Ашы? саба? Жылулы? с?улелену. Абсолют ?ара дене. Планк т?ра?тысы

Ашық сабақЖылулық сәулелену. Абсолют қара дене. Стефан – Больцман заңы.Жарық кванттары туралы Планк гипотезасы. Планк формуласы9 сынып Орындаған пән мұғалімі: Кулжанов БатырбекҚазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі Өткен сабақты қайталау1. Механикалық толын дегеніміз не? Жауабы:Тербелістердің серпімді ортаның бір бөлшегінің екінші бір бөлшегіне таралу процесі2. 20000 Гц – тен жоғары дыбыстар қалай атлады?Жауабы: Ултрадыбыстар

style.rotation
style.rotation
3. Дыбыс қаттылығын немен өлшейді?Жауабы: Децибел (дБ)4. Электромагниттік толқындардың вакуумде таралу жылдамыдығы нешеге тең?Жауабы: 𝑐=3∗108м/с5. А. С. Попов әлемде бірінші рет 250 м қашықтыққа сымсыз радиограмма арқылы қандай сөзді жеткізді?Жауабы: Генрих Герц 
ppt_yppt_yppt_y
ppt_yppt_yppt_y

ppt_wr Есептер шығару1. Найзағай кезінде адам күннің күркірегенін найзағай жарқылынан 15 с – тан кейін естіген. Разряд одан қандай қашықтықта болған?Шешеуі: S=𝜗𝑡=340мс∗15с=5100м2. Рояльдың жиілік диапазоны 90 Гц пен 9000 Гц аралығында. Ауадағы дыбыс толқындары ұзындықтарының диапазондарын табаыңдар?  
ppt_yppt_yppt_y
Шешуі:𝜈1=90 Гц, 𝜈2=9000 Гц ,𝜐=340мс𝜆1=с𝜈1=340м/с90 Гц=3,8 м 𝜆2=с𝜈2=340м/с9000 Гц3. Көл суының бетіңде толқын 6 м/с жылдам-дықпен тарайды. Егер толкынның үзындығы 3 м болса, он-да су бетіндегі калқыма тербелісінің периоды мен жиілігі қандай болады?Шешуі:𝑇=𝜆𝜐=36=0,5𝑐, жиілігі 𝜈=1Т=10,5=2 Гц 

style.rotation
4. Балықшы қалтқы 10 с ішінде толқында 20 тербеліс жасағанын, ал көршілес толқын өркештерінің ара кашықтығы 1,2 м екендігін байқаган. Толқындардың тара-лу жылдамдығы кандай?Шешуі:𝑇=𝑡𝑛, 𝜆=𝜐∗𝑇, 𝜗=𝜆𝑇=𝜆𝑛𝑡=1,2 м∗2010с=2,4м/с 
ppt_wr
ppt_wr Жылулық сәлелену:Қызған денелердің сәуле шығарып, электромагниттік энергия таратуын жылулық сәулелену деп атайды.Темеперетурасы қатты қызған денелер өзінен ақ жарық шығарса, температурасы төмендеген сайын денелер көрінбейтін инфрақызыл сәулелер шығарады.
Абсолют қара денеӨзіне түскен әр түрлі жиіліктегі сәулелерді толық жұтып алатын денені абсолют қара дене деп атайды Стефан-Больцман заңыСтефан – Больцман заңы: 1884 жылы басқа Австрия оқымыстысы – Л. Больцман абсолют қара дененің сәуле шығарғыштық қабілеті 𝜀𝑇 оның абсолют температурасының Т төртінші дәрежесіне пропорционал: мұндағы - постоянная Стефана-Больцмана.Ескерту! Қара денелер үшін бұл заң орындалмайды. 𝝈=𝟓,𝟔𝟕∙𝟏𝟎−𝟖Вт(м𝟐∙𝑲𝟒) 𝜺𝑻=𝝈𝑻𝟒  Планк формуласы мен гипотезасы Планк гипотезасы: Абсолют қара дене жылулық сәулелерді үздік шығарада, жұта да алмайды; оларды тек жекелеген үздікті үлес ретінде ғана шығарады немесе жұтады. Сәуле арқылы тарайтын немесе жұтылатын бір үлес эгнергия квант деп аталады мұнда Планк тұрақтысы 𝓔=𝒉𝝂=𝒉𝒄𝝀 h=6,63∙10−34Дж∙с  Макс Карл Эрнст Людвиг Планк (1858—1947), неміс физигі Жаңа сабақты бекіту1. Фотонның энергиясы 2,8∗10−19Дж. Электромагниттік сәуленің толқын ұзындығын анықтаңыз?Шешуі:Е=h𝜈=h𝑐𝜆=6,62∗10−34∗3∗1082,8∗10−19≈0,71 мкм2.Қуаты 100 Вт жарық көзі 1с ішінде 5∗1020 фотон шығарады. Сәуле шығарудың орташа толқын ұзындығын табу керек?Шешуі:𝑃1=𝑃𝑛; 𝑃1=𝐸𝑡=h𝜈𝑡=h𝑐𝜆𝑡; 𝑃𝑛=h𝑐𝜆𝑡; 𝜆=𝑛h𝑐𝑃𝑡=5∗1020∗6,626∗10−34Дж∗с∗3∗108м/с100 Вт∗1 с=0,99 мкм 
ppt_yppt_yppt_y
Үй жұмысыМына сұрақтарға жауап беріп келеміз:1. Денелер сәулелерді жұта ала ма? Оған өмірден қандай тәжірибелер келтіре аласыңда?2. Квант дегеніміз не?3. Планк тұрақтысының мәні қаншаға тең?4. Пирометр деп аталатын физикалық аспап не үшін қолданылады?