Презентация по чувашскому языку 2016 год — год человека труда в Чувашской Республике (6 класс)


Шăппăн ларăр! Шăппăн ларăр!Урок пырать ку класра.Эп вулатăп, эп зыратăп,Калазатăп чăвашла.Эй, савнă тусăм, итле-ха эс мана:Эпĕ пĕлетĕп, пĕлетĕп чăвашла! Чӳк уйăхěн 26-мěшě. - Паян мĕнле число?- Паян мĕн кун? Кĕзнерни кун Паянхи занталăк t - Паян урамра мĕнле ҫанталăк?- Урамра хĕвел пăхать-и?- Тяпе мĕн тĕслĕ?- Паян урамра юр ҫăвать-и?- Ҫил пур-и? Мĕнле ҫил вĕрет?- Урамра паян ăшă е сивĕ?- Паян мизе градус сивĕ?- Сире паянхи ҫанталăк килĕшет-и? МĔНЛЕ СĂМАХСЕМ ПЫТАННĂ? 1 2 3 4 5 6 7 1 ĕ н и е . 2 р ы а л м к т 1-2, 1-1 1-1, 2-2, 1-3, 1-3, 2-3 1-4, 2-4, 1-5, 2-5 2-6, 1-6, 2-1, 1-5, 2-7, 1-7 Ваттисен сăмахĕ Ĕз зынна илем кярет.Ĕз ăсталăха юратать.Ĕзе вăхăтра ту, кая хăварсан – каю шăтать.Ĕзлесен ĕз пулать.Кам ĕзрен хăрать, вăл ырă курмасть.Ĕзрен куз хăрать те, алă тăвать.Ĕзе мĕнле пузлатăн, запла вĕзлетĕн. Ĕз вăл - пурнăз илемĕ.Ĕзлемесен пурлăх пулмасть.Ĕзле, ĕзле, ĕзле зи, ĕзлемесен ан та зи.Ăсти епле, ĕзĕ запла.Ĕзлекен вилмест.Ĕзрен ан хăра, вăл санран хăраса тăтăр.Ăслин ĕз нумай, ухмахăн сăмах нумай. Ĕзрен куз хăрать те, алă тăвать. Ĕзле, ĕзле, ĕзле зи, ĕзлемесен ан та зи. Ĕзе вăхăтра ту, кая хăварсан – каю шăтать Ĕзе вăхăтра ту, кая хăварсан – каю шăтать. СЛОВАРЬ ĚҪĚ Юратса тăвăр – делайте с любовьюТăрантарать – кормитТумлантарать – одеваетПархатарлă ĕз – благородное делоТелей кярĕ- счастье доставит Чи пĕчĕк ĕзе те юратса тăвăр. Юратса ĕзлесен чи пĕчĕк ĕз те усă парать. И.Я. Яковлев Иван Яковлевич Яковлев — чăваш халăхне зутта кăлараканĕ, зĕнĕ чăваш зырулăхне йĕркелекенĕ, чăваш букварьне тăваканĕ, Библие чăвашла кузараканĕ. Ыйтусене хуравлăр. Сирĕн шутпа, пĕчĕк ĕзсен шутне мĕнле ĕзсем кĕреззĕ-ши? Эсир час-часах зак ĕзсене тăватăр-и? - Пĕр-пĕр ĕзĕ кăмăлсăр тусан мĕн пулать? Ваттисем каланă «Ĕзрен ан хăра».Ĕз зез телей кярĕЗынна пурнăзра.Юрий Сементер Юрий Семенович Семенов –чăваш халăх поэчĕ  Петĕр Ялгир Тихонов Петр Алексеевич,— чăваш сăвăзĕ, писателĕ,драматургĕ, тăлмачĕ, литература тишкерӳзи. Ĕз пире тăрантарать,Ĕз пире тумлантарать.Пархатарлă ĕз пиреЯланах илем кярет. Петĕр Ялкир К Ирех тăрать тумланать,Нарспи ĕзе тытăнать:Е пурзăн зип илет те Юрла –юрла тĕрĕ тăвать;Е зĕлеме ларать те,Зĕвви шăрза пек пулать.Константин Иванов Константин Васильевич Иванов — чăваш сăвăзĕ, чăваш литературин классикĕ. «Кам хăвăртрах шыраса тупать?» одевается – приступает к работе – шелковая нить – с песней вышивает –  тумланать ĕзе тытăнать пурзăн зип юрла-юрла тĕр(ĕ) тăвать К. Иванов. «Нарспи». Утром встанет тихомолком, Бьет к ней солнышко в окно,А она цветистым шелком Расшивает полотно. Перевод Бориса Иринина под редакцией А. Твордовского Кирлĕ сăмахсене лартса зыр. Ĕз зынна ________ кярет теззĕ ваттисем. Ку чăнах та тĕрĕс. Ĕз пире _____________, _____________. Ĕзлемесен сĕтел зинче ________ та зук. Ĕзлемесен ___________ те чухăн. Сĕтел зинче ____________ те, ____________ та курмастăн. Усă курмалли сăмахсем: пахча-зимĕз, тумлантарать, улма-зырла, сĕтел, илем, зăкăр, тăрантарать. ĕз ______ _____ ______ _________ ________ ________ _______ ______ Ĕз мĕнле пулма пултарать? ĕз лайăх ырă юрăхлă тирпейлĕ пархатарлă пысăк кирлĕ сумлă Ĕз мĕнле пулма пултарать? ĕз ________ ______ ______ _________ ________ Ĕз мĕн тăвать? ______ ĕз пĕтет тăрать вĕзленет пузланать пырать Ĕз мĕн тăвать? пулать ĔзПархатарлă, ырăПузланать, пырать, вĕзленетĔзлесен пархатарлă ĕз пулать.Ĕз вăл - пурнăз илемĕ. Синквейн Киле ĕз 7 ваттисен сăмахĕ пăхмасăр вĕренмелле