Конспект урока по культуре родного края Весенне-летние обряды древних чувашей

Урок теми: Зурхи-зуллахи й
·ла-й
·рке.
Урок т
·с
·: З
·н
· технологи элеменч
·семпе (ЦОР) ус
· курса ирттерн
· урок
Урок т
·ллев
·сем:
Хальхи ача-п
·чана х
·йсен аслашш
·-кукашш
·сен, м
·н аслашш
·семпе м
·н кукашш
·сен пурн
·зне
·нланса илме пул
·шасси, хал
·х культурипе пурн
·з уйр
·лми зых
·нса т
·нине к
·тартасси.
Т
·ван хал
·х й
·ли-й
·ркине чунтан пар
·нма в
·рентесси.
Хам
·р
·н нес
·лсен пурн
·зне, й
·ли – й
·ркисене
·нланма т
·р
·ш
·п
·р, хал
·х культурипе пурн
·з уйр
·лми зых
·нса т
·нине кур
·п
·р.

Урока кирл
· хат
·рсем: компьютер, мультимедиапроектор, урок темипе хат
·рлен
· презентаци, валезсе памалли карточк
·сем, учебник,
·з тетрач
·сем

УРОК Й
·РКИ

1.КЛАСА УРОКА Й
·РКЕЛЕССИ.
1) Сывл
·х сунни, хампа паллаштарни.
2) Урок темипе тата т
·ллев
·семпе паллаштарни: 1 слайд

2.Иртн
· тем
·на аса илни: 2-6 слайдсем.
.Пир
·н нес
·лсем в
·х
·т
·нче
·злеме, в
·х
·т
·нче сав
·нма, уяв
·сене, й
·ли-й
·ркисене ирттерме пултарн
·. Иртн
· урокра эсир зурхи-зуллахи й
·ла-й
·ркесем зинчен калазн. Айт
·р-ха аса илер иртн
· урока:
2-6 слайдсем.

3.З
·Н
· ТЕМА
·НЛАНТАРАССИ. К
·некепе (189-193),
·з тетрач
·пе
·злесси (39-40).

1)7-10 слайд. «Акатуй» уяв
· пирки.
1) Зурхи – зуллахи уявсем татах та пулн
· ч
·вашсен. «Акатуй» уяв
·. «Акатуй» с
·мах ик
· пайран т
·рать: ака (ака-суха, плуг) тата туй (уяв). К
·неке т
·р
·х тупар-ха, х
·зан ирттерн
·-ши ку уява?
Слайдсемпе
·злесси: предложенисене к
·некесем зинче тупса в
·злесси, зав в
·х
·трахх
·з тетрач
·пе
·злени.
Ку уява кашни диаспорарах ирттерезз
·. Видео.
РТ - №8, (9,10)

2) 11-12-м
·ш слайд. «Зим
·к»
К
·неке т
·р
·х тупар-ха, х
·зан ирттерн
·-ши ку уява?
Слайдсемпе
·злесси: предложенисене к
·некесем зинче тупса в
·злесси, зав в
·х
·трахх
·з тетрач
·пе
·злени.
РТ №11

3)13-м
·ш слайд. «Уйчяк»
Слайдсемпе
·злесси: предложенисене к
·некесем зинче тупса в
·злесси, зав в
·х
·трахх
·з тетрач
·пе
·злени.
Кашни зулах ирттерн
·. З
·н
· тыр-пула алла чипер илесч
· тесе ирттерн
·, Тур
·ран п
·т
·м т
·нчене, зынсене, килти выль
·ха ырл
·х пама ыйтн
·.(с.21-22)
РТ- 12

4) 14-15 слайд. «Зум
·р чяк».
Слайдсемпе
·злесси: предложенисене к
·некесем зинче тупса в
·злесси, зав в
·х
·трахх
·з тетрач
·пе
·злени.
Х
·зан ирттерн
·?(К
·неке зинче тупазз
·).Таллеров «З
·лт
·р вит
·р зял кур
·нать» хайлав
·нче.
Юрамасть: стр. 236
РТ (№13)

5) 16 слайд. «Зинзе»
Слайдсемпе
·злесси: предложенисене к
·некесем зинче тупса в
·злесси, зав в
·х
·траххз тетрач
·пе
·злени.
Х
·зан ирттерн
·?(К
·неке зинче тупазз
·).
РТ- №14, (15)

4.Кану саманч
· (физкультминутка). К
·в
· «Акатуй».(К
·в
· май т
·рл
· хусканусем т
·вазз
·)
Алсене, туссем, з
·клер-и
Зялелле, пуз т
·ррине?
Шарт та шарт! Зупса илер-и-
Кам савмасть ал зупнине?
Халь ларар-и, ай т
·рар-,
Ай ларар-и х
·в
·ртрах?
Ай т
·рар-и, ай ларар-и,
Ай т
·рар-и хар
·срах.

Зир
·плетя. Ушк
·нсене пайланса
·злесси: в
·й
· «Интересл
· ыйту».

1) -Акатуй в
·х
·т
·нче замр
·ксем з
·мартасемпе юм
·з п
·хн
·. М
·н п
·лесш
·н пулн
·-ши в
·сем?

·марта з
·м
·релмесен тыр-пул
·нса пулать).
- М
·нш
·н авал акатуйра пузл
·хсене суйлан
· е замр
·краххипе ул
·штарн
·. (замр
·ксем з
·нтерн
·, пузл
·х замр
·к пулмалла пулн
·)

2) -Зум
·р чк в
·х
·т
·нче патаксенчен зерзисем к
·карн
·. М
·нш
·н?
(Зынсем м
·н ыйтса каланине тур
·сем патне зитерме – в
·зтерсе ян
·)
-

3) М
·нш
·н зим
·к в
·х
·т
·нче юрлан
·, ташлан
·, сав
·нма т
·р
·шн
·? (Зынсем вилн
· таван
·сене сав
·н
·з кме т
·р
·шн
·)
- М
·нш
·н в
·рмантан илсе килн
· туратсене хапхасем, чречесем зине тирсе хун
·?

4)Зинзе в
·х
·т
·нче м
·нш
·н
·злеме, чечек, кур
·к татма е йыв
·з зине ул
·хма юраман?
(Зантал
·к тип
· т
·ма, зил- т
·в
·л тухма е ытти инкексем пулма пултаразз
· тесе шутлан
·).

5) Уй чк в
·х
·т
·нче ап
·с к
·л
· с
·мах
·сем каласа выль
·х
·н м
·й
·нчен пузласа зур
·м
· т
·р
·х шыв юхтарн
·, м
·не п
·лтерн
·?
( выль
·х силленсе илсен зак
· тур
·сем парнене йыш
·ннине п
·лтерн
·.)


5. П
·т
·млетя. Карточк
·семпе
·злесси. Х
·ш ушк
·н ытларах «
·с» пузтарать.

6. АЧАСЕН П
·Л
·ВНЕ ХАКЛАССИ.

7 .КИЛЕ ВАЛЛИ
·З ПАРАССИ:
·з тетрад
·нчи 39-40 стр. 9, 10,13,15
·зсене пурн
·зламалла.



















Й
·ла-
й
·рке

Уяв яч
·сем
З
·ва зине кайн
·
Вилнисене ас
·нн
·

·м
·ртусем ирттерн
·
Юрлан
·, ташлан
·
В
·ййа тухн
·
П
·т
· п
·зерса чяклен
·

Акатуй
-
+
+
+
-
-

Зим
·к
+
+
-
+
+
-

Уй-чк
-
+
-
+
+
+

Зум
·р чк
-
+
-
-
-
+

Зинзе
-
-
-
+
+
-










































15