Ажык кичээл «Азырал дириг амытаннар»

Ажык кичээл «Азырал дириг амытаннар»
Тема: Азырал дириг амытаннарнын хуу аттары.
Кичээлдин сорулгазы:
1. Азырал дириг амытаннарнын хуу аттарын улуг ужук-биле бижиирин өөредир.
2. Уругларнын дыл домаан сайзырадыр, сос курлавырын байыдар.
Уругларнын сагынгшы-тывынгыр чоруун сайзырадыр.
3.Кижизидилгелиг:Дириг амытаннарны чаптап,каржы болбас чорукка кижизидер.
Метапредметтиг:
- бодунун узел-бодалын илередип билири;
- бодун болгаш эжин боду хынап билири;
- уруглар боттарынын аразында дузалажып тургаш бот-боттарының аразында хыналданы шын чорудуп билири.
Дерилгези: төгериктер, предметтиг чуруктар, компьютерде слайдылар.
Богун бис зоопаркче аян-чорук кичээли эртирер бис. Зоопаркче найыралдыг, угаан-медерелдиг, тывынгыр уруглар баар. Бистин аравыста ындыг уруглар бар бе? Ам хынаптар бис. Зоопаркче бар чыда чижектерден бодаптаалыңар.
Кичээлдин чорудуу:
I Организастыг кезээ.
1. Кичээлдин сорулгазын таныштырары.
Богун бис зоопаркче аян-чорук кичээли эртирер бис. Зоопаркче найыралдыг, угаан-медерелдиг, тывынгыр уруглар баар. Бистин аравыста ындыг уруглар бар бе? Ам коор бис.
Зоопарк деп чул? Кым билирил?
II.Чаа тема.
1. Чурук-биле ажыл-Самбырада чунун чуруун коруп тур силер, уруглар?
-Чуу деп дириг амытаннар бар-дыр ?
-Ийе, ол дириг амытаннар шак бо зоопаркта чурттап турар. Оларныңчурттап турар черин зоопарк дээр ол чер бо-дур.
Зоопарк деп состу кым бижиптерил? ( Самбырага бижиир).
Зоопаркта дириг амытаннар бар болганда, оларга барып чедер бис.
(Слайд коргузер). Зоопарктын чоогунда шокар-шокар инектерге ужуражы бердивис. Ол инектер дугайында чараш домактан харылзаалыг чугаадан тургузуптуннар, уруглар Эр-хейлер! Зоопаркта чедип келдивис. Зоопаркче билет садып алыр бис.
Ам силерни кайы хире тывынгыр, угаанныг эвес деп кассир хынаар дээн-дир. Номуннарнын 122 арнында дурумну номчааш,
- Кымнын бажынында инек азырап турарыл? Айарш, сээн инээн ады чул?
Бистин бажыннарывыста азырап турар, дириг амытан бурузу хуу аттарлыг, ону кандыг ужук- биле бижиир бис?
Башкы: чанынарда карточканы долдур. Кижи бурузунун чанында опорлуг карточкалар уүлеп каан даалганы кууседир бис.
Азырал дириг амытаннарнынаттары. Хуу аттардан бижиБир сос-биле домактан чогаатИнекДоңгүр( Туннелин уруглар бот-боттары хынаптар)
Эр-хейлер. Дыка-ла угаанныг, тывынгыр-дыр силер. Биледивис ап алдывыс, зоопаркта келдивис.
Физминутка–салааларгаКезек кара булуткелген соонда,чагган.
Дамды дээрге дым-дым ( 2 катап)
Даашкыры деггет!
Зоопаркта кым деп дириг амытанга ужуражы бердивис. Адын адаптынарам. Теве. Тевенин даалгазы.Менээ хуу аттан берип корунерем, мээн дугайында бичии шулукчугештен бижип коруңнерем, уруглар!
( 1-2 өөреникчининң ажылын номчудуптар). Туңнээр:Тевенинң ажык дузазын, тевенин продукциязындан чуну кылып турарыл?
III. Быжыглаашкын.
1- Ги даалга -Өшкунун даалгазы. Өшкуге хуу аттан бериңер, уруглар!( Долгай-Мыйыс) Кыдыраашка ажыл. Мергежилге 46 Демниг, найыралдыг эжи-биле ажыл. Ар.96
Туннээр. Ошкунун( Долгай-Мыйыстын) ажыктыыын, оон сүдү эм шынарлыын, дугу-биле янзы-буру хеп аргып, даараарын уруглар боттары чугаалаар. Ошкуге шола аттан бээр.
Эр-хейлер! Улаштыр чоруулунар.Бо чуу-дур? Кодан.Ол чул?
2-ги Оон даалгазы. ( Коллективтиг ажыл, коданнынын аңгы-аңгы кестинди чуруктарын чыыр, синонимнерин бижиптер)
Коданга аттан беринерем, уруглар!
3.Оюн « Аттан берем»
4. Ном-биле ажыл. Аас-биле.
IV. Бажыңга онаалга Чогаадыг «Мээң ыдым» бижиир.
IV.Туңнел.
-Эр-хейлер! Ам кайда келдивис? Школада.
- Богун чуну бодап ооренип алдывыс? Чүү деп дириг амытаннарга ужураштывыс уруглар.
- Силерге зоопарктын дириг-амытаннары таарышты бе? Оларнын шола адын хуу адын кандыг ужук-биле бижиир ужурлуг-дур бис?
- Азырал дириг амытаннар биске ажыктыг олардан чуну ап турар бис? Дириг амытаннарга каржы болур бис бе? Дириг амытаннарны аартып соп болбас камгалап ону чемгер ужурлуг силер, уруглар, зоопарктын дириг-амытаннары боттарынын чуруктарын белекке берип турар-дыр. Эки ажылдаанынар дээш четтирдим!