Презентация для выступления на конференции


Темата:Сылгынан чэбдигирииТолордо: С.А.Новгородов аатынан Чурапчы орто оскуолатын 3-в кылааhын үөрэнээччитэ Ноева Айаана Сыала: Саха сылгытын доруобуйаны чэбдигирдиигэ туhаныы тар5атыы Соруктарым:Сылгы туhунан билиибин кэңэтии;Сылгы доруобуйа5а туhатын билии;Cаастыылаахтарбар анкета ыытыы;Сылгынан дьарыгырыыга санаабын үллэстии Анкета түмүктэрэМин кылааhым о5олоругар анкета ыыппытым. Кылааспар барыта 20 о5о үөрэнэриттэн, 19 о5о кытынна.Эн сылгынан доруобуйаны тупсаралларын билэ5ин дуо? суох – 13 о5о, сөп – 6 о5оСылгынан доруобуйаны тупсаралларын биллэххинэ туhаныаң этэ дуо? суох – 0 о5о, сөп – 19 о5оЭн сылгыны кытта алтыhыаххын ба5ара5ын дуо? суох – 4 о5о, сөп – 15 о5о Өбүгэ дьарыгаСахаларга сылгы айыл5а баайа; миинэр миңэлэрэ; аhыыр астара; таңнар таңастара; итэ5эллэрэ; айар-хоhуйар албаннара; аргыстара-атастара; эттэрин-хааннарын чэбдигирдиилэрэ. Сылгынан чэбдигирииСылгынан чэбдигириини араас ыарыыларга тутталлар: сүhүөх, тоно5ос уңуохтара хамсааhыннарыгар; көрөр-истэр оргаңңа; сүрэх, хаан ыарыыларыгар; былчыңнары сайыннарыыга; мэйии үлэтин тупсарыыга; тыынар органы тупсарыыга; ыраастаныыга быар, бүөр ыарыыларыгар; төбө ыарыыларыгар; уоскуйууга уо.д.а. Сылгыны туhаныыСылгы эмп буолар дьикти өрүттэрэ: быара; этэ; үүтэ; хаана; иhэ; тириитэ; түүтэ; сиэлэ; кыла; иңиирэ; силгэтэ; туйа5а; уңуо5а; силиитэ; сыата; хаhата; саа5а; иигэ; тыына; тэтимэ; ар5аhа; айана. Сыспай сиэллээ5инэн дьарыгырыы«Саха - айыл5а о5ото» - диэн мээнэ5э этиллибэт. Ол иhин хас биирдии о5о Дьөhөгөй о5отугар сыстан удьуорун салгыахтаах дии саныыбын. Ону манныктарга көрөбүн: оскуола5а сылгыны иитэн о5олор көрөр-харайар үлэлэрин тэрийии; сылгы спордун көрүңүн элбэтэн, о5олор күрэхтэhиилэрин оңоруу; Дьөhөгөй ыйыгар сылын аайы ыытыллар дьаhалы толкуйдуохха. Мин былааным:Кылааhым о5олоругар кэпсээhин;Төрөппүттэргэ тиэрдии;Атын кылаас о5олоругар кэпсээhин;Сылгынан дьарыгырыыга санаалары хомуйуу ТүмүкМин сылгы киhи оло5ор туhатын маннык саныыбын. Саха киhитэ сылгыны ииттэ5инэ, кини айыл5алыын алтыhар. Оччо5о кини сиэрэ-майгыта, өйө-санаата сайдар, итэ5элэ ситимнэнэр, доруобуйата тупсар, үйэтэ уhуур. Бу буолуо5а биhиги киэн туттуубут. Онон, сылгыны иитиэ5иң, сылгыга сүгүрүйүө5үң. Бол5омто5ут иhин, махтал!