Презентация по физике Энергия. Энергияны? са?талу ж?не бір т?рден екінші т?рге айналу за?ы (9 сынып)


Ойланып көрейікші...Энергия
Экспо 2017 — 2017 жылдың 10 шілдесінен бастап 10 қыркүйегіне дейін Қазақстанның Елордасы - Астана қаласында Халықаралық көрмелер бюросымен (ХКБ) ұйымдастырылатын Халықаралық көрме
Бұл биікке бүкіл ТМД кеңістігінің, бүкіл түркі дүниесінің, бүкіл мұсылман әлемінің арасынан бірінші болып қол жеткіздік! 25 қарашаЭнергия. Энергияның сақталу және бір түрден екінші түрге айналу заңы.h1h2h1h2v v = 0 Күш жұмысыДенеге әсер ететін тұрақты күштің A жұмысы деп күш модулі мен орын ауыстырудың және олардың арасындағы α бұрыштың косинусына көбейтіндісіне тең шаманы айтады.ХБЖ-де жұмыс джоульмен өлшенеді. (Дж).Жұмыс – скаляр шама. Мына жағдайларда: Жұмыс оң болады (0° ≤ α < 90°), Жұмыс теріс болады (90° < α ≤ 180°). Егер α = 90° болса, күш жұмысы нольге тең болады. Денеге түсірілген күштердің жұмысы тең әрекетті күштің жұмысына тең болады.1 Дж = 1 Н ∙ 1 м




Күш жұмысының формуласы Қай жағдайда күш жұмысы ноьге тең болады?Дұрыс жауап жоқ Массасы 1кг дене 30Н күштің әсерінен 5м биіктікке көтерілді. Осы күштің жұмысы неге тең? Денелер жүйесі жұмыс жасай алатын болса,онда оның энергиясы бар дей аламыз.h0
Энергия – дененің күйін сипаттайтын физикалық скаляр шама. Күй – дененің берілген уақыт мезетіндегі жағдайы.Механикада дененің механикалық күйі сөз болады. Оны көрсету үшін 2 мәселеге тоқталуымыз қажет:Дененің берілген уақыт мезетіндегі орныДененің қалай қозғалатынын сипаттай алуымыз керекБұл – нүктенің қайсыбір уақыт мезетіндегі координаталары мен жылдамдығын көрсету деген сөз.Механикалық энергия дегеніміз дененің механикалық жұмыс жасай алу қабілеті



Кинетикалық энергияКинетикалық энергия – бұл қозғалыс энергиясы.Дене массасы мен жылдамдығының квадратының көбейтіндісінің жартысына тең физикалық шаманы дененің кинетикалық энергия деп аталады: Кинетикалық энергия туралы теорема: денеге түсірілген күштердің тең әрекетті күштерінің жұмысы оның кинетикалық энергиясының өзгерісіне тең болады:Егер дененің бастапқы жылдамдығы нольге тең және дене өзінің жылдамдығын арттырса,онда күш жұмысы кинетикалық энергияның соңғы мәніне тең болады


Кинетикалық энергияv0=0FSvA=Ek;aS=v0t+at2/2=at2/2;A=F∙S∙cosα=maS;a=(v-v0)/t=v/t;A=mv2/2}Қозғалыс энергиясыEk=mv2/2


массалары m1 , m2 и m3 денелердің жылдамдықтары сәйкесінше v1, v2 и v3. үш денеден тұратын жүйенің кинетикалық энергиясын жаз.v1v2v3m1m2m3
Потенциалдық энергияАуырлық күшінің жұмысы Дене көлбеу жазықтық бойымен төмен қозғалатын болса,ауырлық күшінің жасайтын жұмысы Дене қозғалысының траектроиясының кез келген нүктесіндегі жұмысАуырлық күшінің жұмысы дене қозғалысының траекториясына тәуелді емесЖұмысы қозғалыс траекториясына тәуелді болмайтын және бастапқы және соңғы орындарымен анықталатын күштер консервативті күштер деп аталады.Консервативті күштердің тұйықталған траекториядағы жұмысы нольге тең болады. Потенциалдық энергияhh0=0FаSα=0Fа=mg;S=h;A=F∙S∙cosα=mgh;A=EpӨзара әсерлесу энергиясыEp=mghEp=(1/2)∙k∆x2


Энергияhh0=0 жұмысБерілген деңгейден нольдік деңгейге өткендегі жұмысНольдік деңгейден берілген деңгейге өткендегі жұмысДжДж Нольдік деңгейге байланысты массасы 10кг бүркіттің және массасы 5т тікұшақтың бүркіт ұясына байланысты потенциалдық энергияларын тап.3002500Y,м Тұйықталған жүйеде ішкі күштердің оң жұмысы кинетикалық энергияны арттырады және потенциалдық энергияны кемітеді. hv = 0Ekv = 0= 0Дене еркін түскенде ауырлық күші оң жұмыс жасайды, сондықтан да кинетикалық энергия артуы тиіс, ал потенциалдық энергия керісінше кемиді.А= – ∆En ∆Еk = – ∆EnА= ∆Eк => ∆Еk + ∆En = 0Яғни энергиясы тұрақты болып қалады. дене – Жер жүйесін қарастырайықEn ∆Еk + ∆En = Е – жүйенің толық механикалық энергиясы Тұйықталған жүйеде толық механикалық энергия сақталады.mv122+ mgh1 = mv222+ mgh2 Үйкеліс күшінің роліАүйк әрқашанда теріс болады, кинетикалық энергияның кемуіне әкеледі;Аүйк траектория формасына тәуелді, дененің бастапқы және соңғы орнына байланысты анықталмайды,сондықтан да Епартуын болдырмайды. Үйкеліс күші бар денелер жүйесінде толық механикалық энергия кемиді.Аүйк= ∆E mv222+ mgh2 - mv122+ mgh1 = Аүйк ( )F трv Қорытынды:Ep1-Ep2=Ek2-Ek1; Ek1+Ep1=Ek2+Ep2;Механикалық энергияның сақталу заңы: Тұйық жүйе құрайтын және бір-бірімен бүкіләлемдік тартылыс күші мен серпінділік күші арқылы әрекеттесетін денелрдің кинетикалық және потенциалдық энергияларының қосындысы тұрақты болады Ойлан !Дене Жер бетінен Н биіктіктен түсіп келеді. Жер бетінен биіктікке тәуелділігіне байланысты потенциалдық, кинетикалық және толық энергияның графиктері қандай болады?EHEpEkE


5м биіктіктен төмен қарай допты лақтырғанда 25м максимал биіктікке секіріп көтерілу үшін қандай жылдамдықпен лақтырылу керек? Соқтығысу серпінсіз.Бер:h1 = 5 м h2 = 25 м v – ?Шешуі:Еk1 + En1 = Еп2 ; mv22+ mgh1 = mgh2 ; v22+ gh1 = gh2 ; v = √ 2 g (h2 - h1) = 20 м/с ; h1h2v v = 0Eк= 0En1En2Eк1Жауабы: 20 м/с ОЖСБ-ға дайындық ДЕНЕНІҢ КИНЕТИКАЛЫҚ ЭНЕРГИЯСЫ 2 ЕСЕ КЕМУ ҮШІН ДЕНЕ ЖЫЛДАМДЫҒЫН ҚАЛАЙ ӨЗГЕРТУ КЕРЕК?2 есе 2) 2есе            3)4 есе                                     4) 8 есе 
МАССАСЫ 1КГ ДЕНЕ 50Н КҮШ ӘСЕРІНЕН 3М БИІКТІККЕ КӨТЕРІЛЕДІ. ДЕНЕНІҢ КИНЕТИКАЛЫҚ ЭНЕРГИЯСЫНЫҢ ӨЗГЕРІСІ НЕГЕ ТЕҢ? 30 Дж120 Дж150 Дж180 Дж

БИІКТІГІ h = 3 М БАЛКОННАН ЖЕРГЕ МАССАСЫ m = 2 КГ ДЕНЕ ҚҰЛАДЫ.ОНЫҢ ЖЕРГЕ ТАРТЫЛУЫНЫҢ ЭНЕРГИЯСЫНЫҢ ӨЗГЕРУІ НЕГЕ ТЕҢ?6 Дж.60 Дж.20 Дж.20/3 Дж.
АУЫР БАЛҒА СВАЯҒА ҚҰЛАП ЖӘНЕ ОНЫ ЖЕРГЕ ЕНГІЗІП ЖІБЕРЕДІ. БҰЛ ПРОЦЕСТЕ ЭНЕРГИЯ ТҮРЛЕНУІ Балғаның потенциалдық энергиясы сваяның ішкі энергиясына айналадыБалғаның кинетикалық энергиясы оның, сваяның, топырақтың ішкі энергиясына айналадыІшкі энергиядан балғының механикалық энергиясына айналадыБалғаның ішкі энергиясы свая мен топырақтың ішкі энергиясына айналады ШАРИК ҮШ ЖАҒДАЙДА ҚОЗҒАЛЫСҚА КЕЛДІ. ҚАЙ ЖАҒДАЙДА ШАРИК ЖЫЛДАМДЫҒЫ ЖОЛДЫҢ СОҢЫНДА ҮЛКЕН БОЛАДЫ? ҮЙКЕЛІСТІ ЕСКЕРМЕ..Бірінші жағдайдаЕкінші жағдайдаҮшінші жағдайдаБарлық жағдайда жылдамдық бірдей ЖЕРДЕН ЖОҒАРЫ КӨТЕРІЛГЕН ДЕНЕ ЖОҒАРЫ НҮКТЕГЕ ЖЕТІП ЖЕРГЕ ҚҰЛАЙДЫ. АУА КЕДЕРГІСІН ЕСКЕРМЕСЕК, ДЕНЕНІҢ ТОЛЫҚ МЕХАНИКАЛЫҚ ЭНЕРГИЯСЫ ҚАНДАЙ БОЛАДЫ? дене қозғалысының кез келген моментінде бірдей боладықозғалыс басында максимальең жоғарғы нүктеде максималь Жерге құлау моментінде максималь МАССАСЫ 5КГ ДЕНЕНІҢ ЖЕРМЕН ӨЗАРА ӘСЕРЛЕСУІНДЕГІ ПОТЕНЦИАЛДЫҚ ЭНЕРГИЯСЫ 75 Дж-ге АРТТЫ. БҰЛ КІРТАСТЫҢ…. 1,5 м-ге көтерілді 1,5м-ге түсірілді3. 7 м-ге көтерілді4. 7 м-ге түсірілді
Арнайы пәндік лексика және терминология:Энергия – энергия – energyМеханикалық энергия – механическая энергия – mechanical energyКинетикалық энергия – кинетическая энергия – kinetic energyПотенциалдық энергия – потенциальная энергия – potential energyТұйық жүйе – замкнутая система – closed systemМеханикалық жұмыс – механическая работа – mechanical workМеханикалық энергияның сақталу заңы - Закон сохранения механической энергии - The lawof conservation of mechanical energyДенелердің өзара әсерлесуі - Взаимодействие тел - The interaction of bodies Сұрақты тап…Сұрақтардың бірнеше жауабы ұсынылған.Қандай сұрақтар қойылды?Қозғалыс энергиясыЕҰшып бара жатқан ұшақДененің жұмыс істей алу қабілетіБиіктікке тәуелдіЖылдамдықтың квадратынатура пропорционалӨзара әсерлесу энергиясы1 ДжEp=mgh12345678910
Сабақ материалын қандай деңгейде меңгере алдың?«5» «4» «3» Білімді ұрпақ-ел болашағы!Ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығы құтты болсын!