Коршаган отра туралы 2 класс


Тақырыбы: Қоршаған орта және қазіргі заманғы тұрғын үйлер Тақырыбы: Қоршаған орта және қазіргі заманғы тұрғын үйлер Мақсаты: Қоршаған орта, табиғаттың адамзатқа паайдасы, оған адамдардың келтіретін зияны мен табиғаттың тылсым күштерімен күресе білу жағдайларын, қазіргі заманғы тұрғын үйлердің табиғи апаттарға төзімділігін анықтау. Мақсаты: Қоршаған орта, табиғаттың адамзатқа паайдасы, оған адамдардың келтіретін зияны мен табиғаттың тылсым күштерімен күресе білу жағдайларын, қазіргі заманғы тұрғын үйлердің табиғи апаттарға төзімділігін анықтау. Барлық уақыт кезеңдерінде адамдардың өмірі мен тұрмысы табиғаттың климаттық және сейсмологиялық жағдайларына байланысты болып келді.Сондықтан, бұрынғы заманнан, яғни біздің эрамызға дейінгі көп уақыт бұрын адамдар табиғаттың әртүрлі құбылыстары мен зиян келтіретін зардаптарына мән беріп, олардың алдын-алу шараларын қарастырып келді. Барлық уақыт кезеңдерінде адамдардың өмірі мен тұрмысы табиғаттың климаттық және сейсмологиялық жағдайларына байланысты болып келді.Сондықтан, бұрынғы заманнан, яғни біздің эрамызға дейінгі көп уақыт бұрын адамдар табиғаттың әртүрлі құбылыстары мен зиян келтіретін зардаптарына мән беріп, олардың алдын-алу шараларын қарастырып келді. Табиғаттың әсем көрінісін қадірлеп,қастерлеу орнына адамдардың оған келтірген зияндары өте көп болды.Қаншама аңдардың, құстардың түрлері, ағаш,өсімдік, жәндік түрлері жойылып немесе құрып кетудің алдында тұр.Табиғатты ластау,әртүрлзі қалдықтар тастау, ядролық сынақтар өткізу, табиғи ресурстарды ретсіз пайдалану,техниканың көбейіп лас қалдықтарды шығаруы табиғатқа экологиялық зардаптар келтіріп,табиғаттың тепе-теңдік қалпын бұзып,түрлі табиғи апаттарға жол берілуде. Табиғаттың әсем көрінісін қадірлеп,қастерлеу орнына адамдардың оған келтірген зияндары өте көп болды.Қаншама аңдардың, құстардың түрлері, ағаш,өсімдік, жәндік түрлері жойылып немесе құрып кетудің алдында тұр.Табиғатты ластау,әртүрлзі қалдықтар тастау, ядролық сынақтар өткізу, табиғи ресурстарды ретсіз пайдалану,техниканың көбейіп лас қалдықтарды шығаруы табиғатқа экологиялық зардаптар келтіріп,табиғаттың тепе-теңдік қалпын бұзып,түрлі табиғи апаттарға жол берілуде. Осыдан мынандай сұрақ туындайды:Біздің қазіргі заманымызда,осы күнгі ғылыми-техникалық прогресс заманында осы мәселе бойынша жағдайымыз қалай?Бұл мәселенің көлемі мен маңыздылығы қандай: ғылыми – техникалық революция төтенше жағдайлардың адамзатқа қауіптілігін әлсіретпейме?Осы мәселелерге қатты көңіл бөлу маңызды ма? Әрине! Маңызды! Өйткені,төтенше жағдайлардың катаклизмаларының ақыры үлкен қираулар мен жаппай қырылуға әкеліп соғады. Жамбыл облысы табиғаттың әртүрлі климаттық және метеорологиялық құбылыстарына бай. Яғни табиғат нешетүрлі құбылыстарға,төтенше апат жағдайларына алып келуі мүмкін. Өйткені,төтенше жағдайлардың катаклизмаларының ақыры үлкен қираулар мен жаппай қырылуға әкеліп соғады. Жамбыл облысы табиғаттың әртүрлі климаттық және метеорологиялық құбылыстарына бай. Яғни табиғат нешетүрлі құбылыстарға,төтенше апат жағдайларына алып келуі мүмкін. Жамбыл облысы тұрғындарының табиғаттың стихиялық апаттарының ішінде ең біріншіден жақсы білетіндері күшті жер сілкіністері.Соның ішінде облыс тұрғындарының естерінде жақсы сақталғандары 10 мамыр 1971 жылы және 23 мамыр 2003 жылы болған жер сілкіністері мен оның зардаптары.Күшті жел сілкінісі ошақтары облыс аймағында және облыс аймағынан тысқары да бар.Жер сілкінісі аймақтарына негізінен облыстың оңтүстік аймағының таулы аудандары жатады. Жамбыл облысы тұрғындарының табиғаттың стихиялық апаттарының ішінде ең біріншіден жақсы білетіндері күшті жер сілкіністері.Соның ішінде облыс тұрғындарының естерінде жақсы сақталғандары 10 мамыр 1971 жылы және 23 мамыр 2003 жылы болған жер сілкіністері мен оның зардаптары.Күшті жел сілкінісі ошақтары облыс аймағында және облыс аймағынан тысқары да бар.Жер сілкінісі аймақтарына негізінен облыстың оңтүстік аймағының таулы аудандары жатады. Күшті жер сілкінісі әсерінен мынадай табиғи апаттар болуы мүмкін:сел,жер көшуі,қар көшкіні,өрттер,инженерлік коммуникациялар апаттары және т.б. апаттар.Осындай апаттар болуы мүмкін аймақтарда облысымыздың 500 мыңдай адамдары өмір сүруде.Сондықтанда облысымыздың әрбір тұрғыны болуы мүмкін апаттармен олардан қорғану тәсілдері туралы хабардар болулары міндетті. БҰНЫ ӘРКІМ БІЛУГЕ ТИІСТІ!ТАРАЗ ҚАЛАСЫ8-9 БАЛДЫҚ ЖЕР СІЛКІНІСІАЙМАҒЫНА ЖАТАДЫ.8-9 БАЛДЫҚ ЖЕР СІЛКІНІСІНЕҚАЛА ТҰРҒЫН ҮЙЛЕРІШЫДАЙДЫ МА? Тараз қаласында қазіргі кезде құрылыс жұмыстары сейсмикалық мөлтекаудандық карта негізінде жасалған Республикалық құрылыс нормалары бойынша жүргізілуде.Әйтсе де, көптеген үйлер мен ғимараттар нормативтик құжаттар жасалғанға дейін соғылған. Олар шыдай ма? Бұл сұраққа жауап беру үшін әрбір үйлер мен ғимараттарға техникалық паспорты жасалып, яғни олардың көрсетілген жер сілкінісі кезінде шыдамдылығы және қирау дәрежесі көрсетілуі қажет.Сондықтан үйлерді паспорттау мәселесі үлкен өмірлік маңызға ие. Тараз қаласында қазіргі кезде құрылыс жұмыстары сейсмикалық мөлтекаудандық карта негізінде жасалған Республикалық құрылыс нормалары бойынша жүргізілуде.Әйтсе де, көптеген үйлер мен ғимараттар нормативтик құжаттар жасалғанға дейін соғылған. Олар шыдай ма? Бұл сұраққа жауап беру үшін әрбір үйлер мен ғимараттарға техникалық паспорты жасалып, яғни олардың көрсетілген жер сілкінісі кезінде шыдамдылығы және қирау дәрежесі көрсетілуі қажет.Сондықтан үйлерді паспорттау мәселесі үлкен өмірлік маңызға ие. БҰНЫ ӘРКІМ БІЛУГЕ ТИІСТІ! «Бізге жер сілкінуі қауіпті емес: біздің жеке қорқынышымыз және біздің немқұрайлы іс-қимылымыз қауіпті»профессор Н.В.ШебалинЖамбыл өңірінде күшті жер сілкінісі қайталануы мүмкін. Бірақ бұл сасқалақтауға себеп емес, осындай жағдайға тыңғылықты дайын болуға негіз. Жер сілкінісі тәуліктің кез-келген уақытында-түнде, таңертең,күндіз және кешке болуы мүмкін.Ол жағдайға Сіз жұмыста, үйде, немесе көшеде тап болуыңыз мүмкін.Әр түрлі уақытта және әр түрлі жағдайда өзіңді жағдайға байланысты ұста. Жер сілкінісі тәуліктің кез-келген уақытында-түнде, таңертең,күндіз және кешке болуы мүмкін.Ол жағдайға Сіз жұмыста, үйде, немесе көшеде тап болуыңыз мүмкін.Әр түрлі уақытта және әр түрлі жағдайда өзіңді жағдайға байланысты ұста. Есте сақтаңдар! «Бізге жер сілкінісі қауіп емес: бізге қауіп біздің қорқынышымыз және біздің немқұрайлылығымыз» Әрбір жағдайда өзіңді қалай ұстай білу керектігін алдын ала елестете білу керек. Осыны біле тұра күшті жер сілкінісінің келеңсіз жағдайларын азайта аласың. Басты назарды балаларды оқытып үйретуге аудару керек.Алдын-ала ойланып, жоспарлап қою Сізге тез әрі ұтымды іс-қимыл жасауға көмектеседі. Басты назарды балаларды оқытып үйретуге аудару керек.Алдын-ала ойланып, жоспарлап қою Сізге тез әрі ұтымды іс-қимыл жасауға көмектеседі. ЖЕР СІЛКІНУДЕН КЕЙІН Шыдамды болып, жағдайды бағамда.Еш қандай келесі болатын сілкініс туралы сәуегейлік танытып, болжам айтып, мәлімет беруші болма. Тез арада зардап шеккендерге көмектес, алғашқы дәрігелік көмек беруді ұйымдастыр. Зардап шеккендер жаурап қалмас үшін оларға жамылғы жап. Дәрігерлік көмек қажет ететін зардап шеккен адамдарды іздестір. ЖЕР СІЛКІНУДЕН КЕЙІН Шыдамды болып, жағдайды бағамда.Еш қандай келесі болатын сілкініс туралы сәуегейлік танытып, болжам айтып, мәлімет беруші болма. Тез арада зардап шеккендерге көмектес, алғашқы дәрігелік көмек беруді ұйымдастыр. Зардап шеккендер жаурап қалмас үшін оларға жамылғы жап. Дәрігерлік көмек қажет ететін зардап шеккен адамдарды іздестір. Өрт қаупі бар, жоғын тексер.Егер жанып жатқан зат болса сөндіруге тырысып көр және тез арада өрт сөндірушілерге хабарла. Су құбырын, газды (тек қана иісі бойынша)тексер. Электр желісінде ақу болса желіні ажырат. Егер газдың шығып жатқанын байқасаңыз барлық есік, терезелерді ашыңыз, үйден шығып, тиісті қызмет орнына хабарлаңыз. Электр желісіне немесе оған тиіп тұрған заттарға жанаспа. Құбырлардың дұрыстығына көз жеткізбей әжетхананы пайдаланба. Төгілген немесе шашылған улы химиялық заттар және жанғыш сұйықтарды тазала және ол туралы басқа кісілерге ескерт. Аяқты жаралап алмас үшін мықты аяқ киім ки. Зақымданған үйлерге қажеттілік болмаса кірме. Өйткені кез-келген уақытта құлауы мүмкін. Шығып жатқан газ немесе бұзылған электр желісі жөне т.б. себептер Сізге қауіп төндіруі мүмкін. Жеке меншік үйлердің пешінің және мұржаларының зақымданбағанын тексер. Егер олар зақымданса немесе жарықтар пайда болса, онда жөндеу жұмыстары жүргізілмей от жақпа. Жеке меншік үйлердің пешінің және мұржаларының зақымданбағанын тексер. Егер олар зақымданса немесе жарықтар пайда болса, онда жөндеу жұмыстары жүргізілмей от жақпа. Телефонды алған әсеріңді айту үшін қолданба-өйткені ол оданда маңызды істер үшін қажет болады. Туыстарың мен жақындарыңа қолдан келген көмегіңді берген соң, құлаған үйлерді ашу мен құтқару жүмыстарына көмектес. Полицияға және басқа мекемелерге азаматтардың жеке заттарын, қоғамдық және мемлекеттік меншікті ұрылардан және басқа бұзақы элементтерден қорғап, күзетуге көмектес. ҚОРЫТЫНДЫ:Көпшілігіміз Жер сілкінісіне қауіпті сейсмикалық аймақта тұратындығымызды біле тұра, жер сілкінісінің құрбандығы болмас үшін еш қандай алдын-ала іс-шаралар жасамай, бейқамдылық танытамыз. Өте дұрыс емес! Өкінішті!