Мені? ту?ан ?лкем (Ке?ес Ода?ыны? батыры Е. Ш. Ора?баев?а арнал?ан) презентация


“Жалпақ жұртыңды, игі алашыңды құрметтеу алдымен өзің тұрған өлкенің тарихын, табиғатын танудан, адамдарын ардақтаудан басталады”Н.Ә. Назарбаев Е.Ш.Орақбаев атамыз, Сисенқұдық ауылы, (Тайпақ ауданы) қазіргі Ақжайық ауданында, 1922 жылы 3 қаңтарда дүниеге келген. 1942 жылы Фурманов педагогикалық училищесінде оқып жүргенде өзі сұранып соғысқа аттанды. Ростов қаласындағы артиллерия училищесін табысты аяқтап, Орақбаев Е.Ш.Чехославакияны, Венгрияны, жаудан азат ету үшін болған ұрыстардың қақ ортасында болды. 1944 жылы взвод командирі Е.Орақбаев Тисса өзенінен жауып тұрған жау оғына қарамай жанын шүберекке түйіп бірінші болып өтіп арғы беттегі жаумен шайқасты. Оның осы жылдар ішіндегі ерлігі жоғары бағаланып, 25 наурыздың 1945 жылдарында оған Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Соғыстан оралғаннан кейін Орал облысының партия, совет органдарында жұмыс істеді. 1949 жылы Алматы жоғарғы партия мектебін, 1966 жылы КПСС ОК жанындағы жоғары партия мектебін бітірді. Е.Ш.Орақбаев 1968 – 1986 жылдар аралығында Красногор заводының директоры қызметін атқарды. Осы жылдар ішінде ауыл шаруашылығын дамытудағы табыстары үшін «Красногор» жылқы заводы бір рет Бүкіл Одақтың, екі мәрте республикалық социалистік жарыс жүлдегері болды. Е.Ш.Орақбаевтың еңбектерінің бірі – Қазақстан Ленин комсомол сыйлығының жүлдегері аталған. «СӘУЛЕ» қыз – келіншектер трактор бригадасын құруы еді. Бригада алғаш рет 1971 жылы мамырдың 30-да құрылған еді. Бригада мал азығын дайындауда 25 мың центнердің орнына 50-60 мың центнер мал азығын дайындап отырды. “Крестьянка” газеті Есен Шегрейұлы Алғабас ауылында жұмыс істеп жүрген кезінде Есағаңмен бірге бөлімшелерді аралауға тура келді. Уақыт наурыз айының іші жер телегей-теңіз су шұңқырлардың барлығы суға толып айнала жалтырап жатыр. Рульде Есағаңның өзі, бір уақытта машинамыз шұңқырға түсіп кетті, оны шығара алмай біраз әуре болып,болмағасын тастап ауылға қайттық. Түн,айналаның бәрі жалтырап жатқан шұңқыр су. Содан мен “Аға, мен жаспын алға жүрейін”-десем, “Жоқ , мен жасарымды жасадым,асарымды асадым, болашақ сіздердікі мен алға жүрем”-деп өзі жол бастап түнгі 2де ауылға қайттық. Сол кезде маған улкен әсер берген жағдай ол кісінің қан майданды басынан өткізіп, енді бейбіт өмірде де өз қамын ойламай болашақ ұрпақты, келешекті ойлауы. Мен Су шаруашылығы басқармасының бастығы болып жұмыс істеп жүрген кезімде,Есағаңмен жұмыстас болдым.Ол кезде Жаңақала ауданының тек17 мың гектар жері ғана суарылған,Есағаң өзінің территориясына су тартып 30 мың гектарға жеткізді. Бірде екеуміз сол суарылған жерлерді аралап қайтуға бардық,сонда ол кісі етігінің қонышына дейін судың ортасына барып, “Ай, Ғайса қараш бұл жер 10-15 күн өткен соң көкорай шалғынға айналады еңбек қайттығой қайты”-деп балаша қуанатын. Сол сәт әлі есімнен кетпейді. Мен Есен Шегрейұлы Орақбаевпен жұмыстас, таныс болдым. Ол адам өте қарапайым, өз ісіне берік батырмын деп көкірегін кермеген жаны таза, адал жан. Бірде су жіберу жөнінде облыстан бір адам келеді, оған жұмысшы тәріздес аяғына керзі етік киген адам келіп жолығып, су жөнінде сұрастырады, содан әлгі адам: Сен кімсің? –десе, “Мен осы ауылдың директорымын, Кеңес Одағының батырларының бірімін” -депті. Ол адам сенбей, аудан басшысына хабарласып, маған осындай адам келіп жолықты сенейін бе, сенбейін бе? - деп сұраған екен. Аудан басшысы дұрыс, ол адам Кеңес Одағының Батыры деп жауап беріпті. Әкем бізге ылғи майдан даласындағы әңгімелерін айтып, әрдайым “Барға қанағат қылыңдар” –деп өзінің майдан даласында қаза болған жолдастарын еске алып, “қыршын кеткен боздақтар”- деп өзегі өртеніп,өкінішін білдіріп отыратын. Әкем отбасымызды алып “Той терегі” деген жерге барып табиғат аясында демалғанды және қырларды аралап, каналдардың қасында ұзақ қарап тұрғанды ұнатушы еді.Әкем сол кездері “Қарақұдық” деген жерге аэропорт салам, сосын көшім тұқымды жылқыларымызды Италияға,Америкаға шет елдерге шығарамыз”-деп армандап отырушы еді.Бұл әкемнің орындалмай кеткен арманы. Бұл атамыз менің еңбектегі алғашқы ұстазым.Мен де “Сауле” қыздар бригадасының мүшесінде болғам. Атам ешқашан балаларына қаттты сөйлемейтін, ренжісе үндемей қалатын. Сол кезде біз өзіміздің қателігімізді түсінетінбіз. Біздің үйімізге қонақ көп келуші еді, атамның өз ортасында әзілі жарасқан, ұтымды сөйлейтінін, басқа адамдарға қарағанда өресінің кең екендігін, мінезінің ашық, жарқындығына, тапқырлығына іштей тәнті болып,атамды мақтан тұтып жүруші едім. Сол қонқтардың бірі Әсет Бейсеуов ағамыз атамызға “Ағаларым” әнін, анамызға “Жайықтағы жеңешем әнін” сыйлаған болатын. Есен Шегрейұлы Қызылоба ауылында директор болып тұрған кезінде құрылыс өте қарқынды дамыды,атап айтсақ; МТМ, мектеп, жатахана, мәдениет үйі, уйлер салынды, ескерткіш орнатылды. Сонымен қатар, бұрынғы көлтабандардан су шығартып, соның арқасында жеріміз шабындыққа мол болды.Есағаңның еңбегінің жемісін күні бүгінге дейін көріп отырмыз. “Сауле” қыздар бригадасы Есен ағайдың басшылығымен құрылған бригада. Ол кісі өте қарапйым, мейірімді, адал жан болатын. Ағай біздің еңбегімізді бағалап жыл сайын біздерді курорттарға, шет елдерге жіберіп отырды. Бізді өз қыздарынан кем көрген емес, бірде Айтпай деген елді-мекенге тойға барып, таңда қайттық.Ұйқымыз шала,көзіміз іліне берген соң тракторды сөндіріп, астына жатып ұйықтай кеттік. Ұйқымыздың қаттылығы сондай қасымызға машинамен келіп, малдасын құрып отырған басшымызды байқамаппыз. “Ал, қыздар ,ұйқы қандыма” дегенде, бәріміз атып-атып түрегелдік. Сонда ағай “Қайта трактордың үстінде ұйықтамай,жерге түсіп жатқандарыңа да рахмет” деп жымиып қасымызда отыр. Басқа басшы болса,осылай істермеді ? Есен ағайдай адам кемде-кем. Артына ұмытылмас із қалдырған,Кетседе алыс жолға жоқ қой арман.Арнайы әнге қосып жүретұғын,Өмірін жалғастырар біз балдырған.Мен туылдым Қызылоба текті елінде, Білімнің сусындаймын өткелінде.Жақсы оқып, еш ұятқа қалдырмаймын, Атақты Батыр ата мектебіне.Естіген білгенімді ойға түйіп,Ерлігін Атамыздың қалды сүйіп.Осындай мектебінде білім алып,Жүргенге мақтанамын басымды иіп.