«Геометриялы? прогрессияны? ал?аш?ы n м?шесіні? ?осындысыны? формуласы» театр саба?
К_ні: 8.11.2011
СабаKтыS таKырыбы: «ГеометриялыK прогрессияныS алCашKы n м_шесініS KосындысыныS формуласы»
СабаKтыS маKсаты: 13 QUOTE 1415 формуласын пайдаланып, есептер шыCаруCа, аса _лкен шамалардыS м‰нін баCалай білуге жаттыKтыру;
Т‰рбиелік маKсаты: Білімділік пен білімсіздікті салыстыруCа, тереS ойлай білуге, шыдамдылыKKа, т™зімділікке, тапKырлыKKа баулу;
СабаKтыS т_рі: театрландырылCан сабаK;
СабаKтыS к™рнекілігі: Интерактивті таKта, шахмат, формула жазылCан плакат;
СабаKтыS барысы: ^й тапсырмасын тексеру;
АрифметикалыK, геометриялыK прогрессия аныKтамалары;
n-ші ж‰не алCашKы n м_шелерініS Kосындысы туралы формулалар;
Есеп: 13 QUOTE 1415 -арифметикалыK прогрессия.
13 QUOTE 1415 . Табу керек; 13 QUOTE 1415-?
Шешуі:13 QUOTE 1415
Шахмат ерте замандардан келе жатKан к™не ойындардыS бірі. Ол туралы к™птеген аSыздар бар. Б_гінгі сабаCымызCа тікелей Kатысы бар осы аSыздардыS бірі бойынша оKушылардыS к™мегімен дайындалCан театрландырылCан к™ріністерді тамашалай отырып, жаSа сабаKты баяндауCа кірісейік.
Jатысушылар:
Шерам-Ертедегі _нді патшасы (Нуроллаев Файзулла )
Сета-шахмат ойынын ойлап тапKан ™нерпаз (Габдулов Диас)
У‰зір (Д_йсенов Сaлтан)
Шерам.(Jолында шахмат таKтасы бар, ойланып с™йлеп ж_реді) Bажап ™нер!Неткен даналыK, тамаша! (Jолын соCып у‰зірін шаKырады)У‰зір!
У‰зір.ЖарлыCыSызды орындауCа дайынмын, таKсыр!€міріSіз бойынша келіп тaрмын.
Шерам.Мынау Cажап ойынды, шахмат ойынын кім ойлап тапты?
У‰зір.О, `лы €міршім. Ол- ™зіSіздіS баCыныштыSыз. Бaл ойынды ойлап тапKан Сета болады, таKсыр!
Шерам. Шахмат ойыны маCан Kатты aнады. Осы ойынды ойлап тапKан СетаCа зор сыйлыK жасаCым келіп тaр, дереу шаKырып кел!
У‰зір.€міріSіз орындалады, таKсыр патшам!
МaCалім. У‰зір Сетаны шаKырып келгенше мына есепті шыCарайыK. 3;9;27;...геометриялыK прогрессия. Табу керек 13 QUOTE 1415
Шешуі:13 QUOTE 1415
У‰зір. О,`лы патшам! СіздіS жарлыCыSыз бойынша Сета келіп тaр.
Сета. ДаSKыSыз арта берсін, зор м‰ртебелі билеушім!
Шерам.Тaрмыс жаCдайыS Kалай?
Сета.Онша емес, м‰ртебелім. К_н к™ріс Kаражатымды ш‰кірттерімнен алып тaрамын,ал олардыS жаCдайлары да оSып тaрCан жоK.
Шерам. Сета, ойлап тапKан тамаша ойыныS _шін сыйлыK бергім келіп тaр.
Сета. €рKашан да сіздіS м‰ртебеSіздіS _стем бола беруіне тілектеспін, с_йікті патшам!
Шерам. БайлыCым жетеді, ашыK айт, не KаласаS да бере аламын.
Сета. ТаKсыр, сіздіS KайырымдылыCыSыз мол Cой, ертеS ойланып келіп тілегімді алуCа рaKсат беріSіз.
Шерам. Болсын!
МaCалім. Балалар, Сета Шерам патшадан сaрайтын сыйлыCын ойланып келгенше мына есептерді шыCарайыK:
1. 13 QUOTE 1415 геометриялыK прогрессияныS ‰ріптермен белгіленген м_шелерін табыSдар.
2) 13 QUOTE 1415
2. 13 QUOTE 1415 геометриялыK прогрессияныS
1) 13 QUOTE 1415 болCанда 13 QUOTE 1415 ны
2) 13 QUOTE 1415 болCанда 13 QUOTE 1415табыSдар.
Осы есептерді шешу барысында геометриялыK прогрессия туралы Kайталау жaмыстары орындалып, оKушылар жаSа таKырыпты меSгеруге дайындалады. ОйлануCа кеткен Сета келеді.
Сета. СаулыCыSызды тілеймін, данышпан билеушім.
Шерам. Ал, айт ,тілегіSді.
Сета. ТаKсыр! Шахмат таKтасыныS бір к™зіне бір бидай д‰нін беруге бaйырыSыз.
Шерам. Жай бидайдыS бір д‰ні ме?
Сета. Ия, таKсыр! ТаKтаныS екінші к™зіне 2 д‰н, _шінші к™зіне 4 д‰н...
Шерам. ТоKтат! Сен ™з тілегіS бойынша ‰р таKтаныS барлыK к™зіне 64 д‰н аласыS, атап айтKанда ‰р к™зге оныS алдыSCысынан екі есе артыK, солай Cо, ‰?
Сета. Дaрыс айтасыз, ‰міршім!
Шерам. Кете бер, сеніS бидайыS салынCан KапшыKты Kызметшілер есік алдына шыCарып берер. Осыншама байлыKтан т_кке тaрмайтын бірдеSені сaраCаныS –ай ‰! АKылыS Kайда, бейшара, байCaс аKымаK!
Сета. (Кетіп бара жатып ™зіне-™зі, к™рерміз ‰лі кімніS аKымаK екенін. Кетеді)
МaCалім.Балалар, оKиCаныS немен аяKталCандыCын т_сіну _шін жаSа сабаKты м_мкіндігінше тереS меSгерулеріS керек.
ЖаSа сабаK ™тіліп, 13 QUOTE 1415 (1)немесе 13 QUOTE 1415 (2) формулалары Kорытылып шыCарылады. ЖаSа сабаKKа байланысты оKушылардыS сaраKтарына жауап берілгеннен кейін к™ріністі тамашалайды.
Шерам. У‰зір!
У‰зір. И‰, таKсыр!
Шерам. €лгі жарымес Сета болмашы сыйлыCын алып кетті ме?
У‰зір. Сол _шін Cана сіздіS алдыSызCа ертелетіп келіп тaрмын, СетаныS алCысы келетін бидай д‰ндерініS санын біз ар-aятымызбен есептеп шыCардыK. Ол сан орасан _лкен...
Шерам. Ол сан Kандай _лкен болса да беріSдер. Одан меніS астыCым сарKылып Kалмас.
У‰зір. Сета талап еткен астыKты беруге сіздіS шамаSыз келмейді. Ондай астыKты алу _шін жер бетіндегі барлыK тауларды тегістеп, мaхиттарды, теSіздерді, мaздарды ерітіп егін салу керек. Ал, бaл м_мкін емес. СондыKтан, СетаCа берген у‰деSізді орындай алмайсыз.
Шерам. ЖалCан, олай болуы м_мкін емес, сендер есеп білмейтін надансыSдар.
У‰зір. ЖоK! Біз надан емеспіз, егер бізге сенбесеSіз, геометриялыK прогрессия таKырыбын ™тіп жатKан 9 сынып оKушыларынан к™мек сaраSыз.
Шерам. Балалар, сендер математика п‰нін оKып ж_рсіздер Cой, меніS у‰де бойынша СетаCа бермек болCан бидайымныS м™лшерін д‰л тауып, мына аKымаKтарды ж™нге салуCа к™мектесіSіздерші, ™тінемін сендерден.
МaCалім. К‰не, балалар, Шерам патшаCа к™мектесейік. (2) формуланы пайдаланып, Сета талап еткен бидай д‰ндерініS санын есептейік.
13 QUOTE 141518446744073709551615
Бaл, шындыCында да ™те _лкен 18446744073709551615 т_ріндегі сан. €детте Kалыпты бидайдыS 9 д‰ні 1 грамм болады екен. Есептеуді ыKшамдау _шін 10 д‰н 1 грамм деп алып, жоCарыдаCы д‰ндер санын жуыKтап тоннаCа айналдырсаK 1844674407370 тонна болар еді. Осы астыKты сыйCызу _шін биіктігі 4 метр ені 10 метр Kамба тaрCызсаK, онда оныS aзындыCы 300 000 000км болады екен. Бaл KашыKтыK жер мен к_нніS араKашыKтыCынан екі есе _лкен!
Патша у‰дені орындай алмайды. Егер ол математиканы жаKсы білсе, тыCырыKтан шыCудыS жолын табар еді.
СабаKты Kорытындылау.
^йге тапсырма:№220,222
БаCалау: СабаKKа белсенді KатысKан оKушыларды баCалау, мадаKтау.
М.€уезов атындаCы №7 орта мектеп
ТаKырыбы: «ГеометриялыK прогрессияныS алCашKы n
м_шесініS KосындысыныS формуласы»
Сыныбы: 9 «А»
П‰н мaCалімі: Хайнешова Ш.Т.
Атырау-2011ж
АшыK сабаK
Times New Roman15