Амма-Наахара хорсун буойуттара. Амма-Наахара нэ?илиэгиттэн А5а дойду сэриитигэр 150 киьи барбыта. Кинилэртэн 51 буойун т?р??б?т т??лбэлэрин булбатахтара.


Амма-Наахара хорсун буойуттара.
Амма-Наахара нэҺилиэгиттэн А5а дойду сэриитигэр 150 киьи барбыта. Кинилэртэн 51 буойун төрөөбүт түөлбэлэрин булбатахтара. 21 буойун сура5а суох сүппүттэрэ. 30 буойун ар5аа братскай могилаларга көмүллүбэттэрэ. 99 киһи дойдуларыгар эргиллэн кэлбиттэрэ.
Ол өйдөбүнньүгэ символически умуллубат уот оскуолабыт музейыгар баар.
Сэрии сэрэтиллибэккэ соҺуччу этэ, өстөөх сэриитэ Москва, Сталинград, Ленинград анныгар ыга анньан кэлбитэ. Ийэ дойду комускэлигэр норуот бары туруммута. Амма-Наахара ыччаттара хорсуннук сэриилэспиттэрэ: Гермогенов Николай Васильевич Днепр оруьу туораспыта, Никитин Василий Семенович 3 бойобуой орденнаах хорсун офицербыт. Филиппов Прокопий Ионович снайперскай полк взводун командира, Никитин Федор Иванович хорсуннук сэриилэьэн Польша сиригэр тиийбитэ. Алексеев николай Лаврентьевич Смоленскай уобаласка, Александров Дмитрий Семенович – Ленинград оборонатыгар, Устинов Иван Петрович Москва анныгар сэриилэспиттэрэ, тыыннарын толук уурбуттара
Амма-Наахара нэьилиэгиттэн 99 буойун Кыайыы уоруутун билэн дойдуларын булбуттара. Кинилэр ортолоругар бааллар Павлов Гаврил Егорович. Кини 4,5 мм пушканан немец танкаларын уматара, Филиппов Афанасий Владимирович биирдэ 24 немеьи билиэн ылан табаарыстарынан сохторбутэ, Яковлев Петр Ионович – снайпер, разведчик этэ. Александров Лаврентий Лаврентиевич табаарыстара этэллэринэн ырбаахылаах торообут буойун. Уоттаах сэрииттэн тыыннаах эргиллибитэ. Берлиннэ диэри сэриилэспиттэрэ Яковлев Василий Иванович, Никитин Николай Васильевич, Филиппов Николай Константинович. Биьиги нэьилиэк 4 офицердаах, 19 орденнаах буойуннаах.
Мантан да көстөрүнэн Амма-Наахаралар ханна наадалаахха инники күөңңэ сылдьаллар. Биһиги хорсун буойуннарбытынан киэн туттабыт, холобур оҥостобут. Кинилэр ааттара үйэлэргэ ааттана туруо.
Александров Лаврентий Лаврентьевич
15240189230(01.11.1921- 2001гг.)
Амма-Наахара нэьилиэгэр торообутэ. А5а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа5а. Сэрии кэнниттэн пединституту Якутскайга бутэрбитэ, Красноярскайга урдуку партийнай оскуоланы бутэрбитэ. Бастаан учууталынан, онтон Амма улууьугар райкомол 1 секретарынан, «Амма» совхоз директорынан, «Строй ремонт» трескэ управляющайынан, улэлээх буолуу киин директорынан улэлээбитэ.
На5араадалара: "Бочуот Знага", "Слава"3 степеннээх., "А5а дойду Улуу сэриитин" 1 степеннээх орденнардаах, 11 улэ уонна сэрии мэтээллэринэн на5араадаламмыта. Саха Республикатын норуотун хаьаайыстыбатын утуолээх улэьитэ, Амма улууьун бочуоттаах олохтоо5о.
Этэр тыл эгэлгэтин
Аныыбыт эҺиэхэ,
Уордьаннаах буойуннарбытыгар.
Аттаммытын дойдугуттан
Ааттаах Саха буойуна
Ураа хаҺыы аргыстаах
Кииртин уоттаах кирбиигэ
Бу строкалар Лаврентий Лаврентьевич Александровка анаммыттара. Лаврентий Лаврентьевич Александров икки «Амма-Наахара историятын» кинигэтин ыччакка, биҺиэхэ анаабыта улахан кэскиллээх.Уонча кинигэ автора.
15240-1905 Александров Семен Лаврентьевич (1918 – 1988)
Улахан Тоҥ – Хачаайыга Танха5а Амма – Наахара нэьилиэгэр торообутэ. А5а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа5а. Семен Лаврентьевич Ильмэн куол алдьархайыттан тыыннаах ордубут буойун. А5ата Лаврентий Петрович о5олорун уорэттэрээри Ааллаахха, Аба5а5а оскуола5а остуораьынан улэлээбитэ. О5олоро оскуоланы бутэрбиттэрин кэннэ куоракка, онтон Горнайга олохсуйбута. Семен Лаврентьевич биллиилээх художник. На5араадата: "Бочуот знага"орден кавалера, "Хорсунун иьин" мэтээллээх.
152400Александров Устин Павлович
Александров Устин Павлович биьиги хос эбэбит Матрена Павловна Ефремова (Александрова) бииргэ торообут быраата. Кини 1917 сыллаахха Амма – Наахара нэьилиэгин Танхачаайытыгар торообутэ. А5а дойду Улуу сэриитигэр Донбааьы, Сталинграды комускэьиигэ кыттыбыта.
Билтиҥ дьулаан кыргыҺыыны
Ийэ буоргун көмүскэҺэн,
Уонна кыайан тыыннаах
Эн эргиллэн кэлбитин.
Таңхачаайытын саныы-саныы, туос сатыы Маниловка, Семеновка, Ивановка уонна Дмитриевка дэриэбинэлэри босхолоспута биҺиги хорсун таайбыт Александров Устин Павлович. «Слава» 3 степеннээх орденнаах. «Хорсунун иьин» медаллаах . Амма улууьун«Слава» 3 степеннээх орденнаах. «Хорсунун иьин» медаллаах . Амма улууьун бочуоттаах олохтоо5о.
Сэрии кэнниттэн колхозка бухгалтерынан; хонуу, ферма биригэдьииринэн; « Амма» совхозка сылгыьытынан, кадровай булчутунан улэлээбитэ. 2 тогул « Улуус чемпион булчутун» аатын ылбыта. Кэргэнинээн Наталья Павловналыын 3 уол, 1 кыыс о5олонон элбэх сиэннэнэн, хос сиэннэнэн быр-бааччы олорбуттара.
Александров Семен Павлович
Александров Семен Павлович 1916 сыллаахха
Амма – Наахара нэьилиэгэр Танхачаайыга торообутэ.Табаьытынан улэлээбитэ. Алданна комускэ улэлии сылдьан Семен Павлович А5а дойдутун комускуур Улуу сэриигэ ынырыллыбыта. Керчь, Севастополь куораттары босхолоспута. Польша5а, Берлиҥҥэ тиийэ пулеметчигынан сылдьыбыта. Сэрии кэнниттэн комус сууйуутугар сылдьыбыта. На5араадаларын 1988 с. Олуохумэ военкомата ирдэьиитинэн Кыайыы 45 сылыгар туппута. «А5а дойду сэриитин» 2-с степеннээх, «Албан аат» 3-2степэннээх орденнардаах. Биьиги таайбыт хорсун буойун, учугэй а5а, бастын эьэ этэ. Сурдээх холку, сымна5ас майгылаа5а. Биир уоллаах, сиэннэрдээх, хос сиэннэрдээх. Кини оло5ун салгыыр ыччаттардаах
Васильев Владимир Сергеевич (18.04.1920 – 2000)
Амма – Наахара нэьилиэгэр торообутэ.1941с. Якутскайдаа5ы культпросвет оскуоланы бутэрбитэ. Сэрии иннинэ Амма улууьун киинигэр Амма5а культура дьиэтигэр директорынан улэлээбитэ. А5а дойду Улуу сэриитин кыттыыла5а. Якутскайга инвалидтар артыалларыгар директоры солбуйааччынан улэлээбитэ. Амма улууьугар аа5ар бала5анна сэбиэдиссэйдээбитэ. Майскай, Лээги оскуолаларыгар начальнай кылаас учууталынан улэлээбитэ. 1951-1953сс. Дьоккуускайдаа5ы пединститутка ситиьиилээхтик бүтэрбитэ. 1952с Алтан оскуолатыгар учууталлыыр сылларыгар 1957 с. Саха Государственнай университетын биология5а салаатын уорэнэн бутэрэр. В.С. Васильев «Норуот уорэ5ириитин туйгуна», «А5а дойду Улуу сэриитин»1,2степеннээх орденнар кавалердара. Амма улууьун бочуоттах олохтоо5о.
Гермогенов Николай Васильевич (1910-14.12.1943с.)
Амма – Наахара нэьилиэгэр булчут дьиэ кэргэннэ торообутэ. Биэс бииргэ торообуттэртэн кини ыал улахана. Сэрии иннигэр «Онньуос» колхозка суотчутунан улэлээбитэ.1941с атырдьах ыйын бастакы хомууругар сэриигэ барбыта. Кини кэнниттэн Леонид уонна Афанасий диэн бырааттара сэриигэ барбыттара. Сэрииттэн Леонид хаста да бааьыран тоннубутэ, Афанасий 12.04. 1945с. Австрия5а олбутэ. Н.В. Гермогенов стрелковой полк састаабыгар сылдьан Днепр ороьу туоруур сэрии кыттыылаа5а. "А5а дойду сэриитин" 1ст. орден кавалера.

Ефремов Прокопий Ксенофонтович (21.07.1923 – 28.02.1948)
Амма Наахара нэьилиэгэр торообутэ. Амма - Наахара 7 кылаастаах оскуолатын бутэрбитэ. Дьоккуускайга кооперативнай техникумна уорэммитэ. А5а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа5а. Улан - Удэ куоракка офицерскай оскуола5а уорэммитэ. 1 Белорусскай фронна стрелковой полка5а взвод командирынан сэриилэспитэ. Сэрии кэнниттэн Амма оройуонун «Коммунизм тутуута» хаьыат эппиэттиир секретарынан улэлээбитэ. «А5а дойду сэриитин» 2, 1 ст., «Кыһыл сулус» орденнар кавалердара.
Никитин Михаил Семенович (20.11.1919с.)
Амма - Наахара нэьилиэгэр, Танха5а торообутэ. Амма–Наахара, Амма оскуолаларыгар уорэнэн 4 кылааьы бутэрбитэ. Куурстарга уорэнэн Амма5а госстрах старшай инпекторынан, райфин отделыгар бюджетнай инспекторынан улэлээбитэ. А5а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа5а 1948с. Урдуку финансовай курсу Ленинград куоракка уорэнэн бутэрбитэ. Верхоянскай, Булун, Уэьээ – Булуу, Амма улуустарыгар старшай инспекторынан улэлээбитэ. Саха АССР урдуку Сэбиэтин Президиумун Бочуотнай Грамотатынан, « Кыьыл сулус», «А5а дойду Улуу сэриитин» 1 ст. орденнар кавалердара. «Хорсунун иьин», «Праганы босхолооьун иьин», «Белгограды босхолооьун иьин» медаллардаах.
Никитин Василий Семенович (16.12.1916 – 13.02.1945 сс.)
Амма – Наахара нэьилиэгэр торообутэ. Уопсай уорэ5и Онньуос, Ааллаах, Аба5а оскуолаларыгар ылбыта. «Социализм тутуута» хаьыат эппиэттиир секретарынан улэлээбитэ. Дьо5ус кэпсээннэри суруйар этэ. А5а дойду сэриитин кыттыылаа5а. 15.06 42 с. са5алаан сэрии бутэрэ чугаьыар диэри уоттаах сэриигэ сылдьыбыта. Лейтенант тиьэх сэриитэ Польша сиригэр барбыта. В. С. Никитин 2 « Кыьыл сулус», «А5а дойду сэриитин» 1 ст. орденнар кавалердара.
Никитин Павел Семенович (03.02.1923 – 00.02.2003)
Амма - Наахара нэьилиэгин олохтоо5о, Дьыбыдаах урэх ыччата. А5а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа5а. Амма улууьугар райком 2 секретарынан, исполком председателинэн улэлээбитэ. Новосибирскай куоракка урдуку партийнай оскуола5а 5 сыл уорэнэн бутэрэн баран Дьоккуускайга партия обкомугар инструкторынан, салгыы Амма улууьугар Райком 1 секретарынан улэлээбитэ. 1972 сылтан Саха сирин уобалаьын профсоюьун секретарынан улэлээбитэ. РСФСР, САССР Верховнай Советын Президиумун Почетнай Грамотатынан, « А5а дойду сэриитин» 2ст, «Улэ Кыьыл Знамята» орденнар кавалердара. «За отвагу», « За Победу над Германией», « За победу над Японией» медаллардаах. САССР норуотун хаьаайыстыбатын утуолээх улэьитэ.
Никитин Николай Васильевич (1920-1996 сс)
Амма-Наахара нэьилиэгэр торообутэ. Оскуоланы Амма-Наахара, Амма оскуолатыгар бутэрбитэ. А5а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа5а. Сэрии кэнниттэнюрист уорэ5ин бутэрэр уонна Муома, Ленскэй оройуоннарыгар юриьынан улэлээбитэ. «Карл Маркс» колхоз председателинэн, «Амма» совхозка управляющайынан, «Киров» колхозка парторганизаторынан, оройуон хаьыатыгар солбуйар редакторынан, Амма потребкооперациятыгар председателинэн, Социальнай комолто отделын заведующайынан улэлээбитэ. «Албан Аат» 3ст, «А5а Дойду сэриитин» 1 ст. орденнар кавалера. «Хорсунун иьин», «Варшаваны босхолооьун», «Берлины ылыы иьин», «Германияны Кыайыы иьин» уо.д.а. мэтээллэринэн на5араадаламмыта.
.А5а дойду Улуу сэриитигэр салаат ыар оло5ун санныгар сүгэн Берлинңэ тиийбитэ Никитин Николай Васильевич.
Көтөрө-сүүрэрэ дэлэгэй,
Үөрэхтээх-үлэҺит бастыңа
Үөскээбит дойдута эбиккин.
Най хара буур5алаах сылларга
Наахара хорсуннук охсуспут
Медалаах, орденнаах дьонугар,
Махталы тириэртин бочуоппут.
Никифоров Семен Петрович (14.09.1925-1989 сс)
Амма-Наахара нэьилиэгэр Ымыйахтаахха торообутэ. Амма – Наахара оскуолатын 5 кылааьын бутэрбитэ. Лээгигэ «Калинин» колхозка от-мас тиэйиитигэр, хонуу улэтигэр сылдьыбыта. 1944 c Японияны утары сэриигэ барбыта. 1950 с. сэрииттэн тоннубутэ. Онньуоскэ тутуу биригээдэтигэр улэлээбитэ. Партия чилиэнэ. «А5а дойду сэриитин» 2 ст. орденнаах «Японияны Кыайыы иьин», «Улэ5э килбиэнин иьин», «Юбилейнай» медаллардаах.
Яковлев Петр Евсеевич (03.07.1924 с.)
Амма – Наахара нэьилиэгэр, Ымыйахтаахха торообутэ. Амма – Наахара сэттэ кылаастаах оскуолатын уорэнэн бутэрбитэ. А5а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа5а. 1941с. армия5а ыгнырыллан Украинскай фронна сэриилэспитэ. Польша, Румыния, Венгрия, Чехословакия сирдэрин босхолоспута. Эскадрон командирын связнойунан сылдьыбыта. 25.04.1945 с. снаряд оскуолкатыгар ата5ар уонна илиитигэр баас ылбыта, дойдутугар тоннубутэ. Абыйга кулууб директорынан, «Амма» совхозка, промкобинатка, «Холбос саьылы иитэр ферматыгар улэлээбитэ. «Албан Аат» 2 ст., «Бойобуой кыьыл знамя», «А5а дойду сэриитин» 1 ст. орденнар кавалердара.
Павлов Гаврил Егорович (13.05.1923 – 21.04. 1998 сс.)
Амма – Наахара нэьилиэгэр торообутэ. Орто уорэ5и Амма – Наахара, Амма оскуолаларыгар уорэнэн бутэрбитэ. А5а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа5а. 1942 – 1947 сс. артеллерийскай чааска сулууспалаабыта. Сталинград, Донбасс, Украина, Белорусия, Румыния туьаайыыларынан сэриилэспитэ. Юрист уорэхтээх, Верхоянскай оройуонугар уьун сылларга народнай судьянан улэлээбитэ. Иркутскайдаа5ы экономическай институту бутэрбитэ. Амма оройуонугар плановай комиссия председателинэн, Верхоянскай улууьугар райпланна, Дьоккуускайга ЯАССР госпланыгар старшай инженеринэн, САССР социальнай харалтатын Министерствотыгар экономистаабыта. Г. Е. Павлов «Отличник народнохозяйственного планирования СССР» уонна «Книгу почета Госплана СССР» киллэриллибитэ, «Норуоттар до5ордоьуулара», «Октябрьскай революция», «А5а дойду сэриитин» 1,2 ст. орденнар кавалердара. «За победу над Германией», «За доблесный труд» медаллардаах. Верхоянскай улууьун Бочуоттаах олхтоо5о. Өнньүөс колхоз ыччата, Сталинград кыргыҺыы кыттыылаа5а 1943 сылга «Хай5аллаах буойун – Хабырыыс Баабылап» диэн поэманы П.И. Филиппов суруйуутугар Екатерина Иванова тойугар туойбута.
Бастың ыччат батаҺы тутта
Кыыллыйбыт өстөөххө
Кылыспыт биилэннэ
Хаарыан эдэр саастаахҺ
Көмүскүүр санаалаах
Хай5аллаах кыҺыл армия5а
ХаныылаҺан барбыта.
Семенов Николай Тихонович (1917-1999)
Амма - Наахара нэьилиэгэр торообутэ. А5а дойду сэриитигэр 09.08.1941 с. барбыта. Минометнай полка5а сулууспалаабыта. Ата5ар араанньылаах 03.07. 1943 с. дойдутугар тоннубутэ. Сэрии кэнниттэн Онньуоскэ колхозка, «Амма» совхозка улэлээбитэ. « А5а дойду сэриитин» 1 ст, «Албан Аат» 3 ст. « Кыьыл Сулус» орденнар кавалердара. «Хорсунун иьин», «Ленинград обороната» орденнар кавалера. «Амма улууьун Бочуоттаах гражданинана.
Филиппов Петр Ионович (1921 – 1968 сс.)
Амма – Наахара нэһилиэгэр төрөөбүтэ. Амма – Наахара 7 кылаастаах оскуолатын бутэрбитэ. Комсомол путевкатынан Амма нефтебазатыгар улэлии сылдьан 20.06.1942 с. А5а дойдутун комускуу уоттаах сэриигэ барбыта. 2-с Украинскай фронна, 2 – с Белорусскай фронна Польшаны босхолоьууга, Кенигсберг куораты ылыы курдук улахан сэриилэргэ пулеметчигынан кыттыбыта. Сэрии кэнниттэн 2 сыллаах торговай кооператив оскуолатын Якутскай куоракка бутэрбитэ. Сельпо председателинэн Мэнэ – Ханаласка, Амма улууьугар райсовет уопсай отделын бухгалтерынан улэлээбитэ П. И. Филиппов «Кыьыл Сулус» орден кавалера, « Кенигсберг куораты ылыы иьин», «Германияны ылыы иьин» медалларынан на5араадаламмыта, «Туйгун пулеметчик» знагынан на5араадаламмыта.
Устинов Михаил Егорович (10.11.1925 – 20.12.1983)
Амма – Наахара нэһилиэгэр Танхаҕа төрөөбутэ. Амма – Наахара 7 кылаастаах оскуолатыгар үөрэммитэ. Оскуола кэннэ колхозка улэлээбитэ. А5а дойду сэриитин кыттыылаа5а. 3 –с Украинскай фронна кавалерийскай полк байыаһа. Кини элбэх сири босхолоспута. Венгрияҕа Балаток күөл аттыгар баар станция иһин сэриигэ атаҕар улаханнык бааһыран, уһуннук госпиталга эмтэнэн дойдутун анаар атахтаах булбута. Сэрии кэнниттэн ааҕар балаҕанна, ыскылаат сэбиэдиссэйинэн, сельсовет бухгалтерынан, саһыл иитэр фермаҕа сэбиэдиссэйинэн улэлээбитэ. «Албан Аат» 3 ст. орденын кавалера. «Германияны Кыайыы иһин», юбилейнай медаллардаах.
Миша Устинов бэбиэскэ тутан сэриигэ аттанарыгар баара- суо5а 17 саастааҕа. Кини Венгрияҕа диэри сэриилэспитэ. Дойдутугар: « Сураҕа суох сүттэ»,-диэн сурук кэлбитэ. Биир сыл буолан баран аңаар атахтаах төрөөбүт түөлбэтин булбута.
Эргиллэн кэлбитин уот кутаа сэрииттэн,
Эргиччи хаалтара эдэркээн уолаттар.
Эн кэпсээ саллааты, сэҺэргээ комбаты,
Эн а5ын Амма5ын, эдэркээн саастаргын.
Михаил Егорович хорсун оло5о, үтүө киҺи быҺыыта, үйэлэр тухары ахтыллыа.
Яковлев Василий Иванович (10.06.1923 – 22.06.1985 сс.)

Амма – Наахара нэһилиэгэр төрөөбүтэ. Амма – Наахара 7 кылаастаах оскуолатыгар үөрэммитэ. А5а дойду сэриитин активнай кыттыыла5а. 1947 сылга диэри Советскай Армия5а сулууспалаабыта. 1955 с. « Якуттяжстрой» управленияҕа улэлээбитэ. 1963 с. коммунистическай улэ ударнига буолбута. «Саха АССР үтүөлээх тутааччыта», Верховнай Совет Президиумун Почетнай Грамотатынан наҕарадаламмыта. В.И. Яковлев «Кыһыл Знамя», « Албан Аат» 3,2 ст. орденнарынан наҕараадаламмыта. «Варшаваны босхолооһун иһин», «Берлины ылыы иһин», «Германияны кыайыы иһин», «Польскай юбилейнай» медалларынан наҕараадаламмыта.
Василий Иванович- «Пушкин» аатынан колхоз киҺитэ. Кини кырыктаах кыргыҺыы уотун ортотугар сылдьыбыта. «КыҺыл Знамя», «Албан аат» 2,3 степеннээх орденнарынан наҕараадаламмыта. Сэрии кэнниттэн өр сыл Якутскай куоракка тутууга үлэлээбитэ «Үтүөлээх тутааччы» үрдүк аатын ылбыта.
Б
Хаанымсах фашистан
Норуоккун көмүскүү
Барбытын эн уоттаах
Инники кирбиигэ.

КыыҺар уоттаах сардаана5ын,
Күнү көрсө көөчүктээ.
Үйэлэргэ кэрэ сааскын,
Уостубакка бэлэхтээ.
Аны хаҺан да сэрии алдьархайа буолбатын.
152404445Яковлев Петр Ионович (23.02.1921-07.11.1978)
Амма-Наахара нэьилиэгэр торообутэ. Танха начаальнай оскуолатын бутэрэн баран Амма-Наахара сэттэ кылаастаах оскуолатын бутэрбитэ. А5а дойду Улуу сэриитин кыттыылаа5а. Петр Ионович Брянскай уобалас иһирик ойуурдарынан, бадарааннаах маардарынан үгүстүк разведкаҕа сылдьыбыта. «Туйгун разведчик», - дэппитэ. Кини аатырбыт 235-с стрелковай дивизия 801-с стрелковай полкатыгар стрелок- разведчик быһыытынан сулууспалаабыта. 18.08.1941-23.07.1943 сс сэриилэспитэ. Дойдутун булаат оскуола5а улэлээн барбыта. 16 cыл начальнай оскуола учууталынан, урдуку кылаастарга математика, физкультура, военнай уорэхтээьин учууталынан улэлээбитэ. 1960 с Валентина Гаганова бачыымынан, ба5а оттунэн ферма5а биригэдьииринэн, онтон доярынан улэлээбитэ. Ыччат «Юбилейнай» ферматыгар наставнигынан улэлээн республика5а биллэр ситиһиилэммитэ. Сэрии сылыгар «Хорсунун иһин» медаллаах, «Туйгун разведчик» значогунан наҕараадалламмыта. «Бочуот знага», 3 «Ленин» орденнар кавалера. «Улэ Геройа» 1976 c буолбута. «Саха АССР норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ»
Макарова М.П. саха тылын, литературатын учуутала