конспект урока по крымскотатарскому языку на тему Сеслер ве арифлер 5 класс

5 сыныф
Дерс мевзусы: Сеслер ве арифлер.
Дерс макъсады: талебелрге сеслер ве арифлер акъкъында малюматны менимсемек; умумий малюмат ве къаиделерни догъру ишлетмеге огретмек; балаларнынъ нутукъларыны инкишаф эттирмек; ана тильге севги ашламакъ.
Дерс донатмасы: кубиклер, слайдлар, дерслик
Дерс кетишаты:
I. Тешкилий къысым. (талебелер дерске азырлангъаныны тешкерюв).
II. Кечкен дерснинъ мевзусыны текрарлав.
Къыш акъкъында субет (слайдларда къыш ресимлери косьтериле)
Ресимлерге эсасланып талебелер сёзлерни язалар.
Къыш, мевсим, къар, сувукъ, къарбаба, къар топу.
Рус ве къырымтатар тилинде элифбеге бир назар, тешкерюв. Арифлерни текрарлав.
III. Янъы мевзуны анълатув
Сес сёзнинъ болюнмеген энъ уфакъ къысымыдыр. Биз сеслерни эшитемиз ве айтамыз. Сеснинъ сёз маналарыны айырмагъа хызмет эткен чешитине фонема дейлер.
Бар, бал, бат, бас, баш, бор, бир, бер, бур.
Сесни арифнен айырмакъ керек. Биз сеслерни теляффуз этемиз ве эшитемиз, арифлерни исе язамыз, коремиз ве окъуймыз.
Белли бир тертипте къабул этильген ве ерлешкен арифлер сырасына элифбе деймиз.
Шимди къырымтатар тилинде 35 ариф ве бельги ишарети (ъ,ь) бар = 37 ариф.
Къ, нъ, дж, гъ- арифлери эки бельгиден япыла.
Е, ё, ю, я – етлашкъан сеслер.
Слайдлар
10 созукъ арифлер а, я, о, у, ы, ё, ю, и, е, э
Бир созукъ сесни бильдирген а, и, о, у, ы, э
Эки созукъ сесни бильдирген Е, ё, ю, я

Къалын ве индже созукълар
1139189241936003977639289560Къалын ве индже
о, у, ё, ю
00Къалын ве инджео, у, ё, ю
1901190289560Индже
е, э, и
00Инджее, э, и
-175260289560Къалын
а, ы, я
00Къалына, ы, я

479107510223500
дудакъсыз дудакълы
алты перде отьмек
къыр эмен къуш
яхшы килит ёл
«Кубик оюны» арифлер ярдымынен сёз тизмек
А и т п к - китап
Т а б и т а - табиат
Къ ш ы – къыш
IV. Пекитюв
Мустакъиль иш: нокъталар ерине келишкен созукъ сеслер язмакъ.
Т…ш, т…ш, т…ш, т…ш, къ…ш, къ…ш, къ…ш, къ…ш.
V. Эв вазифе.
Нокъталар ерине келишкен созукъ сеслерни язмакъ.
Къ…ян, т…льк…, ф…к…р, ан…, …якъ…п, к…т…, б…б…, къ…ртб…ба.