?аза?стан т?уелсіздік к?ніне арнал?ан сыныптан тыс ашы? саба? (3 сынып)

Сабақтың тақырыбы: «Лаула желтоқсан жалауы» Сыныптан тыс сабақ
Сабақтың мақсаты: Тәуелсіз елін шексіз сүюге баулу; Ынтымақ, бірлігі жараса шалқыған елдің, көптеген ұлт өкілдеріне алтын бесік болған мемлекетінің ұланы екендігін мақтанышпен сезіне білуге тәрбиелеу;
Тәуелсіздікті аңсаған ата – баба аманатына адал болуға, ерлігінен үлгі алуға, бабалар рухын асқақтата дәріптей білуге үйретіп, ұлтжандылық, отаншылдық сезімдерін оятып, ұлтының салт – дәстүрін, діні мен тілін сүйе білуге, рәміздерді құрметтеуге баулу.
Көрнекілігі: Н.Назарбаевтың портреті, еліміздің рәміздерінің суреттері.
Сабақтың барысы:
Үш елге бөлу
- «Елтаңба елі»
- «Ту елі»
- «Әнұран елі»
Мұғалім:
Қандай бақыт, қуанышты күн бүгін,
Дәлелдеуде Қазақстан елдігін.
Арман еткен, қыршын кеткен ағалар,
Елің алды егеменді теңдігін – деп бүгінгі тәуелсіздік күніне арналған тәрбие сағатымыздың тақырыбы «Рәміздер – Тәуелсіздік белгісі».
Ойын: «Шаңырақ»
Мақсаты: Шаңырақ құрып, уық арқылы оқушылар Отанға деген өз тілектерін білдіреді.
Отанымыздың шаңырағы биік болсын;
Қазақстан көгінде бейбітшілік жалауы желбіресін;
Оанымызда бейбітшілік болсын.
Отанымыз өркейе берсің.
Отанымыз әлемге таныла берсін.
Отанымыздың тұғыры берік болсын.
І- «Елтаңба елі»
1991жылы 2-қазанда – Қазақ халқының тұңғыш ғарышкері Тоқтар Әубәкіров ғарышқа самғады
1991 жылы 1 – желтоқсанда – қазақ халқының тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев сайланды.
1991 жылы 16-желтоқсанда Қазақстан тәуелсіз Республика деп жарияланды.
ІІ- «Ту елі»
1992 жылы 2-наурызда – Қазақстан Республикасы БҰҰ мүшелігіне қабылданды.
1993 жылы 15-қарашада – Қазақстан Республикасының Ұлттық ақшасы – Теңге айналымға енді.
1994 жылы – Қазақстанның жаңа ордендері мен медальдары дүниеге келді.
ІІІ- «Әнұран елі»
1995 жылы 30-тамызда – Қазақстан Республикасының Ата заңы қабылданды.
1998 жылы 6-мамырда – Елбасының жарлығымен Ақмола қаласы – Астана деп аталатын болды.
1999 жылы – Білім заңы қабылданды.
Келесі ІІ кезең «Самғау» (даталар сөйлейді) , яғни әр топ мүшелері даталардың сырын ашу керек, ұпайы жоғары топ бастайды: І – «Тәуелсіздік» тобы
ІІ – «Желтоқсан» тобы
1986 жыл 16 желтоқсан – Желтоқсан оқиғасы
1991 жыл 1 желтоқсан – Тұңғыш Президент сайланды
1991 жыл 16 желтоқсан – Тәуелсіздік туралы Заң қабылданды
1992 жыл 2 наурыз – БҰҰ-на мүше болды.
1992 жыл 4 маусым – Мемлекеттік рәміздер қабылданды
1993 жыл 28 қаңтар – Тұңғыш Конституция қабылданды
1993 жыл 15 қараша – Ұлттық валюта –теңге айналымға енді
1995 жыл 30 тамыз – Жаңа Конституция қабылданды Жүргізуші: Ана тілің- арың бұл,Ұятың боп тұр беттеӨзге тілдің бәрін біл, Өз тіліңді құрметте!-келесі сайысымыз- «Тіл-өнер» деп аталады. Бұл кезеңде берілген тапсырмадағы көп нүктенің орнындағы сөзді тауып, оны екі тілге аударамыз. Орысша, ағылшынша. Жауабын дұрыс тапса 10 ұпай, орыс тіліндегі аудармасы дұрыс болса 20 ұпай, ағылшын тіліндегі аудармасы дұрыс болса, 30 ұпай беріледі. Ұяшыќ нөмірін таңдайсыңдар.1. Жұт . . . ағайынды / Жеті- семь- seven/2. Өзі сөйлей білмейді, салған ізі сөйлейді /қалам-ручка-pen/ 3. Екі қолға . . . күрек /бір-один -one/4. Кімнің баласы болма, Адамның баласы бол /атаның – дедушка – grandfather/5. Өнер алды қандай тіл? /ќызыл – красный- red/6. Мысыққа ойын керек,. . . өлім керек /тышқан – мышь – mоuse/7. Тілі бар, үні жоќ,Өзін адам түсінгенЖүрегі бар да, қаны жоқ,Сөйлеп тұрған ішінен /кітап – книга - book/8. Жылт – жылт етедіЖылғадан µтеді /су – вода – water/9 .Батыр туса – ел ырысы,. . . жауса жер ырысы. /жаңбыр – дождь – rain/10 ... оттан да ыстыќ. (Отан-родина-.country)....11.Отансыз .........-.ормансыз бұлбұл. (Адам-.человек-.people.)..12.Туған жердіњ ...... де ыстық, , түні де ыстыќ. (Күн-солнце-..sun).......ІV кезең. Кім тапқыр? 
Мерей :
Арайлы таң астанам
Тек өзінмен мақтанам
Бәйтерек пен Ақорда
Жаста болса бас калам.
-Жаса,жаңа Астанам,
Өркен жая бастаған
Болашақтың есігін
Өз қолыңмен аш маған.
Мадина:
Отан-атам
Отан-әкем
Осы сөзім қате ме екен
Қате болса неге біздер
Дейміз-оны Атамекен.
Асқар:
Желтоқсанда бір сыр бар
Жел соқсын,мейлі жаусын қар.
Ұмытылмас ешкашан
Қайрат,Ләззат,қыршындар.
Нұрканат:
Желтоқсаным-тәуелсіздік тірегі,
Желтоқсанды қадір тұтып тұр елі.
Есте сақтап ағалардың ерлігін,
Жүректерге сақтау керек үнемі.
Нұрсұлтан:
Алтын дәнің даласы бар,
Ақ күмістей даласы бар.
Неткен сұлу,неткен көркем,
Осы менің туған өлкем.
Мақал сөздің мәйегі:
(Отан туралы мақал-мәтел айту).
«Жалғасын тап»
Мақал- мәтелдер сайысы.
1)Туған жердей жер болмас...
(Туған елдей ел болмас).
2)Тіл тас жарады,
(Тас жармаса, бас жарады).
3)Ел елдің бәрі – жақсы,
(Өз елің бәрінен – жақсы).
4)Туған жердің қадірін
(Шетте жүрсең білерсің).
5)Жері байдың –
(Елі бай)
6)Ұстамен жақын болсаң,
(Ісің бітер).
7)Жеті рет пішіп,
(Бір рет кес)
«Менің Отаным» эссе жазу.
Әр топ сауатты етіп шығарма жазу.
Қорытынды:
Оқушылар!Бүгін біздер Отанымыз Қазақстан, оның Әнұраны, Туы, Елтаңбасы туралы әңгімеледік.
Қазақстан - бүгін еліне достық туын тіккен жер. Ендеше Қазақстан Республикасының азаматы болғанымызды мақтан тұтайық. Үлкен азамат болыңдар!
Хор: «Менің Қазақстаным».
Тақырыбы: Өз құқығыңды білгенің-дұрыс өмір сүргеніңСайыстың мақсаты:- Оқушылардың құқықтық білімдерін тексере отырып, заң алдындағы жауапкершілігін арттыру, ұйымшылдық пен тәртіліптіліктің тиімді жолын сын сәтте таба білу арқылы жеңіске жету,алдына мақсат қоя білуге тәрбиелеу- Оқушылардың ойлау, тыңдау, сөйлеу мәдениетін дамыту, қаблеттерін шыңдау;- Конституцияны және құқықтық нормативтік актілерді орындау, құрметтеу, адамгершілікке, құқықтық сауаттылыққа тәрбиелеуКөрнекілігі: ҚР Конституциясы, ҚР бала құқықтары туралы Конвенция, Жеті жарғы т. бСайыстың барысы:І тур. ТаныстыруІІ тур. «Біліміңді көрсет» топ басшылары сайысыІІІ тур «Сөйле тілім, жасқанбай» Құқыққа қатысты сөз жасырылады.Табылған құқықтық термин сөзді 2 тілде аудармасын білуІҮ тур «Ой елегінен өткіз»Ү тур Жеті Жарғыны білеміз бе?ҮІ тур «Балалы үй базар» ҚР бала құқықтарыҮІІ тур «Ойды аяқта» мақал - мәтелді аяқтау, мағынасын түсіндіруІ тур ТаныстыруАдасқан әріптерді орналастыр.(мағнасын ашу)
АТКРЕДИЯМО-ДЕМОКРАТИЯ-халықеркі немесе билігі.
ЕНТЕЗПРИДЕ-ПРЕЗИДЕНТ-мемлекет басшысы.
АТТЛӨЖҰҚ-ТӨЛҚҰЖАТ-азаматтықты куәландыратын құжат.
ТУОНКСТИЯЦИ-КОНСТИТУЦИЯ-Ата заңымыз.
РПЕАЛМАНТ- ПАРЛАМЕНТ-заң шығарушы орган.ІІ тур «Біліміңді көрсет»Б - нұсқасы11. Заң шығарушы билік?Ж: парламент12. ҚР 2030жылға дейінгі стратегиялық даму бағдарламасының қабылдануы?Ж: 1997 жылы 2 наурыз13. Сенат депутатының өкілеттілік мерзімі?Ж: 6 жыл14. Қазақстан қашан БҰҰ - ның құрамына енді?Ж: 1992 жылы 2 наурыз15. Конститутция неше бөлімнен тұрады?Ж: 9 бөлім16. Ақмола қаласы қашан Астана қаласы болып өзгертілді?Ж: 1998 жылы 7 мамыр17. Сенаттың неше депутатын президент белгілейді?Ж: 1518. ҚР Қарулы күштерінің құрылуы?Ж: 1992 жылы 7 мамыр19. Азаматтарға амнистия туралы актіні кім жариялайды?Ж: Президент20. Қазақтардың І - ші Д/Ж құрылтайы өтті қайда, қашан?Ж: 1992 жылы 28 қырқұйек АлматыВ - нұсқасы21. Баланың азаматтық құқығы қай кезден басталады?Ж: дүниеге келген күннен22. Атқарушы билікті ата?Ж: Үкімет23. Президенттік лауазым қашан енгізілді?Ж: 1990 ж 24 сәуір24. Конститутцияның екінші бөлімі қалай аталады?Ж: Адам және азамат25. Парламенттің төменгі палатасы?Ж: Мәжіліс26. Үкіметті кім басқарады?Ж: Премьер - министр27. Азаматтарды полиция неше сағатқа дейін ұстай алады?Ж: 72 сағат28. Парламентің жоғарғы палатасы?Ж: Сенат29. Қазақстан Республикасының неке жасы?Ж: 1830. Мемлекеттік тудың авторы кім?Ж: Шәкен НиязбековІІІ - тур. «Сөйле тілім, жасқанбай» Құқыққа қатысты сөз жасырылады.Табылған құқықтық термин сөзді 2 тілде аудармасын білуІ – топ1. Бір қазаға екі... жоқ (Жаза - наказание)2. Куәсіз істі күмән табар, Куәлі істі... табар (Куә - свидетель)3. Мен... қылған күні ай жарық болды. (Ұрлық - кража)4. Би екеу болса,... төртеу. (Дау - спор)ІІ – топ5. Әр елдің... басқа, Иттері қара қасқа (заң - закон)6. Елшіге... жоқ. (Өлім - смерть)7. Тақыр жерге су төксең, жүруге тайғақ болар,Жаманға сырыңды айтсаң, тар жерде... болар. (Айғақ - доказательство)8. Ата - анаңның қадірін, балалы болғанда білерсің,Анық достың қадірін,... болғанда білерсің. (жала - клевета)ІІІ - топ9.... істің - арты игі. (Әділ - справедливый)10. Қыдырып ішкен көженің кенеуі жоқ,Қыдырып айтқан... керегі жоқ. (Билік - власть)11. Жолға шықсаң сайлан, Бес... байлан (қару - оружие)12. У ішкен бір өледі,... ішкен мың өледі. (Ант - клятва)ІҮ - тур «Ой елегінен өткіз»1. ҚР Конститутциясының 1 - бабында не туралы жазылған?Ж: ҚР өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады, оның ең қымбат қазынасы - адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары.2. ҚР егемендігі мен тәуелсіздігін білдіретін аса маңызды 3 құжатты атап бер?Ж: 1. Егемендік туралы декларация2. Тәуелсіздік туралы конституция3. Конституция.3. Әнұранның сазы қай жылдан бері шырқалып келеді?Ж: 1945 ж 16 қараша4. Қазақ жерінде құқықтық ғұрыптармен қатар жазылған заң жобаларын ата.Ж: «Төре бітігі», «Шыңғыс ясасы», «Қасым ханның қасқа жолы», «Есім ханның ескі жолы», «Жеті жарғы» заң жобалары5. Конституция неше бөлім неше баптан тұрады?Ж: 9 бөлім, 98 бап І - 9 баптардың мазмұныҮ - тур Жеті Жарғыны білеміз бе?1. Қанға - қан алу...2. Ұрлық, қарақшылық, зорлық - зомбылық жасаған адам?3. Өсиет....4. Барымтадан қайтқан мал...5. Дауды шешу...6. Куәлікке кемінде...Ү - тур «Балалы үй базар»ҚР бала құқықтары туралы1. Бала құқық қабілетті2. Баланың білім алуға құқығы3. Баланың еңбек бостандығына құқығыҮІ - тур «Ойды аяқта» мақал - мәтел мағынасын түсіндір?1. Заңның құрығы...(бәрінен ұзын)2. Өш алғаннан гөрі...(кешірген жақсы)3. Әр адамның құдайы... (оның ары)4. Жамандық қылсаң пәле күт... (бәріне де зауал бар)5. Жазасын тартпайтын... (жамандық болмайды)6. Туғанына бұрғаны..... ( биді құдай ұрғаны)
Білімді тиянақтау:
Менің құқығым
Білім алуға Емделуге Ойымды еркін айтуға Демалуға
Өмір сүруге Әр түрлі шараларға қатысуға
Тәрбие сағатын талдау
Өткізілген күн:26.11.2015 ж
Қатысушылар:1 топ тәрбиеленушілері.
Түрі: тәрбие сағаты
Тақырыбы: Өз құқығыңды білгенің-дұрыс өмір сүргеніңСайыстың мақсаты:- Оқушылардың құқықтық білімдерін тексере отырып, заң алдындағы жауапкершілігін арттыру, ұйымшылдық пен тәртіліптіліктің тиімді жолын сын сәтте таба білу арқылы жеңіске жету,алдына мақсат қоя білуге тәрбиелеу- Оқушылардың ойлау, тыңдау, сөйлеу мәдениетін дамыту, қаблеттерін шыңдау;- Конституцияны және құқықтық нормативтік актілерді орындау, құрметтеу, адамгершілікке, құқықтық сауаттылыққа тәрбиелеу
Тәрбие сағатының барысы:
Жоспар
1.Ұйымдастыру
1.Сайысқа қатысушылардың дайындығын бақылау
2. Тәрбие сағатының мақсатымен,жоспарымен таныстыру.
II.Негізгі бөлім:
І тур. ТаныстыруІІ тур. Адасқан әріптерді орналастыр.(мағнасын ашу)
ІІІ тур «Сөйле тілім, жасқанбай» Құқыққа қатысты сөз жасырылады.Табылған құқықтық термин сөзді 2 тілде аудармасын білуІҮ тур «Ой елегінен өткіз»Ү тур Жеті Жарғыны білеміз бе?ҮІ тур «Балалы үй базар» ҚР бала құқықтарыҮІІ тур «Ойды аяқта» мақал - мәтелді аяқтау, мағынасын түсіндіру
Қортынды:
Оқушылар тәрбие сағаты соңында қандай әсерде және құқық жайлы өз ойларын білу. Оқушылардың құқықтық білімдерін тексере отырып , заң алдындағы жауапкершілігін арттыру, ұйымшылдық пен тәртіліптіліктің тиімді жолын таба білу арқылы өз құқығын білуге тәрбиелеу
"Тапқырлар тартысы" Сыныптан тыс жұмыс (Сабақ жоспары+слайд)Тақырыбы: Тапқырлар тартысы Мақсаты: Оқушылардың Тәуелсіз еліміздің тарихын білуге деген қызығушылықтарын арттыру, ой-өрісін іс-жүзінде шыңдау, есте сақтау, сөйлеу мәнерін, шығармашылық қабілеттерін дамыту. Тәуелсіз еліміздің шынайы патриоты болуға, өз Отандарын сүюге, құрмет тұтуға тәрбиелеу.Бір-бірімен достық, ынтымақтастықта болуға баулу.Көрнекілігі: Компьютер, интерактивті тақта, компьютерлік презентация,кесте.Сабақ барысы:- Қадірлі ұстаздар, әділқазылар және оқушылар!3 «Г» сыныбы оқушылары арасында өткелі отырған «Тапқырлар тартысы» атты интеллектуалдық сайысқа қош келдіңіздер! І жүргізуші: Жер бетінде адам өмір өткізер,Бар нәрсеге біліммен қол жеткізер.Бар ізгілік тек білімнен алынар, Білімменен аспанға жол салынар. – деген Жүсіп Баласағұн. Қазір біз, балалар , осы уақытқа дейін алған білімімізді көрсетіп, өнерімізді, білімімізді саралап, санамыздың өскенін, сөз байлығымыздың молайғанын көрсетейік. 2 жүргізушіСәлемдесу – игі дәстүр киелі,Сөзбен ќарап, кейде шешер шиені.Жақсы сөзге жан семірер қашандаЖолданады сайыскерлер сәлемі.Сонымен, сайысқа қатысушылар өз сәлемдерін жолдайды:І топ: «Қыран» Біздің топ: «Қыран»Қайтпас қайсар ерлігі,Ұлан болғым келеді.Самғап ұшар биікке ,Қыран болғым келеді.ІІ топ:Топың ұраны: Біздің топ: «Тұлпар»Асау тұлпар желдей ескен арынды,Оқу менен еңбекке сал, барыңды.«Болашақтың ұрпағымыз сенімді,Көрсетпекпіз мектепте алған білімді.1жүргізуші: «Біреу озса сайыста, біреу артта қаладыРенжімей тараса, озбағандар жарады.Жарыс заңы ежелден – жеңімпазды анықтау,Озат болу шарты сол – еңбектену, жалықпау.» - дей келе сайысымыздың кезеңдерін таныстырып өтейік.2жүргізуші: І. Бәйге.ІІ. Дода.ІІІ. Тіл - өнер.ІV. Кім тапқыр?V.Тәуелсіздікке тартуЕнді сайысымызды бағалау үшін құрылған әділқазылар алқасымен таныстырып өтейік.1.Оқу ісінің меңгерушісі Датбаева Н.С.2. Гимназия директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары- Досжанова Ғ.А.3. Бастауыш сынып бірлестік жетекшісі Чегебаева Ү.Қ.І жүргізуші: : «Бәйгеге түсіп жарыспай,Жүйріктің бағы жанар ма?Білім мен өнер жарысып,Тәрбие білім табар мән.Бұл бәйге,ойдың бәйгесі,Кім жүйрік ойға, сол алда» - «Бәйге» кезеңінің шарты. Әр топ номерленген кубикті таңдайды,номер бойынша сұрақтар шығады.«Тұлпар» тобына:1.Еліміз қашан тәуелсіздік алды? 1991ж.16 желтоқсан2. Соңғы Президент сайлауы қай жылы өтті? 2011 жылдың 3 сәуірде.Сайлаушылардың 95, 5 процент дауысын алып, Қазақстан Республикасының Президенті болып Н.Ә.Назарбаев қайта сайланды.3.Мемлекеттік Әнұран қашан қабылданды? 2006 жылы 6-қаңтарда «Менің Қазақстаным» әні4.Мемлекеттік тудың авторы кім? Шәкен Ниязбеков5.Тұңғыш Президент күні қашан? 1 желтоқсан6. Жер көлемі бойынша Қазақстан әлемде нешінші орында- 9-шы орында7.Бастауыш пен баяндауыш сөйлемнің қандай мүшелері?- Тұрлаулы8.Тек тұрлаулы мүшеден тұратын сөйлем?- жалаң9.Сөздің түбірге жалғанған бөлігі- қосымша10.Дауысты дыбыс түрлері нешеу?-211.Шаршының қабырғасының ұзындығы- 7см. Периметрі қанша ? 28см12.8-дің квадраты нешеге тең? 6413. Заттың бағасы мен саны белгілі болса, құнын қалай табамыз? Б*С «Қыран» тобына :1.Тұңғыш Президент сайлауы қашан өтті? 1991ж.1 желтоқсан2. Н.Ә.Назарбаевтың анасының аты кім? Әлжан3.Мемлекеттік Рәміздер қашан бекітілді? 1992 жылы 4-маусымда мемлекеттік рәміздер Елтаңба, Ту бекітілді.4.Елтаңбаның авторлары кімдер? Елтаңба авторлары: Жандарбек Мәлібекұлы, Шотаман Уәлиханов.5.Әнұранның авторлары кімдер? Жұмекен Нәжімеденов, Нұрсұлтан Назарбаев, Шәмші Қалдаяқов. 6. Астана қаласының символы-Бәйтерек.7.Заттың атын білдіретін сөздер?- Зат есім.8.Тұрлаусыз мүшелерден басқа сөйлем мүшелері?- тұрлаулы.9.Дауыссыз дыбыс түрлері нешеу?-310.6-ның квадраты нешеге тең? 3611.100-35 мәні? 6512.25-тің 5-тен 1 бөлігін тап. 513.16-ның жартысы қанша? 82 жүргізуші: «Білім деген биік шың Бақытқа сені жеткізер.Білім деген ақылшың,Қиындықтан өткізер.» Келесі кезең- «Дода»Бұл кезеңде тақырып және соған сәйкес ұпай санын таңдайсыңдар. Ұпайларға сәйкес сұрақтар бар, соған жауап бересіңдер. ІІ кезең. Дода. Тақырып таңдау.Әр топтың 4 ұяшық таңдау мүмкіндігі бар.Тәуелсіз Қазақстан 20 30 40 50Әдебиеттік оқу 20 30 40 50Қазақ тілі 20 30 40 50Қызықты математика 20 30 40 501. Тәуелсіз Қазақстан20 ұпай: Желтоқсан оқиғасына байланысты қандай кинолар бар? “Аллажар” ,“Қызғыш құс” .30 ұпай:Желтоқсан оқиғасының құрбандарын ата? Қайрат Рысқұлбеков, Ербол Сыпатаев, Сабира Мұхаметжанова, Ләззат Асанова. 40 ұпай: Н.Ә.Назарбаев қандай кітаптардың авторы? «Ғасырлар тоғысында» «Тарих толқынында», «Сындарлы он жыл» және тағы басқа.50 ұпай: Еліміздің Тәуелсіздік алуына себеп болған оқиға қашан, қай қалада болды? 1986ж. АлматыдаӘдебиеттік оќу20 ұпай: Халық кегінің күйшісі атанған кім? Құрманғазы30 ұпай: Жасында Төле бидің түйесін баққан хан кім?(Абылай хан).40 ұпай: : «Бала Тұрар» мәтініндегі Тұрар дәптеріне қандай сөздер жазды? Аспара, Қызыл жебе, көке. 50 ұпай: «Алшағыр» деп шақырды, Хан болғалы Алшағыр,Асып жүрген айласыМұсылманнан қанша ердіңБасын жойған ер еді,- Қай батырлар жырынан алынған? Қобыланды батыр жыры.3. Қазақ тілі20 ұпай: Қаратпа сөзді қатыстырып сөйлем құра.30 ұпай: Мереке тойланды. Сөйлемді жайылма сөйлемге айналдыр. 40 ұпай: «Саған» сөзінің түбірін тап. 50ұпай: Торғай тоғайды ұнатады, ... Жаңылтпашты жалғастыр, Сөйлем мүшесіне талда. Тоғай (Бастауыш) торғайды (Тұрлаусыз мүше) қуантады (Баяндауыш). 4. Қызықты математика20 ұпай: Ауданы 36 кв.см болатын шаршының периметрі қаншаға тең? 24см30 ұпай: Төртбұрышты үстелдің бір бұрышын кесіп тастағанда неше бұрышы қалады? (5)40 ұпай: Екі қолда қанша саусақ бар, он қолда ше?(10, 50)50 ұпай: өлең-есепті шеш:Бір күні Қожаның үйіне ұрылар түспек болады. Үй иесі мұны сезіп: -Сапырып-сапырып Сарманға бер,Құйып-құйып Құрманға бер,Есіктегі екеуге бер,Төрдегі төртеуге берӨзің іш те маған бер деген екен.Мұны естіген ұрылар – «Қой мұнымыз болмас. Бұл үй толы кісі болды, әрі бізден екі есе артық екен, кетейік»- деп кетіп қалыпты. Үй иесі тапқырлығымен ұрылардан осылай аман қалыпты.-Сонда нешеу, ұры ќанша? (10 адам, 5ұры)ІІІ кезең. 3 тілде Тіл-өнер. Келді кезек жұмбақтарды шешуге,Жауаптарын беру керек үш тілде.Қазақ, орыс, ағылшынды білсеңіз,Жақсы баға, шәкірт саған несібе. Жүргізуші: Ана тілің- арың бұл,Ұятың боп тұр беттеӨзге тілдің бәрін біл, Өз тіліңді құрметте!-келесі сайысымыз- «Тіл-өнер» деп аталады. Бұл кезеңде берілген тапсырмадағы көп нүктенің орнындағы сөзді тауып, оны екі тілге аударамыз. Орысша, ағылшынша. Жауабын дұрыс тапса 10 ұпай, орыс тіліндегі аудармасы дұрыс болса 20 ұпай, ағылшын тіліндегі аудармасы дұрыс болса, 30 ұпай беріледі. Ұяшыќ нөмірін таңдайсыңдар.1. Жұт . . . ағайынды / Жеті- семь- seven/2. Өзі сөйлей білмейді, салған ізі сөйлейді /қалам-ручка-pen/ 3. Екі қолға . . . күрек /бір-один -one/4. Кімнің баласы болма, Адамның баласы бол /атаның – дедушка – grandfather/5. Өнер алды қандай тіл? /ќызыл – красный- red/6. Мысыққа ойын керек,. . . өлім керек /тышқан – мышь – mоuse/7. Тілі бар, үні жоќ,Өзін адам түсінгенЖүрегі бар да, қаны жоқ,Сөйлеп тұрған ішінен /кітап – книга - book/8. Жылт – жылт етедіЖылғадан µтеді /су – вода – water/9 .Батыр туса – ел ырысы,. . . жауса жер ырысы. /жаңбыр – дождь – rain/10 ... оттан да ыстыќ. (Отан-родина-.country)....11.Отансыз .........-.ормансыз бұлбұл. (Адам-.человек-.people.)..12.Туған жердіњ ...... де ыстық, , түні де ыстыќ. (Күн-солнце-..sun).......ІV кезең. Кім тапқыр? ІІ жүргізуші: «Көңілді, тапқырлар, білгіштерБар өнерін алдарыңа салады.Кім білімді, көп оқыған болса, егерБүгінгі күн жеңімпазы болады. » - деп келесі кезеңді бастаймыз. Бұл кезеңде топ жетекшілері сайысқа түседі. . Тәуелсіздік сөзінен жаңа сөздер жасау керек. 2 топтың жетекшілері кезекпен оқиды.Кім көп сөз құраса, сол оқушының тобына 10 ұпай қосылады. Топ жетекшілері тапсырмаларын орындағанша әр топқа ертегі беріледі, соның мазмұнына сәйкес мақал-мәтел тауып айту керек.І топ. Алты түлкіЕртеде алты түлкі дос болыпты. Біреуінің құйрығы шолақ екен. Құйрығы ұзын бес түлкі:-«Сенің құйрығың жоқ» - деп келеке қылып, күле беріпті. Сол уақытта шолақ түлкі «осы бес түлкінің де құйрығын шолақ қылып қояйын» деп ойлап, бес түлкіге айтыпты.- «Біз бір жақсы ойын ойнайық» - деп түлкілерді алып келіп, қарағайға байлап қойып, өзі бір талдың басына шығып түлкілерге:- «Мына жақта бүркіттер келе жатыр» дейді де, өзі қаша жөнеледі. Сонда бес түлкі қашамын деп құйрықтарын үзіп, бәрі де шолақ болып қалады. Бесеуі бірдей шолақ болғаннан кейін мазақ етіп, күлмейтін болыпты.Күлме досқа, келер басқа.ІІ топ. Атасы мен немересіАта қартайып, күші кеміді, нашар көретін, нашар еститін болды, ішкен тамағын алдына төгетін болды. Не үшін десеңіз, оның аяқ қолы кәріліктенқалтыраушы еді.Шалдың бұл ісі баласы мен келініне ұнамады. Олар шалға алдына жаман дастарқан жайып, тамақты жаман ыдысқа құйып, бөлек беретін болды.Немересі өзінің әкесіне атамды бөлек отырғызба деуге бата алмайды. Бір күні ол ағаш жонып отырады. Әкесі көріп; «Шырағым не істеп жатырсың?» - дейді. Сонда баласы; «Аяқ істеп жатырмын, шешем мен екеуің атам кұсап қартайғанда, сендерге тамақты осы аяққа құйып беремін»- дейді.Бұл сөзді естіп, шалдың баласы ұялып, әкесін бөлек отырғызып тамақ беруді қояды(Әкеңе не қылсаң. Алдыңа сол келер)ІІІ топ. Шибұт, Қылмойын, Қарынбас.Қарынбас, Қылмойын, Шибұт үшеуі жолдас екен. Бір күні бұлар бір тоқты ұрлап сойыпты. Тоқтыны бұзып,етін қазанға салайын деп жатады.Қарынбасқа жынын төгіп кел деп қарынды беріпті.Қарынбас қарынды тысқа алып шығады. Сол кезде қара шыбындар қарынға да, Қарынбастың басына да үймелепті. Басындағы шыбынды қағамын деп, Қарынбас басын ұрып алыпты. Жұмыртқадай жұқа бас жарылып, жан тапсырыпты.Қарынбас қалайша кешікті деп, Шибұт далаға шығады. Өліп жатқан Қарынбасты көре салып;Әй, Әттеген-ай!- деп екі қолымен санын салып қалады. Сол кезде ши бұты шырт етіп, ол да мүрдем кетіпті.Шибұттың даусын естіп,Қылмойын жүгіріп шығады. Өліп жатқан екі жолдасын көреді де;- Ойбай! Бауырым-ай!- деп дауыстай бергенде қыл кеңірдегі үзіліп кетіпті(Ұрлық-түбі қорлық)V кезең. Тәуелсіздікке тартуӘр топ өз өнерлерін көрсетеді.Көрермендерге сұрақтар:1.Астана Ақмолаға қай жылы көшірілді? 1997ж.2.Конституция қашан қабылданды? 1995ж. 30 тамызда3. Н.Ә.Назарбаев қашан дүниеге келген?Н.Ә.Назарбаев 6-шілде 1940 жылы Алматы облысы Қаскелең ауданындағы Шамалған ауылында туған.4.Еліміздің Тәуелсіздік алуына себеп болған қандай оқиѓа? 1986ж. Алматыдағы Желтоқсан оқиғасы.5.Еліміз Тәуелсіздік күнін қай күні тойлайды? 16 желтоқсанда6.1желтоқсан қандай мереке? Тұңғыш Президент күні7. Желтоқсан оқиғасының құрбандарын ата? Қайрат Рысқұлбеков, Ербол Сыпатаев, Сабира Мұхаметжанова, Ләззат Асанова. 8. Жер көлемі бойынша Қазақстан әлемде нешінші орында- 9-шы орында9.Әнұранның авторлары кімдер? Жұмекен Нәжімеденов, Нұрсұлтан Назарбаев, Шәмші Қалдаяқов. 10. Мемлекеттік тудың авторы кім? Шәкен НиязбековЖүргізуші:Болашақтың іргесін қалайтын , Қазақстанның мерейін көтеретін азамат пен азаматшалар сендерсіңдер. Еліміз сендердің болашақтарыңнан зор үміт күтеді. Тек биіктен көрінулеріңе тілектеспіз.Соңғы кезеңнің ұпай санын және жалпы қорытындыны хабарлау үшін сөз кезегін әділқазыларға береміз.Әділқазылар шешімін шығарғанша концерттік номер.Жүргізуші:Білімділік пен ізгілікті бойымызға дарыта берейік.Сендерге әрдайым биік белестер тілейміз! Марапаттау.
Сабақтың тақырыбы: «Лаула желтоқсан жалауы» Сыныптан тыс сабақ
Сабақтың мақсаты: Тәуелсіз елін шексіз сүюге баулу; Ынтымақ, бірлігі жараса шалқыған елдің, көптеген ұлт өкілдеріне алтын бесік болған мемлекетінің ұланы екендігін мақтанышпен сезіне білуге тәрбиелеу;
Тәуелсіздікті аңсаған ата – баба аманатына адал болуға, ерлігінен үлгі алуға, бабалар рухын асқақтата дәріптей білуге үйретіп, ұлтжандылық, отаншылдық сезімдерін оятып, ұлтының салт – дәстүрін, діні мен тілін сүйе білуге, рәміздерді құрметтеуге баулу.
Көрнекілігі: Н.Назарбаевтың портреті, еліміздің рәміздерінің суреттері.
Сабақтың барысы:
Үш елге бөлу
- «Елтаңба елі»
- «Ту елі»
- «Әнұран елі»
Мұғалім:
Қандай бақыт, қуанышты күн бүгін,
Дәлелдеуде Қазақстан елдігін.
Арман еткен, қыршын кеткен ағалар,
Елің алды егеменді теңдігін – деп бүгінгі тәуелсіздік күніне арналған тәрбие сағатымыздың тақырыбы «Рәміздер – Тәуелсіздік белгісі».
Ойын: «Шаңырақ»
Мақсаты: Шаңырақ құрып, уық арқылы оқушылар Отанға деген өз тілектерін білдіреді.
Отанымыздың шаңырағы биік болсын;
Қазақстан көгінде бейбітшілік жалауы желбіресін;
Оанымызда бейбітшілік болсын.
Отанымыз өркейе берсің.
Отанымыз әлемге таныла берсін.
Отанымыздың тұғыры берік болсын.
І- «Елтаңба елі»
1991жылы 2-қазанда – Қазақ халқының тұңғыш ғарышкері Тоқтар Әубәкіров ғарышқа самғады
1991 жылы 1 – желтоқсанда – қазақ халқының тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев сайланды.
1991 жылы 16-желтоқсанда Қазақстан тәуелсіз Республика деп жарияланды.
ІІ- «Ту елі»
1992 жылы 2-наурызда – Қазақстан Республикасы БҰҰ мүшелігіне қабылданды.
1993 жылы 15-қарашада – Қазақстан Республикасының Ұлттық ақшасы – Теңге айналымға енді.
1994 жылы – Қазақстанның жаңа ордендері мен медальдары дүниеге келді.
ІІІ- «Әнұран елі»
1995 жылы 30-тамызда – Қазақстан Республикасының Ата заңы қабылданды.
1998 жылы 6-мамырда – Елбасының жарлығымен Ақмола қаласы – Астана деп аталатын болды.
1999 жылы – Білім заңы қабылданды.
Келесі ІІ кезең «Самғау» (даталар сөйлейді) , яғни әр топ мүшелері даталардың сырын ашу керек, ұпайы жоғары топ бастайды: І – «Тәуелсіздік» тобы
ІІ – «Желтоқсан» тобы
1986 жыл 16 желтоқсан – Желтоқсан оқиғасы
1991 жыл 1 желтоқсан – Тұңғыш Президент сайланды
1991 жыл 16 желтоқсан – Тәуелсіздік туралы Заң қабылданды
1992 жыл 2 наурыз – БҰҰ-на мүше болды.
1992 жыл 4 маусым – Мемлекеттік рәміздер қабылданды
1993 жыл 28 қаңтар – Тұңғыш Конституция қабылданды
1993 жыл 15 қараша – Ұлттық валюта –теңге айналымға енді
1995 жыл 30 тамыз – Жаңа Конституция қабылданды Жүргізуші: Ана тілің- арың бұл,Ұятың боп тұр беттеӨзге тілдің бәрін біл, Өз тіліңді құрметте!-келесі сайысымыз- «Тіл-өнер» деп аталады. Бұл кезеңде берілген тапсырмадағы көп нүктенің орнындағы сөзді тауып, оны екі тілге аударамыз. Орысша, ағылшынша. Жауабын дұрыс тапса 10 ұпай, орыс тіліндегі аудармасы дұрыс болса 20 ұпай, ағылшын тіліндегі аудармасы дұрыс болса, 30 ұпай беріледі. Ұяшыќ нөмірін таңдайсыңдар.1. Жұт . . . ағайынды / Жеті- семь- seven/2. Өзі сөйлей білмейді, салған ізі сөйлейді /қалам-ручка-pen/ 3. Екі қолға . . . күрек /бір-один -one/4. Кімнің баласы болма, Адамның баласы бол /атаның – дедушка – grandfather/5. Өнер алды қандай тіл? /ќызыл – красный- red/6. Мысыққа ойын керек,. . . өлім керек /тышқан – мышь – mоuse/7. Тілі бар, үні жоќ,Өзін адам түсінгенЖүрегі бар да, қаны жоқ,Сөйлеп тұрған ішінен /кітап – книга - book/8. Жылт – жылт етедіЖылғадан µтеді /су – вода – water/9 .Батыр туса – ел ырысы,. . . жауса жер ырысы. /жаңбыр – дождь – rain/10 ... оттан да ыстыќ. (Отан-родина-.country)....11.Отансыз .........-.ормансыз бұлбұл. (Адам-.человек-.people.)..12.Туған жердіњ ...... де ыстық, , түні де ыстыќ. (Күн-солнце-..sun).......ІV кезең. Кім тапқыр? 
Мақал сөздің мәйегі:
(Отан туралы мақал-мәтел айту).
«Жалғасын тап»
Мақал- мәтелдер сайысы.
1)Туған жердей жер болмас...
(Туған елдей ел болмас).
2)Тіл тас жарады,
(Тас жармаса, бас жарады).
3)Ел елдің бәрі – жақсы,
(Өз елің бәрінен – жақсы).
4)Туған жердің қадірін
(Шетте жүрсең білерсің).
5)Жері байдың –
(Елі бай)
6)Ұстамен жақын болсаң,
(Ісің бітер).
7)Жеті рет пішіп,
(Бір рет кес)
«Менің Отаным» эссе жазу.
Әр топ сауатты етіп шығарма жазу.
Қорытынды:
Оқушылар!Бүгін біздер Отанымыз Қазақстан, оның Әнұраны, Туы, Елтаңбасы туралы әңгімеледік.
Қазақстан - бүгін еліне достық туын тіккен жер. Ендеше Қазақстан Республикасының азаматы болғанымызды мақтан тұтайық. Үлкен азамат болыңдар!
Хор: «Менің Қазақстаным».