ХРОМ Ж?НЕ ОНЫ? ?ОСЫЛЫСТАРЫ АШЫ? САБА?

Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі.ІІ. Үй тапсырмасын пысықтау (лотерея әдісі арқылы)ІІІ. Сабақтың мақсатын анықтау (мюнстенберг әдісімен) IV. Жаңа сабақ түсіндіру.V. Топқа бөлу (өлең шумақтарымен бөліну)VI. Топтық жұмыс (Берілген тақырып бойынша постер қорғау, сәйкестендіру тесті топпен бірге). VII. Ең, ең ойыны (сергіту сәті)VІІI. Идеялар себеті (екі жұлдыз, бір тілек)IХ.Үйге тапсырма.Х. Оқушыларды бағалау. ІІ. Үй тапсырмасын пысықтау. ( «Лотерея» ойыны)1.Темірдің тұрақты қосылыстарындағы тотығу дәрежелері қанша?2.Темір табиғатта таралуы бойынша нешінші металл?3.Темірдің физикалық қасиеттері қандай?4.Темірдің маңызды қосылыстарын ата.5.Темірдің биологиялық рөлі туралы айтып беріңіз.6.Темірдің қолданылуы. «Мюнстенберг» әдісі арқылы бүгінгі сабақтың мақсаты анықталады. Адасқан әріптерді құрастырып, сөйлем жасайды. Хром және оның қосылыстарыНаурыздың 10-ы Хром және оның қосылыстарыCrБақыт жолы біліммен табыладыАхмед Югнаки CrFeZnCuБолашақтың металдары “ Хром ” Гипермаркеті Табиғатта таралуыПериодтық жүйедегі орныҚолданылуыБиологиялық маңызыФизикалық қасиетіХимиялық қасиеті ХРОМХром (лат. Cromium) Cr, Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесінің VI топ элементі, Реттік нөмірі 24, Атомдық массасы 51,996; Көгілдір жез тәрізді металл Хромның табиғатта таралуыЖер қыртысында хромның мөлшері едәуір жоғары – 0,02%. Хром рудалары хромиттер деп аталады немесе темір хромиттер (себебі көбіне темір мөлшері хромиттер көп кездеседі). Біздің еліміз хромның қорына өте бай , Ақтөбе ауданында хромның ең үлкен кені бар; ол 1936 ж ашылған. Сонымен қатар хромиттердің көп қорлары Куба, Югославия, Азия мен Африка елдерінде. Физикалық қасиетіХром - металдардың ең қаттысы , шыныға із қалдырады .Тығыздығы- 7,2 г/см 3; балқу температурасы 1855° СЭлектр тогы мен жылу өткізгіштігі төмен Cr 2+ - көгілдірCr 3+ – жасыл күлгін CrO4 2- - сары түстіCr2 O7 2- - қызыл сары Химиялық қасиеті Хромның тірі организмдегі рөліХром —биогенді элемент . Жануарлар мен өсімдіктер ұлпасына кіреді . Жануарларда ақуыздың және липидтердің , көмірсулардың алмасуына қатысады (трипсин ферментіне кіреді) . Хромның ағзадағы азаюы холестериннің артуына , өсудің тежелуіне алып келеді.1950 ж. екі зерттеуші, Шварц және Мерц, тышқандарға жасалған зерттеулерінің нәтижесінде хромның азаюы қан құрамындағы қанттың өзгеруіне әкелетіндігі анықталған. Адам ағзасында да , жануарлар ағзасындағыдай бірқалыпты тіршілік үшін хром қажетті элементке жататындығы белгілі болды. Хромның адам өміріндегі маңызыХромның адам ағзасындағы негізгі міндеті – қанның құрамындағы қантты реттеу Хром инсулинмен бірге қаннан қантты барлық ұлпаға жеткізуді қамтамасыз етеді. Бұл микроэлементтің маңыздылығы сондай, оның азғантай жетіспеушілігі диабет ауруларын туғызады . Хромның мөлшері балалардың диабет ауруында, артериялық ауруларда ,(жүрек қантамыр ауруларында) күрт төмендейді.Майлардың ағзадағы метабализм кезінде хром қажет, оның жетіспеуі семіздік ауруына ,артық салмаққа алыпкеледі. Тағамдағы хром Хромның қолдану саласы Хромның қолданылуы Хромды қолдану оның қаттылығы мен жылу және каррозияға төзімділігіне негізделген. Металдарды кесуге арналған электродтарды, металлокерамикалық материалдарды жасауда хром ұнтағы қолданылады. Хром ион түрінде Cr3+ - жақұт бағалы тасында кездеседі. Хромиттер мен магнезиттердің қоспасын отқа төзімді материалдар жасауда қолданылады. Тәжірибе – білімнің негізі(NH4)2 Cr2 O7 = N2 + Cr2 O3 + 4H2 O Топқа бөлу (өлең шумақтарымен екі топқа бөліну)І топ «Металдар»ІІ топ «Бейметалдар» Топтық жұмыс (Берілген тақырып бойынша постер қорғау, сәйкестендіру тесті топпен бірге). Ең , ең...Ең жеңіл металлЕң ауыр металлЕң электр тогын жақсы өткізетінЕң күшті магниттелетінЕң коррозияға төзімдіЕң оңай балқитынЕң қын балқитынЕң қаттыЛитийОсмийКүміс , мыс , алюминийТемірАлтын , күміс , платинаЦезийВольфрамХром Кері байланысИдеялар себеті (екі жұлдыз, бір тілек)
Үйге тапсырма.7,3. № 3,4 есеп, тест құрастырып келу.Оқушыларды бағалау. Назарларыңызға рахмет