«А?ашты к?ркемдеп ??деу» ?олданбалы курсыны? ба?дарламасы.(8-9 сыныптар)


«АҒАШТЫ КӨРКЕМДЕП ӨҢДЕУ»
ҚОЛДАНБАЛЫ КУРСЫНЫҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Түсінік хат
«Ағашты көркемдеп өңдеу» үйірмесі оқушыларды шеберлікке, іскерлікке баулиды, шыдамдылық пен төзімділікке үйретіп, алдына қойған мақсатына жетуіне, әсемдік пен сұлулықты бағалай білуге , еңбексүйгіштікке тәрбиелейді. Үйірмеде оқушылар ағаштың түрлерімен,олардың ерекшелік, қасиеттерімен, жұмыс орнын қалай жабдықтау керектігін, ағашпен жұмыс жасауға арналған құрал-жабдық түрлерімен, оларды дұрыс пайдалана білуге, ағашпен жұмыс жасаудың әдіс-тәсілдерімен етене танысып қана қоймай, іс жүзінде меңгеріп, ағаш ою, ағаштан бұйым жасау шеберлігіне үйренеді. Сонымен қатар ағаш бетіне салынатын ою түрлерін, тұрмыс жағдайында пайдалануға болатын декор элементтерін, бұйымдарды жасауды меңгереді. Бұл бағдарлама 13-14 жастағы балалармен жұмыс жасау үшін арналған.
«Ағашты көркемдеп өңдеу» үйірмесінің мақсаты:
Халық қолөнерін игеру арқылы оқушыны еңбексүйгіштікке , халқының тарихын біліп, мәдени мұрасын қадірлеп, дәстүрін жалғастыра білуге тәрбиелеу, оқушыларды өздігімен еңбек етуге дайындау, кәсіпті игеруге көмектесу, оқушылардың шығармашылық ой-қиялын дамытып, еңбек етуге мүмкіншілік жасау.
Міндеттері:
Оқушыларды өздігінен еңбек етуге баулып, керекті материалдарды ұқыптап, ретімен орналастыра білуге, тұтыну бұйымдарын өз қолдарымен жасай білуге үйрету;
Жасалған бұйымдарды дизайн мен сәндік қолданбалы өнердің талаптарына сай сәндей білуге үйрету;
Қоғам өміріндегі еңбектің, өнердің маңыздылығын түсіндіре отырып, еңбек , өнер адамдарын құрметтей білуге тәрбиелеу;
Қазіргі заманға сәйкес көрмелерде , сайысқа түсіп, өз жұмыстарын тұтынушылар арқылы бағалай білуді игеру;
Күтілетін нәтиже:
Шығармашылық жұмыстар жүргізу.
Көрмелерге қатысу.
Оқушылардың дайындығына қойылатын талаптар:
қол және механикалық аспатарды , құрал –жабдықтарды қолдануда еңбек қауіпсіздігінің ережелерін білуі және пайдалануы;
түрлі материалдарды өңдеу технологиясын білуі;
графикалық бейнелеудің әралуан түрлерін (сұлбалар, сызбалар, схемалар , белгілер) дәстүрлі технологияларды пайдаланып, түрлендіру іс-әреукетінде қолдана алуы;
сыртқы белгілері бойынша материалдарды таңдай білуі және әртүрлі технологияларды пайдаланып бұйымдарды дайындауы(үлгі,суреті, құрама схема, сұлба, сызба бойынша);
ұлттық және өңірлік ерекшеліктерді ескере отырып, түрлі материалдардан қарапайым сәндік- қолданбалы бұйымдарды жасай білу;
қолөнерге деген қызығушылығы мол, жұмысты аяғына дейін жеткізе алатын тиянақты болуы;
Пәнаралық кіріктіру:

тарих пәні: бұйымның, оны жасауға пайдаланылған өнімнің шығу, қолдану,дамуы тарихын зерттеу жұмыстарын жүргізу;
сызу: жасалынатын бұйымның нобайын, сызбасын сызу , өлшемдерін анықтау;
бейнелеу өнер: бұйымды жасауда түс шешімін дұрыс таңдай білу, композиция дұрыс құра білу;
қазақ әдебиеті пәні: қолөнердің халық әдебиетінде алатын орнын анықтау, талқылау;
уақыт көлемі, сабақтың жиілігі:
Бағдарлама 34 сағат көлеміне есептелген, аптасына 1 сағаттан өткізіледі. Сабақ ұзақтығы 45 минут.
Курстың тақырыптар бойынша сағаттарға бөлінген мазмұны:
р/с Тақырыптар
Бөлінетін сағат саны
1 Кіріспе .Қажетті құрал-жабдықтар, материалдар. Т.Қ.Е.
1
2 Ағаш түрлері.Олардың қасиеттері.
1
3 Ағашты арамен қиюды үйрену.
2
4 Домбыра құрылысымен таныстыру. Қағаздан домбыраның шаблонын қиып жасау.
2
5 Сыйкәделік домбыра жасаудың технологиясымен танысу. Ағаш таңдау. Шаблонды ағаш бетіне қойып сызу.
2
6 Ағаштан сызылған сызықтарды бойлай отырып, берілген кезекпен сұлбасын қиып шығу.
2
7 Тегістейтін құралмен бетін тегістеп шығу.
3
8 Дайын болған домбыраны қажет жерлерін морилкамен бояу, кептіру. 1
9 Оюлар жапсыру.
Беттерін лактау, кептіру.
1
10 Дайын домбыраның шегін лескадан тарту, құрастыру. 1
11 Лобзикпен жұмыс жасау.Т.Қ.Е.
1
12 Ағаш қиындыларынан ат бейнесін жасау. 3
13 Бұйымды әрлеу, лактау 1
14 Ағаш қиындыларынан дельфин бейнесін жасау. 2
15 Бұйымды әрлеу, лактау 1
16 Күйдіру аспабымен жұмыс жасау. Т.Қ.Е. 1
17 Ағаш бетіне күйдіру әдісімен сурет салу.
2
18 Ағаш бетіне бедер ойып салуды үйрену. Т.Қ.Е. 1
19 Ағаш таңдау. Құралдарымен танысу. Құралдармен жұмыс жасап көру.
1
20 Тегіс етіп өңделген тақтай бетіне геометриялық өрнектер салу.
1
21 Салынған сурет бойынша шетінен бастап ою. Т.Қ.Е.
1
22 Сурет ойылған жағын лактау ,кептіру. 1
23 Өз қиялдарымен шығармашылық жұмысқа тақырып таңдау.
1
24 Шығармашылық жұмыстарын қорғау. Оқушылар жұмыстарынан көрме ұйымдастыру.
1
Барлық сағат саны: 34 сағат
Курсты ұйымдастыру формасы:
практикалық жұмыстар.
Курсты аяқтау формасы:
Оқушылардың өз қолымен жасаған бұйымдарынан мектеп көлемінде көрме ұйымдастыру.
Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау жүйесі:
Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, курсты нәтижелі аяқтаған оқушыларға сертификат табыстау.
Ұсынылатын әдебиеттер:
Мұғалім үшін:
Джанибеков У.Д. Эхо..., Алма-Ата: Өнер,1991.
Тәжімұратов Ә. Шебердің қолы ортақ. Алматы, «Қазақстан», 1977
«Мектептегі технология» журналдары.
« Сделай сам» журналдары.
Соколов.Ю.В. Альбом по выпиливанию.
«Сделай сам». Справочник домашнего мастера.
Семенцов А.Ю. Резьба по дереву.
Оқушылар үшін:
Тәжімұратов Ә. Шебердің қолы ортақ. Алматы, «Қазақстан», 1977.
Соколов.Ю.В. Альбом по выпиливанию
Семенцов А.Ю. Резьба по дереву.
А.Мартенссон. Начинаем мастерить из древесины.М.,Просвещение, 1981.
. Дидактикалық материалдар