?аза? тілі БАСТАУЫШ СЫНЫПТА?Ы ТІЛ САБА?ТАРЫНДА?Ы ТАЛДАУ ?ЛГІЛЕРІ


ЛЕБЯЖІ ЖАЛПЫ ОРТА БІЛІМ БЕРЕТІН МЕКТЕБІМҰҒАЛІМНІҢ АТЫ ЖӨНІ: АХМЕТЖАНОВА Ж.Е.ЕҢБЕК ӨТІЛІ: 21 ЖЫЛҚЫЗМЕТІ: БАСТАУЫШ СЫНЫП МҰҒАЛІМІТАҚЫРЫБЫ: БАСТАУЫШ СЫНЫПТАҒЫ ТІЛ САБАҚТАРЫНДАҒЫ ТАЛДАУ ҮЛГІЛЕРІ Тіл білімі Фонетика Синтаксис Лексика Морфология ФОНЕТИКА- ГРЕК СӨЗІ. ФОНЕТИКАДА ТІЛ ДЫБЫСТАРЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ, ЖІКТЕЛУІ, (ТОПТАРҒА БӨЛІНУІ) СӨЗ ІШІНДЕГІ БІР-БІРІНЕ ЫҚПАЛЫ, БУЫН, ЕКПІН, ОРФОГРАФИЯ, ОРФОЭПИЯ, МӘСЕЛЕЛЕРІ ҚАРАСТЫРЫЛАДЫ.   Фонетика Орфография Үндестік заңы Әріп Буын Дыбыс Тасымал Әліпби Ықпал Орфоэпия Қазақ халқы 3 түрлі жазу жүйесін қолданған. 1930 жылдарға дейін мұсылман дінінің, ислам мәдениетінің таралуына байланысты араб әліпбиін пайлаланды. Кеңес өкіметі кезеңінде 1929 жылдан латын жазуын қолданса, 1940 жылдан орыс жазуын қолдануда. МОРФОЛОГИЯ – СӨЗ БЕН ОНЫҢ ФОРМАЛАРЫ ТУРАЛЫ ТІЛ БІЛІМІНІҢ САЛАСЫ. СӨЗДЕР ЖЕКЕ-ЖЕКЕ ТҰРҒАНДА ТҮБІР ҚАЛПЫНДА ЖҰМСАЛАДЫ ДА, СӨЙЛЕУ КЕЗІНДЕ БІР-БІРІМЕН ТҮРЛІ БАЙЛАНЫСҚА ТҮСЕДІ. БҰЛ БАЙЛАНЫСТЫ ТІЛДЕГІ ТҮРЛІ БӨЛШЕКТЕР ЖҮЗЕГЕ АСЫРАДЫ.ОЛАР ТҮБІР МЕН ҚОСЫМША БОЛЫП ЖІКТЕЛЕДІ. ТҮБІР- СӨЗДІҢ МАҒЫНА БЕРЕТІН БӨЛШЕГІ БОЛСА, ЖҰРНАҚ СӨЗ ТУДЫРУШЫ, СӨЗ ТҮРЛЕНДІРУШІ БОЛЫП БӨЛІНЕДІ. АЛ ЖАЛҒАУ ТӨРТ ТОПҚА БӨЛІНІП, СӨЗ БЕН СӨЗДІ БАЙЛАНЫСТЫРАДЫ.  Морфология (Сөз құрамы) Түбір Жұрнақ Жалғау Сөз түрлендіруші Сөз тудырушы Көптік жалғауы Жіктік жалғауы Тәуелдік жалғауы Септік жалғауы ЛЕКСИКА- БЕЛГІЛІ БІР ТІЛДЕГІ СӨЗДЕРДІҢ ЖИЫНТЫҒЫ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ. ТІЛДЕГІ БАРЛЫҚ СӨЗДЕРДІҢ ЖИЫНТЫҒЫ, СӨЗДІК ҚҰРАМ ДЕГЕН МАҒЫНА БЕРЕДІ. СӨЗ- ТІЛДІҢ ЕҢ МАҢЫЗДЫ, ЕҢ БАСТЫ КАТЕГОРИЯСЫ.  Сөз Лексикалық мағына Грамматикалық мағына Әрбір сөздің өзге сөздермен қарым-қатынасқа түспей жеке-дара тұрғандағы (статикалық күйдегі) нақтылы негізгі мағынасын айтады. Кейде сөздің тура негізгі мағынасы деп те аталады. Сөздің нақты лексикалық мағынасымен жарыса отырып, оны айқындап саралай түсетін, сөйлемдегі басқа сөздермен қарым-қатынасқа түсу нәтижесінде туатын жалпы мағынасы грамматикалық мағына болады. СИНТАКСИС- СӨЗДЕРДІҢ ТІРКЕСУІН, БАЙЛАНЫСЫН, СӨЙЛЕМ МҮШЕЛЕРІН, СӨЙЛЕМ ТҮРЛЕРІН ЗЕРТТЕЙДІ. СӨЙЛЕМ- СӨЗДЕРДІҢ ЛЕКСИКА- ГРАММАТИКАЛЫҚ БАЙЛАНЫСЫНАН ТҰРАТЫН, БІРШАМА ТИЯНАҚТЫ ОЙДЫ БІЛДІРЕТІН, БЕЛГІЛІ БІР ИНТОНАЦИЯМЕН ЕРЕКШЕЛЕНЕТІН СИНТАКСИСТІК ҚҰРЫЛЫМ.  Сөйлем түрлері Айтылуына қарай Құрылымына қарай Хабарлы сөйлем Лепті сөйлем Сұраулы сөйлем Жай сөйлем Құрмалас сөйлем Жай сөйлем Жалаң Жайылма НЕГІЗГІ БЕЛГІЛЕРІ:1.СӨЙЛЕМ МҮШЕСІ БОЛАТЫН СӨЗДІҢ ЛЕКСИКАЛЫҚ ТОЛЫҚ МАҒЫНАСЫ БОЛУЫ ШАРТ.2.БАСҚА СӨЗДЕРМЕН ТҮРЛІ ГРАММАТИКАЛЫҚ БАЙЛАНЫСТЫ БОЛУЫ КЕРЕК.3.СӨЙЛЕМ МҮШЕЛЕРІ БІРІНІҢ СҰРАҚТАРЫНА ЖАУАП БЕРУІ КЕРЕК. 4. ШЫЛАУ, ОДАҒАЙ, КӨМЕКШІ СӨЗДЕР, ҚАРАТПА, ҚЫСТЫРМА СӨЗДЕР СӨЙЛЕМ МҮШЕСІ БОЛМАЙДЫ.5. СӨЙЛЕМ МҮШЕЛЕРІ ШАРТТЫ СЫЗЫҚТАРМЕН СЫЗЫЛАДЫ.6. СӨЙЛЕМ МҮШЕЛЕРІ ТҰРЛАУЛЫ ТҰРЛАУСЫЗ БОЛЫП БӨЛІНЕДІ. МОРФОЛОГИЯ – (СӨЗ ТАПТАРЫ) СӨЗДЕРДІ МОРФОЛОГИЯДА ҚЫЗМЕТІНЕ ҚАРАЙ АТАУЫШ СӨЗДЕР, ОДАҒАЙ СӨЗДЕР, КӨМЕКШІ СӨЗДЕР ДЕП 3 БӨЛЕДІ. ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕ СӨЗ ТАПТАРЫ 9. СӨЗ ТАПТАРЫ МЕН СӨЙЛЕМ МҮШЕЛЕРІНІҢ БАЙЛАНЫСЫ ЗАТ ЕСІМ ТҰРЛАУЛЫ МҮШЕЛЕР СЫН ЕСІМ БАСТАУЫШ САН ЕСІМ БАЯНДАУЫШ ЕТІСТІК ========== ЕСІМДІК ТҰРЛАУСЫЗ МҮШЕЛЕР ҮСТЕУ ТОЛЫҚТАУЫШ ЕЛІКТЕУІШ СӨЗДЕР ------------------ ШЫЛАУ ПЫСЫҚТАУЫШ ОДАҒАЙ -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-. АНЫҚТАУЫШ №1. Фонетикалық талдауСөз, сөйлем, орфографияға сай жазылады.Буынға бөлу, буын түрін ажырату.Әріп, дыбыс (дауысты, дауыссыз) түрін анықтауТасымалды анықтауСөздегі түрлі заңдылықтарды, ерекшеліктерді анықтауДыбыстарға анықтама беру №2. Сөйлем мүшесіне талдауСөйлемді жазу оқу.Айтылуы мен жасалуына қарай ажырату.Баяндауышты табу, астын екі рет сызу Баяндауыш арқылы бастауышты табу. Астын бір рет сызу.Талдау жүйесі сөйлемнің соңынан басына карай жүргізіледі.Сұрақтар негізгі ойға негізделіп қойылады.  №3.Сөз құрамына талдау.Сөздің негізгі түбірін тап, қай сөз табы екенін анықтау.Туынды түбірді белгілеу.Қосымша түрлерін анықтау, белгілеу, сипаттау. №4 Сөз табына талдау.Сөз табы, жалпы мағынасы.Тұрақты белгілері (жалқы, жалпы, деректі, дерексіз, дара, күрделі)Тұрақсыз белгілері (көптелу, септелу,тәуелдену, жіктелу)Синтаксистік қызметі. Назарларыңызға рахмет!