Презентация по башкирской литературе, посвященная творчеству Г. Амири


Башҡортостан Республикаһы Яңауыл муниципаль районы Яңы Уртауыл ауылы урта дөйөм белем биреү мәктәбе муниципаль бюджет дөйөм белем биреү учреждениеһы Төҙөнө: башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы Әсәтова Алһыу Зиәфәт ҡыҙы Яҡташыбыҙ, билдәле башҡорт яҙыусыһы Ғәйнан Әмириҙең тыуыуына 100 йыл.(1911-1982) Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ 1934-1936 йылғы хужалыҡ кенәгәһенән Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Һеҙҙең ауыл халҡы – бәхетле. Сөнки һеҙ – шағирлы халыҡ. Күркәм күңелле халыҡ араһында ғына һәйбәт шағирҙар пәйҙә була. Рәдиф Тимершин. Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ “…Утлы йөрәктәргә яңы ялҡынөҫтәһендәр ине йырҙарым…” Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ 1927-1930 йылдар. Ғ. Әмириҙең Бөрө педагогия техникумында уҡып йөрөгән саҡтары. Бында уҡығанда ул күренекле башҡорт ғалимы, билдәле яҙыусы Жәлил Кейекбаев менән дуҫлаша. Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ 1933-1935 йылдар. Ҡыҙыл Армия сафында хеҙмәт иткән саҡтары. Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Ғ. Әмириҙең тормош иптәше Сара туташ. Яуҙар мине имгәтһә лә,Намыҫым керһеҙ ине.“Батырым, тип, тиңһеҙем!” – тип,Һин ҡаршы алдың мине. Йондоҙҙарым. (Сараға) Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Ғ. Әмириҙең игеҙәк ҡыҙҙары: Нелли һәм Лилиә. Кәрәк түгел Пегасың да,Толпар атың да, -Ике күҙем – ике ҡыҙым –Пар ҡанатым бар.Пар ҡанатым. Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Һәр саҡ халыҡ араһында Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ “Яратам, бик яратам мин тыуған ауылымды.Ауылым минең өсөн ҡоромаҫ илһам, ижад шишмәһе. Шиғри образдарымдың күбеһе миңә тыуған ҡырҙарымдан, тауҙарымдан, һыуҙарымдан килә.” Тыуған яҡ моңдары. Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Пионерҙар менән осрашыу Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ “…бик матур Бүә йылғаһы аръяғында ултыра минең тыуған ауылым – Яңы Уртауыл.” Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Ҙәбиҙә Долгаршина-Бәхтиәрова. “Мораҙым” повесындағы Ҙәбиҙә Дәүләтшинаның прототибы …Ҡарап торам… Туҡта ни…- ни ғәжәп! –Ниңә йөрәк ҡапыл ярһына?!Шаян, алһыу йөҙөн балҡытып,Йәшлеккенәм сыҡты ҡаршыма.Йәшлек тигәнем, ул - һин икән,Бүә буйҙарының сибәре!(Ник күрмәнем икән мин уныЙәшлек йылдарымда элгәре…)Онота алмам һине, ауылым,Һеҙҙе, ғәзиз тыуған яҡтарым!Тере һыны итеп уларҙың,Һине, һылыу, оҙаҡ һағлармын.Тыуған ауылым, тыуған яҡтарым…З. Д.-ға Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Тыуған ауылдың иң оҙон урамы (3 саҡрым) Ғ. Әмири исемен йөрөтә Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Ғ. Әмири урамы Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Мәктәптең тирә-яҡты өйрәнеү музейында Ғ. Әмиригә арналған мөйөш бар. Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ “Төрлө жанрҙарҙа яҙыуыма ҡарамаҫтан, минең темам бер булды. Был – Ватан өсөн барған һуғыштарҙа ил тантанаһы өсөн, тыныс хеҙмәттә тиңһеҙ батырлыҡтар күрһәткән замандашыма дан йырлау…” Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Ғәйнан Әмириҙең бик күп шиғырҙары композиторҙарҙың күңелен яулап оҙон ғүмерле үлмәҫ йырҙарға әүерелгән “Түгелмәһен әсәләрҙең күҙ йәше”. Ғ. Әмири һүҙҙәре, Рәүф Мортазин музыкаһы“Ҡырҙар йыры” Ғ. Әмири һүҙҙәре, С. Ғәбәши музыкаһы“Әшүкәй” Ғ. Әмири һүҙҙәре, Х. Ибраһимов музыкаһы“Ғәлимә йыры” (“Ҡара йөҙҙәр” др.) Ғ. Әмири һүҙҙәре, М. Вәлиев музыкаһы “Һағындым” Ғ. Әмири һүҙҙәре, Х. Ибраһимов музыкаһы“Ҡуҙғал, Урал!” Ғ. Әмири һүҙҙәре, М. Вәлиев музыкаһы;“Гармун тауышы” Ғ. Әмири һүҙҙәре, Х. Әхмәтов музыкаһы;“Гөлсинә” Ғ. Әмири һүҙҙәре, музыкаһы; “Бесәнсе егет” (“Ҡара йөҙҙәр” др) Ғ. Әмири һүҙҙәре, М. Вәлиев музыкаһы; “Гел-гел үргә” Ғ. Әмири һүҙҙәре, Р. Сәлмәнов музыкаһы; “Сания” Ғ. Әмири һүҙҙәре, З. Исмәғилев музыкаһы һәм б. Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ Шиғырҙарым! Һалдат яраһыныңҺыҙлауҙарын баҫһа инегеҙ…Күҙ йәштәрен һөртөп, тол ҡатындыңКүңелдәрен асһа инегеҙ…Шиғырҙарым, йонсоу походтарҙа,Тауыш биреп алдан барығыҙ,Арыған дуҫтың тирле скаткаһынИңегеҙгә алып һалығыҙ.Сумкаһына һалдат патрон менәнБергә һалһа икән һүҙемде!..Шунда, бәлки, баҙнат итер инемШағир тип һанарға үҙемде. Яңауыл МР Яңы Уртауыл ауылыУДББМ МБДББУ