?дебиеттік о?у п?ніні? тарауы бойынша саба? жоспарлары та?ырыбы Білім керек б?ріне (2 сынып)


Сабақтың тақырыбы:Ы.Алтынсарин .Кел ,балалар, оқылық!
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушыларды өлең мазмұнымен таныстыру. Өлеңдегі негізгі идеяны ұғындыру; 2) Оқушылардың байланыстыра сөйлеу дағдыларын жетілдіру.Ойлау қабілетін дамыту; 3) Балаларға Ыбырай ата өмірін үлгі ету.Білімді,ақылды,іздемпаз етіп тәрбиелеу.
Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, «Ойлан» кестесі, үнтаспа, мақал-мәтел, Ыбырай атаның суреті.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, түсіндіру, әңгімелеу, баяндау, ой қозғау, болжау әдісі,топпен жұмыс.
Сабақтың типі: Жаңа білімді меңгеру.
Сабақтың барысы.
І Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларды төрт топқа бөліп, назарларын сабаққа аудару.
а) Біздің бүгінгі сабағымыз топқа бөлініп жұмыс істеу арқылы жүреді;
ә ) Мақалдарға назар аудару. «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» , «Жеке жүріп жол тапқанша ,көппен жүріп адас» . Мақалдар арқылы халық топтық іс-әрекеттің жемісті болуы бірлікке байланысты екенін ертеден-ақ дәлелдеген;
б ) Топтық жұмыс ережесімен таныстыру.
ІІ.Қызығушылықты ояту.Үнтаспадан Ы.Алтынсариннің өлеңін тыңдату. Өлең туралы оқушыларға болжату.Оқушылардың пікірін тыңдау.
ІІІ.Мағынаны тану.
Ыбырай Алтынсарин жайлы білетін білімдерін еске түсіру.
-Сендер бұрын Ы.Алтынсариннің қандай шығармаларын білесіңдер? Кел.балалар,оқылық! Өсиет.Өзен. Өнер білім бар жұрттар.
Ендеше бүгін біз сол Ы.Алтынсариннің «Кел ,балалар ,оқылық! атты өлеңімен оқып танысамыз.
Ы.Алтынсарин 1841 жылы 20 қазанда Торғай даласында туған.Әкесі Алтынсары ерте қайтыс болып ,атасы Балқожаның тәрбиесінде өседі.
1864 жылы 8 қаңтарда мектеп ашып ,онда мұғалім болады.
Қазақ балаларына арналған ана тіліндегі тұңғыш оқулық «Қазақ хрестоматиясының» авторы. Ы.Алтынсариннің қаламынан туған аудармалар, өлеңдер , мысалдар ,ертегілер оқырман жүрегімен жол тауып жатыр.
Оқулықпен жұмыс.
Топпен жұмыс.
І топ. Білімнің пайдасы туралы Ыбырай ата не дейді екен? Неге өлең Кел,балалар,оқылық! деп аталады.
ІІ топ .Өлеңнің 1-ші бөлімінде не туралы айтылған ? ат қой.
ІІІ топ. Өлеңнің 2-ші бөлімінде ше? ІІ бөлігіне қандай ат қояр едің?
(Топтағы жұмыстарды арнайы уақыт бөлінеді. Пікірлерін тыңдау. 5-7 минут)
ІҮ.Сөздік жұмыс.
Ыбырай Алтынсарин (1841-1889)
1864 жылы мектеп ашты.
Сергіту сәті
Ү. Ой толғаныс.
Ыбырай шығармалары.
Бай баласы мен жарлы баласы.
Таза бұлақ.
Әке мен бала.
Асыл шөп.
Аурудан аяған күштірек.
Өрмекші ,құмырсқа,қарлығаш.
Сұрақтар мен тапсырмалар бойынша жұмыс.
ҮІ.Кубизм.
1.Алғашқы мектеп ашқан кім? (Ы.Алтынсарин)
2.Ыбырай атаның ізбасарлары кімдер? (А.Байтұрсынұлы,С.Көбеев)
3.Қандай әңгімелерін білесіңдер?
4.Ыбырай әңгімелерінің тақырыбы қандай?
ҮІІ.Шығармашылық жұмыс.
Плакаттағы сөздерді пайдаланып мақалдарды дұрысжазу.
І топ.
1.Азбайдф,тозбайды,Ақыл,білім.
2.Білім ,бітеді,басқа,Қына,бітеді,тасқа.
Аты,өлмейді,жақсының,Хаты ,өлмейді,ғалымның.
ІІ топ. Ақыл азбайды,Білім,тозбайды.
2.Қына тасқа бітеді,
Білім басқа бітеді.
3.Жақсының аты өлмейді,
Ғалымның хаты өлмейді.
ІІІ топ.Болашаққа болжам.
7.Табанды
Мұғалім болсам...
1.Батыл8.Әдепті
2.Тапқыр9.Төзімді
10.Талғампаз
3.Қарапайым 11.Әділ
4.Іскер
5.Меірімді12.Биязы
6.Шыншыл
ҮІІІ.Үйге тапсырма.
Кел,балалар,оқылық! өлеңді түсініп оқу.ІІ бөлігін жаттау.Ыбырай ата ағашын бұтақтармен толықтыр.
ІХ.Бағалау

Сабақтың тақырыбы: Ы.Алтынсарин .Малды пайдаға жарату.
Сабақтың мақсаты: әр оқушы өз алдына қойған мақсатқа жету үшін ізденеді.
Міндеттер: Мазмұнына байланысты міндет:
Мәтінді оқып танысады ,мазмұнын ашады. Кейіпкерлерді салыстырып ,айырмашылығы мен ұқсастықтарын сипаттай алады.
Сын тұрғысынан ойлауды дамытуға байланысты міндет:
Ұсынылған мәтінді оқып ,кейіпкердің ісіне талдау жасайды.Өзінің алға қойған мақсатына еңбек ету арқылы жететінін түсінеді.
Топтық жұмыс процесіне байланысты міндет:
Оқушылар бірін-бірі оқытады.
Мұғалім ролін атқарады.
Топтастарының сұрақтарына жауап береді.
Қорытынды шығарады.
Бағалау: 1. Топтағы қорытынды жауаптар.
2. Жазба жұмыстар.
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.Өлеңді жатқа айтқызу.Ы.Алтынсарин туралы қысқаша мағұлмат айтқызу.
ІІІ.Қызығушылықты ояту сатысы: Ой қозғау.Балалармен «Ой ашар» ойыны ойнатылып , сабаққа деген қызығушылығы артады.Тақтаға салынған суреттер ілініп , болжау әңгіме құрастырылады. Мына суреттер бойынша:
(табиғат туралы сурет ілініп тұрады)
Не болады деп ойлайсыз? Неге? Дәлелдеңіз. Шын мәнісінде не болды?
Ол үшін әрқайсысыңыз өз бетінше жеке әңгіме құрап жазыңыз ,топ ішінде талқылап,әр топтың лидері шығып оқып берсін.
ІҮ.Мағынаны тану.
Оқулықпен жұмыс.
Шын мәнісінде әңгіме не жайында болды , ол үшін ЖИГСО-1 стратегиясы қолданылады.
Жаңа мәтінмен таныспас бұрын сөздік жұмыс жүргіземін: мына сөздерді қалай түсінесіңдер?
Асырау,өсім,борыш,міндет,қанағат.
Малды пайдаға жарату мәтінін таратамын.Мәтін үш бөлімнен тұрады.Ол үшін оқушыларды үш топқа бөлемін.Әр бөлімді аяғына дейін оқып шығасыңдар.Яғни сендер зерттеуші топ боласыңдар.
-Енді сарапшылар тобын құрайық , әр бөлімді оқыған оқушылар топтасып,мәтіннің мазмұнын ашады. Қайтадан өз топтарына барып, бір-біріне мәтінді бөлім бойынша түсіндіреді.
Ортада қаламсап.
Әр топтан бір нөмірлі бала тақтаға шығады ,оған әр топтан сұрақтар қойылып ,жауап алынады.
Сергіту сәті
Ү. Ой толғаныс.
1.Сұрақтар мен тапсырмалар бойынша жұмыс.
Мәтіндегі кейіпкерлерді ата.
Үйшінің сөздерінен не түсіндің?
Үйші тапқан малын қайда жұмсайды екен?
«Борыш» сөзін басқаша қалай айтуға болады?
Үйші балаларын оқытып,асырап бағуға беретін ақшасын неге «өсім» деп атайды екен.?
Сен ата-анаңның еңбегін қалай ақтар едің ?
2.Әңгіме кестесі.
І-ІІ топтар
1 Әңгіменің аты Кел,балалар,оқылық! Малды пайдаға жарату
2 Әңгіменің,өлеңнің авторы 3 Кейіпкерлер 4 Әңгіме немен аяқталды? 5 Негізгі ойы? Не үйретті? .
ІІІ топ.Сен ата-анаңның еңбегін қалай ақтар едің?
ҮІ.Сабақты қорытындылау.
ҮІІ.Үйге тапсырма.
Мәтінді оқып мазмұндау.
ҮІІІ.Бағалау
Сабақтың тақырыбы:Суретпен жұмыс.Ө,Тұрманжанав.Мектеп-біздің анамыз.
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушыларды өлең мазмұнымен таныстыру. Өлеңдегі негізгі идеяны ұғындыру; 2) Оқушылардың байланыстыра сөйлеу дағдыларын жетілдіру.Ойлау қабілетін дамыту; 3)Оқушыларды білімді,ақылды,іздемпаз етіп тәрбиелеу.Табиғатты сүюге тәрбиелеу.
Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, «Ойлан» кестесі, сюжетті суреттер,жыл мезгілдері суреті.
Сабақтың әдісі:Сұрақ-жауап , түртіп алу, әңгіме кестесі, көрнекілік стратегиясы, суретке қарап әңгіме құрау стратегиясы,ассоциация,салыстыру.
Сабақтың типі: аралас абақ.
Сабақтың барысы.
І .Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың ынтасын сабаққа аудару.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.Малды пайдаға жарату.
Екі оқушы әңгімелейді.Қосымша оқушылар бір-біріне сұрақтар қою арқылы үй жұмысын қорытындылайды.
ІІІ.Қызығушылықты ояту.Суретпен жұмыс:
-1123953810
-суретте жылдың қай мезгілі бейнеленген? Оны қайдан білдің?
-Балалардың көңіл күйі қандай?
-Оқудың басталған алғашқы күні екенін неден аңғардың?




КҮЗ



Оқушылар кезекпен тақтаға жазады.
(Жылы,салқын,мектепке келу,жаңбырлы,сарғаяды,жеміс-жидек піседі,қыркүйек,қазан,қараша)
ІҮ.Мағынаны тану.
Бүгінгі біздің тақырыбымыз – «Мектеп-біздің анамыз» Авторы Ө.Тұрманжанов.
Автор туралы қысқаша мағұлмат.Ө.Тұрманжанов (1905-1978) Оңтүстік Қазақстан облысы Бөген ауданы Жалғызағаш ауылында туған.Жазушы шығармалары балаларға арналған.
Оқулықпен жұмыс.
1.Өлеңмен жұмыс.
а) «Мектеп-біздің анамыз» өлеңін мұғалімнің оқуы.
ә ) Оқушыларға іштей оқыту.
«Түртіп алу жүйесі» стратегиясы бойынша жұмыс.
-Өздерің түсінбеген сөздеріңді немесе сөз тіркестерін ,сөйлемді мынандай«V» белгімен белгілеп отырыңдар.
(Кітапта белгілейді)
Белгілеген сөздеріне байланысты бір-бірінің түсінбеген сөздерін өздерінен сұрап ,жауап алу.Күрделі сөздерге түсінік беру.
б) Оқушыларға дауыстап оқыту
в) Өлең бойынша сұрақтар қою.
1.Өлең не туралы?
2.Суретті кім салған?
3.Өлеңді кім жазған?
4.Сурет салатын адамды кім дейміз?
5.Ақынның аты жөні кім?
6.Қырманда жұрт не істеп жатыр?
7.Жемістер не істепті?
8.Мектеп не істеп жатыр?
9.Кімдер келді мектепке?
Сергіту сәті.
Ү.Сөздік жұмыс.
Күзге сүйеп күн иек,шөмеле,қырман,межелі кез.
1.Әңгіме кестесі.
7-беттегі сурет пен «Мектеп-біздің анамыз» өлеңін салыстыр:
Сұрақ Жауап
Суретті кім салған?
Өлеңді кім жазған? Сурет салатын адамды кім дейміз?
Өлең жазатын адамды ше? Суретшінің аты-жөні кім?
Ақынның аты жөні кім? Сурет қалай аталады?
Оны тағы қалай атауға болады?
Өлеңге басқаша қандай ат қоюға болады?
Сурет пен өлеңге ортақ болатындай қандай ат қояр едің? Суретшінің көңіл күйі қандай?
Оны қандай бояулар байқатып тұр?
Ақынның көңіл күйі қандай?
Осы өлеңдегі көңіл күйді білдіріп тұрған сөздерді ата. Күн сәулесін шашыпты,жарқын шырай...
2. Топпен жұмыс. (Әр топқа қиындылар тарату.Белгілі бір тақырып жайлы өз ойларын айтады).
І топ.Күзгі табиғат
ІІ топ.Аңдар мен жануарлардың күзгі тіршілігі.
ІІІ топ.Күзгі еңбек.
3.Әр топ күзге байланысты мақал айтып ,мағынасын ашады.
(3 топ ,3 мақал)
4.Суретке қарап әңгіме жазу стратегиясы.
Әр топқа суреттер тарату.Ол суреттерге ат қою,әңгіме құру. (Жазу)
ҮІ. Ой толғаныс.
-Бүгінгі сабақта не білдіңдер?
-Не жайлы әңгімеледік?
Көрнекілік стратегиясы.
-Ақын не жазады?
-Өлең жазады.
-Суретші не істейді?
-Сурет салады.
(Енді осы өлеңге ойша қандай сурет салар едіңдер?)
(Ән-әуен ойнап тұрады)
Енді осы өлеңде сипатталған күз мезгілін елестете отырып сурет салыңдар.
ҮІІ.Үйге тапсырма.
1.Эссе жазу
2. «Күзгі демалысты қалай өткізгім келеді?» (Алға жоспар құрып келу)
ІХ.Бағалау
Сабақтың тақырыбы:А.Байтұрсынұлы.Мен қалай оқуға бардым?
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушыларды мәтін мазмұнымен таныстыру. Мәтіндегі негізгі идеяны ұғындыру; 2) Оқушылардың байланыстыра сөйлеу дағдыларын жетілдіру.Ойлау қабілетін дамыту; 3)Оқушыларды білімді,ақылды,іздемпаз етіп тәрбиелеу.
Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, «Ойлан» кестесі, сюжетті суреттер.
Сабақтың әдісі:Сұрақ-жауап ,әңгіме кестесі, көрнекілік стратегиясы,,ассоциация,салыстыру,түртіп алу жүйесі.
Сабақтың типі: аралас абақ.
Сабақтың барысы.
І .Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың ынтасын сабаққа аудару.
Кел , балалар ,ойнайық,
Ойнайық та,ойлайық.
Қандай сұрақ болса да,
Таппай оны қоймайық
Алға қарай самғайық,
Екілікті алмайық.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.Мектеп-біздің анамыз.
1.Эссе жазу
2. «Күзгі демалысты қалай өткізгім келеді?» (Алға жоспар құрып келу)
Екі оқушы эссесін оқиды.Құрған жоспарларын оқыту..Қосымша оқушылар бір-біріне сұрақтар қою арқылы үй жұмысын қорытындылайды.
ІІІ.Қызығушылықты ояту.
Мақалдың мәнін түсдіру.
Білімдіге дүние жарық,
Білімсіздің күні кәріп.
Топтастыру стратегиясы
А.Байтұрсынов кім және ол қай жерде, қай жылы дүниеге келген?
-Қандай шығармалар мен өлеңдерін білесіңдер?
-Қандай оқулық жазды?


Ахмет Байтұрсынұлы



Оқушылар кезекпен тақтаға жазады.
(Қостанай облысында туған,Тұңғыш әліппе оқулығын жазған,Ғалым,ақын, ,әдебиет зерттеуші,ақын,ұстаз, «Маса»шығармасы) (1873-1938),
ІҮ.Мағынаны тану.
Оқулықпен жұмыс.
Бүгінгі біздің тақырыбымыз – «Мен қалай оқуға бардым?» А.Байтұрсынұлы.
а).Мәтінмен жұмыс. Мәтінді мәнерлеп оқу, мәтіннің мазмұнымен оқушыларды таныстыру.
ә) оқулықпен жұмыс.Оқушыларға мәтінді мәнерлеп оқыту.
ә ) Оқушыларға іштей оқыту.
«Түртіп алу жүйесі» стратегиясы бойынша жұмыс.
-Өздерің түсінбеген сөздеріңді немесе сөз тіркестерін ,сөйлемді мынандай«V» белгімен белгілеп отырыңдар.
(Кітапта белгілейді)
Белгілеген сөздеріне байланысты бір-бірінің түсінбеген сөздерін өздерінен сұрап ,жауап алу.Күрделі сөздерге түсінік беру.
б) Оқушыларға дауыстап оқыту
вМәтін бойынша сұрақтар қою.
1.Мәтін не туралы?
2.Ахмет қайда келді??
3.Оның досы кім?
4.Ахмет қандай ойға кетті?
5.Әкесі оны қайда апарды?
Сергіту сәті.
Дәптермен жұмыс:
Ү.Сөздік жұмыс.
Кәріп-бейшара,дәрменсіз.
1.Әңгіме кестесі.
Сонан соң не болды деп ойлайсың?
Жоғарыдағы сызбаға сүйеніп әңгімелеу.
ҮІ. Ой толғаныс.
-Бүгінгі сабақта не білдіңдер?
-Не жайлы әңгімеледік?
-Ақын туралы не айтар едіңдер?
-Әрі қарай сендер айтыңдаршы.
ҮІІ.Үйге тапсырма.
Әңгімені оқып ,мазмұнын айтуға дайындалып келу .
ҮІІІ .Бағалау
Сабақтың тақырыбы: І.Жансүгіров.Күн шыққанда.
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушыларды өлеңнің мазмұнымен таныстыру. Өлеңдегі негізгі идеяны ұғындыру; 2) Оқушылардың байланыстыра сөйлеу дағдыларын жетілдіру.Ойлау қабілетін дамыту; 3)Оқушыларды білімді,ақылды,іздемпаз етіп тәрбиелеу.
Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, І.Жансүгіров суреті.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап ,әңгіме кестесі, көрнекілік стратегиясы,,ассоциация,салыстыру,түртіп алу жүйесі.
Сабақтың типі: аралас абақ.
Сабақтың барысы.
І .Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың ынтасын сабаққа аудару.
Кел , балалар ,ойнайық,
Ойнайық та,ойлайық.
Қандай сұрақ болса да,
Таппай оны қоймайық
Алға қарай самғайық,
Екілікті алмайық.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.Мен қалай оқуға бардым? Қысқаша әңгімелеу.Автор туралы Ахмет ата бұтағын тексеру.
.Қосымша оқушылар бір-біріне сұрақтар қою арқылы үй жұмысын қорытындылайды.
ІІІ.Қызығушылықты ояту.
Мақалдың мәнін түсдіру.
Кітап – білім бұлағы.
Топтастыру стратегиясы
І.Жансүгіров кім және ол қай жерде, қай жылы дүниеге келген?
-Қандай шығармалар мен өлеңдерін білесіңдер?
-Қандай оқулық жазды?


І.Жансүгіров



Оқушылар кезекпен тақтаға жазады.
(Алматы облысында туған,белгілі ақын әрі жазушы, «Балаларға тарту» атты өлең кітабы бар )
-3486154445
ІҮ.Мағынаны тану.
Оқулықпен жұмыс.
Бүгінгі біздің тақырыбымыз – «Күн шыққанда» І.Жансүгіров.

а).Мәтінмен жұмыс. Өлеңді түсініп мәнерлеп оқу, өлеңнің мазмұнымен оқушыларды таныстыру.
ә) оқулықпен жұмыс.Оқушыларға өлеңді мәнерлеп оқыту.
ә ) Оқушыларға іштей оқыту.
«Түртіп алу жүйесі» стратегиясы бойынша жұмыс.
-Өздерің түсінбеген сөздеріңді немесе сөз тіркестерін ,сөйлемді мынандай«V» белгімен белгілеп отырыңдар.
(Кітапта белгілейді)
Белгілеген сөздеріне байланысты бір-бірінің түсінбеген сөздерін өздерінен сұрап ,жауап алу.Күрделі сөздерге түсінік беру.
б) Оқушыларға дауыстап оқыту
в)Өлең бойынша сұрақтар қою.
1.Өлең не туралы?
2.Өлеңде ақын баланы неге шақырады?
3.Ақынның ойы қандай шумақтарда айқын байқалады?
4.Өлеңде қандай іс-әрекеттер туралы айтылған?
Сергіту сәті.
Дәптермен жұмыс:
Ү.Сөздік жұмыс.
Масайрап-рақаттанып.
Кергіш – жіпті екі ағаштың арасына тартып байлау.
ҮІ. Ой толғаныс.
-Бүгінгі сабақта не білдіңдер?
-Не жайлы әңгімеледік?
-Ақын туралы не айтар едіңдер?
-Әрі қарай сендер айтыңдаршы.
ҮІІ.Үйге тапсырма.
Әңгімені оқып ,мазмұнын айтуға дайындалып келу .Ілияс ата ағашын толықтыру.
-424815110490
ҮІІІ .Бағалау
Сабақтың тақырыбы: Несіпбек Айтов. Оқулық
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушыларды өлең мазмұнымен таныстыру. Өлеңдегі негізгі идеяны ұғындыру; 2) Оқушылардың байланыстыра сөйлеу дағдыларын жетілдіру.Ойлау қабілетін дамыту; 3) Білімді,ақылды,іздемпаз,өз затын күтіп ұстауға тәрбиелеу.
Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, «Ойлан» кестесі, үнтаспа , мақал-мәтел Н.Айтов суреті.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап , түсіндіру, әңгімелеу, баяндау, ой қозғау, кубизм,топпен жұмыс.
Сабақтың типі: Жаңа білімді меңгеру.
Сабақтың барысы.
І Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ.Қызығушылықты ояту.
Жұмбақты шеш.
Аяғы біреу, қолы жоқ,Өзі сөйлей білмейді,
Шиыр-шиыр жолы көп.Салған ізі сөйлейді.
Жұмбақтың шешуі кітап туралы оқушыларға болжату.Оқушылардың пікірін тыңдау


Кітап



(оқулық,білім береді,қағаздан жасалады,әртүрлі болады,математика,қазақ тілі,әдебиеттік оқу)
ІІІ.Мағынаны тану.
Н.Айтов жайлы білетін білімдерін еске түсіру.
Ендеше бүгін біз сол Н.Айтовтың «Оқулық» атты өлеңімен оқып танысамыз.
Автормен танысу.
Ақын Несіпбек Айтұлы 1950 жылы қыркүйек айының22 жұлдызында Шығыс Түркістанның Тарбағатай аймағы, Шәуешек ауданына қарасты Теректі ауылының Апиынды бұлақ деген жерінде дүниеге келген. 1962 жылы ата-анасымен атамекенге оралып, орта мектепті бұрынғы Семей облысы, Шұбартау ауданы, Баршатас ауылында бітірген. Еңбек жолын Шұбартау аудандық «Жаңа өмір» газетінде бастайды. 1974 жылы Қазақ мемлекеттік университетінің журналистика факультетін бітірген. 
1587539370
Оқулықпен жұмыс:
Өлеңді мәнерлеп оқимын.
Оқушыларға іштей оқытамын.
Өлең жайлы түсінген ойларын айтқызамын.
ІҮ.Сөздік жұмыс.
Дәптермен жұмыс:
Ақын Несіпбек Айтұлы 1950 жылы қыркүйек айының22 жұлдызында Шығыс Түркістанның Тарбағатай аймағы, Шәуешек ауданына қарасты Теректі ауылының Апиынды бұлақ деген жерінде дүниеге келген.
Сергіту сәті
Ү. Ой толғаныс.
Өлеңнен қандай әсер алдың?
Өлеңде не туралы айтылған?
Оқулықты ақын қалай ұста дейді?
Сұрақтар мен тапсырмалар бойынша жұмыс.
ҮІ.Кубизм.
1.Алғашқы мектеп ашқан кім? (Ы.Алтынсарин)
2.Ыбырай атаның ізбасарлары кімдер? (А.Байтұрсынұлы,С.Көбеев)
3.Қандай әңгімелерін білесіңдер?
4.Оқулық кімнің өлеңі ?
Кестемен жұмыс
Оқулықтың аты Оқулық авторларының аты-жөні Қандай баспадан шыққан? Редакторы кім?
Әдебиеттік оқу
Математика
Қазақ тілі
Дүниетану
Музыка
Өзін-өзі тану Қабатай Бидана Турсынханқызы
Рахметова Сагира «Атамұра» Жұмабай Қайранбай
Виктор Пак
Ұлдай Рысалиева
ҮІІ.Үйге тапсырма
Оқулық өлеңін түсініп оқу,жаттау.
ҮІІІ.Бағалау
Сабақтың тақырыбы: Жүсіпбек Аймауытов. Кітап оқу.
Сабақтың мақсаты: әр оқушы өз алдына қойған мақсатқа жету үшін ізденеді.
Міндеттер: Мазмұнына байланысты міндет:
Мәтінді оқып танысады ,мазмұнын ашады. Кейіпкерлерді салыстырып ,айырмашылығы мен ұқсастықтарын сипаттай алады.
Сын тұрғысынан ойлауды дамытуға байланысты міндет:
Ұсынылған мәтінді оқып ,кейіпкердің ісіне талдау жасайды.Өзінің алға қойған мақсатына еңбек ету арқылы жететінін түсінеді.
Топтық жұмыс процесіне байланысты міндет:
Оқушылар бірін-бірі оқытады.
Мұғалім ролін атқарады.
Топтастарының сұрақтарына жауап береді.
Қорытынды шығарады.
Бағалау: 1. Топтағы қорытынды жауаптар.
2. Жазба жұмыстар.
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.Өлеңді жатқа айтқызу.Н.Айытов туралы қысқаша мағұлмат айтқызу.
ІІІ.Қызығушылықты ояту сатысы: Ой қозғау.Балалармен «Ой ашар» ойыны ойнатылып , сабаққа деген қызығушылығы артады.Тақтаға салынған суреттер ілініп , болжау әңгіме құрастырылады. Мына суреттер бойынша:
(табиғат туралы сурет ілініп тұрады)
-22415546990
Не болады деп ойлайсыз? Неге? Дәлелдеңіз. Шын мәнісінде не болды?
Ол үшін әрқайсысыңыз өз бетінше жеке әңгіме құрап жазыңыз ,топ ішінде талқылап,әр топтың лидері шығып оқып берсін.
ІҮ.Мағынаны тану.
Оқулықпен жұмыс.
Шын мәнісінде әңгіме не жайында болды , ол үшін ЖИГСО-1 стратегиясы қолданылады.
Жаңа мәтінмен таныспас бұрын сөздік жұмыс жүргіземін: мына сөздерді қалай түсінесіңдер?
Асырау,өсім,борыш,міндет,қанағат.
Малды пайдаға жарату мәтінін таратамын.Мәтін үш бөлімнен тұрады.Ол үшін оқушыларды үш топқа бөлемін.Әр бөлімді аяғына дейін оқып шығасыңдар.Яғни сендер зерттеуші топ боласыңдар.
-Енді сарапшылар тобын құрайық , әр бөлімді оқыған оқушылар топтасып,мәтіннің мазмұнын ашады. Қайтадан өз топтарына барып, бір-біріне мәтінді бөлім бойынша түсіндіреді.
Ортада қаламсап.
Әр топтан бір нөмірлі бала тақтаға шығады ,оған әр топтан сұрақтар қойылып ,жауап алынады.
Сергіту сәті
Ү. Ой толғаныс.
1.Сұрақтар мен тапсырмалар бойынша жұмыс.
Мәтіндегі кейіпкерлерді ата.
Мәтін қалай басталады?
Дәптермен жұмыс.
Мәтінге сүйеніп көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойып жазып ал.
Қандай дала?
Аспандағы бұлттар қандай?
2.Әңгіме кестесі.
І-ІІ топтар
1 Әңгіменің аты Мен қалай оқуға бардым? Кітап оқу
2 Әңгіменің авторы 3 Кейіпкерлер 4 Әңгіме немен аяқталды? 5 Негізгі ойы? Не үйретті? .
ІІІ топ.Сен сабағыңды қалай оқыр едің? Кітап оқудың не пайдасы бар?
ҮІ.Сабақты қорытындылау. Жүсіпбек ата ағашын толтыру.
-2462735943
ҮІІ.Үйге тапсырма.Мәтінді оқып мазмұндау. ҮІІІ.Бағалау
Сабақтың тақырыбы: Сапарғали Бегалин. Зеректік.
Сабақтың мақсаты: әр оқушы өз алдына қойған мақсатқа жету үшін ізденеді.
Міндеттер: Мазмұнына байланысты міндет:
Мәтінді оқып танысады ,мазмұнын ашады. Кейіпкерлерді салыстырып ,айырмашылығы мен ұқсастықтарын сипаттай алады.
Сын тұрғысынан ойлауды дамытуға байланысты міндет:
Ұсынылған мәтінді оқып ,кейіпкердің ісіне талдау жасайды.Өзінің алға қойған мақсатына еңбек ету арқылы жететінін түсінеді.
Топтық жұмыс процесіне байланысты міндет:
Оқушылар бірін-бірі оқытады.
Мұғалім ролін атқарады.
Топтастарының сұрақтарына жауап береді.
Қорытынды шығарады.
Бағалау: 1. Топтағы қорытынды жауаптар.
2. Жазба жұмыстар.
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру. Кітап оқу мәтіннің мазмұнын айтқызу.Ж.Аймауытов туралы қысқаша түсініктерін сұрау. ІІІ.Қызығушылықты ояту сатысы: Ой қозғау.Балалармен «Ой ашар» ойыны ойнатылып , сабаққа деген қызығушылығы артады.Тақтаға суреттер ілініп , болжау әңгіме құрастырылады. Мына суреттер бойынша:

2.Алған білімін ел пайдасына жұмсаған қазақ халқының тағы қандай ұлы адамдарын білесің?
Шоқан Уалиханов – қазақтың ұлы ғалымы.
-4794254711703.Шоқанның өмірі жайлы көп жазған белгілі балалар жазушысы Сапарғали Бегалин жөнінде әңгімелеу.
ІҮ.Мағынаны тану.
Оқулықпен жұмыс:
Шын мәнісінде әңгіме не жайында болды , ол үшін ЖИГСО-1 стратегиясы қолданылады.
Жаңа мәтінмен таныспас бұрын сөздік жұмыс жүргіземін: мына сөздерді қалай түсінесіңдер?
(Ұлы ғалым,оқыған адам,ұлы адамдар)
Зеректік мәтінін таратамын.Мәтін үш бөлімнен тұрады.Ол үшін оқушыларды үш топқа бөлемін.Әр бөлімді аяғына дейін оқып шығасыңдар.Яғни сендер зерттеуші топ боласыңдар.
-Енді сарапшылар тобын құрайық , әр бөлімді оқыған оқушылар топтасып,мәтіннің мазмұнын ашады. Қайтадан өз топтарына барып, бір-біріне мәтінді бөлім бойынша түсіндіреді.
Ортада қаламсап.
Әр топтан бір нөмірлі бала тақтаға шығады ,оған әр топтан сұрақтар қойылып ,жауап алынады.
Сергіту сәті
Ү. Ой толғаныс.
1.Сұрақтар мен тапсырмалар бойынша жұмыс.
Мәтіндегі кейіпкерлерді ата.
Мәтін қалай басталады?
Шоқанды оқытқан кім?
Мәтін қай кейіпкерге қатысты айтылған?
Шоқан неге ойланып қалды?
Дәптермен жұмыс.
Мәтіннен Шоқанның күнделігіне жазып қойған сөзін тауып оқы.Сенде осы сөзді жазып ал.
Бажайлап- мән беріп
2.Әңгіме кестесі.
І-ІІ топтар
1 Әңгіменің аты Зеректік Кітап оқу
2 Әңгіменің авторы 3 Кейіпкерлер 4 Әңгіме немен аяқталды? 5 Негізгі ойы? Не үйретті? .
ІІІ топ.Сен сабағыңды қалай оқыр едің? Егер сен асқан білімді болсаң , не істер едің?
ҮІ.Сабақты қорытындылау. Зеректік әңгімесі саған қандай ой тудырды.
ҮІІ.Үйге тапсырма. Зеректік мәтінді оқып мазмұндау.Ш.Уалиханов туралы реферат жазу.
ҮІІІ.Бағалау
Сабақтың тақырыбы: Әнуарбек Дүйсенбиев . Ақылшым мұғалім.
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушыларды өлеңнің мазмұнымен таныстыру. Өлеңдегі негізгі идеяны ұғындыру; 2) Оқушылардың байланыстыра сөйлеу дағдыларын жетілдіру.Ойлау қабілетін дамыту; 3)Оқушыларды білімді,ақылды,іздемпаз етіп тәрбиелеу.
Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, Ә.Дүйсенбиев суреті.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап ,әңгіме кестесі, көрнекілік стратегиясы,ассоциация,салыстыру,түртіп алу жүйесі.
Сабақтың типі: аралас абақ.
Сабақтың барысы.
І .Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың ынтасын сабаққа аудару.
Кел , балалар ,ойнайық,
Ойнайық та,ойлайық.
Қандай сұрақ болса да,
Таппай оны қоймайық
Алға қарай самғайық,
Екілікті алмайық.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.Зеректік мәтінін оқушыларға әңгімелету.Бір оқушы оқиды.Ш.Уалиханов туралы реферат оқиды.
.Қосымша оқушылар бір-біріне сұрақтар қою арқылы үй жұмысын қорытындылайды.
ІІІ.Қызығушылықты ояту.
«Күн шұғыласы» ойыны Оқу , білім деген сөздер көз алдыңа нені елестетеді?

оқулықты
ОҚУ,БІЛІМ



Оқушылар кезекпен тақтаға жазады.Қолыңа қалам ұстатып,жазуды үйреткен кім?Оқытып білім берген кім?
ІҮ.Мағынаны тану.
Бүгінгі біздің тақырыбымыз – «Ақылшым мұғалім» Әнуарбек Дүйсенбиев.
Автор туралы мағұлмат беру.
Дүйсенбиев Әнуарбек
(1931 – 1979)
Қазақ балалар әдебиетінің көрнекті өкілі, ақын, аудармашы, балаларға арналған прозалық шығармалардың авторы, журналист Әнуарбек Дүйсенбиев 1931 жылы қазан айының 25 жұлдызында Алматы облысы, Жамбыл ауданы, Қарақыстақ ауылында туған. Қазақ мемлекеттік университетін және ДЛКЖО Орталық комсомол мектебін бітірген.

Ү. Оқулықпен жұмыс.Оқушыларға өлеңді мәнерлеп оқыту.
а).Мәтінмен жұмыс. Өлеңді түсініп мәнерлеп оқу, өлеңнің мазмұнымен оқушыларды таныстыру.
ә ) Оқушыларға іштей оқыту.
«Түртіп алу жүйесі» стратегиясы бойынша жұмыс.
-Өздерің түсінбеген сөздеріңді немесе сөз тіркестерін ,сөйлемді мынандай«V» белгімен белгілеп отырыңдар.
(Кітапта белгілейді)
Белгілеген сөздеріне байланысты бір-бірінің түсінбеген сөздерін өздерінен сұрап ,жауап алу.Күрделі сөздерге түсінік беру.
б) Оқушыларға дауыстап оқыту
в)Өлең бойынша сұрақтар қою.
1.Өлең не туралы?
2.Өлеңде ақын кім туралы айтады?
3.Ақынның ойы қандай шумақтарда айқын байқалады?
4.Өлеңде қандай іс-әрекеттер туралы айтылған?
Сергіту сәті.
Дәптермен жұмыс:
Эссе жазу.
«Сүікті мұғалім», «Алғашқы ұстазым», «Ақылшым мұғалім» тақырыптарын таңдау арқылы жазады.
ҮІ. Ой толғаныс.
-Бүгінгі сабақта не білдіңдер?
-Не жайлы әңгімеледік?
-Ақын туралы не айтар едіңдер?
-Әрі қарай сендер айтыңдаршы.
ҮІІ.Үйге тапсырма.
Өлеңді мәнерлеп оқып, жаттау.
ҮІІІ .Бағалау
Сабақтың тақырыбы: Суретпен жұмыс:А.Құнанбаев. Күз.
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушыларды өлеңнің мазмұнымен таныстыру. Өлеңдегі негізгі идеяны ұғындыру; 2) Оқушылардың байланыстыра сөйлеу дағдыларын жетілдіру.Ойлау қабілетін дамыту; 3)Оқушыларды білімді,ақылды,іздемпаз болуға туған жердің табиғатын сүюге тәрбиелеу.
Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, сюжетті суреттер, Абай Құнанбаев суреті.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап ,әңгіме кестесі, көрнекілік стратегиясы,,ассоциация,салыстыру,түртіп алу жүйесі.
Сабақтың типі: аралас абақ.
Сабақтың барысы.
І .Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың ынтасын сабаққа аудару.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.Ақылшым мұғалім өлеңді жатқа айтқызу. Эссе жазған оқушыларға оқыту . Қосымша оқушылар бір-біріне сұрақтар қою арқылы үй жұмысын қорытындылайды.
ІІІ.Қызығушылықты ояту. Суретпен жұмыс:

«Күн шұғыласы» ойыны Күз деген сөз көз алдыңа нені елестетеді?

Жапырақтар сарғаяды
Күз



Оқушылар кезекпен тақтаға жазады.
ІҮ.Мағынаны тану.
Бүгінгі біздің тақырыбымыз – «Күз» Абай Құнанбаев
Автор туралы мағұлмат беру.


Ү. Оқулықпен жұмыс.Оқушыларға өлеңді мәнерлеп оқыту.
а).Мәтінмен жұмыс. Өлеңді түсініп мәнерлеп оқу, өлеңнің мазмұнымен оқушыларды таныстыру.
ә ) Оқушыларға іштей оқыту.
«Түртіп алу жүйесі» стратегиясы бойынша жұмыс.
-Өздерің түсінбеген сөздеріңді немесе сөз тіркестерін ,сөйлемді мынандай«V» белгімен белгілеп отырыңдар.
(Кітапта белгілейді)
Белгілеген сөздеріне байланысты бір-бірінің түсінбеген сөздерін өздерінен сұрап ,жауап алу.Күрделі сөздерге түсінік беру.
б) Оқушыларға дауыстап оқыту
в)Өлең бойынша сұрақтар қою.
1.Өлең не туралы?
2.Өлеңде ақын жылдың қай мезгілін суреттеп айтады?
3.Ақынның ойы қандай шумақтарда айқын байқалады?
4.Өлеңде қандай мезгіл туралы айтылған?
Сергіту сәті.
Дәптермен жұмыс:
Эссе жазу.
«Жаз», «Күз», «Қыс», «Көктем» тақырыптарын таңдау арқылы жазады.
ҮІ. Ой толғаныс.
Вен диаграмасы
ЖАЗ
КҮЗ

КӨКТЕМ
ҚЫС

Жыл мезгілдерін салыстыр,ортақ белгілерін тап.
-Бүгінгі сабақта не білдіңдер?
-Не жайлы әңгімеледік?
-Ақын туралы не айтар едіңдер?
-Әрі қарай сендер айтыңдаршы.
ҮІІ.Үйге тапсырма.
Өлеңді мәнерлеп оқып, жаттау.
ҮІІІ .Бағалау
Сабақтың тақырыбы: Жеңіс Қашқынов. Ұнатам күзді мен.
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушыларды өлеңнің мазмұнымен таныстыру. Өлеңдегі негізгі идеяны ұғындыру; 2) Оқушылардың байланыстыра сөйлеу дағдыларын жетілдіру.Ойлау қабілетін дамыту; 3)Оқушыларды білімді,ақылды,іздемпаз болуға туған жердің табиғатын сүюге,жыл мезгілдерінің ерекшеліктерін білуге тәрбиелеу.
Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, сюжетті суреттер, Жеңіс Қашқынов суреті.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап ,әңгіме кестесі, көрнекілік стратегиясы,ассоциация,салыстыру.
Сабақтың типі: аралас абақ.
Сабақтың барысы.
І .Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың ынтасын сабаққа аудару.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.А.Құнанбаев. Күз өлеңін жатқа айтқызу.Оқушыларға мәнерлеп оқыту.А. Құнанбаев туралы қысқаша түсініктерін сұрау. Қосымша оқушылар бір-біріне сұрақтар қою арқылы үй жұмысын қорытындылайды.
ІІІ.Қызығушылықты ояту.
«Күн шұғыласы» ойыны Күз мезгілі деген сөздер көз алдыңа нені елестетеді?


Күз



Оқушылар кезекпен тақтаға жазады.
ІҮ.Мағынаны тану.
Бүгінгі біздің тақырыбымыз – «Ұнатам күзді мен» Жеңіс Қашқынов
Автор туралы мағұлмат беру.
140398561595
Қашқынов Жеңіс (Тоқырауын) (1942—2006) — 4 наурызда Қарағанды облысының Ақтоғай ауданындағы "Қуаныш" деген колхозда туған. 1964 жылы ҚазМУ-дың филология факультетін бітірген. 
Алғашқы кезде республикалық "Лeниншіл жас" (бугінгі "Жас Алаш") газетінде істеп, 1965—1985 жылдары қазақ радиосында әдебиет редакциясын басқарады. Кейін қазақ КСР Баспа, полиграфия және кітап саудасы істері жөніндегі мемлекеттік комитетінде, "Мектеп" баспасында жұмыс атқарады.
Алғашқы өлеңдері 1959 жылы республикалық "Пионер" журналы мен "Қазақстан пионері" газетінде жарық көрді.
Он алты жыр кітаптарын шығарған. Өлендері орыс, украин, өзбек, молдован, грузин, қырғыз, ұйғыр тілдеріне аударылған. Бірқатар бауырлас елдер ақындарының жырларын аударған.
Әдеби газет-журналдар мен бірнеше жыр мүшәйраларының жеңімпазы. Ақтоғай ауданының құрметті азаматы.
Қазақстан Журналистер одағы сыйлығының лауреаты. "Еңбектегі ерлігі үшін" медалімен марапатталған.
Ү. Оқулықпен жұмыс.
а).Мәтінмен жұмыс. Өлеңді түсініп мәнерлеп оқу, өлеңнің мазмұнымен оқушыларды таныстыру.
ә ) Оқушыларға іштей оқыту.
«Түртіп алу жүйесі» стратегиясы бойынша жұмыс.
-Өздерің түсінбеген сөздеріңді немесе сөз тіркестерін ,сөйлемді мынандай«V» белгімен белгілеп отырыңдар.
(Кітапта белгілейді)
Белгілеген сөздеріне байланысты бір-бірінің түсінбеген сөздерін өздерінен сұрап ,жауап алу.Күрделі сөздерге түсінік беру.
б) Оқушыларға дауыстап оқыту
в)Өлең бойынша сұрақтар қою.
1.Өлең не туралы?
2.Өлеңде ақын жылдың қай мезгілін суреттеп айтады?
3.Ақынның ойы қандай шумақтарда айқын байқалады?
4.Өлеңде қандай мезгіл туралы айтылған?
5.Сен өлеңді қандай әуенмен айтар едің?
6.Күз мезгіліндегі ойындардың қайсыларын жақсы көресің?
Сергіту сәті.
Дәптермен жұмыс:
Өлеңнен күз мезгіліне қатысты көркем сөздерді тауып жаз.Ол үшін сызбадағы сұрақтарға жауап бер.
Өзіңе ұнаған күзгі ойынның суретін сал.
ҮІ. Ой толғаныс.
Сұрақ Жауап
Даланың түсі қандай?
Алма қалай пісті?
Аспанды не қаптады?
Жел қандай?
Тырнасы қайткен?
Екі өлеңнің ұқсастығы неде?
Екі өлеңнің ерекшеліктері неде?
Күздің басқы және соңғы кездерін қай өлеңнен байқайсың?
Вен диаграмасыКҮЗ
А.Құнанбаев
Күз
Ж.Қашқынов
Ұнатам күзді мен

Жыл мезгілдерін салыстыр,ортақ белгілерін тап.
-Бүгінгі сабақта не білдіңдер?
-Не жайлы әңгімеледік?
-Ақындар туралы не айтар едіңдер?
-Әрі қарай сендер айтыңдаршы.
ҮІІ.Үйге тапсырма.
Өлеңді мәнерлеп оқып, жаттау.Күз мезгілінде ойнайтын ойын түрінің суретін салу.
ҮІІІ .Бағалау
Сабақтың тақырыбы: Асқар Тоқмағанбетов. Бидай мен Қаңбақ. (Мысал)
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушыларды мысалдың мазмұнымен таныстыру. Мысалдағы негізгі идеяны ұғындыру; 2) Оқушылардың байланыстыра сөйлеу,диалогпен оқу дағдыларын жетілдіру.Ойлау қабілетін дамыту; 3)Оқушыларды іздемпаз болуға тәрбиелей отырып,адамның мінез құлықтары жайлы ойларын дамыту.
Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, сюжетті суреттер, Асқар Тоқмағанбетов суреті.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап ,рөлге бөліп оқу,әңгіме кестесі, көрнекілік стратегиясы,ассоциация,салыстыру Вен диаграмасы,түртіп алу жүйесі.Эссе жазу.
Сабақтың типі: аралас абақ.
Сабақтың барысы.
І .Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың ынтасын сабаққа аудару.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.Жеңіс Қашқынов. «Ұнатам күзді мен» өлеңін жатқа айтқызу.Оқушыларға мәнерлеп оқыту.Ж.Қашқынов туралы қысқаша түсініктерін сұрау. Қосымша оқушылар бір-біріне сұрақтар қою арқылы үй жұмысын қорытындылайды.
ІІІ.Қызығушылықты ояту.
Жұмбақты шеш.
1.Ұзын мұртты сарылар,2.Шеңбер жасап өседі,
Қойынында наны бар. Желмен бірге көшеді.
«Күн шұғыласы» ойыны. Жұмбақтың шешуі Бидай,Қаңбақ деген сөздер екен ендеше ол сөздер сенің көз алдыңа нені елестетеді?


Бидай






Қаңбақ




Оқушылар кезекпен тақтаға жазады.
(Бидай дән.ұн,нан,береке,молшылық,тоқшылық), (қаңбақ шөп,тікен,далада өседі,түйе жейді,мақтаншақ)
ІҮ.Мағынаны тану.
Бүгінгі біздің тақырыбымыз – «Бидай мен Қаңбақ» А.Тоқмағанбетов
Автор туралы мағұлмат беру.
3398520178435left244475

Асқар Тоқмағамбетов(19.9.1905, Қызылорда облысы, Терең өзек ауданы, бұрынғы 18-партия съезді атындағы кеңшар — 21.8. 1983, Қызылорда қ.)туған — ақын, жазушы.
Ү. Оқулықпен жұмыс.
а).Мәтінмен жұмыс. Мысалды түсініп мәнерлеп оқу, мысалдың мазмұнымен оқушыларды таныстыру.
ә ) Оқушыларға іштей оқыту.
«Түртіп алу жүйесі» стратегиясы бойынша жұмыс.
-Өздерің түсінбеген сөздеріңді немесе сөз тіркестерін ,сөйлемді мынандай«V» белгімен белгілеп отырыңдар.
(Кітапта белгілейді)
Белгілеген сөздеріне байланысты бір-бірінің түсінбеген сөздерін өздерінен сұрап ,жауап алу.Күрделі сөздерге түсінік беру.
б) Оқушыларға дауыстап оқыту
в)Мысал бойынша сұрақтар қою.
1.Мысал не туралы?
2.Мысалда ақын Бидай мен Қаңбақты қандай адамдар мінезіне теңеп айтады?
3.Ақынның ойы қандай шумақтарда айқын байқалады?
4.Мысалда Бидайды қандай адамға теңейді?Ал Қаңбақ ше?
6.Күзде бидай не істейді ?
Сергіту сәті.
Дәптермен жұмыс:
Бидай мен Қаңбақ жайлы эссе жазу.
ҮІ. Ой толғаныс.
Төменде берілген жолдар мысалдағы қай кейіпкерге қатысты екенін айт:Бидайға ма , Қаңбаққа ма?
Сұрақ Жауап
Онда қандай салмақ болсын!
«Уф» десе,ұшасың,
«Суф» десе ,қонасың.
Ұшарыңды жел біліп,
Қонарыңды сай біліп,
Сайран салып жүргенің.
Көктемде шығып,
Күз болса бұғып.
Жинағанымыз дән,
Айналамыз толған ән.
Абырой да даңқ та,
Ерлік те ,жеңіс те-
Барлығы осы егісте.
Вен диаграмасыӨсімдік
Қаңбақ
Бидай

Бидай мен Қаңбақты салыстыр,ортақ белгілерін тап.
-Бүгінгі сабақта не білдіңдер?
-Не жайлы әңгімеледік?
-Ақын туралы не айтар едіңдер?
-Әрі қарай сендер айтыңдаршы.
ҮІІ.Үйге тапсырма.
Мысалды мәнерлеп оқып, жұмбақ құрастыру. ҮІІІ .Бағалау
Сабақтың тақырыбы: Абай. «Ғылым таппай мақтанба»
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушылардың білімін бекітіп , Абай Құнанбаев туралы түсінік беру.2. Олардың мәнерлеп оқу,әңгімелеу,талдау қабілеттерін дамыту. 3.Тілді құрметтеуге, сүюге, адамгершілікке , достыққа тәрбиелеу. Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, сюжетті суреттер, Асқар Тоқмағанбетов суреті.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап,түсіндіру,әңгімелеу,көрнекілік стратегиясы,ассоциация,салыстыру Вен диаграмасы,түртіп алу жүйесі.
Сабақтың типі: аралас абақ.
Сабақтың барысы.
І .Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың ынтасын сабаққа аудару.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру. Өткен сабақтағы Білім , оқу , ғылым туралы нақыл сөздерді айтқызу.Абай атаның нақыл сөздеріне мән беріп оқу.
Білімдіден шыққан сөз
Талаптыға болсын кез.
Адам баласының ең жаманы – талапсыз.
Берілген сөз Оған қарама-қарсы мағынадағы сөз
Білімді
Талапты
Ақылды
Білімсіз
Талапсыз
Ақымақ
Қосымша оқушылар бір-біріне сұрақтар қою арқылы үй жұмысын қорытындылайды.
ІІІ.Қызығушылықты ояту.
Ана тілің –арың бұл,
Ұятың боп тұр бетте,
Өзге тілдің бәрін біл,
Өз тіліңді құрметте,-деп сабақты бастаймыз.
«Сөзжұмбақ шешу» ойыны.
1.Адамдарды алдайтын кім? (Алдар Көсе
2.Сиырдың төлі не? (Бұзау)
3.Қойдың пірі кім? (Шопан ата)
4. «Ұр, тоқпақ» ертегісіндегі байдың аты кім? (Қазбай)
А Л Д А Р
Б Ұ З А У
Ш О П А Н А Т А
Қ А З Б А Й
ІҮ.Мағынаны тану.
Бүгінгі біздің тақырыбымыз – «Ғылым таппай мақтанба» Абай.
Автор туралы мағұлмат беру.
lefttop
Абай –ұлттық мәдениетіміз бен тарихымыздағы өшпес ерекше тұлға.Абай сөздері қыр-сыры мол дүние.
Абай 1845 жылан жылында туып , 1904 жылы , ұлу жылында,60 жасында Семей уезінің Шыңғыс тауында дүниеден қайтқан.Шын аты Ибраһим болса да , әжесі Зеренің еркелетіп қойған Абай деген есіммен аталып кеткен.
Абайдың атасы Өскенбай дала халқының әділ биі болған.
Абайдың әкесі Құнанбай Қарқаралы округінің аға сұлтаны болып сайланған.Абайдың шешесі Ұлжан бошан руынан тарайды.Абай 12 жасында Семейдегі Ахмет Риза медресінде оқуға түседі.
Абай аудармашыӘжесі Зере
Ақын

АБАЙ

Шешесі ҰлжанАтасы Өскенбай
1904 жылы дүние салды1845 жылы туғанКемеңгер,дана
Ү.Оқулықпен жұмыс
а).Мәтінмен жұмыс. Өлеңді түсініп мәнерлеп оқу, өлеңнің мазмұнымен оқушыларды таныстыру.
ә) оқулықпен жұмыс.Оқушыларға өлеңді мәнерлеп оқыту.
ә ) Оқушыларға іштей оқыту.
«Түртіп алу жүйесі» стратегиясы бойынша жұмыс.
-Өздерің түсінбеген сөздеріңді немесе сөз тіркестерін ,сөйлемді мынандай«V» белгімен белгілеп отырыңдар.
(Кітапта белгілейді)
Белгілеген сөздеріне байланысты бір-бірінің түсінбеген сөздерін өздерінен сұрап ,жауап алу.Күрделі сөздерге түсінік беру.
Сергіту сәті.
Дәптермен жұмыс:

Абай ата сөзі



Бес дұшпаның (жаман іс)
Бес асыл іс



Малшашпақ
Еріншек
Мақтаншақ
Өтірік
Өсек
Рақым
Терең ой
Талап
Еңбек
Қанағат

Әрқашан жақсыдан үйреніп , жаманнан жирене білейік.
ҮІ. Ой толғаныс.
«Жақсыдан үйрен,жаманнан жирен»
Вен диаграмасы
Жағымды қасиеттерЖағымсыз қасиеттер
1.Ізденгіш
2.Ұқыпты
3.Инабатты
4.Талапты
5.Қайырымды
1.Еріншек
2.Жігерсіз
3.Салақ
4.Талапсыз
5.Рақымсыз

-Бүгінгі сабақта не білдіңдер?
-Не жайлы әңгімеледік?
-Ақын туралы не айтар едіңдер?
-Әрі қарай сендер айтыңдаршы.
ҮІІ.Үйге тапсырма.
Менің бойымдағы ұнамды қылықтар Менің бойымдағы ұнамсыз қылықтар
Өлеңді мәнерлеп оқу. ҮІІІ .Бағалау
Сабақтың тақырыбы: «Білім керек бәріне» Фариза Оңғарсынова.
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушылардың Фариза Оңғарсынова туралы білетіндерін жаңа мағұлматтармен кеңейте отырып,өлеңді түсініп оқуға дағдыландыру.Өлеңдегі негізгі ойды анықтау.Автор туралы мәлімет беру.
2) Сөздік қорларын жаңа сөздермен байыту,шығармашылық қабілетін дамыту.
3) Өз елін сүйетін патриот етіп тәрбиелеу.
Көрнекіліктер.тақта,кітаптар, сюжеттісуреттер,Фариза Оңғарсынова суреті.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап,түсіндіру,әңгіме,көрнекілік стратегиясы,ассоциация,салыстыру,эссе жазу .
Сабақтың типі: аралас абақ.
Сабақтың барысы.
І .Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың ынтасын сабаққа аудару.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру. Өткен сабақтағы Абай өлеңі «Ғылым таппай мақтанба» туралы әңгімелету.Абай атаның нақыл сөздеріне мән беріп оқу.Үйде толтырып келген кестені оқыту.Жақсы істер мен жаман істер жайлы айтқызу.Абай кім?
ІІІ.Қызығушылықты ояту:


Кім болам



(Ұстаз,дәрігер,құрлысшы,тәртіп сақшысы,жол полициясы,тоқ жөндеуші,ғалым,шахтер,т.б.) ІҮ.Мағынаны тану.Бүгінгі біздің тақырыбымыз – «Білім керек бәріне» Фариза Оңғарсынова.
Автор туралы мағұлмат беру.
11557042545
1939 жылдың 5 желтоқсанында Гурьев (қазіргі Атырау) облысы, Новобогат ауданына қарасты Манаш ауылында туған.Ақын ,жазушы.
1961 жылы Гурьев мемлекеттік педагогикалық институтының тіл-әдебиет факультетін бітіріп, Балықшы ауданының Еркінқала, Октябрьдің 40 жылдығы атындағы қазақ мектептерінде ұстаздық еткен.
Ү.Оқулықпен жұмыс:
а).Мәтінмен жұмыс. Өлеңді түсініп мәнерлеп оқу, өлеңнің мазмұнымен оқушыларды таныстыру.
ә) оқулықпен жұмыс.Оқушыларға өлеңді мәнерлеп оқыту.
б ) Оқушыларға іштей оқыту.
Өлеңді екі бөлімге бөліп оқушыларға оқуға беру (ЖИГСО әдісі),түсінбеген сөздеріне белгі қою ескертіледі (түртіп алу әдісі),оқу барысында мазмұнын әңгімелейді , әр бөлімге талдау жасалады.
Сөздік жұмысы:
Корабльді басқарып,мұхиттарды жалғасам.(түртіп алу әдісі:қойын дәптерге түсіру)
Сергіту сәті
ҮІ. Ой толғаныс.
«Фариза қыз» әнін тыңдату.
Осы өлеңді тыңдағанда көзіңе не елестейді? (Эссе жазылады)
Несібек Айтовтың «Оқулық» , «Білім керек бәріне» Фариза Оңғарсынова. Өлеңдерін салыстыр,айырмашылығы,ерекшелігі,ұқсастығы неде?
Дәрігер
Құрлысшы
Шахтер
ұшқыш
Білім
Оқу
Оқулық
Несіпбек Айтов Фариза Оңғарсынова
БІЛІМ
Біз бүгінгі өлеңді оқу барысында адамға жақсы білу үшін не қажет екен?
Яғни дұрыс айтасыңдар «Білім» қажет бәріне.
ҮІІ.Үйге тапсырма.Өлеңді мәнерлеп оқу.
ҮІІІ .Бағалау
Сабақтың тақырыбы: Бөлімді қайталауға арналған тест.
Сабақтың мақсаты: 1) Оқушылардың осы Білім керек бәріне бөлімін оқып алған білімдерін тексеру,бағалау.
2) Сөздік қорларын жаңа сөздермен байыту,шығармашылық қабілетін дамыту.
3) Өз елін сүйетін патриот етіп тәрбиелеу.
Көрнекіліктер.тақта,кітап, сюжетті суреттер.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап,тест.
Сабақтың типі: аралас абақ.
Сабақтың барысы.
І .Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың ынтасын сабаққа аудару.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру. Өткен сабақтағы Фариза Оңғарсынованың өлеңі «Білім керек бәріне» туралы әңгімелету,өлеңді жатқа мәнерлеп айтқызу.
ІІІ.Жаңа сабақ:
ІҮ.Оқулықпен жұмыс: Тест сұрақтарымен оқып танысады.
Дайндалып әкелген тест сұрақтарына жауап жазу.
Ү.Дәптермен жұмыс:
1.Қазақ даласына алғаш білім жарығын алып келген адам кім?
А)Ахмет Байтұрсынұлы
Ә) Абай Құнанбаев
Б) Ыбырай Алтынсарин
В) Шоқан Уалиханов
2.Балаларды оқуға шақырған Ы.Алтынсариннің өлеңі қалай басталады?
А)Кел , балалар , оқылық
Ә) Бір аллаға сиынып
Б) Оқысаңыз балалар
В) Оқығанды көңілге
3. «Ата-ана алдындағы борышың» деген тіркестегі «борышың» сөзін басқаша тағы қалай айтуға болады?
А ) Қарызың
Ә) Тәртібің
Б) Білімің
В) Қылығың
4.Өлең жазатын адамды қалай атайды?
А) Жыршы
Ә) Суретші
Б) Әнші
В) Ақын
5.Тұңғыш «Әліппе» оқулығын жазған кім?
А) Ыбырай Алтынсарин
Ә) Ахмет Байтұрсынұлы
Б) Абай Құнанбаев
В) Жүсіпбек Аймауытов
6.«Аласың білім кітаптан» деген ақыл сөз кімнің шығармасында келтірілген?
А)Ілияс Жансүгіров
Ә) Абай Құнанбаев
Б) Ахмет Байтұрсынұлы
В) Жүсіпбек Аймауытов
7.Қартқожа қай жазушының кейіпкері?
А)Ыбырай Алтынсариннің
Ә) Ахмет Байтұрсынұлының
Б) Ілияс Жансүгіровтың
В) Жүсіпбек Аймауытовтың
8.Қазақ халқының ұлы ғалымы Шоқан Уалиханов туралы жазған жазушы кім?
А) Ыбырай Алтынсарин
Ә) Жүсіпбек Аймауытов
Б) Сапарғали Бегалин
В) Ахмет Байтұрсынұлы
9.Абайдың нақыл сөзін аяқта.
«Адам баласының ең жаманы - ...»
А) Білімсіз
Ә) Ақылсыз
Б) Әдепсіз
В) Талапсыз
10.Абай Құнанбаев «Ғылым таппай мақтанба» өлеңінде атаған бес жаман істі ата.
А) Өсек,өтірік,талап,еңбек,білім
Ә) Өсек, өтірік, қанағат, ұрлық , бірлік.
Б) Өсек, өтірік ,мақтаншақ, еріншек, бекер мал шашпақ
В) Өсек, өтірік, ұрлық, салақтық, әдепсіздік.
ҮІ.Сабақты қорытындылау.
ҮІІ.Үйге тапсырма. Тест сұрақтарына дайындалу.
ҮІІІ. Бағалау.
Түсінік хат
Қазақстан Республикасының дүниежүзілік білім кеңістігіне енуі,қоғам дамуындағы жаңа бағыттар мен нарықтық қарым-қатынастар еліміздің болашағы,бүгінгі мектеп оқушыларын оқытуға жаңаша міндеттер қойып отыр.Мұның өзі оқу үрдісін қайта қарауды бұрыннан қалыптасқан әдістер мен технологияларды жаңа өмір талабына сай өзгертілген түрлермен ұтымды ұштастыруды қажет етеді.
Оқытудың дәстүрлі түрінен басқа форма бар ма екен? Оқушыны қызықтыру үшін не істеуге болады? Оқушыны неге білім неге білім алсам деген ой бірінші емес? Оқушы неге баға үшін оқиды? деген сұрақтар мазалады.Сонымен қатар оқытуды жазу түрлерін меңгерсем , жаңа әдіспен жұмыс істесем , ерекше формамен таныссам деген құштарлығым басым болды. Кейінен сын тұрғысынан ойлауды оқу мен жазу арқылы дамыту бағдарламасының толық курсын бітірдім.Сабағыма әр қырынан қарауды ,жоғарыдағы сұрақтарға жауапты оқыту барысында үйрендім , білдім. Мүлдем сабақтың құрылымын өзгертуге жол ашылды.
Сабақ жоспары.
Бағалау. Нәтижені қалай тексеріп көруге болады?
Құралдары. Ненің көмегімен оқыту, жазу керек?
Мазмұны. Нені оқыту, жазу керек?
Мақсаты. Не үшін оқу мен жазуды білу керек?
Бұл СТО бағдарламасының философиясын түсінуді талап етеді. Оқушыларға стратегиаларды ұсына отырып, жана ақпаратты өз бетінше меңгеруге жұмылдыру жолына әрекет болып табылады. Ол үшін сабақтың бұрыңғы алгаритімін өзгертіп үш кезеңнен тұратын модельге көшу тиімді.
Қызығушылығын ояту.
Мағынаны ашу.
Толғаныс бөлімі.
Оқу мен жазуды сыни тұрғыдан дамытудын басты жолы сабақ өткізу мәнерін өзгерту деп білемін. Стратегиалардың әр сабақтың мақсат – міндетіне сәйкес тиімді қолдану мұғалімнің шеберлігіне, ізденісіне байланысты. Өз айтуға еркіндік берілгенін бала сезінгенде ғана ашылады және нәтижелі болады. Оқушылардың ойлау деңгейі жоғарлайды.
Өйткені, Бала өсірген ата-ана,
Бала болып ойнайды.
Бала оқытқан мұғалім,
Бала болып ойлайды, - дегендей, «Мен бала болуды үйрендім».
Әр тақырыптың идеясының оқушылардың өздері ашады. Кейіпкерге айналады, онымен бірге қуанады, қиналады, армандайды, қиалдайды, жағымды жағын алады.
Бұл бағдарламаның әдістерін пайдалана отырып өткізген сабақтарым қызықты , тартымды, әсерлі болды.Оқушылардың пәнге деген қызығушылықтары артып, өздеріне берілген сұрақтарға тынымсыз жауап іздеп, күннен- күнге талпына бастады.
Енді өзімнің 2- сыныптағы әдебиеттік оқу пәніндегі «Білім керек бәріне» тарауы бойынша өткізген сабақ жоспарымды ұсынамын.
«Сын тұрғысынан ойлау» бағдарламасының нәтижесі мынандай:
1.Оқушының сабаққа белсенділігі артты.
2.Мәтінді оқуға қызығушылығы артты.
3.Өз пікірін дәлелдей алады.
4.Шығармашылықпен сұрақ қоя біледі.
5.Достарының ойын тыңдауға тырысады.
6.Болжам жасау арқылы елесі ,қиялы дамыды.
7.Оқушының сезімі дамыды.
8.Ұйымшылдыққа үйренеді.
Міне ,осындай жетістіктерді көре отырып, өзім де әрі қарай жұмыс жасауды жөн көрдім.