялыK бaралаS.
Бaл жылдары Kандай оKиCалар болды?
1941 ж. , 1920 ж., 1927 ж., 1946 ж.
IV. Бекіту. Ой ашар.
Тест
1. `лы Отан соCысы Kашан басталды? А) 1939 ж €) 1941ж
Б) 1948 ж В) 1940ж


2. КСРО –ныS Батыс ™лкесіннен JазаKстанCа Kанша завод фабрика к™шірілді
А) 220 €) 20
Б) 80 В) 100
3. `лы Отан соCысы жылдарында Kанша KазаKстандыK армия Kатарына алынды?
А) 1 млн 200 мыS €) 2 млн
Б) 500 мыS В)1млн 300 мыS
4. `лы Отан соCысы жылдарында к_ріш ™сіруден рекорд жасаCан кім?
А) Ж. Jуанышбаев €) Ш. Берсиев
Б) Ы. ЖаKаев В) Б. Дисекбаев
5. М‰скеу т_біндегі шайKасKа Kатысып KаkармандыK ерліктіS _лгісін к™рсеткен KазаKстандыK дивизия:
А) 316 атKыштар дивизия €) 238 атKыштар дивизия
Б) 310 атKыштар дивизия В) 314 атKыштар дивизия
6. Б. МомышaлыныS ™мір с_рген жылдары:
А) 1910-1982 жж €) 1900-1945 жж
Б) 1905-1978 жж В) 1908-1980 жж
7. `лы Отан соCысы Kай жылы аяKталды?
А) 1939 ж €) 1942 ж
Б) 1945 ж В) 1944 ж
8. Ленинград _шін шайKаста Kай KазаKстандыK батыр жау пулеметін ™з денесімен жауып ерлікпен Kаза тапты?
А) Б. Момышaлы €) €. МолдаCaлова Б) М. М‰метова В) С. БаймаCамбетов
Жауабы:
1- ‰ 2-а 3-а 4-б 5-а 6-а 7-б 8-в
VII. Jорытындылау: «Біз неге соCысты aмытпау керекпіз» таKырыбына шаCын 3-4 с™йлемдік эссе жазу.
МaCалім: `лы Отан соCысы КеSес ОдаCы KaрамындаCы халыKтар басына т_скен ауыртпалыKты тарихи сын кезеSі болды. Осы сыннан халKымыз м_дірмей ™тіп, ‰лем алдындаCы беделі асKаKтай т_сті.
VIII. ^йге тапсырма:
Параграф 49, 50 оKу.
І топ – "Ешкім де ешKашанда aмытылмайды" таKырыбында презинтация жасау.
ІІ топ – «Ер – есімі ел есінде» таKырыбында реферат жазу.
ІІІ топ – "ЖерлестеріміздіS ™шпес ерлігі" туралы буклеттер жасау.
БаCалау.


















СоCыс



Рисунок 1Рисунок 615