Биология п?ні бойынша саба? жоспары.Та?ырыбы: Органикалы? д?ниені? даму жолдары мен за?дылы?тары.

«Биология» пәнінен» ашық сабақ жоспары
Пән: Биология
Топ: № 3
Сабақтың тақырыбы: Органикалық дүниенің даму жолдары мен заңдылықтары.
Сабақтың түрі : аралас, түсіндірмелі-иллюстративті,
Сабақтың мақсаттары:
1.Білімділік:
Макроэволюция және оның дәлелдемелерін келтіре отырып «ароморфоз», «идиоадаптация», «дегенерация», «аналогия және гомология» ұғымдарына түсінік бере отырып білімдерін тереңдету:
Органикалық дүние эволюциясының бағыттарын салыстыра отырып, олардың биологиялық маңызын анықтау.
2.Тәрбиелік:
Өз ойларын ашық айтуға дағдыландыру. Практикалық және ой мәдениетінің еңбегін түзету жолдарын тудыру, өз ісіне жауап және баға беру, биологиялық ойлауды тәрбиелеу
3.Дамытушылық:
Жаңа және өтілген материалдарды байланыстыра алу жолдарын табу, мәселені шешу жолын іздеуге, жалпы диалогтарға қатысуы, басқа оқушыны тыңдау, тыңдай алу қабілетін дамыту.
Пәнаралық байланыс: генетика, дарвинизм, эмбриология, анатомия, химия
Сабақтың жабдықтары: сабаққа эпиграф, сабақ жоспары, тірек конспект, презентация «Microsoft Point» флипчарт, таратпа кестелер.
Оқытудың техникалық құралдары: компьютер, мультимедиалық проектор.
Негізгі әдебиеттер:
Қасымбаева Т., Тіршіліктану 10-11 сынып,
Қосымша әдебиеттер:
Т.А.Дмитриева, С.В.Суматохин., «Биология» 8-11 классы
Сабақтың барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңі (3 мин)
Сәлемдесу
Түгендеу
Сабаққа кірісу
2.Үй тапсырмасын тексеру (30 мин)
Сұрақтар бойынша фронтальды жұмыс:
1сұрақ: эволюция дегеніміз не?
2 сұрақ:эволюциялық ілім дегеніміз не?
3 сұрақ: жер бетінде тіршіліктің пайда болу тұралы қандай көзқарастар
қалыптасты?
Проблемалық сұрақ: Неге креацинизм көзқарасқа мұсылман философиясын
жатқызбаймыз?
4. сұрақ: Эволюциялық түсініктердің қалыптасуы қандай кезеңдерге бөлінеді
және әр кезеңде қандай ғылымдар өзінің үлесін қосты?
5 сұрақ: Метафизикалық кезең, оның эволюциялық идеялардың дамуына
тігізген әсері және қандай ашылған жаңалықтар метафизикалық
көзқарасты өзгертті?
6 сұрақ: Сипаттау кезеңі. Биология ғылымының дамуына К. Линнейдің
еңбектерінің маңызы неде? (Слайд – К. Линней)
К.Линнейдің өмір баяны ( оқушының К.Линней туралы дайындалған мәлімет) (Слайд К. Линней)
Проблемалық сұрақ: Неге К. Линнейдің жүйесін жасанды жүйе деп атайды?
Ж.Б. Ламарк өмірбаяны (оқушының Ж.Б. Ламарк туралы дайындалған мәліметі) (Слайд - Ж.Б. Ламарк)
7 сұрақ: Эволюциялық кезең. Ж.Б. Ламарк эволюция үдресінің бағытын
және қозғаушы күштерін қалай түсіндіреді . Ламарктің
I және II заңы. (Слайд – Ж.Б. Ламарк)
Жазбаша тексеру жұмысы:
8 сұрақ: Эволюциялық идеялардың дамуы туралы не білемін.
Чарлз Дарвинның өмір баяны ( оқушының Ч. Дарвин туралы дайындалған мәлімет) (Слайд Ч. Дарвин, карта)
9 сұрақ: «Эволюция» деген схеманы түсіндіру (схема құрастыру – Флипчарт 1)
Эволюциялық кезеңдер Озықты даму Эволюциялық идеялар

Ғылыми-техникалық Эволюция Ч.Дарвин
Прогресс

К. Линней Ж.Б. Ламарк
Проблемалық сұрақ: Қазіргі жирафтың ата-тектерінде ұзын мойын және ұзын
аяқтары болған жоқ. Жануарда осы белгілердің пайда
болуын К. Линней, Ж.Б. Ламарк және Ч. Дарвинің ілімі
бойынша түсіндіріңдер.
3. Жаңа тақырыпты түсіндіру (30 мин)
Макроэволюция және оның дәлелдемелері
Терминдермен жұмыс:
Конвергенция ұғымы (Слайд 1)
Эволюцияның салыстырмалы тәнтанымдық дәлелдемелері (Слайд 2,3,4,5)
Онтогенетикалық дәлелдемелер (Слайд 6)
Палеонтологиялық дәлелдемелер
Филогенетикалық қатарлар (Слайд 7)
Эволюциялық әрекеттің негізгі бағыттары мен жолдары:
Биологиялық прогресс және регресс
Араморфоз ұғымы (Слайд 8)
Идиоадаптация ұғымы (Слайд 9)
Дегенерация ұғымы (Слайд 10)
4.Сабақты бекіту : (5 мин)
Органикалық дүние дамуының дәлелдемелері
Дәлелдемелер Анықтама Мысалдар Эволюциядағы маңызы
1.Салыстырмалы анатомия
2.Онтогенетикалық
3.Палеонтологиялық
Эволюцияның негізгі жолдарын салыстыру
Эволюцияның негізгі жолдары Сипаттама Мысалдар
1.
2.
3. 5.Сабақты қорытындылау: (2 мин)
6. Білімдерін бағалау: (3 мин)
7.Үйге тапсырма беру: (2 мин)
«5» баға – органикалық дүние бағыттарын салыстыру, органикалық эволюцияның негізгі бағыттарына адамның іс-әрекетіне әсерін ашып беру, кроссворд құру;
«4» баға - өсімдіктер мен жануарлардағы ароморфоздар мен идиоадаптацияларды табу, эволюцияның негізгі жолдарын салыстыра отырып Венн диаграммасын құру;
«3» баға - §54,55 оқу, органикалық дүние дамуының дәлелдемелерін келтіру;