Факультативтік курс ба?дарламасы: Шешендік ?нер
Т_сінік хат
ОKушыларды «Шешендік ™нерге» баулудыS маSызы зор. JазаK халKы шешендік ™нерді аса Kaрметпен баCалаCандыKтан, оKушыларды ата-баба ізімен шебер с™йлеу, тілдерін дамыта т_су, олардыS _лгі-™негесін бойларына дарыту – басты маKсат.
Курс баCдарламаcы KазаK халKыныS м‰дени мaраларын таныту, оKушылардыS танымдыK KызыCушылыCын арттыру маKсатымен елтану материалдары негізінде жасаKтап, жас ерекшеліктеріне, Kабілеттеріне, білім деSгейлеріне с‰йкестендіре беруді ж_йелі жоспарлаумен Kоса, оларды aлтжандылыKKа, отан с_йгіштікке т‰рбиелеу жайларын да Kарастырады. МазмaндыK жаCынан бірізділігі, ж_йелігі, ™зара байланысы ескеріледі
Бaл баCдарлама 5- 8 сынып оKушыларына арналCан. `лттыK шешендік ™нердіS табиCатын, aлттыK ‰дебиет, м‰дениет, фольклор тарихындаCы , шешен-билер мaрасындаCы шешендік ™нерге Kатысты ой-пікірлерді, “шешен”, ”би” деген aCымныS этимологиясын, шешенніS болмысын, шешен с™йлеудіS логикалыK-композициялыK Kaрылысын, таKырыбын, т_рлерін, стильдік табиCатын, біртaтас ™нер, импровизациялыK ™нер екендігінен м‰лімет беріледі.ОKушылар к™рген-білгенді к™кейге тоKып, к™п _йреніп ізденудіS арKасында шебер с™йлеуге жаттыCады. Би-шешендердіS с™здерін жаттап ™сіп, жаSа aCымдармен танысады. Оны баCалап, парыKтау м_мкіндігіне жол ашады. С™здерді маKсатKа, негізгі ойCа, мазмaнCа с‰йкес ™з бетінше талдап Kолдана алады,с™здік Kорын ™з бетінше толыKтырады,оKу материалдары бойынша Kажетті даCдыларды меSгерді.
БаCдарлама сабаKтары т_рлі ‰діс-т‰сілдерді KолдануCа ‰сіресе, топтыK ж‰не жеке оKушылармен жaмыс т_рлерін ж_ргізу арKылы, оKушылардыS танымдыK шыCармашылыK белсенділігін арттыруCа, дамыту ынтасын аныKтауCа, оларCа баCыт-баCдар беруге баCытталады.
Бaл курс 34 саCатKа негізделген.
МаKсаты:
«Шешендік ™нер» курсы – Шешендік ™нер KазаK ауыз ‰дебиетініS бір т_рі – шешендік ™нердіS тарихын, аKындыK айтыс секілді KазаK ‰дебиетініS ™зіндік ерекшелігін к™рсететін п‰ндердіS бірі екендігін, дамуына Kойылатын алCы шарттарынан, Kойылатын талаптарынан м‰лімет береді.`лттыK шешендік ™нердіS табиCатын, aлттыK ‰дебиет, м‰дениет, фольклор тарихындаCы , шешен-билер мaрасындаCы шешендік ™нерге Kатысты ой-пікірлерді, “шешен”, ”би” деген aCымныS этимологиясын, шешенніS болмысын, психо-физиологиялыK ерекшеліктерін, шешен с™йлеудіS логикалыK-композициялыK Kaрылысын, таKырыбын, т_рлерін, стильдік табиCатын, біртaтас ™нер, импровизациялыK ™нер екендігін игерту
Міндеттері:
- шешендік ™нердіS тарихын білу;
- шешендік ™нердіS шарттарын меSгерту;
- шешенге Kойылатын талаптарды білу;
- шешендік с™йлеудіS т_рлерін игеру.
ОKушылар білуі тиіс:
- ОKушылар шешендік дауды, арнауды, толCауды білуі тиіс.
-Шешендік с™здердіS тектерін ажырата білу білуі тиіс.
-шешендік с™здердіS идеялыK, эстетикалыK мазмaнын аша білуі тиіс.
-Шешендік с™здердіS талдауда оныS табиCатын білуі тиіс.
-Шешендік т_рлеріне талдауды меSгеруі тиіс;
-Шешендік с™здердіS т_рлерінен жатKа білуі тиіс.
ОKушылар істей білуі тиіс:
- ОKушылар таKырып таSдау, материал жинау, конспекті жазуды меSгере біледі.
- Шешендік с™йлеу т_рлерін ажырата алады.
- Шешендік с™здердіS идеялыK, эстетикалыK мазмaнын аша білуге
даCдыланады.
- Шешендік с™здердіS талдаудаCы оныS табиCатын біледі.
- Шешендік с™здердіS т_рлерін меSгереді.
Jолданылатын ‰дебиеттер
Негізгі:
МaCалімдер _шін
Адамбаев Б.ХалыK даналыCы. Алматы, 1976
Жармaхамедов М.Шешендік ™нер Алматы, 1998
Негимов С.Шешендік ™нер.Алаты, 1997
JазаKтыS би-шешендері. Алматы,1993
Шешендік с™здер. Аламыты,1992
Хасенов С.Шешендік т‰сілдер Алматы, 1999
Есхожин І.Шешендік жырлар Алматы,1993
Д‰дебаев Ж.Шешендік с™здер.Аалмты,1993
СыздыKова Р. «С™здер с™йлейді».-Алматы,1998
ОKушылар _шін:
Адамбаев Б.ХалыK даналыCы. Алматы, 1976
JазаKтыS би-шешендері. Алматы,1993
Шешендік с™здер. Аламыты,1992
«Шешендік ™нер» факультатив курсыныS баCдарламасы
6 «А» сынып
№
П‰нніS таKырыптыK жоспары
СаCат саны
Мерзімі
1.
Шешендік ™нері туралы
1
2
Шешендік с™здер м‰ні
1
3
Шешен с™йлеудіS Kaпиялары
1
4
Адам Kалай шешен с™йлеуге баCытталады
1
5
`лттыK шешендік ™нердіS бастаулары
1
6
Т_гел с™здіS т_бі бір, т_п атасы МайKы би
1
7
БaKар жыраудыS даналыK с™здері
1
8
^йсін Т™ле би
1
9
Jаздауысты Jазыбек би
1
10
Алшын €йтеке би
1
11
Б™лтіріктіS шешендігі
1
12
ПрактикалыK жaмыстар
1
13
СырымныS шешендік ™нері
1
14
М™Sке бидіS с™здері
1
15
АKтайлаK бидіS с™здері
1
16
Айдабол Тайкелтір бидіS с™здері
1
17
АбайдыS шешендік ™нері
1
18
Ескелді бидіS с™здері
1
19
€бу насыр ‰л Фараби, Ш.У‰лиханов еSбектеріндегі шешендік ойлар
1
20
БалпыK бидіS с™здері
1
21
`лттыK шешендік ™нер CылымыныS Kалыптасуы мен дамуы
1
22
ПрактикалыK жaмыстар
1
23
Шешендік с™здердіS мазмaны мен Kaрылысы
1
24
Шешендік – аKылмен билеу ™нері
1
25
Шешендік с™здердіS к™ркем тілдік сипаты
1
26
Шешендік ™нердіS ™зге Cылым салаларымен байланысы
1
27
Шешенге Kойылатын талаптар
1
28
€лдебек шешен
1
29
Шешендік с™здіS т_рлері
1
30
Бекболат бидіS с™здері
1
31
ПрактикалыK жaмыстар
1
32
Байдалы бидіS даналыK с™здері
1
33
ЖанKaтты бидіS с™здері
1
34
«Мен шешен с™йлеймін » байKауы
1
БарлыCы: саCат
34
«Шешендік ™нер» факультатив курсыныS баCдарламасы
8 «А» сынып
№
П‰нніS таKырыптыK жоспары
СаCат саны
Мерзімі
1.
Шешендік ™нер
1
2
Шешендік – аKылмен билеу ™нері
1
3
Шешен с™йлеудіS сыры
1
4
Шешен с™йлеуге баCытталу жолдары
1
5
`лттыK шешендік ™нердіS ™кілдері
1
6
JазаK шешендік ™нерініS атасы - МайKы би
1
7
`лы ж_здіS шешені Т™ле би
1
8
Jаздауысты Jазыбек бидіS шешендігі
1
9
€йтеке бидіS даналыCы
1
10
ПрактикалыK жaмыстар
1
11
М™Sке бидіS шешендігі хаKында
1
12
Тайкелтір бидіS т™релігі
1
13
Сырым ДатaлыныS шешендік с™здері
1
14
Ескелді бидіS есті с™здері
1
15
АKтайлаK би, Б™лтірік шешендік с™здері
1
16
Байдалы бидіS батасы
1
17
АбайдыS шешендік ™нері
1
18
ПрактикалыK с™здер
1
19
Ш.У‰лиханов, М.€уезов еSбектеріндегі шешендік ойлар
1
20
СаKKaлаK шешенніS с™здері
1
21
`лттыK шешендік ™нер CылымыныS Kалыптасуы мен дамуы жайлы
1
22
ПрактикалыK жaмыстар
1
23
Шешендік с™здердіS Kaрылымы
1
24
ЖаKсы ЖанKaтты бидіS с™здері
1
25
Шешендік с™здердіS к™ркемдік сипаты
1
26
Шешендік ™нердіS ™зге Cылым салаларымен байланыстылыCы
1
27
Шешен адамCа Kойылатын талаптар
1
28
Бала бидіS с™здері
1
29
Шешендік с™здіS т_рлері
1
30
БaKар жыраудыS толCаулары
1
31
ПрактикалыK жaмыстар
1
32
Jазіргі KоCамдаCы шешен адамдар хаKында
1
33
ШешеніS судай т™гілген, тыSдаушыS бордай егілген... С™зді тыSдай білу ‰дебі.
1
34
Шешендік ™нер сайысы
1
БарлыCы: саCат
34
JaрастырCан:
№8 негізгі орта мектебініS KазаK тілі мен ‰дебиеті п‰нініS мaCалімі: Б.Атеева
JазаK тілі мен ‰дебиеті п‰ндері ‰дістемелік бірлестігініS жетекшісі: Л.Омашева
€дістемелік бірлестік отырысында Kаралды:
Хаттама №1
28 тамыз 2015ж.
Хатшы:____________
€дістемелік кеSес отырысында Kаралды
Хаттама №1
Хатшы: ____________Мустафина Алтын Мухамеджановна
31 Kырк_йек 2015ж.
ђ Заголовок 115