Д?рис плани Т?р.Т?р критерийлири.Популяция


вақти Биология (Синип: 9 а,б,в)
Тәкшүрәлди:_____________

Түр.Түрниң критерийлири. Популяция.
Биология пән муәллими: Абамсалимова С.Т
№150 умумий билим беридиған мәктәп
Дәрис мәхсити:
билим: оқуғучиларға түр вә түр кретийлири билән тонушуш. Түр пайдиси вә зийини тоғрисида ейтиш.
тәрәққий әттүрүш: Оқуғучиларниң пәнгә дегән қизиқишини арттуруш, логикилиқ ойлаш вә ижадийәтлик қабилийәтлирини тәрәққий әттүрүп, өз бети бойичә издинишкә тәлпүндүрүш. Экологияли билимини тәрәққий әттүрүш.
тәрбийә бериш: оқуғучиларни уқуптулуққа, мәдәнийәтликкә, гигиенилиқ тәрбийә бериш арқилиқ тазилиққа вә экологиялиқ тәрбийә бериш арқилиқ адәмгәрчиликкә тәлпүндүрүш, адәмзатқа һажәтлик бар байлиқниң қайнар көзи- тәбиәтни сақлашқа , күтүшкә тәрбийләш.
Дәрисниң түри: йеңи дәрис
Дәрисниң уюштуруш түри: слайд түридә чүшәндүрүш қошумчә тапшурмилар пайдилиниш.
Дәрисниң дидактикилиқ материаллар билән тәминлиниши:
ПП9.38,ЭУ9.38
Пәнарилиқ бағлиниш: Химия, биология, экология.
Дәрисниң берилиши:
Һәрикәт Оқуғучилар һәрикити
уюштуруш СаламлишишОқуғучиларни түгәлләш, бәлгүләш
1-һәрикәт
Өй тапшурмиси Өй тапшурмисини соримаштин бурун өткән мавзулар бойичә қайтилаш ретидә оқуғучиларниң алған билимини тәкшүрәш вә оқуғучиларниң пикирини тиңшаш.
2-һәрикәт
«мейигә һужум» I Гейм «Бой сәргитиш» ( ситуациялиқ соаллар)
Йәр йүзидә һаятлиқниң тәрәққий етиш тоғрилиқ авалқи көз қарашлар қандақ шу тоғрисида ейтип бериңлар.
II Гейм «Адашқан нишанни тап»
III Гейм «Берилгән сөзләрниң орнини тепиш»
клетка - ................(актелк)
Археология - ................ (яиголоехра)
цитология-------------(яиголотиц3-һәрикәт
«әжайип биология» Оқуғучилар биологияниң башқа пәнләрдин айримчилиқлирини ейтип чепишиду.
Био – бу һаятлиқ дегән мәнани билдүриду бу мәнаниң алидиған орни көп. Мәнасини ечип баһалиниду
Йеңи дәрис мавзуси
Түр эволюциялик жәрияниниң сүпәтлик дәври. Түр дегән чүшәнчини XVII ә ахирида инглиз тәбиәтшунаси Джон Рейн киргүзгән. Түр өз ара чеқилишалайдиған популяциядин ибарәт. Түр популяция вә түр тармиғидин ибарәт. Уларниң бир-биридин гентикилиқ , морфологиялик, һәм биохимиялик айримчилиқлири бар.
Түр – морфологиялик алаһидиликлири охшаш, бир-бири билән әркин чеқилишип, өсүшкә майил әвлат беридиған, бәлгүлүк бир аймақта яшайдиған индивидлар айримчилиқлири.
Түр кретийлири:
Түрләр бир-биридин бәлгүләр жиғиндиси арқилиқ ажритилиду. Ундақ бәлгүләр жиғиндисини түрниң кретийлири дәйду.
127376639722Түр кретийлири
00Түр кретийлири

244284410795000142748010541000
369189029210биохимиялик
00биохимиялик
2476599060Генетикилиқ
00Генетикилиқ

198310528575Географиялик
00Географиялик

481965151765Морфологиялик
00Морфологиялик

266255585090Физиологиялик
00Физиологиялик

Һәр бир түр кретийлириға тохтулуш.
Түрниң түзүлүши
Изоляциялиниш дәрижиси
396240120015----- ----- ------- ------
---- ----- ------ ------ ----
---- ------ ------ ------- ------ -----
----- ----- ------- ------
---- ----- ------ ------ ----
---- ------ ------ ------- ------ -----
Уруқдаш
Бир нәччә түрләр топи
85344000011391901270009480555842000вақитбиологиялик түр
түр тармиғи
географиялик изоляцияләнгән топлар
4-һәрикәт
«мән қизиқтим»
Оқуғучилар, мән бүгүн силәрдин дәрискә дегән интилишиңларни қизиқарлиқ билән қатинашқанлиғинңларға разимән.
Һә, силәрчу бүгүнки дәристин алған билимиңларни вә 9-синипта қизиқарлиқ мавзуларниң көп екәнлигини ейтип чиқиду.
«алмлар сөзләйду» Биологияниң асаслирини салған алимлар билән тонушуп чиқиду вә өзлири бир-бир алимдин йезип чиқиду.
5-һәрикәт
Йәкүнләш I. Сәвийәлик тапшурмилар ( Венн диаграммиси)
Оқуғучиларға алимларниң һаятлиқниң пәйда болуши тоғрисидла тұрлүк көз қарашлар ейтилған айримчилиқлирини билиш.
II. Сәвийәлик тапшурмилар (термин сөзләрни йезиш)
Гентикилиқ. Морфологиялик. Физиологиялик. Географиялик. Биохимиялик.
7-һәрикәт
Өйгә тапшурма Дәрисликни оқуп, қошумчә тапшурмиларни орунлап келиш
7-һәрикәт
баһаларни қоюш Баһалирини қоюш
8-һәрикәт
Оқуғучиларниң дәристин алған тәсәвури Рефлексия