О?ушыларды? жас ерекшеліктеріне с?йкес о?ыту мен о?уда сын т?р?ысынан ойлауды дамыту.


Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту жәнеоқуда сын тұрғысынан ойлауды дамыту. Жас ерекшеліктеріне сай оқыту Тарихы: 4 тәсіл 1.Оқудағы бихевиористік тәсіл 2.Оқудағы танымдық тәсіл 3.Оқудағы гуманистік тәсіл4.Оқудағы әлеуметтік- Жағдаяттық тәсіл Джон Бродес Уотсон1878-1958 БИХЕВИОРИЗмЭКСПЕРИМЕНт Эдвард. Л.ТорндайкТ-Р (түрткі-реакция)
Беррес Фредерик Скиннер/1904-1990/ – жауаптық және «оперантты шарт-тылық»Мінез – құлық нәтижесінде реакция күшейеді немесе әлсірейдіЫнталандыру мақсатында – көтермелеу. Тоқтату мақсатында- елемеу, жазалау. Гештальт (нем. Gestalt - бейне, қалып) - тұтастың, оның өзгеріп тұратын бөліктерін ұйымдастырудың тұракты әдісі; тұтас психикалық кұрылымдар. Гештальт терапия - гештальт психология теориясына негізделген адамға психотерапиялық ықпал ету әдістері мен процедуралардың жүйесі. Гештальт басты принципі - адамның өзін-өзі, басқа адамдарды және барлық басқа әлемді барындай шартсыз қабылдау: адамның өтпелі калпын толық жетілгендей, езгеруді немесе жақсартуды талап етпейтіндей бағалау және қабылдау. Соңғы жылдары біздің елде Гештальт психологтардың ғана емес, педагогтардың да назарын тартуда, өйткені психотерапия әдістері педагогтар мен тәрбиеленушілердін өзара ықпалдастықтарының әдістер жиынтығына белсенді енуде. Жан ПиажеМария МонтессориЛев ВыготскийОқудағы танымдық тәсілГештальт теориясының ізбасарларыС а н а
Монтессори педагогикасы немесе Монтессори жүйесі XX ғасырдың бірінші жартысында итальяндық педагог, ғалым әрі ойшыл Мария Монтессори тарапынан ұсынылған тәрбиелеу жүйесі. Монтессори әдістемесі әрбір тәрбиеленушіге деген даралы тәсілдемеге негізделген. Бұған сәйкес, балдырғандар мен бүлдіршіндер дидактикалық материалдар мен сабақ ұзақтығын әрдайым өздері таңдай отырып, өзіндік ағым мен ырғақта дамиды. Өзін-өзі таныта білуҚұрмет көрсетілуін қажет етуСүйіспеншілік пен қарым-қатынасқа негізделген ҚҚауіпсіздікке деген қажеттілікФизиологиялық биологиялық қажеттілікОқудағы гуманистік тәсілА.Маслоу




Логикалық ИнтуитивтіЗият пен үйлесім Тәжірибе білім«Осындай тәсілмен оқығанда, біз бүтінбіз,біз еркекке және әйелге тән қабілеттерімізді толық жүзеге асырамыз» К.Роджерс, 1973 Оқудағы әлеуметтік - жағдаяттық тәсілА.Бандура«Мінез-құлық бақылау, модельдер құру арқылы зерделенеді: басқаларды бақылай отырып, жаңа мінез-құлық қалай қалыптасатынын түсінуге болады және кейін бұл кодталған ақпарат іс-әрекет жасауға басшылық етеді» Зейін Хаген мен Хейл (1973) - 5-6 және 14-15 жастағы балаларға ашық хаттағы суреттерді есте сақта деп сұрағанда, ересек балалар зейінітөменгі жастағы балаларға қарағада жақсы шоғырланған , ал төменгі жастағы балаларбалалар есте сақта демеген суреттерді естеріне сақтап қалғанселективті зейіннің дамуын көрсеткен ЖадыҚысқа мерзімдіҰзақ мерзімдіАткинсон, Шифрин(1968)Есте сақтау-адам жадында негізгі орынБаддели, Хитч(1974)«Жұмыс жадысы»Тулвинг(1895)Рәсімдік жадыЭпизодтық жадыСемантикалық жады Сөйлеу4 жасар бала – 5 сөзден сөйлем , 1500 сөздік қоры5 жасар бала - 6 сөзден сөйлем , 2000 сөздік қоры1 - сынып оқушысы – 6000 сөзЕресектер – 25 000 сөз пайдаланып, 50 000 сөздік қоры болады.Экспрессивтік сөйлеу-көркемдеп,сүреттеп сөйлеу МетасанаМетасана- (Флейвелл-1979) - тұлғаның өзін-өзі тануы және өз танымдық үдерістері мен стратегиясын қарастыру.У.Джеймс-(1890) - интроспективті бақылауВыготский(1962)- білімді дамытудың 2 факторы:1.Автоматты түрде білім алу2.Саналы түрде, ұғынып алуФлейвелл(1995)- Метасана қабілеті жасқа байланысты өзгереді Метасана дегеніміз - адамның өзіндік танымдық қызметін тани білу қабілеті.Метатану - оқушылардың өзіндік ойлау қабілеттерін түйсінуінің айрықша түрі. Моральдық пайымдауПиаже, Кохлберг-Өнегелі даму теориясыҰқсастық бойыншаПиаже(1977), Чен (1977) ПайымЗерде теориясы адамның өз санасы мен басқа адамдардың санасы, яки саналы әрекеттері туралы ойлана білу қабілеті туралы ілім болып табылады. 3 жас Моральдық пайымдауПиаже, КохлбергІ-Деңгей:Нормативке дейінгі м.п.1.Тілалғыштық , жазалау2.Тұлғалық ерекшелену, өзара әрекеттесуІІ-Деңгей:Дәстүрлі моральдық п.1.Тұлғааралық қатынастар2.Әлеуметтік тәртіпті қолдауІІІ-Деңгей:Нормативтіктен кейінгі м.п1.Әлеуметтік шарт , жеке құқықтар2.Әмбебап қағидаттар1 кезең3 кезең4 кезең6 кезең5 кезең 2 кезең ШығармашылықBarron,2002- өнімге немесе тұлғаға қатыстыГильфорд,1956- Дивергентті ойлау- конвергентті ойлау Валлах,1970 – зияткерлік пен шығармашылық бір-бірімен байланыспайды, шығармашылығы жоғары балада зияткерлік болмауы мүмкін Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес білім беру және оқыту. Белгілі бір шақтық кезеңге тән анатомиялық-физиологиялық және психологиялық ерекшеліктерді әдетте жас ерекшеліктері деп атайды. Сондықтан педагогика және психология балалардың жас ерекшеліктеріндегі ширақтықты, өзгерімпаздықты айқындайды, тәрбиеленушінің және қоршаған ортамен жасайтын қарым-қатынастар жүйесіне тәуелді болатынын атап көрсетеді.