В арифи. [в] , [в,] сеслери

Сейтякубова Тамила Диляверовна,
Ислямтерек райондаки
Эски Къырым 2-номерылы умумтасиль мектеби
башлангъыч сыныфлар оджасы
Къырымтатар тили
Окъув-языгъа огретюв дерси
(1 сыныф)

Мевзу: В арифи, [в] , [в,] сеслери
Макъсат: В арифнен ве [в], [в] сеслеринен таныштырув; талебелернинъ сёз байлыгъыны зенгинлештирюв, окъув техникасы устюнде иш алып бармакъ.

Универсаль окъув енъишлерни шекилленюви:
Предметли: В арифнен ве онен бельгиленген [в], [в] сеслеринен таныш олмакъ, сёзлерде [в], [в] сеслерини айырмакъ, янъы арифнен эджалар ве сёзлерни окъумакъ;
Метапредметли:
- бильдириджи: бильдириджи макъсадыны шекиллендирмек, бильгилерни талиль этип, умумийлештирмек;
-тертипке кетириджи: ишлерини планлаштырув, нетиджелев ве иш боюнджа тюзетюв;
- къонушув: субетдешни дикъкъатнен динълемек, суаллерге джевап тапмакъ, дерсликнен чалышмакъ;
3.Шахсиетли: бир бирине итибар ве хайырхахлыкъ, бильдирмек, дикъкъатнен чалышмакъ, ана тилимизге меракъ ве севги бильдирмек.

Донатма: дерсликлер, арифлернинъ нумюнеси, арифле, эджалар ве сёзлер топламы, презентация.

Дерснинъ кетишаты

Тешкилий дакъкъасы. Мотивация.
Мектепке истеп барам.
Сабадан мында олам.
Дерсни динълеп отураджам,
Чокъ «Машалла» аладжам!

II. Талебелернинъ таянч бильгилерини актуаллештирюв.
1)-Тахтада олгъан арифлерини насыл группагъа больмек мумкюн? (созукъ ве тутукъ сеслерни бильдирген арифлер)
- Созукъ ве тутукъ сеслерини насыл аляметлерине коре айырамыз?
-Созукъларнынъ ичинде насыл арифны айырмакъ мумкюн? (е)
-Не ичюн?
2)Эджаларны окъув (2 слайд)

БА ПА ТА БАЙ ТАР
БО ПО ТО СОЙ НАР
БИ ПИ ТИ ТОЙ БАР
БУ ПУ ТУ КОЙ САР

-Берильген эджалардан насыл сёзлер тертип этмеге мумкюн?
(Бита, басар, тарта, топу)

3) Огретюв вазифе (3 слайд)
-Тапмаджаны тапынъыз
Сыргъа-сыргъа асылгъан,
Токъ къырмызы боялгъан.
Экшили татлы дапды
Недир онынъ ады? (Вишне)
-Насыл сесинен башлана бу сёз?
-Бугуньки десте насыл арифнен таныш оладжакъмыз? Мевзумызны илян этинъиз/
( В арифнен танышув) (4слайд)

III. Раатлыкъ дакъкъасы.

IV. Янъы мальземени анълатув.
- В арифи насыл сеслерини ифаделей? (5слайд)





(Талебелер озь фикирлерини бильдирелер ве исбатлайлар)

Эджаларны окъув (6 слайд)
Артикуляция устюнде иш (7 слайд)

Ве-ве-ве- корьдим балабан деве
Вул-вул-вул- Мустафа чала давул
Вай-вай-вай- азбарда бала агълай
Во-во-во- Ахтем кие кимано

-«Кимано» недир олгъаныны ким биле? (8 cлайд)
(талебелер сёзнинъ лексик манасыны анълаталар)
-Не ичюн Мустафа ве Ахтем сёзлер буюк арифнен язылгъан?
Фонетик талили (9 слайд)
деве давул



(Эки талебе тахтада , къалгъанлары чифтлерде эджалар ве сеслер топламынен чалышалар)
V. Ильк пекитюв.
Лугъат иши.
- Сёзлерни окъунъыз ве терджиме этинъиз.(Эв, деве, Вели, автобус, савут, тава, сув, керван, чувал) ( 10-17 слайд)
Бу сёзлерде [в], [в] сеслерининъ ерини тапынъыз. (сёзнинъ башында, ортасында ве сонъунда)
- Сёзлерге –лар, -лер къошулса, янъы сёзлер пейда олур. (18 слайд)
-Окъунъыз бу сёзлерни. Анълатынъыз, не денъишти? (талебелер сёз денъиштириджи афикслернен танышалар)

Дерсликнен чалышув.
с.69 (Шиирни ифадели окъумакъ)
Оюн «Джанлы сёзлер»
-Насыл джумле олды? (Къайда бирлик, анда тирилик)
-Манасыны анълатынъыз. (Талебелер озь фикирлерини анълаталар).

VI. Раатлыкъ дакъкъасы.



VII. Пекитюв.
- Берильген сёзлерден джумлелер уйдурынъыз. (группаларда чалышув)
-Азыр джумлелерни окъунъыз.(Ваде ве Вели тереклерни суваралар.
Балабан девелер керванда кетелер. Бабам вишне ве армут тереклерни сачты.(19 слайд)
VIII. Рефлексия.
-Дерсимизде насыл арифнен таныш олдыкъ?
- В арифи насыл сеслерни ифаделей?
- Дерсимизде нелер яптыкъ?
-Насыл вазифелерини бегендинъиз?
-Насыл вазифелер агъырджа корюнди? Не ичюн?
IX. Дерснинъ нетиджесини чыкъарув.
- Ким бугунь яхшы чалышты ве алгъышлар къазанды?
- Кимге ярдым керек олды?
-Дерстен насыл кейфнен къайтасыз?( Талебелер озь кейфлерини смайлик ярдымынен косьтерелер).
Тутукъ
?
созукъ

Янъгъыравукъ
?
сагъыр

Йымшакъ
?
къатты

= = =========





15