М??а?али Ма?атаев Фантазия ?ле?і

Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік: М.Мақатаевтың өмірі, шығармашылығы туралы түсінік беру; Ақынның қасиеті де киелі өлең-жырлары арқылы халқына қызмет етуін таныту; «Фантазия» өлеңі арқылы ақынның халықтық болмысқа ілтипатын көрсету, ұлттық өнегені ұғындыру.2. Дамытушылық: Оқушылардың қиялдау қабілетін қалыптастыру, ойлау өрісін кеңейту3. Тәрбиелілік: Оқушыларды поэзияны сүйе отырып, өз халқының әдебиетіндегі бай мұрасын құрметтеуге, қасиетті нәрселерді қадір тұтуға тәрбиелеу. Сабақтың типі: Жаңа білімді игеру сабағыСабақтың түрі: Іздендіру сабағыСабақтың әдісі: СТО жобасының стратегия- лары Көрнекілігі: Компьютер, Мақатаев кітабы, буклет.Сабақтың барысы: Ұйымдастыру бөлімі Сабақтың ұраны: Мен еш уақытта өз оқушыларыма еш нәрсе үйретпеймін – тек қана олардың оқуы үшін жағдай жаратамын. Альберт Эйнштейн Үй тапсырмасы:1.Сырбай Мауленов кім?2. Ол қай жылы, қай жерде дүниеге келді?3. “Менің Республикам” өлеңін жатқа оқу. М Ұ Қ А Ғ А Л И Я сөзінің орысшасыҮннен салдыры басым дауыссыз.3. Абайдың лирикалық өлеңі4. Қиял сөзінің антонимі5. Космос сөзінің баламасы6. “Тайға таңба басқандай” тұрақты тіркестің мағынасы.7. Сөздердің жиынтығын зерттейтін сала.8. Оқу - ...мен құдық қазғандай Сөзжұмбақ М.Мақатаев- қазақ тарихындағы ең оқырманы көп, қалың халық басты жанашыры болған суреткер. Ол ең алдымен ақын, қазақ жырының құдіреті. (Ф.Оңғарсынова) Балалық шағы сұрапыл соғыс жылдарына тұстас келді. Ол XX ғасырдың екінші жартысындағы қазақ поэзиясының дамуына үлкен үлес қосқан ақиық ақыны.Әкесі соғыста қаза тауып, анасы мен әжесінің тәрбиесінде өсті. 1948-1949 жылдары ҚазМУ-дың филология факультетінде оқыған. К.Маркс атындағы кеңшарда (қазіргі «Текес») ауылдық кеңес хатшысы, мектепке мұғалім болды. 1952-1962 жылдары Қарасаздағы бастауыш мектепте орыс тілінің мұғалімі, Қазақ радиосында диктор, Шалкөде ауылында Қызыл отау меңгерушісі, Нарынқол ауданында «Советтік шекара» газетінің (қазіргі «Хан-тәңірі», жауапты хатшысы, «Социалистік Қазақстан» (қазіргі «Егемен Қазақстан») газетінде, «Мәдениет және тұрмыс» (қазіргі «Парасат»), «Жұлдыз» журналдарында әдеби қызметкер. Блум таксономиясы. Білім Ол 1931 ж. 8-ші наурызында Алматы облысы, қазіргі Райымбек (бұрынғы Нарынқол) ауданының Қарасаз ауылында дүниеге келген. Алайда, құжаттар бойынша ақынның туған күні ақпанның 9-нда тойланады. Бұған тиісті ақынның анасы Нағиман апа былай деген: «Мұқағалиым 1931 жылы наурыз айының 8-інде дүниеге келген болатын. Жаңылысуым мүмкін емес. Себебі балам мынау фәнидің есігін ашқаннан біраз уақыт кейін Наурыз тойы болады, наурыз көже жасаймыз деп күтіп отырғанбыз.» Мұқағали Мақатаев атындағы әдеби сыйлықтың лауреаты Оразақын Асқар ақынның екінші туған күніне байланысты мынадай сөз айта­ды: «Ал құжат бойынша Мұқағали 9 ақпан­да дүниеге келген. Бұл куәлікті ақын ес білген кезде сол кездегі сайлау науқанына байланысты өзі жаздырып алған екен».[ Блум таксономиясы. Білім 8 Наурыз қандай мереке?Аналарға арнап өлең оқу. Мұқағалидің 35 мың жолға жуық өлеңі бар. “Қарлығашым, келдің бе?”, “Дариға жүрек” (1972 ж.), “Аққулар ұйықтағанда”, “Шуағым менің” (1975 ж.), “Соғады жүрек”, “Шолпан”, “Жырлайды жүрек”, “Өмір-өзен”, ”Өмір-дастан” және т.б. жыр жинақтары, сондай-ақ, “Қош, махаббат!” (1988 ж.) атты прозалық кітабы да бар. Блум таксономиясы. Білім Мұқағали Мұқағали Ақиық ақын Мұғалім Қоғамқайраткері Хатшы Фантазия (Үш тілде)Фантазия - Фантазия – Fantasy Фантазия қиял ертегі сиқыр арман Мағынаны тану“Фантазия “ өлеңін оқу. Оқи отырып, өздеріне таныс емес өздерді түртіп алу.Өлеңнен таныс емес сөздерді түртіп алу.Ертегілер дегеніз не? Олардың түрлері қанша?Ертегілердің ішіндегісі қайсысы жақын.Қиял - ғажайып ертегілер дегеніміз не?Өлең мен ертегі арасындағы байланысты ашып көрсетейік. І топ АнықтауӨлеңдегі түсінігі қиын сөздердің мағынасын анықтау (Түсіндірмелі сөздікпен жұмыс)Фантазия – ой елестете білуге қабілеттілік, қиялАқиқат – шындық, шын, айқын бар болмысҒалам – бүкіл жер жүзі, әлемҒаламат – таң қаларлық, ғажайыпҒұлама – араб тілінде ғалым деген мағынаны бередіЖай – найзағай, жасылҚат – қабат деген мағынаны беретін сөзҚиял – фантастикалық ой, арманГалилео Галилей – ХҮІ-ХҮІІ ғасырда өмір сүрген Италияның атақты ғалымыНиколай Каперник – ХҮІ ғасырда өмір сүрген поляктың ұлы ғалымы ІІ топ. ТалдауӨлең құрылысына қарай талдау          4              3                  4Ертегіден/ жаңарып/ қала тұрған//                                             а         4              3               4Ертегіден/ ғұлама/ дана туған//                                                  а          3                 4                   4Бұл күнгі/ ғаламаттар/ алдыменен//                                           б         3                 4                  4Адамның/ қиялында/ жаратылған//                                            а Үш бунақты (4+3+4; 3+4+4), 11 буынды 4,5 тармақты 5 шумақтан тұратын, қара өлең ұйқасымен (ааба) жазылған өлең. ІІІ топ . Салыстыру.Ертегідегі қиял мен бүгінгі шындықты салыстыру ІІІ топ . Салыстыру.Ертегідегі қиял мен бүгінгі шындықты салыстыру Ата –бабаларымыз қиялдаған кілеммен ұшуға, айға қонып, жайды ұстаған Қазіргі таңда ұшақ, ғарыш кемелері алмастырып отыр. Ертедегі қиял бүгін шындыққа ұласып отыр. Сабақты қорытындылау: Шығармашылық жұмыс «Мұқағали ағаға хат» («Есіңе мені алғайсың» әні ойналып тұрады).Мұғалімнің қорытынды сөзі: Бұл әннің сөздерін ақын өмірінің соңғы күндерінде жазған болатын. Өлеңге ән жазған Нұрғиса Тілендиев, әнді орындаған Мәдина Ералиева. Біреуі – ақиық ақын. Екіншісі – біртуар сазгер. Үшіншісі – асқақ үнді әнші. Осы ән арқылы халық үшеуін де ұмытпай, есіңе алып жүреді. Үйге тапсырма: Өлеңді жаттап келу. Критерий Жетістіктердің ең жоғарғы деңгейі А Түсіну 5 В Талдау (мәтінмен жұмыс) 5 С Стиль және тілді қолдану 5 Барлығы 15 Оқушының оқу жетістігін бағалау критерийі Негізгі бағалаудың қорытындысы: