Разработка урока на тему ?аза? батырлары. ?аза? тілі 9 сынып. Учитель казахского языка и литературы Нурмагамбетова Бибигуль Тулегеновна.

Қазақ тілі 9 сынып
Сабақтың тақырыбы: Қазақ батырлары « Елінің даңқын батыры шығарар,  Батыры шығармаса, ақыны шығарар.»Сабақтың мақсаты: Білімдік: оқушыларға «Қазақ батырлары» туралы мәлімет беру; тақырып бойынша білімдерін жүйеге келтіріп пысықтау, тиянақтау, грамматикалық ұғымдарды сауатты әрі дұрыс қолдану дағдыларын қалыптастыру. Пәнге қызығушылығын арттыру. Дамытушылық: электрондық оқулық арқылы ойлау, есте сақтау, көру қабілеттерін дамыту; ой түйіндеуге, шығармашылықпен жұмыс істеуге жұмылдыру; мәтінді қазақ тілінде әңгімелеуге , ауызекі сөйлеуге дағдыландыру, ой-өрісін кеңейту. Тәрбиелік: Қазақтың тарихи тұлғаларын біліп, құрметтеуге тәрбиелеуСабақтың түрі: араласСабақтың әдісі: әңгімелеу , сұрақ –жауап, талдау, сөйлесу іздендіру, дәлелдеу, Көрнекілік материал: суреттер, карточкалар, тірек- сызба, слайдтар. Сабақтың барысы: І . Ұйымдастыру. ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. ІІІ. Жаңа сабақМұғалім сөзі- Балалар, бүгінгі сабақ «Қазақ батырлары». - Қазақ халқының даңқын қандай батырлар шығарды?- Қандай ерлік, Отан туралы мақал –мәтелдерді білесіңдер?Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру2. Ой шақыру. «Қазақ батырлары» тірек - сызба арқылы жұмыс
Қазақ батырларыҚабанбай батыр Бөгенбай батырІҮ. Сөздік жұмысқалың – много арлы-берлі – туда-сюдажүйрік ат – скаковая лошадь шауып өту – быстро проскакатьшоқпар – дубина тым-тырақай – в разные стороныжабайы – дикие осыдан бастап – с этих пор1. Тақырып бойынша өтетін сөздер мен сөз тіркестерінің мағыналарын түсіндіріп , аудару. 2. Дұрыс айтуға дағдыландыру. - Мұғалім мәнерлеп оқиды . - Оқушылар мұғалімнен кейін дауыстап қайталайды. - Оқушылар тізбекпен оқиды . 3. Сөз тіркестерін құрастыру4. Сөйлемдерді құрастыру1. Лексикалық тақырып. «Қазақ батырлары»- мәтінді мен оқимын- 1-2 оқушы оқиды, - аудару, түсінгендерін сұрау2. «Ой қозғау». « Қабанбай батыр мен Бөгенбай батырлар туралы не білесің?» Қазақ батырлары Қабанбай батыр ( 1691 – 1769 ) Шын аты Ерасыл
Абылай хан Дарабоз Қабанбай
Бөгенбай батыр
(1680-1775) сарбаз мектебінде оқыған 1708ж. 30 мың жасаққа қолбасшы болған
деген атақ береді3. «Білгіштер» ойыны. Сұрақтарға жауап беру. Сұрақтарды оқушыларға таратып беру. Жауаптарын күту. 1. Қазақ батырлары немен шұғылданған?2. Қазақ батырларының қандай міндеттері болған?3. Қабанбайды ел қалай атаған?4. Қабанбай қайда жерленген?5. «Қанжығалы қарт » деп кімді атаған?6. Бөгенбай батыр қайда туған, қай жерде қайтыс болған?7. Бөгенбай батыр қандай адам болған?8. Оның неше баласы болған?9. 1761 жылы Қытайға кіммен, не үшін барған?10. Қазақ батырларының бар өмірі қайда өткен?11. Үлкен соғыс алдында батырлар неге шықкан?12. Абылай ханның батырларының ішіндегі ең үлкен ағасы кім?13. Бөгенбай батыр 1728 жылы 38 жасында неше мың қолға қолбасшы болды?4. «Ойлану сатысы» тапсырма жұмысын орындау. Өздік жұмысы1-жаттығу. Жақша ішіндегі сөздер мен сөз тіркестерін қазақ тіліне аударыңыз. 1. Ертеде қазақ батырлары тек әскери кәсіппен ғана (занималисъ). 2. Наурызбай Құтпанбетұлы - (один из трех батыров Аблай хана), қолбасшы. 3. (В войне с джунгарами) оның Құдайберген, Шолпан, Дүйсен деген үш бірдей бауыры да (погибли). 2-жаттығу. Жақша ішіндегі сөздер мен сөз тіркестерін қазақ тіліне аударыңыз1. Наурызбай батырдың 1729 жылы Шамалған мен Қаскелеңді жекпе-жекте өлтіргені (широко распространилось по казахской степи). 2. 1750-1752 жылдары көп қазақты (освободил из плена). 3. (В областях, районах Казахстана) Наурызбай батырдың аты (присвоено улицам), Наурызбай батырға арнап (установлены памятники). 3-жаттығу. Мына сөйлемдерге сұрақ қойыңыз. 1. Қазақ батырлары әскери кәсіппен шұғылданған. 2. 1745 жылы Қабанбай батыр Ресей қоластына өтуге тілек білдірді. 3. XVIII ғасыр-дың бірінші жартысында қазак, халқын торлаған көп жауды қорғауда Бөгенбай батыр көп ерлік көрсетті. 4-жаттығу. Мына сөйлемдерге сұрақ қойыңыз, синтаксистік талдау жаса. 1. Наурызбай батырдың 1729 жылы Шамалған мен Қаскелеңді жекпе-жекте өлтіргені қазақ даласына кеңінен тараған. 2. Қазақстан облыстарында, аудандарында үш батырдың аттары көшелерге берілген. 5-жаттығу. Мына сөйлемдерге сұрақ қойыңыз. 1. Қазақ батырлары әскери кәсіппен шұғылданған. 2. 1745 жылы Қабанбай батыр Ресей қоластына өтуге тілек білдірді. 3. XVIII ғасырдың бірінші жартысында қазак халқын торлаған көп жауды қорғауда Бөгенбай батыр көп ерлік көрсетті. 
4. Наурызбай батырдың 1729 жылы Шамалған мен Қаскелеңді жекпе-жекте өлтіргені қазақ даласына кеңінен тараған. 5. Қазақстан облыстарында, аудандарында үш батырдың аттары көшелерге берілген. 6. Диалог бойынша өзара сөйлесу. 7. Қорытынды- Бүгін сабақта біз не білдік?- Не үйрендік?- Не білгім келеді?Х.Үй тапсырмасы: 2т. 35бХІ. Бағалау.