Презентация по химию на тему Алюминий (9 класс)

Алюминий және оның қосылыстары Алюминий(лат.Aluminium),– ашудас, Al – элементтердің периодтық жүйесінің ІІІ тобындағыхимиялық элемент, рет нөмірі 13, атомдық массасы 26,9815. Бір тұрақты изотопы бар. Жер қыртысында таралуы бойынша элементтер арасында 4, металдар арасында 1-ші орында. Табиғатта жүздеген минералдары кездеседі, оның көпшілігі – алюмосиликаттар болып келеді. Алюминий латынша Alumіnіum; алюминий алу үшін пайдаланылатын негізгі шикізат – боксит. Алюминийді бос күйінде алғаш рет 1825 жылы даниялық физик Ханс Кристиан Эрстед алған. Алюминий – күміс түсті ақ металл, жылуды және электр тогын жақсы өткізеді, созуға, соғуға икемді, меншікті салмағы 2,7 г/см3; балқу температурасы 660ӘС, қайнау температурасы 2500ӘС; коррозияға берік, қалыпты температурада тұрақты, себебі бетіндегі алминий оксидінен тұратын жұқа қабыршақ оны тотығудан қорғайды. Химиялық қасиеттері 3)Al+PAlP2)2Al+3Cl22AlCl34)4Al+3CAl4C31)4Al+3O22Al2O3 Физикалық қасиеттеріЖылуды жақсы өткізедіЭлектр тогын жақсы өткізедіОңай созылады,жаншыладысозылмалыоттегімен жақсы қосылыстар түзе аладыжұмсақжеңіл металлАқ түсті күміс тәрізді Алғаш рет дат ғалымы Х.К.Эрстед 1825 жылы таза алюминий алды, ал 1854 жылы француз химигі А.С.Сентклер Дэвиль оны өндірісте өндіру тәсілін ашты. Сол кезде алюминий өте жоғары бағаланып, оның бір фунты алтын есебімен 40 сом болатын, алюминий алу өте қымбатқа түскен, онан жүзік, сақина және басқадай заттар жасалып сыйлықтар орнына жүрген. Жер қыртысына таралуы жағынан алюминий үшінші орында, орта есеппен оның мөлшері 8,8%, табиғатта жүздеген минералы бар, олардың көпшілігі алюмосиликаттар. Олардың ішіндегі өндірістік маңызы бар минералдары каолинит, алунит және нефелин. Геохимиялық жағынан алюминий оттегіне жақын, тұрақты валенттілігі үш. Алюминийдің минералдары баяу ериді, ал эндогенді процесстерде ол дала шпаттарының, слюдалардың және басқадай алюмосиликаттардың кристалдық торына орналасады. Алюминий су құрамында және организмде өте аз, ол биологиялық жер қабаттарында шамалы ғана.Табиғатта таралуы Алюминий оксиді Алюминий оксиді , глинозем, Al2O3 – алюминийдің оттекпен қосылысы. Ол түссіз, суда ерімейтін кристалдық зат, тығыздығы 3,96 г/см3, балқу t 2050°С. Табиғатта жақұт (корунд), лағыл (рубин), көк жақұт (сапфир) деп аталатын минерал түрінде кездеседі. Корунд – қаттылығы бойынша алмастан кейінгі екінші минерал. Лағыл мен сапфир асыл тастар қатарына жатады. Олар дәл кескіш аспаптарда, т.б. қолданылады. Алюминий оксидінің гидратталған түрі белгілі. Алюминий гидроксидіне көптеген бокситтердің құрамына енетін гидраргиллит және жасанды түрде алынатын байерит жатады. Алюминий оксиді боксит, нефелин, каолин, алунит сияқты табиғи заттардан алынады. Алюминий гидроксидіАлюминий гидроксиді - Al(OH)3, ақ түсті іркілдік зат, қыздырғанда айырыладыАлынуы: AlCl3+3NaOH=Al(OH)3+3NaCl Академик А.Е.Ферсман алюминийді ХХ ғасыр элементі, сондықтан бұл ғасырды алюминий дәуірі деуге де болады деген. Күнделікті пайдаланылып жүрген ыдыс-аяқтан бастап, космосты шарлап жүрген ракеталар осы алюминийден жасалады. Қоғамдық шаруашылықтың барлық салаларында алюминий қолданылмайтын сала жоқ. Алюминийдің осылай қысқа мерзім ішінде жоғары бағаға ие болуы оның химиялық және физикалық қасиеттерінде болып отыр. Алюминий қосылыстарыАлюминий хлоридіАлюминий гидроксидіАлюминий сульфатыАлюминий оксидіАлюминий гидроксиді Алюминийден жасалған бұйымдар Алюмотермия Сен білесің бе?Корунд – өте қатты алюминий оксидінің кристалдық формасы.Лағылдың түсті болуы корундта таралған хромның болуынан,ал жақұт кобальт,темір,титан,аметистің күлгін түсі марганец иондары болуымен түсіндіріледі. Al+H2OAl+NaOH+H2OAl+HClAl2O3+NaOHAl2O3+HClAl+O2Al+HNO3Al+Fe2O3I-деңгей II-деңгейАлюмотермия әдісімен темір алғанда массасы 20 г темір оксидімен массасы 50г алюминий әректтескенде қанша грамм темір шығады? III-деңгейМассасы 26 г алюминий,мыс және темір қоспасына натрий гидрокидінің ерітіндісімен әсер еткенде 13,44л сутегі бөлінген,осы қоспаға тұз қышқылының ерітіндісімен әсер еткенде 17,92л сутегі бөлінген.Қоспаның құрамы қандай? Қолданылған әдебиеттерАқбасова А.Ж. «Экология», Алматы, Бастау баспасы, 2003, 188-192 беттер2. Бакенов М. «Қазақстанның минералды ресурстары», Алматы, Қазақстан, 1967, 60 бет3. Әзиев Ә. «Қазыналы Сарыарқа», Алматы, Қазақстан, 1978, 199 бет4. Нұралин Н. «Қазыналы қойнаулар», Алматы, Қазақстан, 1983, 160 бет5. Райхан Н. «Жыл қорытындысы», Ақиқат, 2000, №4, 16-21 бет6. Құлманова Н.К. «Материалтану», Алматы, TETAPRINT, 2005, 122 бет7. Жұмабеков Қ. «Бақытты аймақ», Алматы, Қазақстан, 1988, 135 бет НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!