Рабочая программа и КТП по тувинскому языку 2 класса


Тайылбыр бижик
2-ги класстын тыва дыл программазын Тыва Республиканын нити ооредилгезинин эге школага 1-4 класстарга тыва дыл талазы-биле куруне стандарттарынга дууштур Александра Касхоевна Ойдан-оол, Эртине Деспижековна Ондар, Наталья Чоодуевна Дамбаныы-биле тургускан.
Оредиглиг план Э.Д. Ондарнын «Методиктиг сумелеринин» (дорт чылдыг эгешколанын 2-ги клазынын «Тыва дыл» ному-биле ажылдаар башкыларга дузаламчы. Кызыл-1988ч) дузазы-биле ажыглаттынмышаан, уругларнын шингээдип алган билиглерин, мергежилдерин, чанчылдарын тыва дыл программазыныннегелделерингедууштур эге класс башкыларынга А.а.Алдын-оолдун «Диктантылар болгаш эдертиглер чыындызы»-биле хынаарын сумелеп турар.тыва Республиканын нити ооредилгезинин национал девискээр кезээ 2-ги класс оореникчилернин нити сайзыралынче, оларнын билиинин практикиг болурунче угланмышаан, программаны тургузарда эртемниинин, дес-дараалашкаанын, коргузуглуунун болгаш коммуникативтиг принциптерге даянып база уругларнын назы-харын барымдаалап тургаш тургускан.
2-ги класска И.Ч.Эргил-оолдун, Л.Д. Аракчаанын, В.Ш.Монгуштун «Тыва дыл» номун Тыва Республиканын нити болгаш профессионал ооредилге яамызы бадылап, 2004 чылда парладып ундурген.
Ниитизи-биле программа езугаар 2-ги класска тыва дыл неделяда 3 шак. Чылда 102 шак кылдыр бердинген.
Программада негелделер дараазында болуктерден тургустунган:
- чугаа (2 шак);
- чугаа уннери, ужуктер, слог (23 шак);
- домак (24 шак);
- сос (22 шак);
- созуглел , харылзаалыг чугаа (17 шак);
- чыл дургузунда ооренгенин катаптаары (10 шак).
1-4 класстарга торээн дыл устуку класстарга ооренир тыва дыл болгаш литература эртемнеринин белеткел чадазы болбушаан, колдуунда-ла практиктиг сорулгаларны чедип алырынче угланган.
2-ги класска тыва дылды ооредиринин кол сорулгалары болза: 1. Уругларны медерелдии-биле шын номчуур, бижиир болгаш шын чугааланыр кылдыр ооредир; 2. Оларга торээн дыл болгаш литература талазы-биле эге билиглерни бээр; 3. Уругларны ном ажыглаарынга чанчыктырар болгаш оларнын дылга сонуургалын, номчулгаже болгаш билиглерже чуткулун хайныктырар; 4. Номчулга болгаш бижилге-биле холбаштыр бойдусту, ниитилел амыдыралын хайгаараарынга ундезилээш, оореникчилерни материалистиг узел-бодал-биле чепсеглээр; 5. Уругларны мораль болгаш этика талазы-биле кижизидер; 6. +оренип турар чуулдерни сайгарып, болуктеп деннеп, туннеп билиринге, оларнын иштинден кол болгаш чугула чуулдерни тып, тайылбырлаарынга оореникчилерни чанчыктырар. Оореникчилернин билиглеринге, мергежилдеринге болгаш чанчылдарынга кол негелделер. Оореникчилер 2-ги класс дооскаш, дараазында билиглерни алган турар:
Тыва алфавиттин ужуктери, ажык болгаш ажык эвес уннернин демдектери: кыска, узун, ок-биле адаар уннер, куштуг, дулей болгаш кошкак дулей ажык эвес уннер, ыыткыр кошкак ажык эвес уннер, состу кожуреринин дурумнери.
оореникчилернин чедип алган турар мергежилдери:
- состерни, домактарны болгаш 30-40 хире состуг созуглелдерни артык ужуктер киирбейн, херек ужуктерни кагбайн хажыдыышкын чокка, арыг, чараш болгаш шын бижиир;
- состерни слогтарга чарар, слогтар езугаар кожурер;
- кижилернин аттарын,хоорайлар,суурлар,хемнер болгаш черлер аттарын улуг ужук-биле бижиир;
- ок-биле адаар ажык уннерлиг состерни кадыг демдек-биле бижиир(ъ);
- саннар, шеттер дээн чергелиг состерге ийи ужукту дакпырлап бижиир;
- фонетиктиг сайгарылганы кууседип билир;
- -ла,-ле,-на,-не, -даа деп артынчыларны дефис-биле бижиир;

2-ги класска тыва дыл программазын шингээткенинин туннелинде
Личностуг
Билип алыр чуулдери
-Торээн дылывыс харылзажырынын база мээ –медереливиснин шынарын коргузеринин кол чепсээ;
- Торээн дыл национал культуравыстын кол болуушкуну;
-Сагыш-сеткилди,бодалдарны илередиринге дылдын бай-байлаан, уран-чечен аргаларын чоптуг ажыглап билири.;
- Торээн дылын улаштыр оорениринге сонуургалын оттурары;
- Аас болгаш бижимел чугаага дылдын уран-чечен аргаларын чедимчелиг ажыглап билири.
Билип алган чуулдери
-Торээн дылын сайзырадырынга. ону кадагалап арттырарынга оореникчинин бот киржилгези;
- Аас чугаага дылдын уран-чечен аргаларын эстетиктиг талазынче угландырары.
Предметтиг
Билип алыр чуулдери
1. Чаа материалды ханы билип алырынче угланган ажылдарны; номчулга, бижилге, уругларны янзы – буру бот- ажылдары, чугаа сайзырадылгазы.
2. уннер болгаш ужуктерни ылгап билири.
3. Ажык болгаш ажык эвес уннерни ылгап билири.
4. Состерни слогтарга чарары.
5. Состу шын кожуруп билири.
6. Алфавитте ужуктернин туружун болгаш оон ужур-дузазын билири.
7. Медээ, айтырыг, кыйгырыг домактарын ылгап болгаш чогаадып билири.
8. Домактын чугула кежигуннерин тып болгаш шыйып билири.
9. Кым? чуу? кымнар? чулер? кандыг? чулуг? канчап тур? деп айтырыгларны ылгап билири.
10. Сюжеттиг чуруктар-биле чугаа сайзырадырынын ажылдарын чорудары.
11. Домак болгаш харылзаалыг чугааны ылгап билири.
12. 40-70 хире состен тургустунган эдертигни бижиири.
Билип алган чуулдери
-Торээн дылынын бугу уннерин болгаш ужуктерин, оларнын кол ылгалын билген ужурлуг.
-Состерде уннерни ылгап, оларнын туружун тодарадып билир.
-Ажык,ажык эвес уннерни болгаш ужуктерни, кыска,узун ажык уннерни болгаш ужуктерни бот-боттарындан ылгап шыдаар.
-Домактарнын болгаш состернин анализ-синтезтиг сайгарылгазын кылып,домактардан состерни ылгап тывар.
- Состерни слогтарга чарып болгаш слог аайы-биле кожуруп билир.
- Алфавиттин ужуктерин , оларнын туружун билир.
- Домактарнын чугула кежигуннерин тып болгаш шыйып билир.
-Бижимел болгаш парламал шрифт-биле бижиттинген состерни, домактарны иштинде слогтап адап тура, шын дужуруп бижиири.
-Домак эгезинге улуг ужукту бижиир,соолунге улуг секти, айтырыг, кыйгырыг демдектерин херек таварылгаларда салып билир.
- Хуу чуве аттарынга улуг ужук бижиир.
- Торел состерни болуктеп, тып билир болгаш дазылын ангылап билир.
- Кым? чуу? кымнар? чулер? кандыг? чулуг? канчап тур? деп айтырыгларны ылгап билир.
- Харылзаалыг чугаа тургузуп билир.
Метапредметтиг
А) Регулятивтиг
Чогуур деннелге билип алыр ужурлуг чуулдери
- ооренип турар эртеминин тема, болук аайы-биле кол сорулгаларын,утказын угаап билири;
- башкынын удуртулгазы-биле бердинген даалгаларны кууседип ооренири;
-бот хыналданы, удур-дедир хыналданы болгаш орфографтыг,пунктуациалыг частырыгларны тып билирин боттандырар.
ооренип алыр ужурлуг
-ооренген темазынга алган билиглерин туннеп болгаш унелеп билирин боттандырары;
- аас болгаш бижимел чугааны дылдын негелдери-биле чогуур уезинде практика кырынга оскертип болгаш ажыглап билири
Б) Познавательные
Билип алыры
оореникчилернин чыл тончузунде билип алыры
- ооредилге даалгаларын кууседип турар уеде херек ужурлуг медээлерни немелде номнар, статьялар болгаш энциклопедиялардан тып билири;
-бодунун назы-харынга дууштур янзы-буру словарьларга, справочниктерга даянып билири;
-дылдын негелдерин кууседирде янзы-буру схемаларны, модельдерни, символ- демдектерни ажыглап билири
-белен таблицаларны,схемаларны, созуглелдерни немээри
-дылдын адырлары: ун.ужук, сос тургузуу, чугаа кезээ, домак кежигуну, бодуун домак дугайында алган билиглерин деннеп, болуктеп, тып, ажыглап билири;
-алган билиглерин план болгаш таблица дузазы-биле системажыдып, болуктеп,туннеп билири;
- состе орфограммаларны янзы-буру аргалар-биле хынап билири;
- номчаан созуглелдеринин кол утказын ылгап ундурери;
- бодунун чугаазын тода болгаш билдингир кылдыр дыннакчыга дамчыдып билири;
Оореникчилернин ооренип алыр ужурлуг аргалары:
- Библиотека болгаш Интернет дузазы-биле херек билиглерни тып, ажыглап билири;
- аас болгаш бижимел чугааны шын болгаш медерелдии-биле тургузуп билири;
- болуушкуннарны логиктиг (бодамчалыг) сайгарылгага даянып дамчыдып билири;
- алган медээлерни сайгарып, критикалап билири
Коммуникативтиг
ооренип алыры
- аас чугаага диологту ажыглап билири;
- ангы-ангы бодалдарны ооренип, сайгарып билири болгаш чангыс аай туннелге келиринге ооредири;
- бот туружун болгаш бодалын быжыглап чанчыгары;
- билдинмес чуулеринге айтырыгларны салып билири;
- коммуникативтиг сорулгаларны шиитпирлээринге дылдын аргаларын чедимчелиг ажыглаары;
оореникчилернин ооренип алыр ужурлуг аргалары:
- коммуникативтиг сорулгаларны дыннакчыга тода, дорт, дес-дараалашкаа-биле медээни, билигни чедирери;
-удур-дедир хыналда уезинде бот-боттарынга дузаны уезинде чедирип билири болгаш коммуникативтиг сорулгаларны шиитпирлээринге дылдын аргаларын чедимчелиг ажыглаары.
Тыва дыл 2 класс 1 улдун
№ Кичээлдин темазы Шагы Онаалга Хуну
план факт
1/1 Домак, сос, ун 1 Домактар чогаадыр 03.09. 2/2 Ажык, ажык эвес уннер болгаш . ужуктер 1 Уннерни ылгап ооренир 06.09. 3/3 Ажык, ажык эвес уннер болгаш ужуктер 1 Мергежилге 26 07.09. 4/4 Кыска болгаш узадыр адаар ажык уннер 1 Мергежилге 33 10.09. 5/5 Диктант 1 Сактып алыр 13.09. 6/6 Чугаа 1 Мергежилге 36 14.09. 7/7 Чугаа 1 Мергежилге 39 17.09. 8/8 Ок-биле адаар ажык уннуг состерге кадыг демдек(ъ) 1 Доктаадыр Мергежилге 43 20.09. 9/9 Ок-биле адаар ажык уннуг состерге кадыг демдек (ъ) 1 Домактар чогаадыр
21.09. 10/10 Чогаадыг «Кустун демдектери» 1 Сактып алыр 24.09. 11/11 Ыыткыр болгаш дулей уннер.
1 Мергежилге 42
27.09. 12/12 Ыыткыр болгаш дулей уннер.
1 Дурумну доктадыр 28.09. 13/13 Куштуг дулей, кошкак дулей уннер 1 Мергежилге 49 01.10. 14/14 Куштуг дулей, кошкак дулей уннер 1 Мергежилге 56 04.10. 15/15 Эгезинде т-д деп уннер кирген состер 1 Мергежилге 64 05.10. 16/16 Эгезинде т-д деп уннер кирген состер 1 Мергежилге 68 08.10. 17/17 Эгезинде п-б деп уннер кирген состер 1 Мергежилге 72 11.10.
18/18 Эдертиг Сактып алыр 12.10. 19/19 Эгезинде п-б деп ужуктерлиг состер 1 Мергежилге 76 15.10. 20/20 Эгезинде п-б деп ужуктерлиг состер 1 Домактар чогаадыр 18.10. 21/21 Эгезинде к-х деп уннер кирген состер 1 Мергежилге 81 19.10. 22/22 Эгезинде к-х деп уннер кирген состер 1 Мергежилге 84 22.10. 23/23 Ф,Ц,Щдеп
уннерлиг состер 1 Мергежилге 88 25.10. 24/24 Катаптаашкын 1 Мергежилге 92 26.10. 25/25 Хыналда диктант 1 Сактып алыр 29.10. Тыва дыл 2класс 2 улдун
26/1
Частырыглар-биле ажыл
1 Домак чогаадыр 08.11. 27/2 Катаптаашкын 1 Дурумнерни катаптаар 09.11. 28/3 Я деп ужуктуг состер 1 Мергежилге 96 12.11. 29/4 Я деп ужуктуг состер 1 Ун-ужук сайгарылгазы 15.11. 30/5 Э( е) ужуктуг состер 1 Мергежилге 101 16.11. 31/6 Э( е) ужуктуг состер 1 Ун-ужук сайгарылгазы 19.11. 32/7 Ё деп уннуг ужуктер кирген состер 1 Мергежилге 105 22.11. 33/8 Ё деп ужуктуг состер 1 Ун-ужук сайгарылгазы 23.11. 34/9 Ё деп ужуктуг состер 1 Ун-ужук сайгарылгзы 26.11. 35/10 Ю деп ужуктуг состер 1 Мергежилге 110 29.11. 36/11 Ю деп ужуктуг состер 1 Домак чогаадыр 30.11. 37/12 Диктант 1 Сактып алыр 03.12. 38/13 Чугаа сайзырадылгазы 1 Ун-ужук сайгарылгазы 06.12. 39/14 Чымчак демдектиг (ь) состер 1 Мергежилге 115 07.12. 40/15 Чымчак демдектиг (ь) состер 1 Домак чогаадыр 10.12. 41/16 Эдертиг 1 Сактып алыр 13.12. 42/17 Слогтар 1 Мергежилге 120 14.12. 43/18 Слогтар 1 Ун-ужук сайгарылгазы 17.12. 44/19 Чогаадыг «Кышкы оюннар» 1 Сактып алыр 20.12. 45/20 Хыналда диктант 1 Сатып алыр 21.12. 46/21 Частырыглар- биле ажыл 1 Дурум катаптаар 24.12. 47/22 Чугаа сайзырадылгазы 1 Ун-ужук сайгарылгазы 27.12. 48/23 Катаптаашкын 1 Дурмнерни катаптаар 28.12. Тыва дыл 2 класс 3 улдун
49/1 Состерни кожурери 1 Дурумну доктаадыр
Мергежилге 131 10.01. 50/2 Состерни кожурери 1 Мергежилге 138 11.01. 51/3 Алфавит 1 Мергежилге 143 14.01. 52/4 Кым? Чуу? деп айтырыгларга харыылаттынар состер 1 Мергежилге 157
дурумну ооренир 17.01. 53/5 Чангыстын болгаш хойнун санында чувелер
1 Мергежилге 160
Мергежилге 167 18.01. 54/6 Чангыстын болгаш хойнун санында чувелер
1 Мергежилге 172 21.01. 55/7 Быжыглаашкын 1 Ун-ужук сайгарылгазы 24.01. 56/8 Кандыг? деп айтырыгга харыылаттынар состернин ужур-дузазынын дугайында билиг 1 Мергежилге 176 25.01. 57/9 Кандыг? деп айтырыгга харыылаттынар
удурланышкак
уткал ыг состер 1 Мергежилге 184 28.01. 58/10 Чогаадыг 1 Сактып алыр 31.01. 59/11 Частырыглар-биле ажыл 1 Дурум доктаадыр 01.02. 60/12 Канчап тур? деп айтырыгга харыылаттынар состер дугайында билиг
Кылыг созу 1 Мергежилге 200 04.02. 61/13 Канчаар? Канчанган? деп айтырыгларга харыылаттынар состер 1 Мергежилге 216 07.02. 62/14 Чурукка чугаа тургузары «Театрда» 1 Ун-ужук сайгарылгзы 08.02. 63/15 Ат болгаш
фамилиязынга улуг
ужук 1 Мергежилге 226 11.02. 64/16 Ат болгаш
фамилиязынга улуг
ужук 1 Мергежилге 233 14.02. 65/17 Азырал
амытаннарнын хуу
аттарынга улуг ужу 1 Мергежилге 238 15.02. 66/18 Азырал
амытаннарнын хуу
аттарынга улуг ужу 1 Мергежилге 247 18.02. 67/19 Чурттар, хоорайлар, кудумчулар, хемнер
аттарынга улуг ужук 1 Мергежилге 251 21.02. 68/20 Чурттар, хоорайлар, кудумчулар, хемнер
аттарынга улуг ужук 1 Ун-ужук сайгарылгазы 22.02. 69/21 Диктант 1 Сактып алыр 28.02. 70/22 Торел состер
дугайында билиг 1 Мергежилге 261 01.03. 71/23 Торел состерни домак иштинден тывары 1 Мергежилге 269 04.03. 72/24 Ла, ле, на, не деп
состерни шын
бижиири 1 Мергежилге 282 07.03. 73/25 Ла, ле, на, не деп
состерни шын
бижиири 1 Мергежилге 285 11.03. 74/26 -даа деп состу шын бижиири 1 Мергежилге 293 14.03. 75/27 Катаптаашкын 1 Дурумнерни катаптар 15.03. 76/28 Чурук-биле ажыл 1 Сактып алыр 18.03 77/29 Хыналда диктант 1 Сактып алыр 21.03. 78/30 Частырыглар-биле ажыл. Домак. Домакта состернин харылзаазы 1 Домак чогаадыр 22.03. 79/31 Частырыглар- биле
ажыл - Ун, ужук сайгарылгазы 25.03. Тыва дыл. 2 класс. 4 улдун
80/1 Домак болгаш харылзаалыг чугаа
1 Дурум ооренир
04.04. 81/2 Тоожуушкун 1 Мергежилге 298 05.04. 82/3 Чурумал 1 Мергежилге 304 08.04. 83/4 Угаап бодаашкын 1 Мергежилге 307 11.04. 84/5 Кол сос, соглекчи -
домактын чугула
кежигуннери. 1 Дурумну ооренир
Мергежилге 300
12.04. 85/6 Кол сос, соглекчи -
домактын чугула
кежигуннери. 1 Мергежилге 307 15.04. 86/7 Кол сос, соглекчи -
домактын чугула
кежигуннери. 1 Ун-ужук сайгарылгазы 18.04. 87/8 Домакта состернин
харылзаазы 1 Мергежилге 318
19.04. 88/9 Домакта состернин
харылзаазы 1 Мергежилге 321
22.04. 89/10 Домакта состернин
харылзаазы 1 Мергежилге 323
25.04. 90/11 Чогаадыг «Куштар ужуп кээп турлар» 1 Дурумнерни катаптаар 26.04. 91/12 Частырыглар-биле
ажыл ' 1 Номчуур 29.04. 92/13 Домактын чугула
кежигуннери 1 5 домак бижиир 02.05. 93/14 Домактын чугула
кежигуннери 1 Ун-ужук сайгарылгазы 03.05. 94/15 Улуг сек болгаш
айтырыг демдээ 1 Дурумну ооренир, арын 135 06.05. 95/16 Улуг сек, айтырыг болгаш кыйгырыг
демдектери. 1 Мергежилге 328 10.05. 96/17 Улуг сек, ?, ! демдектерин домак
соолунге шын
салып ооренири 1 Мергежилге 338 13.05. 97/18 Катаптаашкын
1 Мергежилге 349
16.05. 98/19 Домак 1 Мергежилге 359
17.05. 99/20 Домак 1 Мергежилге 370 20.05. 100/21 Хыналда
диктант 1 Мергежилге 342 23.05. 101/22 Частырыглар-биле ажыл 1 Мергежтлге 345 24.05. 102/23 Туннел катаптаашкын 1 Состер- биле оюн 27.05.